Szacowanie nieruchomości - ebook

Publikacja jest kompleksowym opracowaniem problematyki gospodarki nieruchomościami dotyczącym w szczególności kwestii wyceny nieruchomości. W książce uwzględniono aktualny stan przepisów prawnych i wiedzy dotyczącej omawianych zagadnień szczegółowych.

Ponadto publikacja podejmuje materie z zakresu:

• ekonomii, ze szczególnym uwzględnieniem spraw z zakresu bankowości, inwestycji w nieruchomości i rachunkowości,
• geodezji,
• planowania przestrzennego,
• budownictwa,
• rolnictwa i leśnictwa,
• statystyki i jej wykorzystania w analizach rynku nieruchomości,
• rzeczoznawstwa majątkowego,
• teorii wycen nieruchomości i jej praktycznego wykorzystania.

W obecnym wydaniu, przy omawianiu problematyki wycen, poszerzono prezentację możliwości wykorzystania elementów statystyki matematycznej do analizy rynku nieruchomości.

Adresaci:
Publikacja stanowi kompendium wiedzy potrzebnej wszystkim osobom, które zawodowo związane są z nieruchomościami i ich obsługą, a więc: rzeczoznawców majątkowych oraz osób, które przygotowują się do egzaminu państwowego otwierającego drogę do zawodu rzeczoznawcy majątkowego, pracowników banków oraz pracowników administracji państwowej i samorządowej, zainteresuje także sędziów, adwokatów oraz radców prawnych.

Przedmowa do IV wydania 27

Wykaz skrótów 29

Rozdział I

Rzeczoznawstwo majątkowe

Jerzy Dydenko, Tomasz Telega 33

1. Wprowadzenie 33

2. Uzyskanie uprawnień rzeczoznawcy majątkowego 34

3. Wykonywanie zawodu rzeczoznawcy majątkowego 34

4. Doskonalenie kwalifikacji zawodowych rzeczoznawcy majątkowego 35

5. Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej rzeczoznawcy majątkowego 36

