Technik dentystyczny. Testy egzaminacyjne - ebook

WPROWADZENIE

Drogi Czytelniku!

Egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe jest dla wielu z Was istotnym wyzwaniem. Część teoretyczna tego egzaminu często spędza sen z powiek i utrudnia samodzielne przygotowanie się do tego, jakże ważnego etapu w edukacji.

My, autorzy tej książki, towarzyszymy Wam od wielu lat i dostrzegamy, ile trudu i wytrwałości wymaga od Was, Drodzy Słuchacze, odpowiednie przygotowanie do tego zadania.

Nasza publikacja ma na celu ułatwienie Wam nauki, oferując treść zarówno przystępną, jak i zrozumiałą. Znajdziecie w niej prawie 600 pytań egzaminacyjnych wraz z krótkimi opisami. Te opisy mają na celu wprowadzenie do właściwych odpowiedzi oraz rozwinięcie poruszanych tematów, a także zachęcenie do dalszego, samodzielnego pogłębiania wiedzy. Na końcu książki zamieściliśmy odpowiedzi do zadań oraz wykaz literatury, która może być pomocna.

Drodzy Słuchacze kierunku technik dentystyczny, to Wy zainspirowaliście nas do stworzenia tej publikacji. Wasza chęć pogłębiania wiedzy nieustannie nas motywuje. Celem naszej pracy było przygotowanie materiału, który pozwoli Wam zapoznać się z zadaniami egzaminacyjnymi oraz z różnymi metodami korzystania z testów. Książka ma również na celu usystematyzowanie wiedzy zdobytej w trakcie edukacji, co powinno pomóc w redukcji stresu przed egzaminem.

Chcielibyśmy także wyrazić naszą wdzięczność dla koleżanek i kolegów z Medycznej Szkoły Policealnej nr 3 im. dr. Andrzeja Krocina w Warszawie, którzy wspierają nas swoimi radami i doświadczeniem.1
ANATOMIA
PAWEŁ KOSAKOWSKI

➢ Zadanie 1

Otwór przysieczny jest elementem struktury kostnej:

A) kości żuchwy.

B) trzonu szczęki.

C) podniebienia twardego.

D) wyrostka zębodołowego.

Otwór przysieczny jest elementem struktury kostnej podniebienia twardego. W przednim odcinku szwu podniebiennego pośrodkowego widoczny jest wylot kanału przysiecznego. Kanał ten rozdziela się na dwa ramiona przechodzące do dna jamy nosowej po obydwu stronach przegrody nosa otworami przysiecznymi. Otwór przysieczny uwidacznia się w strukturach kostnych czaszki w linii pośrodkowej za pierwszymi siekaczami.

➢ Zadanie 2

Punkt antropometryczny oznaczony czarną kropką, znajdujący się na granicy czoła i owłosionej części czaszki, to:

A) nasion.

B) orbitale.

C) glabella.

D) trichion.

Skórne punkty antropometryczne wymienione w zadaniu:

• nasion (N) – punkt leżący w największym zagłębieniu nosowo-czołowym (łatwiejszy do wyznaczenia, patrząc na pacjenta z profilu);

• orbitale (O) – punkt leżący w miejscu przecięcia się linii opuszczonych ze środka źrenic patrzących w dal z dolnymi brzegami oczodołów;

• glabella (G) – punkt najbardziej wysunięty do przodu, leżący w dolnej części czoła pomiędzy łukami brwiowymi;

• trichion (Tr) – punkt leżący w górnej części czoła, na granicy skóry owłosionej.

➢ Zadanie 3

Element anatomiczny wskazany na rycinie linią to mięsień:

A) żwacz.

B) skroniowy.

C) skrzydłowy boczny.

D) skrzydłowy przyśrodkowy.

Mięsień wskazany na rycinie linią należy (jako jeden z czterech) do grupy mięśni żwaczowych. Wykonuje ruchy żuchwą i jest do niej przyczepiony jednym końcem (obejmuje z obu stron wyrostek dziobiasty żuchwy). Drugi koniec mięśnia przyczepia się do kresy skroniowej kości czołowej i kości ciemieniowej, do grzebienia podskroniowego, bocznie przez skrzydła większe kości klinowej aż do tylnej powierzchni skroniowej kości jarzmowej. Włókna zewnętrzne górnej części mięśnia przyczepiają się do powięzi skroniowej.

Mięsień skroniowy unosi żuchwę, zaciskając zęby. Włókna tylne, biegnące prawie poziomo, cofają żuchwę wysuniętą do przodu. Mięsień ten jest najsilniejszym mięśniem żwaczowym. Jest unerwiony (jak wszystkie mięśnie żwaczowe) przez nerwy pochodzące z trzeciej gałęzi nerwu trójdzielnego (V₃).

➢ Zadanie 4

Mianem węzła urazowego jest nazywane zjawisko powodowane przez:

A) stopniowy zanik płynności artykulacyjnej.

B) poziome i pionowe przesuwanie się zębów.

C) zaburzenie warunków artykulacji w obrębie łuku zębowego.

D) utratę miejsc stycznych zębów sąsiadujących w łuku zębowym.

Węzeł urazowy to miejsce niefizjologicznego przeciążenia zęba lub grupy zębów. Może być spowodowane brakiem naturalnego ścierania się guzków, przemieszczania się zębów (zwłaszcza przy brakach zębowych) oraz zniekształceń zgryzu. To zaburzenie warunków artykulacji w obrębie łuku zębowego może być zarówno przyczyną zapaleń przyzębia, jak i jego powikłaniem.

➢ Zadanie 5

Uszkodzenie błony śluzowej i przyzębia na skutek nieprawidłowo wykonanego uzupełnienia protetycznego to:

A) dyskopatia skroniowo-żuchwowa.

B) paradontopatia.

C) stomatopatia.

D) artropatia.

