- W empik go
Świat zza mgły. Tom 4. Świat oszalał - ebook
Świat zza mgły. Tom 4. Świat oszalał - ebook
„Świat oszalał” – czwarty tom „Świata zza mgły” – przedstawia usystematyzowane ściśle chronologicznie, a ujęte w rozmaite konteksty kulturowo-społeczne i polityczno-militarne, najistotniejsze wydarzenia z zakresu bardzo szeroko rozumianego kina polskiego w pierwszym roku pierwszej wojny światowej – od jej wybuchu latem 1914 roku do zajęcia Warszawy przez Niemców na początku sierpnia 1915 roku. Był to czas, gdy front wschodni tej szalonej wojny dynamicznie przetaczał się przez ziemie polskie austriackiej Galicji oraz rosyjskiej Kongresówki, czas tworzenia i pierwszych starć zbrojnych Legionów Polskich złożonych z szaleńców walczących u boku żołnierzy armii „państw centralnych” (II Rzeszy Niemieckiej oraz Austro-Węgier) z wojskami carskiej Rosji – z jednej strony, a z drugiej – okres apogeum nie mniej od owych szaleńców szalonej polsko-rosyjskiej przyjaźni, a nawet miłości...
Kategoria: | Esej |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-8166-003-7 |
Rozmiar pliku: | 2,1 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Wtorek, 28 lipca i piątek, 31 lipca oraz sobota, 1 sierpnia 1914, Łódź – ostatnie w „polskim Manchesterze” prasowe reklamy tutejszych kinematografów przed wypowiedzeniem przez Niemcy wojny Rosji
Sobota, 1 sierpnia 1914, Dąbrowa Górnicza – przekształcenie kin „Kometa” i „Ars” na siedzibę i magazyn Komitetu Żywnościowego
Początek sierpnia 1914, Łódź (park Helenów) – przerwanie (na zawsze) przez Towarzystwo Akcyjne Spadkobierców Karola Anstadta adaptacji na potrzeby stałego kinematografu budynku na terenie prywatnego parku
Wtorek, 11 sierpnia 1914, Londyn (?) – ślub Kazimierza Prószyńskiego z Dorothy Abrey, rodowitą Angielką
Niedziela, 16 sierpnia 1914, Kraków – powstanie Naczelnego Komitetu Narodowego (NKN), przy którym wkrótce utworzono „komórkę fotograficzno-filmową”
Niedziela, 16 sierpnia 1914, Lwów („Kurjer Lwowski” nr 352, s. 3) – reklama kina „Lew” Ludwika Kuchara
Środa, 26 sierpnia 1914, Lwów („Kurjer Lwowski” nr 369/370, s. 4) – w „Kronice” notatka Pogrzeb ś. p. Wacława Masłowskiego
Początek (po czwartku, 3) września 1914, Lwów – realizacja rosyjskiego filmu dokumentalnego Na russkom Lwowie (W rosyjskim Lwowie)
Początek (po czwartku, 3) września 1914, Lwów – realizacja rosyjsko-francuskiego filmu dokumentalnego Awstro-Wiengrija – gorod Lwow (Austro-Węgry – miasto Lwów)
Wtorek, 8 września (26 sierpnia starego stylu) 1914, Rosja – premiera rosyjskiego filmu fabularnego Użasy Kalisza (Okropności Kalisza; inne tytuły polskie: Krwawe dni Kalisza, Kaliskie bestialstwa, Zwycięzcy Kalisza, Niemcy w Kaliszu i Prusacy)
Pierwsza połowa września 1914 (?), Nidzica – realizacja niemieckiego filmu dokumentalnego Zerstörung in Neidenburg (Zniszczenia w Nidzicy)
Połowa września (?) 1914, okolice Lwowa pod rosyjską okupacją – realizacja polsko-rosyjskiego (?) filmu dokumentalnego Pobojowisko pod Lwowem
Połowa września 1914, okolice Lwowa pod rosyjską okupacją) – realizacja rosyjskiego filmu dokumentalnego Trofiei zawojewannyje russkimi u awstrijcew pod Lwowom (Trofea zdobyte pod Lwowem przez Rosjan na Austriakach)
Druga połowa września 1914, obwód lwowski pod rosyjską okupacją – realizacja rosyjskiego filmu dokumentalnego Żiwyje fotografii wojny, wywod awstrijcew iz Galicii i sożżiennyj czierez nich gorod Niemir (Filmowe zdjęcia z działań wojennych, cofanie się Austriaków z Galicji i spalone przez nich miasto Niemirów)
Wtorek, 22 września 1914, Sztokholm (kina „Röda Kvarn” i „Auditorium”) – premiera szwedzkiego filmu fabularnego Stormfågeln (także Stormfaageln; tytuły polskie: Fulmar albo Ptak burzowy ewentualnie Ptak burzy; tytuły angielskiej wersji językowej: The Stormy Petrel oraz Daughter of Russia; tytuł niemieckiej wersji językowej: Gehetztes Wild)
Wtorek, 29 września (16 września starego stylu) 1914, Moskwa (?) – premiera rosyjskiego filmu dokumentalnego Kamieniec Podolskij poslie obstrieła i bombardirowki awstrijcew (Kamieniec Podolski po ostrzale i bombardowaniu Austriaków)
Wrzesień (?) 1914, Moskwa – realizacja i premiera rosyjskiego filmu fabularnego Sławianskaja raduga (Słowiańska raduga lub Słowiańska tęcza)
Wrzesień 1914 (?), Lwów („Kurjer Lwowski” nr ?, s. 4) – notatka Ciekawy film kinematograficzny
Wrzesień 1914, Warszawa (kina „Illusion” przy ulicy Marszałkowskiej 118, „Urania” w Wielkiej Sali Filharmonii i „Teatr na Czasie” przy ulicy Nowy Świat 19) – wznowienie (?) warszawskiej eksploatacji polsko-francusko-rosyjskiego (?) filmu fabularno-dokumentalnego Pruska kultura (inny tytuł: Wóz Drzymały; tytuł francuski: Les Martyrs de la Pologne ; tytuł rosyjski: Stradanija Polszi)
Wrzesień 1914, Warszawa – powrót na ekrany tutejszych kin polsko(?)-francuskiego filmu dokumentalnego Jubileusz 500-lecia obchodu grunwaldzkiego w Krakowie, wyświetlanego jako Grunwald – pogrom Krzyżaków i będącego zapewne skróconą wersją reportażu z 1910 roku Uroczystość grunwaldzka w Krakowie dnia 15, 16, 17 lipca 1910 r.