Rozdział II

Status rzeczoznawcy majątkowego

Jerzy Dydenko, Krzysztof Urbańczyk 43

1. Definicja rzeczoznawcy majątkowego 43

2. Formy działalności zawodowej rzeczoznawcy majątkowego 44

3. Kompetencje rzeczoznawcy majątkowego 45

4. Zasady wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego 49

5. Odpowiedzialność zawodowa rzeczoznawcy majątkowego 52

5.1. Ocena prawidłowości sporządzenia operatu szacunkowego 53

5.2. Odpowiedzialność zawodowa rzeczoznawcy majątkowego 54

6. Odpowiedzialność cywilna i karna rzeczoznawcy majątkowego 56

6.1. Odpowiedzialność cywilna rzeczoznawcy majątkowego 56

6.2. Odpowiedzialność karna rzeczoznawcy majątkowego 57

Rozdział III

Nieruchomości. Definicje i pojęcia

Jerzy Dydenko 59

1. Wprowadzenie 59

2. Nieruchomość gruntowa i jej części składowe 60

3. Nieruchomość budynkowa 63

4. Nieruchomość lokalowa 65

Rozdział IV

Spółdzielcze prawa do lokalu

Jerzy Dydenko 70

Rozdział V

Podstawy prawa i postępowania administracyjnego

Dorota Dąbek 77

Rozdział VI

Podstawy prawa cywilnego

Paweł Dąbek 105

1. Podmioty prawa cywilnego 105

1.1. Osoby fizyczne – zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych 105

1.2. Osoby prawne 106

1.2.1. Pojęcie osoby prawnej 106

1.2.2. Rodzaje osób prawnych 107

1.2.3. Rejestry osób prawnych 108

1.3. Ustawowe (ułomne; niepełne) osoby prawne 108

1.4. Państwowe lub samorządowe jednostki organizacyjne 109

2. Spółki prawa handlowego 109

2.1. Spółka jawna 110

2.2. Spółka partnerska 110

2.3. Spółka komandytowa 111

2.4. Spółka komandytowo-akcyjna 111

2.5. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 112

2.6. Spółka akcyjna 113

3. Czynności prawne 113

3.1. Pojęcie czynności prawnej 113

3.2. Nieważność i bezskuteczność czynności prawnych 114

3.3. Wady oświadczenia woli, skutki nieważności oświadczeń 114

3.3.1. Bezwzględna nieważność czynności prawnej 115

3.3.2. Względna nieważność czynności prawnej 115

3.4. Oświadczenia woli i formy jego składania 116

4. Reprezentacja uczestników obrotu cywilnoprawnego 117

4.1. Przedstawicielstwo 117

4.2. Pełnomocnictwo 118

4.3. Prokura 119

4.4. Obrót nieruchomościami przez osoby nieposiadające pełnej zdolności

do czynności prawnych 119

5. Przedawnienie roszczeń 120

Rozdział VII

Prawo rzeczowe i inne prawa do nieruchomości

Paweł Dąbek 122

1. Regulacje konstytucyjne w dziedzinie ochrony własności 122

2. Pojęcie prawa rzeczowego 123

3. Regulacje prawne 123

4. Mienie jako kategoria prawa cywilnego 124

5. Rzecz jako przedmiot prawa cywilnego 124

5.1. Pojęcie rzeczy 124

5.2. Definicja nieruchomości 125

5.3. Część składowa nieruchomości 125

5.4. Przynależność rzeczy 126

5.5. Pożytki rzeczy 126

6. Własność 126

6.1. Pojęcie 126

6.2. Ograniczenia 127

6.3. Współwłasność 127

6.4. Nabycie własności nieruchomości 129

6.4.1. Przeniesienie własności w drodze umowy 129

6.4.2. Zasiedzenie 129

6.4.3. Uwłaszczenie 130

6.5. Ochrona własności 130

6.5.1. Roszczenie windykacyjne 131

6.5.2. Roszczenie negatoryjne 131

7. Użytkowanie wieczyste 131

7.1. Pojęcie 131

7.2. Ustanowienie 131

7.3. Granice użytkowania wieczystego 132

7.4. Okres trwania użytkowania wieczystego 132

7.5. Opłaty z tytułu użytkowania wieczystego 133

7.6. Zakończenie użytkowania wieczystego 133