Jednostki chorobowe wymienione w zadaniu:

• dyskopatia skroniowo-żuchwowa – choroba zwyrodnieniowa krążka stawowego stawu skroniowo-żuchwowego; może dotyczyć jednego lub obu stawów;

• paradontopatia (inaczej zapalenie przyzębia) – choroba infekcyjna tkanek przyzębia, prowadząca do zniszczenia aparatu zawieszeniowego zęba, a w skrajnych przypadkach do rozchwiania i utraty zębów;

• stomatopatia – zespół patologicznych zmian w obrębie błony śluzowej jamy ustnej, wynikający z użytkowania uzupełnień protetycznych;

• artropatia – ogólne określenie zmian chorobowych w zakresie jednego lub więcej stawów, obejmujące choroby zapalne oraz niezapalne, zarówno pierwotnie dotyczące narządu ruchu, jak i będące następstwem schorzeń obejmujących inne układy i narządy.

➢ Zadanie 6

Na rycinie przedstawiającej twarzoczaszkę cyfrą 1 oznaczono:

1

A) otwór ślepy.

B) kanał żuchwy.

C) otwór nadoczodołowy.

D) otwór podoczodołowy.

Usytuowanie punktów wymienionych w zadaniu:

• otwór ślepy – ślepo zakończony otwór/zagłębienie znajdujący się w wielu kościach lub tkankach miękkich; na głowie mogą być umieszczone:

• w dole przednim czaszki w miejscu, gdzie grzebień koguci przylega do kości czołowej,

• na języku – pomiędzy trzonem a nasadą, na tzw. bruździe granicznej przy największej brodawce okolonej (u wierzchołka litery V),

• w siekaczach górnych bocznych;

• kanał żuchwy – rozpoczynający się otworem żuchwy przebiega przez ramię i trzon żuchwy; w okolicy pierwszego trzonowca kanał ten dzieli się na odnogi – jedna z nich biegnie ku otworowi bródkowemu jako kanał bródkowy, druga w przedłużeniu kanału żuchwy do linii pośrodkowej; w kanale żuchwy przebiegają nerw zębodołowy dolny, pochodzący z trzeciej gałęzi nerwu trójdzielnego (V₃), tętnica i żyła zębodołowa dolna;

• otwór nadoczodołowy – widoczny w kości czołowej na brzegu górnym oczodołu (czasami również jako wcięcie), przez który przebiega na czoło gałąź boczna nerwu nadoczodołowego (od V₁) oraz tętnica i żyła nadoczodołowa;

• otwór podoczodołowy – otwór znajdujący się na przedniej powierzchni trzonu kości skroniowej, kończący kanał podoczodołowy; przez niego na twarz dostają się nerw podoczodołowy pochodzący z drugiej (szczękowej) gałęzi nerwu trójdzielnego (V₂) oraz tętnica i żyła o tej samej nazwie.

➢ Zadanie 7

Mięśnie żwacze odpowiadają za:

A) cofanie żuchwy.

B) unoszenie żuchwy.

C) opuszczanie żuchwy.

D) unoszenie kąta ust.

Ruchy żuchwy i mięśnie, które za to odpowiadają:

• cofanie żuchwy – mięsień skroniowy,

• unoszenie żuchwy – mięsień skroniowy, mięsień żwacz, mięsień skrzydłowy przyśrodkowy,

• opuszczanie żuchwy – mięsień dwubrzuścowy, mięsień żuchwowo-gnykowy, mięsień bródkowo-gnykowy,

• unoszenie kąta ust – mięsień dźwigacz kąta ust, mięsień jarzmowy większy (pociąga kąt ust ku górze i do boku), w niektórych sytuacjach również mięsień przysieczny wargi górnej i dolnej.

➢ Zadanie 8

Droga przebiegająca wzdłuż linii środkowej ciała, pomiędzy maksymalnym dotylnym położeniem kontaktowym a maksymalnym zaguzkowaniem zębów, wynosząca przeciętnie 1,5 mm, definiowana jest jako:

A) poślizg centralny.

B) szpara spoczynkowa.

C) pozycja referencyjna.

D) maksymalna interkuspidacja.

Pojęcia wymienione w zadaniu:

• poślizg centralny – droga przebiegająca wzdłuż linii środkowej ciała, pomiędzy maksymalnym dotylnym położeniem kontaktowym a maksymalnym zaguzkowaniem zębów, wynosząca przeciętnie 1,5 mm;

• szpara spoczynkowa – przestrzeń, która powstaje między łukami zębowymi, kiedy żuchwa jest w spoczynku, wynosząca przeciętnie 2–4 mm;

• pozycja referencyjna – położenie żuchwy osiągane przez jej prowadzenie do pozycji dotylnej, w której ruch w stawach skroniowo-żuchwowych jest rotacją głów wokół stabilnej osi stawowej;

• maksymalna interkuspidacja (maksymalne zaguzkowanie) – pozycja żuchwy, w której zęby stykają się ze sobą maksymalną liczbą punktów.

➢ Zadanie 9

Który mięsień jest najsilniejszym mięśniem unoszącym żuchwę?

A) Żwacz.

B) Żuchwowo-gnykowy.

C) Skroniowy.

D) Skrzydłowy boczny.

Mięśnie wymienione w zadaniu wykonują ruchy:

• mięsień żwacz – unosi żuchwę i obraca ją nieco na zewnątrz;

• mięsień żuchwowo-gnykowy – przy ustalonej żuchwie podnosi kość gnykową, napina dno jamy ustnej i unosi język; przy ustalonej kości gnykowej obniża żuchwę;

• mięsień skroniowy – unosi żuchwę, zaciskając zęby; włókna tylne (biegnące prawie poziomo) cofają żuchwę wysuniętą do przodu; mięsień ten jest najsilniejszym mięśniem żwaczowym;

• mięsień skrzydłowy boczny – skurcz jednostronny mięśnia wykonuje ruch boczny żuchwy w stronę przeciwną; równoczesny skurcz obu mięśni skrzydłowych bocznych wysuwa żuchwę do przodu.

➢ Zadanie 10

Który element stawu skroniowo-żuchwowego zaznaczono na rycinie strzałką?

A) Dół stawowy.

B) Głowę stawową.

C) Krążek stawowy.

D) Torebkę stawową.