Koniec września (?) 1914, Warszawa (kino „Oaza”) – premiera polskiego filmu dokumentalnego Wielka bitwa w Galicji (inny tytuł: Walki w Galicji)
Druga połowa września lub wrzesień/październik 1914, Warszawa – rozstanie Jana Skarbek-Malczewskiego z Aleksandrem Hertzem
Wrzesień lub październik 1914, Niżnyj Nowgorod – eksploatacja polskiego filmu dokumentalnego Suwałki
Sobota, 3 października 1914, Kraków („Nowości Illustrowane” nr 40, s. 13) – artykuł Zgon króla filmu
Poniedziałek, 5 października 1914, Łódź („Rozwój” nr 225, s. 2) – w rubryce „Kronika” notatka (x) Opodatkowanie widowisk
Środa, 7 października (?) 1914, Częstochowa pod okupacją niemiecko-austriacką (kino „Corso”) – prawdopodobnie drugie propagandowe spotkanie polskich legionistów z mieszkańcami miasta
Czwartek, 8 października (25 września starego stylu) 1914, Wilno – realizacja rosyjskiego filmu dokumentalnego Prijezd Jego Wieliczestwa w Wilnius 25 sientiabria 1914 goda (Przyjazd Jego Cesarskiej Mości do Wilna 25 września 1914 roku)
Sobota, 10 października 1914, Warszawa (kino „Sfinks”) – polska premiera brytyjskiego reportażu filmowego z walk w okolicach belgijskiej Ostendy
Poniedziałek, 12 października – czwartek, 22 października 1914, Rafajłowa i okolice – realizacja polskiego filmu dokumentalnego Bitwa pod Rafajłową
Środa, 14 października 1914, Łódź pod drugą okupacją niemiecką („Nowa Gazeta Łódzka” nr 243, wydanie południowe, s. 2) – w rubryce „Rozmaitości” notatka Maks Linder
Środa, 21 października 1914, Łódź pod drugą okupacją niemiecką („Rozwój” nr 239, s. 3) – artykuł Wesoły obrazek angielski
Niedziela, 25 października (12 października starego stylu) 1914, Moskwa (kino „Ars”) – premiera rosyjskiego filmu fabularnego Podwig Kazaka Kuźmy Kriuczkowa (Bohaterski czyn Kozaka Kuźmy Kriuczkowa)
Druga połowa października (?) 1914, okolice Warszawy – realizacja polskiego filmu dokumentalnego Bój pod Warszawą (inne tytuły: Z placu boju pod Warszawą: Błonie, Rokitno, Raszyn, Józefów, Tarczyn oraz Pod Warszawą i Warszawskie pole bitwy)
Druga połowa października (?) 1914, Gubernia Lubelska i Warszawa (kino „Oaza”) – realizacja i premiera polskiego (?) filmu dokumentalnego Pobojowisko w Lubelskiem (inny tytuł: Z pola bitwy pod Kraśnikiem i Lublinem)
Ostatni tydzień października (?) 1914, Pruszków, Żbików, Żyrardów i Koluszki oraz Warszawa (kino „Oaza”) – realizacja oraz premiera polskiego filmu dokumentalnego Z placu boju. Pruszków, Żbików, Żyrardów, Koluszki
Jesień 1914, okolice Warszawy i Iwangorodu (Dęblina) – realizacja rosyjskiego filmu dokumentalnego Borba pod Warszawoj i Iwangorodom (inny tytuł: Polja bitwy pod Warszawoj; Walki pod Warszawą i Iwanogrodem oraz Pola bitwy pod Warszawą)
Jesień 1914, Belgia – realizacja przez brytyjskiego operatora, Geoffreya Malinsa (przy użyciu kamery „aeroskop” Kazimierza Prószyńskiego) filmowych reportaży z frontu belgijskiego
Jesień 1914, Moskwa – konflikty Władysława Starewicza w wytwórni Aleksandra i Antoniny Chanżonkowów i jego przejściowe usamodzielnienie się
Jesień (?) 1914, Rosja – realizacja i premiera rosyjskiego filmu dokumentalnego Widy goroda Łodź (Widoki miasta Łodzi)
Koniec października i początek listopada 1914, Łódź – realizacja i premiera polskiego (?) filmu dokumentalnego Pożar miasta Łodzi po odstąpieniu Niemców
Wtorek, 3 listopada (21 października starego stylu) 1914, Pietrograd – premiera (?) rosyjskiego filmu dokumentalnego Krasota Warszawskoj obłasti (Piękno okolic Warszawy)
Wtorek, 3 listopada (21 października starego stylu) 1914, Lwów pod rosyjską okupacją („Kurjer Lwowski” nr 437, s. 4) – w dziale „Rozmaitości” notatka X Kinematograf a wojna
Wtorek, 10 listopada 1914, Tarnów – tutejsze kina w dniu zajęcia miasta przez Rosjan
Środa, 25 listopada 1914, Berlin – premiera niemieckiego filmu fabularnego Das Leuchtfeuer von Lubaczow (lub Das Leuchtfeuer von Lubascow; Światło nawigacyjne z Lubaczowa)
Środa, 25 listopada 1914, Berlin – premiera niemieckiego filmu fabularnego Ivan Koschula
Sobota, 28 listopada (15 listopada starego stylu) 1914, Lwów pod rosyjską okupacją („Kurjer Lwowski” nr 462, s. 4) – reklamowa notatka redakcyjna o aktualnym programie kina „Kopernik”