8. Ograniczone prawa rzeczowe 134

8.1. Charakterystyka ogólna 134

8.2. Użytkowanie 135

8.3. Służebność 135

8.3.1. Służebność gruntowa 135

8.3.2. Służebność osobista 136

8.3.3. Służebność przesyłu 137

8.4. Spółdzielcze ograniczone prawo rzeczowe 137

9. Posiadanie 138

9.1. Pojęcie i rodzaje posiadania 138

9.2. Ochrona posiadania 138

10. Trwały zarząd 139

Rozdział VIII

Podstawy prawa zobowiązań

Paweł Dąbek 141

1. Pojęcie i rodzaje zobowiązań 141

2. Ogólne zasady zawierania umów 142

2.1. Zasada swobody umów 142

2.2. Rodzaje umów 142

2.2.1. Umowy nazwane, nienazwane 142

2.2.2. Umowy zobowiązujące 142

2.2.3. Umowy konsensualne i realne 143

2.2.4. Umowy odpłatne i nieodpłatne 143

2.2.5. Umowy adhezyjne 143

2.3. Sposoby zawierania umów 143

2.3.1. Oferta 143

2.3.2. Aukcja i przetarg 145

2.3.3. Negocjacje 145

2.4. Umowa przedwstępna 146

2.5. Uboczne postanowienia umowy 146

2.5.1. Zadatek 146

2.5.2. Umowne prawo odstąpienia 147

2.5.3. Kara umowna 147

2.5.4. Odsetki 147

3. Niedozwolone klauzule umowne 148

4. Umowy zbycia nieruchomości 149

4.1. Sprzedaż 149

4.2. Zamiana 149

4.3. Dożywocie 150

4.4. Darowizna 150

5. Umowy o korzystanie z nieruchomości 151

5.1. Najem 151

5.2. Dzierżawa 152

5.3. Użyczenie 152

5.4. Leasing 152

5.5. Timeshare 153

Rozdział IX

Podstawy prawa rodzinnego i spadkowego

Maria Zawadzka 155

1. Wprowadzenie 155

2. Ustroje małżeńskie majątkowe 155

2.1. Ustawowy ustrój majątkowy 156

2.2. Umowne ustroje majątkowe 159

2.3. Przymusowy ustrój majątkowy 159

3. Reprezentacja dziecka przez rodziców 160

3.1. Zasady ogólne 160

3.2. Zarząd majątkiem dziecka 160

4. Prawo spadkowe 161

4.1. Zasady ogólne 161

4.2. Dziedziczenie ustawowe 162

4.3. Dziedziczenie testamentowe 163

4.3.1. Formy testamentów. Testamenty zwykłe 164

4.3.2. Formy testamentów. Testamenty szczególne 164

4.4. Powołanie spadkobiercy 165

4.5. Zachowek 166

4.6. Przyjęcie i odrzucenie spadku 167

4.7. Dział spadku 168

Rozdział X

Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców

Maria Zawadzka 169

1. Wprowadzenie 169

2. Przesłanki uzyskania zezwolenia 170

3. Promesa 171

4. Zwolnienia 172

Rozdział XI

Informacja o nieruchomościach I. Kataster nieruchomości

Karol Noga 174

1. Informacje w procesie wyceny nieruchomości 174

2. Charakterystyka systemów katastru gruntów w Polsce w ujęciu historycznym 176

2.1. Kataster austriacki 176

2.2. Kataster pruski 176

2.3. Zabór rosyjski 177

2.4. Zamojski kataster gruntowy 177

2.5. Kataster okresu międzywojennego 178

3. System ewidencji gruntów i budynków 178

3.1. Podstawowe pojęcia i systematyka informacji 178

3.2. Zakres informacji objętych ewidencją gruntów i budynków 183

4. Ewidencja sieci technicznego uzbrojenia terenu 186

Rozdział XII

Informacja o nieruchomościach II. Księgi wieczyste i hipoteka

Maria Zawadzka 191

1. Wprowadzenie 191

2. Ustrój ksiąg wieczystych 192

2.1. Dział I księgi wieczystej 193

2.2. Dział II księgi wieczystej 194

2.3. Dział III księgi wieczystej 194

2.4. Dział IV księgi wieczystej 195

3. Zasady dotyczące ksiąg wieczystych 195

3.1. Zasada formalnej jawności ksiąg wieczystych 195

3.2. Zasada materialnej jawności ksiąg wieczystych 196

3.3. Zasada systemu realnego ksiąg wieczystych 196