Elementy stawu skroniowo-żuchwowego wymienione w zadaniu:

➢ Zadanie 11

Przyczyną powstania diastemy prawdziwej jest:

A) obecność zęba nadliczbowego.

B) przerost wędzidełka wargi górnej.

C) karłowatość górnych bocznych siekaczy.

D) brak zawiązków górnych bocznych siekaczy.

Diastema to zwiększona przerwa między górnymi siekaczami centralnymi i dotyczy zarówno uzębienia mlecznego, jak i stałego. Jeżeli szerokość diastemy wynosi ponad 2 mm, uznawana jest ona za wadę zgryzu. Przerwy pomiędzy innymi zębami niż siekacze centralne nazywane są tremami.

Ze względu na przyczyny powstania diastemy wyróżnia się jej następujące rodzaje:

• diastema prawdziwa – wynika z przerostu wędzidełka wargi górnej lub jego niskiego, nieprawidłowego przyczepu;

• diastema rzekoma – mówi się o niej, gdy u pacjenta występuje hipodoncja lub mikrodoncja, przyczyną przerwy może być także hiperdoncja;

• diastema fizjologiczna – występuje w okresie wymiany zębów mlecznych na stałe, zwykle pomiędzy 7. a 9. rokiem życia, nie wymaga leczenia.

➢ Zadanie 12

Do grupy mięśni żwaczowych, które wykonują ruchy żuchwy, należą mięśnie:

A) policzkowy i bródkowy.

B) rylcowo-gnykowy i okrężny ust.

C) skroniowy i skrzydłowy boczny.

D) policzkowy i przysieczny wargi dolnej.

Mięśnie wymienione w zadaniu i grupy, do których należą:

• mięsień policzkowy – mięsień żwaczowy,

• mięsień bródkowy – mięsień wyrazowy twarzy, mięsień otoczenia szpary ust,

• mięsień rylcowo-gnykowy – mięsień nadgnykowy,

• mięsień okrężny ust – mięsień wyrazowy twarzy, mięsień otoczenia szpary ust,

• mięsień skroniowy – mięsień żwaczowy,

• mięsień skrzydłowy boczny – mięsień żwaczowy,

• mięsień przysieczny wargi dolnej – mięsień wyrazowy twarzy, mięsień otoczenia szpary ust.

Mięśnie żwaczowe wykonują ruchy żuchwą i są przyczepione do niej jednym końcem. Należą do nich cztery mięśnie: skroniowy, żwacz, skrzydłowy boczny i skrzydłowy przyśrodkowy.

➢ Zadanie 13

Makrogenia charakteryzuje się:

A) niedorozwojem szczęki we wszystkich trzech wymiarach.

B) niedorozwojem żuchwy we wszystkich trzech wymiarach.

C) nadmiernym wzrostem szczęki we wszystkich trzech wymiarach.

D) nadmiernym wzrostem żuchwy we wszystkich trzech wymiarach.

Zaburzenia opisane w zadaniu:

• niedorozwój szczęki we wszystkich trzech wymiarach – mikrognacja,

• niedorozwój żuchwy we wszystkich trzech wymiarach – mikrogenia,

• nadmierny wzrost szczęki we wszystkich trzech wymiarach – makrognacja,

• nadmierny wzrost żuchwy we wszystkich trzech wymiarach – makrogenia.

➢ Zadanie 14

Wskaż przyczyny powstawania stomatopatii protetycznych.

A) Oddziaływanie płytki protez.

B) Belka w protezach nakładkowych.

C) Szczelność brzeżna uzupełnień stałych.

D) Użytkowanie mostów zbrojonych włóknem szklanym.

Stomatopatie protetyczne stanowią zespół patologicznych zmian (zarówno subiektywnych, jak i obiektywnych) w obrębie błony śluzowej jamy ustnej, wynikających z użytkowania uzupełnień protetycznych. Dotyczą one najczęściej protez całkowitych bądź częściowych, wykonanych z tworzywa akrylowego, zdecydowanie rzadziej przyczyną stomatopatii są uzupełnienia stałe.

Występowanie tych objawów obejmuje 15–65% użytkowników protez. Największą grupę stanowią kobiety noszące uzupełnienia akrylowe całkowite górne bez przerwy nocnej oraz osoby powyżej 60. roku życia. Wyniki badań pokazują, że aż 60–100% przypadków stomatopatii protetycznych może być powikłanych infekcją grzybiczą lub nierzadko występującym nawracającym zapaleniem kątów ust.

➢ Zadanie 15

Szczęka składa się z trzonu oraz wyrostków:

A) jarzmowego, czołowego, dziobiastego i zębodołowego.

B) jarzmowego, kłykciowego, czołowego i zębodołowego.

C) jarzmowego, czołowego, podniebiennego i zębodołowego.

D) jarzmowego, skrzydłowatego, podniebiennego i zębodołowego.

Szczęka jest kością parzystą, która bierze udział w budowie przedniego odcinka części twarzowej czaszki, podniebienia twardego, jamy nosowej i oczodołu. Składa się z trzonu oraz czterech wyrostków: jarzmowego, czołowego, zębodołowego i podniebiennego.

W zadaniu wymieniono jeszcze wyrostki dziobiasty i kłykciowy, które należą do żuchwy, oraz wyrostek skrzydłowaty, który jest elementem kości klinowej.

➢ Zadanie 16

Które elementy zaznaczono na rycinie cyfrą 1?

1

A) Dołki migdałkowe.

B) Dołeczki podniebienne.

C) Otwory podniebienne większe.

D) Otwory podniebienne mniejsze.