Listopad/grudzień 1914, Warszawa – realizacja rosyjskiego filmu dokumentalnego Warszawa
Listopad/grudzień 1914, Dania i Włochy – premiery włoskiego filmu fabularnego La mia vita per la tua! (Moje życie dla ciebie! albo Moja kibić dla ciebie!)
Listopad/grudzień (?) 1914, Łęczyca i okolice – realizacja niemieckiego filmu dokumentalnego Gefangennahme eines russischen Spions in der Nähe von Leczyca und Deutsche Soldaten vor dem Rathaus in Leczyca präsentieren erbeutete russische Kanonen (Schwytanie szpiega rosyjskiego pod Łęczycą oraz żołnierze niemieccy przed ratuszem łęczyckim prezentujący zdobyczne armaty rosyjskie)
Listopad/grudzień 1914, Łódź – realizacja i premiera polskiego filmu dokumentalnego Z ostatnich chwil w Łodzi
Listopad/grudzień 1914, Łódź i jej okolice – realizacja polskiego filmu dokumentalnego Skutki granatów w Łodzi i okolicy
Listopad/grudzień 1914, Łódź i jej okolice oraz sobota, 17 IV 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką (kina „Casino” i „Odeon”) – realizacja oraz łódzka premiera niemieckiego filmu dokumentalnego Bombardierung von Lodz (Bombardowanie Łodzi)
Niedziela, 6 grudnia 1914, Łódź i sobota, 5 czerwca 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką (kino „Casino”) – realizacja i łódzka premiera niemieckiego filmu dokumentalnego Einmarsch der deutschen Armee nach Lodz (Wkroczenie armii niemieckiej do Łodzi)
Środa, 9 grudnia 1914, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Nowy Kurier Łódzki”, s. 3) – w rubryce „Teatr i sztuka” felieton A. Nowakowskiego
Czwartek, 10 grudnia 1914, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Nowa Gazeta Łódzka”, „Prąd” i „Nowy Kurier Łódzki”) – informacje o realizacji niemieckiego filmu dokumentalnego Die Schlachtfelder in Lodz (Pobojowiska łódzkie)
Czwartek, 17 grudnia 1914, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Prąd”, s. 2) – artykuł Kinematograf w dzisiejszej wojnie
Piątek, 18 grudnia 1914, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Prąd”, s. 1-2) – w rubryce „Telegramy” notatka Pożar zakładów Edisona
Jesień/zima 1914, Moskwa – premiera rosyjskiego filmu propagandowego Pochoronnyj marsz Szopiena (inny tytuł: Marche Funèbre; Marsz żałobny Chopina lub Marsz pogrzebowy Chopina)
Jesień/zima 1914 (?), Rosja – realizacja i premiera rosyjskiego filmu fabularnego W krowawom zariewie wojny (W krwawym zarzewiu wojny; polski tytuł ekranowy: Barbarzyństwa niemieckie w Częstochowie)
Piątek, 25 grudnia (Boże Narodzenie) 1914, Warszawa (kino „Urania”) – premiera polskiego filmu fabularnego Niewolnica zmysłów (tytuł rosyjski: Raba strastiej, raba poroka)
Piątek, 25 grudnia (Boże Narodzenie) – niedziela, 27 grudnia 1914, Lublin – program kina „Bristol”
Poniedziałek, 28 grudnia (15 grudnia starego stylu) 1914, Moskwa – premiera rosyjskiego filmu fabularnego Pasynok Marsa (inne tytuły rosyjskie: Prijemnyj syn Marsa, Kajzer Gogiel-Mogiel, Gogiel-Mogiel gienierał, Skazka pro niemieckogo groznogo wojaku Gogiel-Mogiel i pro czorta Bałbiesku, Kak niemieckije gienierały prodali duszu Diawołu; tytuły polskie: Pasierb Marsa, Wychowanek Marsa, Cesarz Gogiel-Mogiel, Generał Gogiel-Mogiel, Bajka o niemieckim groźnym wojaku Gogiel-Mogielu i o czarcie Balbiesku – Wilusiu, Jak niemieccy generałowie sprzedali duszę diabłu; tytuły angielskie: Mars’ Stepson oraz How the German General Signed a Pact with the Devil)
Wtorek, 29 grudnia 1914, Warszawa (kino „Teatr na Czasie”) – premiera rosyjskiego filmu fabularnego Maziepa (Mazepa)
Czwartek, 31 grudnia 1914, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Wieczorna”, s. 1) – Obwieszczenia
Grudzień 1914, Lublin – eksploatacja, pod tytułem Krwią i ogniem, rosyjskiego filmu fabularnego Ogniom i krowju (Ogniem i krwią)
Koniec 1914 (?), Rosja – realizacja i premiera rosyjskiego filmu fabularnego Preisker w Kalisze ili strasznoje widienie (Preusker w Kaliszu, czyli straszna wizja)
Koniec 1914, Moskwa – realizacja rosyjskiego filmu fabularnego Wsiak na Rusi tango tancujet (Każdy na Rusi tańczy tango)
Koniec 1914, Moskwa – realizacja rosyjskiego filmu fabularnego Kogda zwuczat struny sierdca (Kiedy dźwięczą struny serca; inny tytuł rosyjski: Trojka)