3.4. Zasada powszechności ksiąg wieczystych 196

3.5. Zasada rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych 197

4. Postępowanie wieczystoksięgowe 198

5. Hipoteka 200

5.1. Hipoteka umowna 200

5.2. Hipoteka przymusowa 201

5.3. Hipoteka łączna 201

Rozdział XIII

Podatki w wycenach nieruchomości

Paweł Dąbek, Maria Zawadzka 203

1. Wprowadzenie 203

2. Podatek od nieruchomości 204

2.1. Przedmiot podatku 204

2.2. Powstanie obowiązku podatkowego 205

2.3. Podstawa opodatkowania 205

2.4. Stawki podatkowe 206

3. Podatek rolny 207

3.1. Zasady ogólne 207

3.2. Podstawa opodatkowania 207

3.3. Stawki podatku 208

3.4. Zwolnienia i ulgi 209

4. Podatek leśny 209

4.1. Zasady ogólne 209

4.2. Podstawa opodatkowania 210

4.3. Zwolnienia 210

5. Podatek od spadków i darowizn 210

5.1. Podmiot podatku 210

5.2. Przedmiot opodatkowania 211

5.2.1. Nabycie w związku z otwarciem spadku 211

5.2.2. Nabycie w drodze darowizny 213

5.2.3. Nabycie w drodze zasiedzenia 214

5.2.4. Nabycie w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności 214

6. Podatek od czynności cywilnoprawnych 214

7. Podatek dochodowy 216

Rozdział XIV

Gospodarka nieruchomościami publicznymi

Jerzy Dydenko 218

1. Zasady ogólne gospodarki nieruchomościami publicznymi 218

2. Sprzedaż nieruchomości publicznych 220

3. Użytkowanie wieczyste 221

3.1. Uwagi ogólne 221

3.2. Oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste 222

3.3. Aktualizacja opłat z tytułu użytkowania wieczystego 222

3.4. Opłaty dodatkowe związane z niedotrzymaniem terminów zabudowy 224

3.5. Wygaśnięcie użytkowania wieczystego 225

3.6. Sprzedaż nieruchomości użytkownikowi wieczystemu 226

3.7. Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności 227

4. Trwały zarząd 227

5. Wkład niepieniężny (aport) do spółki 228

6. Zasady obrotu nieruchomościami pomiędzy Skarbem Państwa

a jednostkami samorządu terytorialnego 229

Rozdział XV

Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne

Jerzy Dydenko, Elżbieta Szczawińska 231

1. Wprowadzenie 231

2. Planowanie przestrzenne w Unii Europejskiej 233

3. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 235

4. Planowanie przestrzenne w województwie 237

5. Planowanie przestrzenne na obszarze metropolitalnym 238

6. Planowanie przestrzenne w gminie 239

6.1. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego gminy 240

6.2. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego 240

6.3. Ustalenia planu miejscowego a wartość gruntu 243

6.4. Decyzja o lokalizacji celu publicznego i decyzja o warunkach zabudowy 244

Rozdział XVI

Wybrane zagadnienia budownictwa

Jerzy Dydenko, Katarzyna Nowak 247

1. Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych 247

2. Normalizacja w budownictwie 248

2.1. Wprowadzenie 248

2.2. Oznaczenia norm 249

2.3. Polskie normy i przepisy prawa 250

3. Charakterystyka energetyczna i audyt budynków 251

4. Charakterystyka energetyczna budynku lub jego modułu

a wartość nieruchomości 253

Rozdział XVII

Proces inwestycyjny w budownictwie

Anna Tarczyńska-Gałaś 255

1. Wprowadzenie 255

2. Uczestnicy procesu budowlanego 258

3. Warunki rozpoczęcia robót budowlanych 259

3.1. Lokalizacja inwestycji 259

3.2. Procedura poprzedzająca rozpoczęcie robót budowlanych 260