Struktury wymienione w zadaniu to:

• dołki migdałkowe (fissulae tonsillares) – zagłębienia wiodące do przewodów rozgałęziających migdałków podniebiennych, zwane również zatokami migdałkowatymi (sinus tonsillares); migdałki podniebienne znajdują się obustronnie w zagłębieniu pomiędzy obydwoma łukami podniebiennymi;

• dołeczki podniebienne (foveolae palatinae) – dwa małe zagłębienia błony śluzowej znajdujące się obustronnie w pobliżu szwu podniebiennego na granicy podniebienia twardego i miękkiego; znajdują się w nich ujścia drobnych gruczołów ślinowych;

• otwory podniebienne większe i mniejsze – widoczne jedynie na kości w odcinku tylnym podniebienia po obydwu stronach na wyrostku stożkowatym kości podniebiennej – otwór podniebienny większy (foramen palatinum majus) i za nim zwykle dwa otwory podniebienne mniejsze (foramina palatina minora); otwory te stanowią ujście kanału podniebiennego większego i kanałów podniebiennych mniejszych; są miejscem wejścia na podniebienie tętnicy podniebiennej większej i tętnic podniebiennych mniejszych oraz nerwów podniebiennych odchodzących od zwoju skrzydłowo-podniebiennego; od otworów podniebiennych większych ciągną się ku przodowi dwie podłużne bruzdy podniebienne (sulci palatini) dla wspomnianych naczyń i nerwów.

• Zadanie 17

Mesiodens jest zębem:

A) siecznym przyśrodkowym o podwójnym korzeniu.

B) siecznym przyśrodkowym o podwójnej szerokości korony.

C) nadliczbowym, trzonowym pojawiającym się w odcinku tylnym górnym.

D) nadliczbowym, nietypowym pojawiającym się między górnymi siekaczami przyśrodkowymi.

Mesiodens (nazywany inaczej zębem pośrodkowym) jest to ząb nadliczbowy umiejscowiony w linii pośrodkowej pomiędzy zębami siecznymi szczęki (rzadziej żuchwy). Kształt zęba pośrodkowego jest często stożkowy, nietypowy i wyrzyna się podniebiennie między zębami siecznymi, powodując ich stłoczenie. Zaburzenie to jest dziedziczone jako cecha autosomalna dominująca. Częstość zaburzenia waha się od 0,5% do 0,7% i jest większa u mężczyzn niż u kobiet. W ok. 20% przypadkach stwierdza się dwa lub trzy zęby pośrodkowe. Obecność zęba pośrodkowego może powodować:

• opóźnienie wyrzynania zębów siecznych stałych,

• przemieszczenie zębów,

• diastemę,

• stłoczenie.

➢ Zadanie 18

Na rycinie przedstawione są kości czaszki. Czarną linią wskazano kość:

A) klinową.

B) czołową.

C) potyliczną.

D) skroniową.

Główne kości czaszki:

➢ Zadanie 19

Kandydozę jamy ustnej wywołują:

A) grzyby.

B) wirusy.

C) toksyny.

D) bakterie.

Kandydoza jamy ustnej to infekcja drożdżakowa, którą wywołują grzyby z rodzaju Candida (głównie Candida albicans). Niewielka ilość grzybów z rodzaju Candida jest stale obecna w organizmie, w tym w jamie ustnej. Grzyby te są zwykle nieszkodliwe, jednak gdy nadmiernie się namnożą, mogą doprowadzić do grzybiczego zakażenia jamy ustnej. Przyczynami kandydozy są:

• stosowanie antybiotyków (szczególnie długotrwałe),

• stosowanie inhalatorów w leczeniu astmy,

• noszenie protezy zębowej (i jej niewłaściwa higiena),

• niewłaściwa higiena jamy ustnej,

• zaburzenia wydzielania śliny (kserostomia),

• palenie tytoniu,

• stosowanie chemio- bądź radioterapii w leczeniu choroby nowotworowej.

Kandydoza jamy ustnej częściej występuje u osób w podeszłym wieku, a także u osób cierpiących na choroby obniżające sprawność układu odpornościowego.

➢ Zadanie 20

Na rycinie linią zaznaczono:

A) dół przysieczny.

B) otwór kolcowy.

C) otwór bródkowy.

D) guzowatość bródkową.

Usytuowanie wymienionych struktur anatomicznych:

• dół przysieczny – w szczęce w przednim odcinku szwu podniebiennego pośrodkowego, tuż za siekaczami przyśrodkowymi, oraz w żuchwie poniżej zębów siecznych, po obydwu stronach trzonu do przodu od otworu bródkowego i kresy skośnej;

• otwór kolcowy – jeden z licznych otworów położonych w podstawie czaszki; przebija skrzydło większe kości klinowej ku tyłowi i nieco do boku od otworu owalnego u nasady kolca kości klinowej;

• otwór bródkowy – zlokalizowany na zewnętrznej powierzchni trzonu żuchwy na wysokości drugiego zęba przedtrzonowego;

• guzowatość bródkowa – nierówność na dolnym brzegu trzonu żuchwy w linii pośrodkowej (ślad zrośnięcia szwu łączącego obydwie symetryczne części żuchwy); od boków jest ograniczona guzkami bródkowymi.

➢ Zadanie 21

Na której rycinie przedstawiono prawidłowe ułożenie głowy żuchwy w spoczynku?

W stanie spoczynku, czyli w tzw. położeniu spoczynkowym, łuki zębowe nie są zwarte, głowa żuchwy nie spoczywa w dołku żuchwowym, tylko przylega do guzka stawowego. Podczas wysuwania żuchwy głowa wraz z krążkiem stawowym opuszcza dołek żuchwowy i przemieszcza się na szczyt guzka stawowego. W momencie otwierania ust w stawie zachodzą dwa rodzaje ruchów: ruch ślizgowy w komorze górnej stawu skroniowo-żuchwowego i ruch zawiasowy w komorze dolnej. Głowa żuchwy wraz z krążkiem ześlizguje się na guzek stawowy, a jednocześnie dochodzi do obrotu na dolnej powierzchni krążka. Podczas ruchów żucia żuchwa przesuwa się bocznie. W jednym stawie dochodzi do ruchów bocznych, podczas gdy w drugim głowa żuchwy wraz z krążkiem stawowym wysuwa się na guzek stawowy. Dzięki takim ruchom możliwe jest rozklinowanie łuków zębowych, a przez to umiejscowienie kęsa pokarmowego.

➢ Zadanie 22

Który mięsień jest odpowiedzialny za unoszenie żuchwy?

A) Skroniowy.

B) Dwubrzuścowy.

C) Bródkowo-gnykowy.

D) Żuchwowo-gnykowy.