Czwarty kwartał 1914, Warszawa – próba ratowania kinematografu „Oaza” za pomocą metalowej monety („drobniaków”)
Druga połowa 1914, Kraków – upadek kina „Corso” (dawniej „Excelsior” i „Bajka”) i przejęcie zajmowanej przezeń sali dawnej ujeżdżalni Ferdynanda Targowskiego przy ulicy Rajskiej 12 przez Teatr Ludowy
Druga połowa (?) 1914, Częstochowa pod niemiecką okupacją – zamknięcie przez braci Władysława i Antoniego Krzemińskich otwartego przez nich w marcu 1912 r. przy al. Najświętszej Marii Panny 38 kina „Urania”
Druga połowa (?) 1914, Częstochowa pod niemiecką okupacją – realizacja i premiera (kino „Odeon”) polskiego filmu dokumentalnego Częstochowa
Druga połowa (?) 1914, Wilno – realizacja i premiera (kino „Bronisława”) polskiego filmu dokumentalnego Poświęcenie kościoła na Wielkiej Pohulance w Wilnie
Druga połowa (?) 1914, Wilno – realizacja i premiera (kino „Iluzja” ) rosyjskiego filmu dokumentalnego Trenirowocznyj obzor w Wilniusie (Przegląd ćwiczebny w Wilnie)
Grudzień 1914 lub styczeń 1915, Wilno – realizacja i premiera (kino „Iluzja”) rosyjskiego filmu dokumentalnego Obzor wojennych uczenij w Wilniusie (Przegląd ćwiczeń wojskowych w Wilnie)
1914/1915, Moskwa – realizacja i premiera rosyjskiego filmu fabularnego Smiatyje cwiety (Zmięte kwiaty)
1914/1915 (?), Rosja – realizacja i premiera rosyjskiego filmu fabularnego Polszaja krow’ (Polska krew)
1914/1915 (?), Rosja – realizacja i premiera rosyjskiego filmu fabularnego Docz’ isterzannoj Polszy (Córka umęczonej Polski)
Koniec 1914 – pierwszy kwartał 1915, okolice Przemyśla i marzec/kwiecień 1915, Rosja – realizacja i premiera rosyjskiego filmu dokumentalnego Bombardirowka Pieriemyśla – udaliena s polja bitwy (inne tytuły: Osada Pieriemyśla oraz Osada i bombardirowka Pieriemyśla russkoj artillieriej; Bombardowanie Przemyśla – zdjęte z placu boju, Oblężenie Przemyśla oraz Oblężenie i bombardowanie Przemyśla przez rosyjską artylerię)
Piątek-niedziela, 1-3 stycznia 1915, Lublin (kino „Bristol”) – eksploatacja rosyjskiego filmu fabularnego Gieroizm polskoj żienszcziny na awstrijskoj granice (inne tytuły: Gieroizm polskoj żienszcziny oraz Gieroizm polskoj żienszcziny w nyneszniuju epochu; Bohaterstwo Polki na granicy austriackiej, Bohaterstwo Polki oraz Bohaterstwo Polki w dobie obecnej)
Sobota, 2 stycznia 1915, Lwów pod rosyjską okupacją („Kurjer Lwowski” nr 2, s. 3) – w dziale „Kronika” artykuł Do kinematografu
Środa, 6 stycznia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Nowy Kurier Łódzki”, s. 4) – w rubryce „Teatr i sztuka” felieton S. Bal
Wtorek, 12 stycznia 1915, Warszawa (kino Józefa Zejdowskiego w dawnym „Teatrze Nowoczesnym”) – inauguracja występów aktorskich po seansach filmowych
Wtorek, 12 stycznia 1915, USA – premiera amerykańskiego filmu fabularnego A Fool There Was (Był sobie głupiec albo Głupiec tu był, ewentualnie A był on głupcem)
Czwartek, 14 stycznia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką (kino „Casino”) – premiera amerykańskiego filmu dokumentalnego Movie shots from the battlefield and street traffic in Lodz (Zdjęcia z placu boju i łódzkiego ruchu ulicznego)
Czwartek-sobota, 14-16 stycznia 1915, Lublin (kino „Bristol”) – ciekawy program filmowy
Czwartek, 21 stycznia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Prąd”, s. 2) – artykuł Kinematograf na usługach wojennych
Niedziela, 24 stycznia 1915, Rafajłowa i okolice – realizacja polskiego filmu dokumentalnego Bitwa pod Rafajłową
Poniedziałek, 25 stycznia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Wieczorna”, s. 3) – kronikalna notatka (k) Kinematograf amerykański w Łodzi (o realizacji amerykańskiego filmu dokumentalnego Views of the city of Lodz and the Lodz area; Widoki miasta Łodzi i okolic)
Styczeń 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką (kino „Teatr Urania”) – inauguracja przedstawień teatrzyku „Miniatura” pod dyrekcją Stefana Szoslanda
Styczeń 1915, Tarnów pod rosyjską okupacją – informacja o działalności „miejskiego kina”
Styczeń 1915, Wielka Brytania – USA – przeniesienie się Kazimierza Prószyńskiego z żoną, Dorothy z domu Abrey, z Londynu do Nowego Jorku