3.2.1. Procedura uzyskania pozwolenia na budowę 261

3.2.2. Zgłoszenie wykonania robót budowlanych 265

3.2.3. Samowola budowlana 267

4. Realizacja inwestycji 268

4.1. Rozpoczęcie budowy 268

4.2. Realizacja robót budowlanych 269

5. Oddanie obiektu budowlanego do użytkowania 270

6. Utrzymanie obiektu budowlanego 271

7. Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego 274

8. Wycena nieruchomości i Prawo budowlane 276

8.1. Nieruchomości niezabudowane 276

8.2. Nieruchomości zabudowane 276

Rozdział XVIII

Zasady ustalania powierzchni budynków

Jerzy Dydenko 280

1. Wprowadzenie 280

2. Ustalanie powierzchni na podstawie przepisów prawa 281

2.1. Podstawowe pojęcia 281

2.2. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych 283

2.3. Ustawa o podatku od spadków i darowizn 284

2.4. Ustawa o własności lokali 284

2.5. Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy

i zmianie Kodeksu cywilnego 286

2.6. Rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków 287

2.7. Ustawa o dodatkach mieszkaniowych 287

2.8. Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych,

jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie 288

2.9. Rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu

i formy projektu budowlanego 289

3. Zasady ustalania powierzchni według normy PN-B-02365:1970 290

3.1. Zasady obmiaru 290

3.2. Rodzaje powierzchni budynków i ich definicje 290

4. Zasady ustalania powierzchni według normy PN-ISO 9836:1997 292

4.1. Zasady obmiaru 292

4.2. Rodzaje powierzchni budynków i ich definicje 293

5. Zasady ustalania powierzchni według normy PN-ISO 9836:2015-12 295

5.1. Zakres i przedmiot normy 295

5.2. Terminy i definicje 295

5.3. Zasady obmiaru 296

5.4. Rodzaje powierzchni budynków i ich definicje 296

6. Ustalanie powierzchni budynków na potrzeby rzeczoznawstwa

majątkowego 301

Rozdział XIX

Podstawy kosztorysowania

Małgorzata Borowska, Jerzy Dydenko 303

1. Wprowadzenie 303

2. Rodzaje kosztorysów 304

2.1. Kosztorys inwestorski 304

2.2. Kosztorys ofertowy 306

2.3. Kosztorys zamienny i dodatkowy 307

2.4. Kosztorys powykonawczy 307

3. Układ i treść kosztorysów 308

4. Metodyka sporządzania kosztorysu inwestorskiego 310

5. Podstawy rzeczowe i źródła cenowe kosztorysów 314

5.1. Katalogi nakładów rzeczowych 316

5.2. Informatory cenowe 319

5.2.1. Katalog Cen Jednostkowych Robót i Obiektów Inwestycyjnych

– Bistyp 320

5.2.2. Biuletyn Cen Obiektów Budowlanych – Sekocenbub 322

5.2.3. Informacyjny Zestaw Wskaźników Nakładów na Obiekty

Budowlane – Orgbud Serwis 324

5.2.4. Scalone Normatywy do Wyceny Budynków i Budowli – Wacetob 325

6. Funkcje kosztorysu 326

Rozdział XX

Podstawy rolnictwa

Janusz Schilbach 328

1. Podstawowe pojęcia 328

2. Charakterystyka rolnictwa polskiego 329

2.1. Struktura obszarowa gospodarstw rolnych 329

2.2. Zróżnicowanie i rozdrobnienie rolniczej przestrzeni produkcyjnej 329

2.3. Warunki glebowe 330

2.4. Zatrudnienie w rolnictwie 331

3. Gleba jako podstawowy środek produkcji w rolnictwie 331

3.1. Mapa glebowo-rolnicza 332

3.2. Aneks do mapy glebowo-rolniczej 333

3.3. Określenie stopnia zagrożenia gleb erozją 334

3.4. Określenie stopnia ciężkości i trudności gleb do uprawy 334

Rozdział XXI