Mięśnie wymienione w zadaniu oraz ich czynność:

• mięsień skroniowy – unosi żuchwę, zaciskając zęby; włókna tylne (biegnące prawie poziomo) cofają żuchwę wysuniętą do przodu; mięsień ten jest najsilniejszym mięśniem żwaczowym;

• mięsień dwubrzuścowy – przy unieruchomionej żuchwie unosi kość gnykową, a z nią krtań; przy unieruchomionej kości gnykowej obniża żuchwę;

• mięsień bródkowo-gnykowy – pociąga kość gnykową do przodu i w górę; przy ustalonej kości gnykowej obniża żuchwę;

• mięsień żuchwowo-gnykowy – przy ustalonej żuchwie podnosi kość gnykową, napina dno jamy ustnej i unosi język; przy ustalonej kości gnykowej obniża żuchwę.

➢ Zadanie 23

Przyczyną powstania diastemy prawdziwej może być:

A) obecność zęba środkowego.

B) przerost wędzidełka wargi górnej.

C) karłowatość górnych bocznych siekaczy.

D) brak zawiązków górnych bocznych siekaczy.

Przyczyny diastemy zostały szczegółowo opisane w zadaniu 11.

➢ Zadanie 24

Który mięsień został wskazany linią na rycinie?

A) Rylcowo-językowy.

B) Bródkowo-gnykowy.

C) Mostkowo-językowy.

D) Żuchwowo-gnykowy.

Mięsień wskazany linią przyczepia się do dwóch kości: żuchwy oraz kości gnykowej. Przyczep na żuchwie biegnie wzdłuż kresy żuchwowo-gnykowej żuchwy. Włókna tego mięśnia biegną ku środkowi, tyłowi oraz dołowi i dochodzą do linii pośrodkowej, gdzie stykają się z mięśniem drugostronnym. Najbardziej tylne włókna tego mięśnia przyczepiają się ścięgnem do przedniej powierzchni trzonu kości gnykowej. Mięsień żuchwowo-gnykowy tworzy przeponę jamy ustnej oraz stanowi właściwe dno jamy ustnej. Przy ustalonej żuchwie podnosi kość gnykową, napina dno jamy ustnej i unosi język. Przy ustalonej kości gnykowej obniża żuchwę.

➢ Zadanie 25

Który element anatomiczny wskazano linią na rycinie?

A) Szew strzałkowy.

B) Szew podniebienny.

C) Podniebienie twarde.

D) Podniebienie miękkie.

Elementy wymienione w zdaniu:

• szew strzałkowy znajduje się na sklepieniu czaszki w linii pośrodkowej, łączy obydwie kości ciemieniowe;

• szew podniebienny znajduje się w linii pośrodkowej podniebienia twardego;

• podniebienie twarde znajduje się w szczęce przed podniebieniem miękkim;

• podniebienie miękkie znajduje się w szczęce tuż za podniebieniem twardym; na tylnej krawędzi widoczne jest stożkowate przedłużenie zwane języczkiem podniebiennym.

➢ Zadanie 26

Podstawę kostną podniebienia twardego tworzą:

A) wyrostki zębodołowe i podniebienne szczęki.

B) blaszki pionowe i poziome kości podniebiennych.

C) wyrostki zębodołowe kości szczękowych i blaszki pionowe kości podniebiennych.

D) wyrostki podniebienne kości szczękowych i blaszki poziome kości podniebiennych.

Podniebienie twarde jest zbudowane z wyrostków podniebiennych szczęk oraz części poziomych kości podniebiennych. Kości te stykają się ze sobą w linii pośrodkowej szwem podniebiennym. Wyrostki podniebienne szczęk oddziela od części poziomych kości podniebiennych szew podniebienny poprzeczny.

➢ Zadanie 27

Który element oznaczono linią na rycinie?

A) Kresę skośną.

B) Kolec bródkowy.

C) Guzowatość bródkową.

D) Kresę żuchwowo-gnykową.

Elementy żuchwy wymienione w zadaniu:

➢ Zadanie 28

Najtwardszą tkanką budującą ząb jest:

A) zębina.

B) ozębna.

C) cement.

D) szkliwo.

Tkanki wymienione w zadaniu:

• zębina – tkanka leżąca pod szkliwem w obrębie korony zęba i pod cementem w obrębie szyjki i korzenia zęba, składająca się w 70% z kryształów dwuhydroksyapatytu;

• ozębna – tkanka wypełniająca przestrzeń między cementem korzeniowym a kością wyrostka zębodołowego, łącząca jednocześnie obie struktury;

• cement – tkanka pokrywająca zębinę w obrębie korzenia zęba, twardością zbliżony do kości zbitej;

• szkliwo – tkanka pokrywająca zębinę w obrębie korony zęba, składająca się w 98% z kryształów dwuhydroksyapatytu; jest najtwardszą tkanką organizmu i charakteryzuje się bardzo wysoką odpornością na zgniatanie oraz twardością porównywalną do skały granitu.

➢ Zadanie 29

Elementem budowy stawu skroniowo-żuchwowego jest wyrostek:

A) rylcowaty.

B) kłykciowy.

C) dziobiasty.

D) skroniowy.

Wyrostki wymienione w zadaniu:

• rylcowaty – element części skalistej kości skroniowej odchodzący od dolnej jego powierzchni;

• kłykciowy – tylny wyrostek brzegu górnego gałęzi żuchwy kończący się ku górze głową żuchwy do stawowego połączenia z kością skroniową;

• dziobiasty – przedni wyrostek brzegu górnego gałęzi żuchwy objęty z obu stron przez przyczep mięśnia skroniowego;

• skroniowy – wyrostek kości jarzmowej łączący ją z wyrostkiem jarzmowym kości skroniowej.

➢ Zadanie 30

Miastenia objawia się m.in.:

A) osłabieniem mięśni żucia.

B) przerostem mięśni języka.

C) zwiększonym wydzielaniem śliny.

D) zmniejszonym wydzielaniem śliny.

Pojęcia zawarte w zadaniu:

• miastenia – osłabienie mięśni języka,

• makroglosia – przerost mięśni języka,

• ślinotok (hipersaliwacja) – zwiększone wydzielanie śliny,

• kserostomia – zmniejszone wydzielanie śliny.