Styczeń/luty 1915, Warszawa – premiera polskiego filmu fabularnego Karpaccy górale (inny tytuł: Karpaccy górale czyli w kajdanach Austrii)
Poniedziałek, 1 lutego (19 stycznia starego stylu) 1915, Moskwa – premiera rosyjskiego filmu fabularnego Rusłan i Ljudmiła (Rusłan i Ludmiła)
Wtorek-piątek, 2-5 lutego 1915, Lublin (kino „Oaza”) – eksploatacja rosyjskiego filmu fabularnego Szwabskaja moral albo Szwabskaja nrawstwiennost’ (Szwabska moralność)
Piątek, 5 lutego 1915, Warszawa (kino „Panorama Cinéma”) – premiera polskiego filmu fabularnego Zaczarowane koło (inny tytuł: Tragedia w sandomierskim zamku)
Sobota, 6 lutego 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką – wznowienie systematycznej działalności przez położone u zbiegu ulic Głównej i Piotrkowskiej kino „Oaza”
Poniedziałek, 8 lutego 1915, Los Angeles – prapremiera amerykańskiego filmu fabularnego The Clansman (Człowiek Klanu albo Członek Klanu), przemianowanego wkrótce (ponowna premiera: piątek, 5 marca 1915 roku w teatrze „Liberty” w Nowym Jorku; premiera komercyjna: niedziela, 21 marca 1915 roku) na The Birth of a Nation (ewentualnie Birth of the Nation; Narodziny narodu)
Wtorek, 9 lutego – poniedziałek, 15 lutego 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką (kina „Casino” i „Odeon”) – eksploatacja między innymi pierwszej serii dokumentalnej składanki pod tytułem Wojna
Poniedziałek, 15 lutego 1915, Warszawa (kino „Sfinks”) – premiera polsko-żydowskiego filmu dokumentalnego Ziemia Święta. Egipt – Palestyna (inne tytuły: Ziemia Święta – Egipt – Palestyna, Ziemia Święta – Egipt oraz Egipt – Palestyna)
Wtorek, 16 lutego (Ostatki) – poniedziałek, 22 lutego 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką (kina „Casino” i „Odeon”) – eksploatacja między innymi drugiej serii dokumentalnej składanki pod tytułem Wojna
Piątek, 19 lutego 1915, Lublin („Głos Lubelski” nr 51) – reklama kina „Oaza”
Sobota, 20 lutego 1915, okolice Łodzi – datacja opublikowanego w „Der Kinematographen-Operateur” (dodatek do „Ersten Internationalen Film-Zeitung”, Berlin, 1915, nr 6) listu Adolpha Schönfeldera, niemieckiego filmowca stacjonującego jako operator frontowy pod Łodzią
Sobota, 27 lutego – poniedziałek, 1 marca 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką (kina „Casino” i „Odeon”) – eksploatacja między innymi trzeciej serii dokumentalnej składanki pod tytułem Wojna
Luty/marzec (?) 1915, Nowo-Aleksandria – realizacja polsko-rosyjskiego (?) filmu dokumentalnego Drużyny Polskie w Nowo-Aleksandrii (Polskije komandy w Nowo-Alieksandrii)
Wtorek, 2 marca – poniedziałek, 8 marca 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką (kina „Casino” i „Odeon”) – eksploatacja między innymi czwartej serii dokumentalnej składanki pod tytułem Wojna
Środa, 3 marca 1915, Berlin – premiera niemieckiego filmu fabularnego Die Schloβfrau von Radomsk (Pani z radomszczańskiego zamku albo Pani z radomskiego zamku)
Wtorek, 9 marca 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 55, s. 4) – reklama kina „Casino” z zapowiedzią piątej serii dokumentalnej składanki pod tytułem Wojna
Sobota, 13 marca 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 59, s. 4) – reklama kin „Casino” i „Odeon” oraz omówienie ich programów filmowych
Wtorek, 16 marca 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 62, s. 4) – reklama kina „Casino” z zapowiedzią szóstej serii dokumentalnej składanki pod tytułem Wojna
Środa, 17 marca 1915, Częstochowa pod niemiecką okupacją (kino „Odeon”) – eksploatacja niemieckiego filmu dokumentalnego Schützenfest in Oberschlesien (Święto Strzelców na Górnym Śląsku)
Środa, 17 marca 1915, Częstochowa pod niemiecką okupacją (kino „Odeon”) – eksploatacja polskiego filmu dokumentalnego Wyścigi cyklistów w Sosnowcu
Druga połowa marca (?) 1915, Berlin (?) – premiera niemieckiego (i/lub austriackiego) filmu dokumentalnego Die Umgebung von Przemysl. Aktuelle Kinematographie aus dem gegenwärtigen Krieg (Pod Przemyślem. Ostatnie zdjęcia filmowe z obecnej wojny)
Piątek, 26 marca 1915, Berlin (kino „Admiralstheater”) – premiera niemieckiego filmu fabularnego Die Nacht von Kornatowo (Noc w Kornatowie albo Kornatowska noc)