Gospodarka nieruchomościami rolnymi

Janusz Schilbach 335

1. Zasady gospodarki ziemią na obszarach wiejskich 335

1.1. Podstawowe pojęcia 335

1.2. Charakterystyka podstawowych elementów gospodarstwa rolnego 337

1.3. Zasady gospodarki nieruchomościami rolnymi 338

1.4. Ocena ziemi na potrzeby produkcji rolnej 339

1.5. Charakterystyczne cechy działek gruntowych 340

2. Ochrona gruntów rolnych oraz zapobieganie ich degradacji 341

2.1. Decyzja o wyłączeniu gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej 342

2.2. Opłaty za wyłączenie gruntów z produkcji 343

2.3. Zasady naliczania należności i opłat rocznych za wyłączenie gruntów

z produkcji 344

2.4. Zapobieganie degradacji gruntów 345

3. Gospodarowanie Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa 345

3.1. Sprzedaż i nabywanie nieruchomości 346

3.2. Trwały zarząd 348

3.3. Oddanie mienia na czas oznaczony do odpłatnego korzystania 348

Rozdział XXII

Podstawy leśnictwa

Robert Zygmunt 351

1. Wprowadzenie 351

2. Charakterystyka lasów w Polsce 354

3. Prawa do nieruchomości leśnych 357

4. Podstawowe zasady gospodarki leśnej 358

5. Plan urządzenia lasu 359

6. Cechy taksacyjne wyłączenia drzewostanowego 360

6.1. Podstawowe mapy leśne 360

6.2. Typ siedliskowy lasu 363

6.3. Skład gatunkowy drzewostanu 364

6.4. Wiek, budowa pionowa, pierśnica i wysokość drzewostanu 364

6.5. Klasa bonitacyjna 366

6.6. Wskaźnik zadrzewienia 366

7. Pomiar drzew stojących i drzewostanów 367

8. Podstawy klasyfikacji surowca drzewnego 373

Rozdział XXIII

Podstawy gospodarki wodnej

Jerzy Dydenko 377

1. Wprowadzenie 377

2. Podstawowe pojęcia 378

3. Klasyfikacja wód, prawa własności do wód i gruntów pod wodami 379

3.1. Podział wód 379

3.2. Linia brzegu 380

3.3. Prawo własności wód i gruntów pod wodami 381

4. Korzystanie z wód; zgoda wodnoprawna 383

5. Instrumenty ekonomiczne w gospodarowaniu wodami 384

Rozdział XXIV

Podstawy ekonomii

Zbigniew Makieła 386

1. Wprowadzenie 386

1.1. Makro- i mikroekonomia 388

1.2. Początki makroekonomii 389

1.3. Paradygmaty makroekonomiczne 390

2. Pojęcia i elementy rynku 390

2.1. Popyt, podaż, cena 394

2.1.1. Popyt 394

2.1.2. Podaż 396

2.1.3. Cena 397

2.2. Krzywa popytu i podaży 397

2.2.1. Krzywa popytu 397

2.2.2. Krzywa podaży 398

2.2.3. Równowaga rynkowa 399

2.2.4. Elastyczność popytu i podaży 401

3. Interwencjonizm państwa a mechanizmy rynkowe 404

4. Cena, wartość ekonomiczna, dochód i koszt 407

4.1. Cena 407

4.2. Wartość ekonomiczna, dochód i koszt 408

5. Konsument i producent 409

5.1. Konsument 409

5.1.1. Decyzje konsumenta 409

5.1.2. Cechy konsumenta 410

5.1.3. Zasada maksymalizacji satysfakcji 410

5.1.4. Zasada użyteczności całkowitej i krańcowej 411

5.2. Producent i jego decyzje 412

6. Czynniki produkcji 413

Rozdział XXV

Inwestycje kapitałowe a nieruchomości

Dariusz Fatuła 414

Rozdział XXVI

Inwestycje w nieruchomości

Krzysztof Czerkas 432

Rozdział XXVII

System bankowy w Polsce

Małgorzata Bałko 453

Rozdział XXVIII

Zmiany wartości pieniądza w czasie

Rozdział XXIX

Statystyka matematyczna w analizach rynku i w wycenach nieruchomości I

Jolanta Wojtowicz-Żygadło 490

Rozdział XXX

Statystyka matematyczna w analizach rynku i w wycenach nieruchomości II

(zagadnienia zaawansowane)