➢ Zadanie 31

Która z podanych funkcji nie wynika z obecności punktów stycznych w uzębieniu?

A) Zapobieganie chorobie okluzyjnej.

B) Stabilizacja zębów w łuku zębowym.

C) Ochrona brodawek międzyzębowych.

D) Zapobieganie wtłoczeniu jedzenia w stronę dziąsła.

Wyrżnięte zęby stałe, które osiągnęły płaszczyznę zwarcia, kontaktują się z sąsiednimi zębami poprzez punkty styczne. Z wiekiem, na skutek ścierania się zębów, punkty styczne stają się powierzchniami stycznymi. Kontakt styczny powinien być zlokalizowany w górnej 1/3 części korony, powyżej „równika” zęba, lecz poniżej listewki brzeżnej. Nie może być on otwarty, ponieważ będzie predysponował do gromadzenia się pokarmu w przestrzeni międzyzębowej, co w efekcie doprowadzi do lokalnego uszkodzenia przyzębia i próchnicy wtórnej.

Punkty styczne:

• stabilizują zęby w łuku zębowym,

• zapobiegają wtłaczaniu pokarmu w kierunku dziąsła, co może prowadzić do próchnicy i chorób przyzębia,

• chronią brodawki międzyzębowe.

• Zadanie 32

Która z wymienionych kości nie jest kością pneumatyczną?

A) Sitowa.

B) Żuchwa.

C) Czołowa.

D) Szczękowa.

Kości pneumatyczne to kości, które zawierają puste przestrzenie wyścielone błoną śluzową i wypełnione powietrzem. U człowieka występują tylko w czaszce i są to kości: klinowa, czołowa, sitowa, skroniowa i szczękowa.

➢ Zadanie 33

Która kość należy do nieparzystych?

A) Nosowa.

B) Klinowa.

C) Jarzmowa.

D) Skroniowa.

Czaszka zbudowana jest z wielu kości, których liczba zmienia się wraz z wiekiem. Ze względu na funkcje wyróżnia się dwie części: czaszkę mózgową oraz czaszkę twarzową (trzewną).

Górno-tylna część czaszki tworzy czaszkę mózgową, w której znajdują się mózgowie oraz narządy wzroku, słuchu i równowagi. Przednio-dolna część tworzy czaszkę twarzową, która stanowi ochronę dla początkowego odcinka układu pokarmowego, oddechowego oraz narządów zmysłów (jamy nosowej, dużej części oczodołów oraz zewnętrznego otworu słuchowego). Pomiędzy tymi dwoma częściami brak jest wyraźnej granicy. Mózgoczaszka kształtem przypomina kopułę zbudowaną z ośmiu kości, wśród których wyróżnia się kości parzyste oraz kości nieparzyste. Są one ze sobą zespolone za pomocą nieruchomych połączeń kości: szwów lub chrząstkozrostów.

Do kości nieparzystych należą:

• kość czołowa,

• kość sitowa,

• kość klinowa,

• kość potyliczna.

Do kości parzystych należą jedynie dwie:

• kości ciemieniowe,

• kości skroniowe.

➢ Zadanie 34

Na rycinie przedstawiającej czaszkę noworodka linią zaznaczono:

A) szew strzałkowy.

B) szew ciemieniowy.

C) ciemiączko klinowe.

D) ciemiączko przednie.

Ciemiączko to szczelina między kośćmi czaszki noworodka pokryta tkanką łączną. Podczas porodu zwykle głowa noworodka jako pierwsza przechodzi przez kanał rodny. Dzięki obecności ciemiączek w czaszce noworodka poszczególne kości dopasowują się do wielkości kanału rodnego, a nawet mogą na siebie zachodzić tak, aby zmniejszyć obwód głowy. Głowa noworodka zaraz po urodzeniu może być trochę nieforemna, ale po pewnym czasie powinna przybrać właściwy kształt.

Dzięki niezarośniętym szwom, ciemiączkom i elastycznym kościom czaszka niemowlęca może rosnąć, aby zrobić miejsce dla powiększających się struktur mózgu. Mimo takiej budowy z powodzeniem spełnia funkcję ochronną dla mózgu.

W zależności od lokalizacji ciemiączka wyróżnia się:

• ciemiączko przednie – największe ze wszystkich ciemiączek, powstaje między parami kości czołowych i ciemieniowych w miejscu styku szwu strzałkowego, czołowego i wieńcowego; ciemiączko to ma kształt rombu i zwykle wymiary 2 cm × 2 cm; zarasta między 10. a 18. miesiącem życia;

• ciemiączko tylne – mniejsze od ciemiączka przedniego, powstaje między parą kości ciemieniowych a kością potyliczną w miejscu styku szwu strzałkowego i węgłowego; ma kształt trójkąta i wymiary ok. 1–1,5 cm; zarasta zwykle ok. 6 tygodnia życia;

• ciemiączko wyrostka sutkowatego (inaczej ciemiączko tylno-boczne) – występuje parzyście po obu stronach głowy, na połączeniu kości skroniowej, ciemieniowej i potylicznej; zarasta zazwyczaj w życiu płodowym;

• ciemiączko klinowe (inaczej ciemiączko przednio-boczne) – jest parzyste i znajduje się na styku kości klinowej, czołowej, ciemieniowej i skroniowej; zarasta zazwyczaj w życiu płodowym.

➢ Zadanie 35

Który mięsień wskazano linią na rycinie?

A) Żwacz.

B) Policzkowy.

C) Rylcowo-gnykowy.

D) Jarzmowy większy.

Mięsień wskazany na rycinie to czworokątny, gruby i krótki mięsień żucia, znajdujący się na bocznej powierzchni gałęzi żuchwy. Składa się z dwóch warstw: powierzchownej, w której włókna biegną ukośnie, i głębokiej, w której włókna biegną pionowo. Przyczep początkowy warstwy powierzchownej to dolny brzeg kości jarzmowej, warstwy głębokiej zaś to głównie łuk jarzmowy (część włókien przechodzi pod łukiem do dołu skroniowego oraz torebki stawowej i krążka stawowego stawu skroniowo-żuchwowego). Przyczep końcowy obu warstw to powierzchnia zewnętrzna kąta żuchwy, tzw. guzowatość żwaczowa (niektóre włókna biegną dookoła kąta żuchwy i łączą się z włóknami mięśnia skrzydłowego przyśrodkowego).