Sobota, 27 marca i niedziela, 28 marca 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 73, s. 4 i nr 74, s. 3) – reklama i omówienie programów kin „Casino” i „Odeon”
Poniedziałek, 29 marca 1915, Mediolan (kino „Cinema Centrale”) – premiera włoskiego filmu fabularnego Fior di male (Kwiat zła)
Marzec 1915, Wiedeń – przygotowanie przez Stanisława Przybyszewskiego, prawdopodobnie dla wytwórni „Terra” Tadeusza Pędrackiego i Aleksandra Reicha, dwóch scenariuszy filmowych „według Wiesława Kazimierza Brodzińskiego i Mindowe Juliusza Słowackiego”
Marzec 1915, Warszawa (kino „Apollo”) – premiera polskiego filmu fabularnego Szpieg
Pierwszy kwartał 1915, Moskwa – realizacja i premiera rosyjskiego filmu fabularnego U posledniej czerty (U kresu granic)
Marzec/kwiecień (?) 1915, Rosja – powstanie i premiera rosyjskiego filmu dokumentalnego Galisija (Galicja)
Marzec/kwiecień (?) 1915, Berlin („Der Kinematographen-Operateur”, dodatek do „Ersten Internationalen Film-Zeitung” nr 8) – wierszowana korespondencja z Galicji niemieckiego operatora filmowego z frontu wschodniego, Otto Kaisera
(Wielka) Sobota, 3 kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 79, s. 4) – reklamy i omówienia wielkanocnych programów kin „Casino” i „Odeon” oraz „Oaza”
Środa, 7 kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 81, s. 3) – w rubryce „Rozmaitości” notatka Co człowiek bez rąk zdziałać może
Środa, 7 kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 81, s. 4) – reklama kina „Casino” zapowiadająca kolejną serię dokumentalnej składanki pod tytułem Wojna
Piątek, 9 kwietnia (27 marca starego stylu) 1915, Rosja – premiera rosyjskiego filmu dokumentalnego W miestach wblizi goroda Tarnow (Na pozycjach pod Tarnowem)
Sobota, 10 kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 84, s. 4) – omówienie programów kin „Casino” i „Odeon” oraz ich reklama
Poniedziałek, 12 kwietnia 1915, USA – premiera amerykańskiego filmu fabularnego The Clemenceau Case (Sprawa Clémenceau)
Wtorek, 13 kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 87, s. 4) – reklama kina „Casino” zapowiadająca między innymi kolejną serię dokumentalnej składanki pod tytułem Wojna
Sobota, 17 kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 91, s. 3 i 4) – omówienia i reklamy programów kin „Casino” i „Odeon” oraz „Oaza”
Druga połowa kwietnia 1915, Warszawa („Świat” nr 17) – artykuł Na srebrnym ekranie
Wtorek, 20 kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 94, s. 1-2) – Odezwa Komitetu. Polskie Archiwum Wojenne
Środa, 21 kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 95, s. 4) – reklama kina „Casino” prezentującego niemiecki film fabularny Der Totentanz (Taniec śmierci)
Czwartek i piątek-sobota, 22 i 23-24 kwietnia 1915, Lwów i Przemyśl – realizacja rosyjskiego filmu dokumentalnego Impierator w zatieriannoj stranie (Imperator w zwyciężonym kraju)
Sobota, 24 kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 98, s. 4) – omówienie programu kina „Casino” i jego reklama
Sobota, 24 kwietnia oraz niedziela, 25 kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 98, s. 4 oraz nr 99, s. 4) – reklama oraz omówienie programu kina „Oaza”
Koniec kwietnia (?) 1915, Rosja – premiera rosyjskiego filmu dokumentalnego Priedstawlienije i pieriedacza Pieriemyślia russkim wojskam w martie 1915 goda (Poddanie i przekazanie Przemyśla wojskom rosyjskim w marcu 1915 roku)
Wtorek, 27 kwietnia (14 kwietnia starego stylu) 1915, Moskwa – premiera rosyjskiego filmu fabularnego Potop
Wtorek, 27 kwietnia 1915, Berlin (kino „Union-Theatern”) – premiera prasowa niemieckiego filmu fabularnego Der Katzensteg (Kocia ścieżka)
Kwiecień 1915, Mönchengladbach („Bild und Film” nr 6) – „recepta” niemieckich producentów filmowych
Środa, 28 kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 102, s. 3) – w rubryce „Kronika miejscowa i sąsiedzka” notatka (o) Oględziny teatrów
Koniec kwietnia 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką – przemianowanie przez Lucjana Aniołkiewicza „Teatru Illusion” na „Teatrzyk Rozmaitości”