Anna Barańska 521

Rozdział XXXI

Elementy rachunkowości

Jerzy Filipiak 557

Rozdział XXXII

Metodologia wycen nieruchomości w Polsce

Anna Barańska, Jerzy Dydenko 581

Rozdział XXXIII

Koncepcje wyceny nieruchomości na świecie

Małgorzata Uhruska 601

Rozdział XXXIV

Podejście porównawcze w wycenie nieruchomości

Anna Barańska, Jerzy Dydenko 610

Rozdział XXXV

Podejście dochodowe w wycenie nieruchomości

Jerzy Dydenko, Małgorzata Uhruska 635

Rozdział XXXVI

Podejście kosztowe w szacowaniu nieruchomości

Jerzy Dydenko 665

Rozdział XXXVII

Podejście mieszane w wycenie nieruchomości

Jerzy Dydenko 677

1. Wprowadzenie 677

2. Zasady ogólne 677

3. Metoda pozostałościowa 678

4. Metoda kosztów likwidacji 680

Rozdział XXXVIII

Wycena nieruchomości zurbanizowanych

Jerzy Dydenko 683

Rozdział XXXIX

Wycena ograniczonych praw rzeczowych

Monika Nowakowska 701

Rozdział XL

Wycena nieruchomości rolnych

Janusz Schilbach 724

1. Wprowadzenie 724

2. Wycena gruntów rolnych 725

2.1. Podejście porównawcze 725

2.1.1. Cechy nieruchomości rolnych stanowiące podstawę

określenia ich podobieństwa 727

2.1.2. Metoda porównywania parami 728

2.1.3. Metoda korygowania ceny średniej 728

2.2. Podejście dochodowe 728

2.3. Podejście mieszane – metoda wskaźników szacunkowych gruntów 730

2.4. Szczególne przypadki określania wartości rynkowej gruntów rolnych 732

3. Wycena plantacji kultur wieloletnich 733

3.1. Ogólne zasady określania wartości plantacji kultur wieloletnich 733

3.2. Metoda kosztów odtworzenia 734

3.3. Podejście mieszane 734

3.4. Kosztowo-dochodowa metoda wyceny roślin sadowniczych i upraw

ogrodniczych (tzw. metoda skierniewicka) 736

3.5. Metoda kosztów likwidacji 737

4. Wycena zasiewów i upraw rolnych 738

5. Wycena gruntów pod wodami 739

5.1. Zasady ogólne 739

5.2. Wycena nieruchomości rolnych wykorzystywanych jako stawy rybne 740

5.3. Wycena gruntów pod wodami metodą wskaźników szacunkowych

gruntów 740

5.4. Wydajność naturalna stawów i ich zdolność produkcyjna 740

5.5. Urządzenia melioracji podstawowych i szczegółowych, opłata melioracyjna 741

Rozdział XLI

Wycena nieruchomości leśnych, zadrzewionych i zakrzewionych

Robert Zygmunt 743

Rozdział XLII

Wycena nieruchomości dla potrzeb sprawozdań finansowych

Jerzy Filipiak 770

1. Wprowadzenie 770

2. Cele i kierunki zmian w prawie bilansowym 771

3. Metodologia wycen nieruchomości dla celów sprawozdań finansowych 773

4. Zasady klasyfikacji nieruchomości dla celów sprawozdań finansowych 774

4.1. Nieruchomości jako środki trwałe przedsiębiorstw 775

4.2. Nieruchomości inwestycyjne 775

5. Specyfika wycen nieruchomości dla celów sprawozdań finansowych 776

6. Podstawowe pojęcia ze słowniczka rachunkowości 778

7. Aktualne zasady wyceny wartości godziwej według obowiązującego

standardu MSSF 13 „Ustalanie wartości godziwej” 780

7.1. Wprowadzenie 780

7.2. Podstawowe regulacje MSSF 13 istotne dla rzeczoznawców 781

7.2.1. Podstawowe definicje i określenia 781

7.2.2. Metody wyceny 782

7.2.3. Poziomy wejścia i hierarchia wyceny wartości godziwej 783

7.2.4. Ujawnianie informacji dotyczących wyceny wartości godziwej 783

7.2.5. Najlepsze i o najwyższym stopniu wykorzystanie

aktywów niefinansowych 784

8. Zakres stosowania wartości godziwej w wycenie aktywów niefinansowych

według ustawy o rachunkowości 785

9. Postępowanie rzeczoznawcy majątkowego przy wycenie wartości godziwej

nieruchomości 786

10. Ujawnienie przez jednostkę informacji o wartości godziwej 787

Rozdział XLIII

Wycena nieruchomości w celu zabezpieczenia wierzytelności

Anna Beer-Zwolińska 789

Rozdział XLIV

Operat szacunkowy

Jerzy Dydenko, Marek Ślusarczyk 798

1. Wprowadzenie 798

2. Sposób sporządzania, forma i treść operatu szacunkowego 799

3. Funkcja operatu szacunkowego 804

4. Podsumowanie 807

O autorach 811