Skurcze mięśnia żwacza unoszą żuchwę (przy otwartych ustach) oraz przyciskają do siebie zęby szczęki i żuchwy, umożliwiając tym samym gryzienie i przeżuwanie pokarmu. Część włókien współdziała ponadto przy wysuwaniu żuchwy (warstwa powierzchowna – włókna biegnące skośnie). Mięsień ten unerwiony jest przez gałązkę nerwu żuchwowego (trzecia gałąź nerwu trójdzielnego, V₃) – nerw żwaczowy.

➢ Zadanie 36

Który opis charakteryzuje stan faktyczny w odniesieniu do położenia spoczynkowego żuchwy?

A) Żuchwa przyjmuje położenie spoczynkowe w trakcie żucia.

B) Żuchwa przyjmuje położenie spoczynkowe bez udziału naszej świadomości.

C) W położeniu spoczynkowym żuchwa jest przesunięta nieco ku dołowi i tyłowi.

D) W położeniu spoczynkowym żuchwy zęby stykają się ze sobą w maksymalnym zaguzkowaniu.

Spoczynkowa pozycja żuchwy jest indywidualną cechą osobniczą i jest najczęściej przyjmowaną pozycją żuchwy oraz swobodnym (bez napięcia), linijnym kontaktem wargi górnej i dolnej (żuchwa jest nieznacznie przesunięta ku dołowi i przodowi). U pacjentów uzębionych oznacza to stan nieznacznego rozwarcia łuków zębowych. Między powierzchniami żującymi zębów górnych i dolnych pozostaje wtedy przestrzeń zwana szparą spoczynkową (przyjmuje się jej wymiar przeciętny w granicach 2,0–4,0 mm). Określenie szpary spoczynkowej i wysokości zwarciowej jest konieczne dla zapewnienia warunków do tzw. centralizacji głów stawowych (prawidłowego funkcjonowania stawów skroniowo-żuchwowych) i ma bardzo duże znaczenie przy planowaniu leczenia protetycznego.

➢ Zadanie 37

Elektrogalwaniczne zapalenie jamy ustnej:

A) jest wywołane obecnością wolnego monomeru w płycie protezy.

B) jest wynikiem utrzymywania złej higieny uzupełnień ruchomych.

C) jest wynikiem tzw. zespołu przegrzania przy zbyt silnie przylegającej płycie protezy.

D) jest wywołane prądami powstającymi w obecności minimum dwóch różnych metali w jamie ustnej.

Podczas leczenia stomatologicznego do jamy ustnej pacjenta mogą być wprowadzane stopy różnych metali. W leczeniu ortodontycznym stosuje się aparaty stałe, które zbudowane są ze stopów metali, w leczeniu chirurgicznym i periodontologicznym używa się metalowych szyn unieruchamiających i drucianych ligatur, stosowanie stopów metali jest również powszechne w leczeniu protetycznym. Warunki panujące w jamie ustnej, takie jak: ślina, zmiana temperatury i niskie pH sprzyjają powstawaniu korozji. W jamie ustnej, gdzie metale mają kontakt ze śliną, korozja ma charakter elektrochemiczny. Ten typ korozji powstaje w wyniku obecności ogniwa galwanicznego i płynącego prądu. Obecność w ślinie soli różnych metali nadaje jej właściwości dobrego elektrolitu. Powstałe elektropotencjały mogą wywołać różne schorzenia w jamie ustnej. Do tych zmian usposabiają kwaśny odczyn śliny oraz miejscowe drażnienia mechaniczne i chemiczne. Uwalniające się do jamy ustnej jony metali mogą niekorzystnie wpływać na jej stan, powodując np.: przebarwienia, zapalenie języka, zapalenie kącików ust, zaczerwienienie, nadżerki na błonie śluzowej i liszaj płaski, oraz oddziaływać na samopoczucie pacjenta poprzez wystąpienie zaburzeń smakowych w postaci metalicznego smaku i pieczenia błony śluzowej. Mogą wystąpić zaburzenia ogólnoustrojowe, takie jak: dolegliwości ze strony układu pokarmowego oraz systemu nerwowego, reakcje alergiczne i toksyczne.

➢ Zadanie 38

Jak nazywa się punkt antropometryczny najbardziej wysunięty ku przodowi na gładziźnie kości czołowej przy ułożeniu czaszki w pozycji poziomej frankfurckiej, zlokalizowany w miejscu przecięcia linii łączącej łuki brwiowe przez płaszczyznę pośrodkową?

A) Nasion.

B) Glabella.

C) Trichion.

D) Orbitale.

Zagadnienie zostało szczegółowo opisane w zadaniu 2.

➢ Zadanie 39

Który mięsień nie unosi żuchwy ku górze?

A) Żwacz.

B) Skroniowy.

C) Skrzydłowy boczny.

D) Skrzydłowy przyśrodkowy.

Mięśnie wymienione w zadaniu wykonują ruchy:

• mięsień żwacz – unosi żuchwę i obraca ją nieco na zewnątrz;

• mięsień skroniowy – unosi żuchwę, zaciskając zęby; włókna tylne (biegnące prawie poziomo) cofają żuchwę wysuniętą do przodu; mięsień ten jest najsilniejszym mięśniem żwaczowym;

• mięsień skrzydłowy boczny – skurcz jednostronny mięśnia wykonuje ruch boczny żuchwy w stronę przeciwną; równoczesny skurcz obu mięśni skrzydłowych bocznych wysuwa żuchwę do przodu;

• mięsień skrzydłowy przyśrodkowy – unosi żuchwę i obraca ją nieco na zewnątrz.

➢ Zadanie 40

Wyniosłością stanowiącą element budowy żuchwy, wyczuwalną od strony przedsionkowej jest:

A) kresa skośna.