Kwiecień – maj 1915, Warszawa (kino Józefa Zejdowskiego w dawnym „Teatrze Nowoczesnym”) – występy po seansach filmowych Józefiny Borowskiej, która „wykonywała popularne stylowe piosenki”
Kwiecień – czerwiec 1915, Warszawa (kinematograf „Palais de Glace”, kabaret „Miraż” i kinoteatr Józefa Zejdowskiego w dawnym „Teatrze Nowoczesnym” oraz atelier „Sfinksa”) – występy Poli Negri w specjalnie dla niej skomponowanej przez Andę Kitschman „pantomimie baletowej” Afrodyta oraz realizacja polskiego filmu fabularnego Żona, z Polą Negri w roli tytułowej
Kwiecień – wrzesień 1915, Niemcy i Polska – realizacja zdjęć do amerykańskiego długometrażowego filmu dokumentalnego Wilbura H. Durborougha i Irvinga G. Riesa On the Firing Line with the Germans (Na linii ognia z Niemcami)
Sobota, 1 maja 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 105, s. 4) – omówienie programu i reklama kin „Casino” i „Odeon”
Sobota, 1 maja i niedziela, 2 maja 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 105, s. 4 i nr 106, s. 3) – reklama kina „Oaza” i omówienie jego programu
Sobota, 1 maja i wtorek, 4 maja 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 105, s. 4 i nr 108, s. 4) – reklama kina „Optique-Parisienne” i notatka o nim
Niedziela, 2 maja i wtorek, 4 maja (?) 1915, Warszawa – realizacja i premiera polskiego filmu dokumentalnego Otwarcie wiosennego sezonu wyścigowego w Warszawie
Środa, 5 maja 1915, Tarnów – zniszczenie kina „Apollo” podczas odzyskania przez Austrię miasta z rąk rosyjskich
Sobota, 8 maja 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 112, s. 4) – reklama kina „Optique-Parisienne”
Niedziela, 9 maja i wtorek, 11 maja (?) 1915, Warszawa – realizacja i premiera polskiego filmu dokumentalnego Popisy gimnastyczne w Agrykoli uczniów szkół polskich podczas wielkiej kwesty na wpisy w dniu 9 maja
Wtorek, 11 maja 1915, Warszawa – polska premiera rosyjskiego filmu fabularnego Potop
Czwartek, 13 maja 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 117, s. 1-2) – w rubryce „Z ziem polskich” artykuł Wiadomości z Warszawy
Czwartek, 13 maja 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 117, s. 3) – w rubryce „Teatr, muzyka i sztuka” artykuł „Anona”
Wtorek, 18 maja 1915, Tarnów i jego okolice – realizacja polskiego (i/lub austriackiego) filmu dokumentalnego Zburzenie klasztoru pod Zbylitowską Górą przez nasze haubice w czasie nabożeństwa Moskali w rocznicę urodzin cara (Abriss des Klosters bei Zbylitow Berg durch unsere Haubitzen während des Moskauer Gottesdienstes am Jahrestag der Geburt des Zaren)
Środa, 19 maja 1915, Berlin (kino „U.T. Lichtspiele” am Nollendorfplatz) – premiera niemieckiego filmu fabularnego Die Waldschänke (Leśna gospoda)
Piątek, 21 maja (8 maja starego stylu) 1915, Moskwa („Gołos Moskwy”) – artykuł o aktualnej sytuacji rosyjskiej kinematografii
Sobota, 22 maja 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 126, s. 3 i 4) – omówienia programów oraz reklamy kin „Casino” i „Odeon” oraz „Oaza”
Czwartek, 27 maja 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką (kinoteatr „Urania”) – przyłączenie Teatru „Nowości” pod dyrekcją Aleksandra Szarkowskiego do teatrzyku „Miniatura” pod dyrekcją Stefana Szoslanda i powstanie w ten sposób Teatru „Nowości-Miniature”, kierowanego od tej pory wspólnie przez Szarkowskiego i Szoslanda
Maj (?) 1915, Warszawa – tak zwana fuzja „Kosmofilmu” z Towarzystwem Udziałowym „Sfinks” (a właściwie włączenie pierwszej z tych spółek do drugiej)
Maj/czerwiec (?) 1915, Warszawa (kino „Sfinks” ) – premiera polsko-żydowskiego filmu fabularnego Di Farshtoysene Tochter (Wyklęta córka)
Maj/czerwiec (?) 1915, Wilanów i Warszawa (kino „Sfinks” ) – realizacja i premiera polskiego filmu dokumentalnego Malowniczy Wilanów
Maj-czerwiec 1915, Białoruś i Galicja Wschodnia – realizacja rosyjskiego filmu dokumentalnego Samyj Jarkij Gospodin w pozicijach. Film s polja bitwy na frontach – naszem i galisijskom (Najjaśnieszy Pan na pozycjach. Zdjęcia filmowe z pola bitwy na frontach – naszym i galicyjskim)
Maj-czerwiec 1915, Galicja Wschodnia – realizacja polskiego filmu dokumentalnego Przerwanie frontu galicyjskiego
Późna wiosna (?) 1915, Galicja Wschodnia – pionierska próba realizacji przez Norberta Hochmana wojennego reportażu lotniczego
Czwartek, 3 czerwca 1915 (Boże Ciało) i/lub krótko potem, Przemyśl – realizacja austriackiego i/lub niemieckiego filmu dokumentalnego (albo filmów dokumentalnych) znanego (znanych) pod tytułem oryginalnym Die Einnahme von Przemysl (Zdobycie Przemyśla), a na ziemiach polskich jako Zdobycie Przemyśla przez wojska sprzymierzone oraz Zdobycie twierdzy Przemyśl
Piątek, 11 czerwca – czwartek, 17 czerwca 1915, Rarańcza, Rokitna i ich okolice – realizacja polskiego filmu dokumentalnego Walki oddziałów II Brygady Legionów Polskich pod Rarańczą i Rokitną
Połowa czerwca 1915, Kraków („Nowa Reforma”) – szczegóły o ówczesnym życiu we Lwowie pod rosyjską okupacją, na krótko przed odzyskaniem stolicy Galicji przez Austrię
Czwartek, 17 czerwca 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Gazeta Łódzka” nr 151, s. 2) – w rubryce „Z ziem polskich” notatka Wesoła Warszawka
Sobota, 19 czerwca 1915, Warszawa – ogłoszenie odezwy Komitetu Obywatelskiego Miasta Warszawy potępiającej „demoralizujący charakter filmów granych w warszawskich kinematografach”
Wtorek, 22 czerwca i koniec lipca 1915, Lwów – realizacja i premiera (kino „Elite”) polskiego filmu dokumentalnego W zdobytym Lwowie (inne tytuły: Zdobycie Lwowa i Wkroczenie wojsk naszych do Lwowa dnia 22 czerwca 1915 roku)
Koniec czerwca (?) 1915, Warszawa-Moskwa – przeniesienie się Antoniego Fertnera z Warszawy do Moskwy wraz z ewakuowanym teatrem i przedstawicielami polskiego życia kulturalnego
Środa, 30 czerwca 1915, Warszawa („Kurjer Warszawski” nr 178, s. 2) – w rubryce „Teatr i muzyka” zapowiedź (na piątek, 2 lipca 1915 roku) benefisu w Teatrze Polskim „na rzecz aktorów” (między innymi Wojciecha Brydzińskiego oraz Stefana Jaracza), „którzy zostali zmuszeni do wyjazdu w głąb Rosji” (w sobotę, 3 lipca 1915 roku)
Drugi kwartał 1915, Moskwa – realizacja i premiera rosyjskiego filmu fabularnego Portriet (Portret)
Pierwsza połowa 1915, Moskwa – realizacja lalkowo-aktorskiego (80% animacji) rosyjskiego filmu fabularnego Lilija albo Lilija Bielgiju ewentualnie Lilija Belgiji (Lilia albo Lilia Belgii; inny polski tytuł ekranowy: Wojna lilii z żukami)
Pierwsza połowa 1915, Pietrograd (i Moskwa ) – powstanie rosyjsko-polskiej wytwórni „Lucifier” („Lucyfer”) oraz realizacja i premiery jej pierwszych filmów fabularnych: Kariera ulicznoj piewiczki (Kariera śpiewaczki z ulicy), Łoszadinaja familija (Końskie nazwisko), Miest’ (Zemsta), Kłara Milicz (Klara Milicz), Kak doszła ty do żizni takoj (Jak doszłaś do takiego życia), Błagodariu... nie ożidał (Na szczęście... nie czekał) i Nierwy (Nerwy)
Połowa (?) 1915, Rosja (wybrzeże Morza Czarnego ) – realizacja rosyjskiej filmowej impresji ekperymentalnej O czom szeptało morie albo O czom szumieło morie (O czym szeptało morze albo O czym szumiało morze)
Połowa (?) 1915, Wilno – uruchomienie nowego kinematografu „Helios”, z siedzibą przy ul. Wileńskiej 22
Sobota, 10 lipca 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Dodatek” do „Gazety Łódzkiej” nr 174, s. nlb. ) – artykuł Niezwykłe zjawisko
Poniedziałek, 12 lipca 1915, Warszawa – początek eksploatacji przez dwa kina równocześnie włoskiego filmu fabularnego Il dirigibile misterioso (Tajemniczy sterowiec; polski tytuł ekranowy: Tajny sterowiec)
Połowa lipca 1915, francusko-niemiecki front wojenny – list Guillaume Apollinaire’a do Chérie, córki Louise Faure-Favier
Wtorek, 20 lipca 1915, Łódź pod trzecią okupacją niemiecką („Dodatek” do „Gazety Łódzkiej” nr 184, s. nlb. ) – artykuł Z Kalisza, o odradzaniu się życia w Kaliszu po jego zniszczeniu przez Niemców w sierpniu 1914 roku
Lipiec (?) 1915, zachodnie i centralne ziemie Królestwa Polskiego – realizacja niemieckiego filmu dokumentalnego Deutsche Truppen in Russisch-Polen (Oddziały niemieckie w rosyjskiej Polsce)
Lipiec (?) 1915, Łowicz – realizacja niemieckiego filmu dokumentalnego Ankunft von Ergänzungen am Bahnhof in Lowicz (Przybycie uzupelnień na dworzec w Łowiczu)
Lipiec – czwartek, 5 sierpnia 1915, Warszawa – ewakuacja stolicy Królestwa Polskiego przez Rosjan i zajęcie tego miasta przez wojska niemieckie
~~~