B) kolec bródkowy.

C) kolec nosowy przedni.

D) kresa żuchwowo-gnykowa.

Struktury wymienione w zadaniu:

• kresa skośna – biegnie na zewnętrznej powierzchni trzonu żuchwy od otworu bródkowego ku tyłowi aż do przedniej krawędzi gałęzi żuchwy;

• kolec bródkowy – znajduje się na wewnętrznej powierzchni trzonu żuchwy, który w przypadku silnego rozwoju składa się z czterech guzków (dwóch górnych i dwóch dolnych);

• kolec nosowy przedni – najbardziej doprzednio wysunięty element kostny umieszczony na trzonie szczęki;

• kresa żuchwowo-gnykowa – biegnie wzdłuż wewnętrznej powierzchni trzonu i sięga do gałęzi żuchwy aż ponad otwór żuchwy.

➢ Zadanie 41

Pozorne wysunięcie żuchwy w bezzębnej jamie ustnej jest związane z zanikiem:

A) wyłącznie części zębodołowej żuchwy.

B) wyłącznie wyrostka zębodołowego w szczęce.

C) tkanki kostnej od strony zewnętrznej w szczęce i od strony wewnętrznej w żuchwie.

D) tkanki kostnej od strony wewnętrznej w szczęce i od strony zewnętrznej w żuchwie.

Bezzębie (brak wszystkich zębów) to stan, w którym pacjent utracił wszystkie naturalne zęby. Może to być wynik starzenia się, chorób, takich jak próchnica lub paradontoza, a także urazów. Bezzębie nie tylko wpływa na zdolność żucia i mówienia, lecz także może prowadzić do problemów z samooceną i funkcjonowaniem społecznym. Bezzębie nie jest więc tylko problemem estetycznym. Skutki utraty zębów mogą być dalekosiężne i obejmować zmiany w strukturze twarzy, trudności w żuciu i mówieniu, a także potencjalne problemy z trawieniem. Psychologiczne skutki bezzębia, takie jak obniżona samoocena i izolacja społeczna, również są istotne. Pozorne wysunięcie żuchwy w bezzębnej jamie ustnej, które obserwowane jest u pacjentów, jest związane z zanikiem tkanki kostnej od strony zewnętrznej w szczęce i od strony wewnętrznej w żuchwie. Dodatkowo również w przypadku znacznego zaniku części zębodołowej żuchwy u bezzębnych pacjentów istnieje tendencja do występowania czynnościowego kompensacyjnego przerostu mięśni języka.

➢ Zadanie 42

W przypadku znacznego zaniku części zębodołowej żuchwy u bezzębnych pacjentów istnieje tendencja do występowania czynnościowego kompensacyjnego przerostu:

A) ślinianek.

B) mięśni języka.

C) wędzidełka wargi.

D) węzłów chłonnych.

Zagadnienie zostało szczegółowo opisane w zadaniu 41.

➢ Zadanie 43

Który element budowy anatomicznej dzieli staw skroniowo-żuchwowy na dwa piętra?

A) Krążek stawowy.

B) Więzadło boczne.

C) Torebka stawowa.

D) Wyrostek dziobiasty.

Struktury anatomiczne wymienione w zadaniu:

• krążek stawowy – ruchoma panewka dla głowy żuchwy; dzieli staw na część górną większą i dolną mniejszą;

• więzadło boczne – więzadło na bocznej powierzchni stawu; przyczepia się do podstawy wyrostka jarzmowego kości skroniowej oraz bocznej powierzchni szyjki żuchwy;

• torebka stawowa – luźny lejkowaty worek łącznotkankowy, ciągnący się od powierzchni stawowej na kości skroniowej do szyjki żuchwy, zrośnięty dokoła z krążkiem stawowym;

• wyrostek dziobiasty – jeden z dwóch wyrostków gałęzi żuchwy; objęty z obu stron przez przyczep mięśnia skroniowego.

➢ Zadanie 44

Który element układu kostnego mózgoczaszki składa się z części łuskowej, bębenkowej i skalistej?

A) Żuchwa.

B) Szczęka.

C) Kość potyliczna.

D) Kość skroniowa.

Ze wszystkich wymienionych kości tylko jedna składa się z części łuskowej, bębenkowej i skalistej. Jest to parzysta kość skroniowa, o wybitnie złożonej budowie. Tworzy część podstawy czaszki i część jej bocznej ściany. Zawiera narządy zmysłu i równowagi oraz kanały dla naczyń i nerwów. W kości tej wyróżnia się:

• część łuskową,

• część sutkową,

• część bębenkową,

• część skalistą (piramidę).

➢ Zadanie 45

Dolną ścianę oczodołu tworzą szczęka i parzysta kość:

A) klinowa.

B) jarzmowa.

C) skroniowa.

D) potyliczna.

Oczodoły są jamami kształtem przypominającymi ostrosłup czworościenny zwrócony szczytem ku dołowi i przyśrodkowo w kierunku kanału wzrokowego. Ścianę dolną oczodołu tworzy w większości powierzchnia oczodołowa szczęki. Tylko niewielki, tylny odcinek zajmuje wyrostek oczodołowy kości podniebiennej, odcinek boczny zaś tworzy powierzchnia oczodołowa kości jarzmowej.

➢ Zadanie 46

Przednią część powierzchni stawowej kości skroniowej stanowi:

A) dół żuchwowy.

B) guzek stawowy.

C) wyrostek jarzmowy.

D) chrząstka śródstawowa.

Struktury anatomiczne wymienione w zadaniu:

• dół żuchwowy – tylna wklęsła część powierzchni stawowej kości skroniowej;

• guzek stawowy – przednia wypukła część powierzchni stawowej kości skroniowej;

• wyrostek jarzmowy – wyrostek występujący w kości czołowej, skroniowej oraz kości szczęki, łączący wymienione kości z kością jarzmową;

• chrząstka śródstawowa (inaczej krążek stawowy) – owalna płytka zbudowana z tkanki łącznej zbitej; jest ruchomą panewką dla głowy żuchwy; dzieli staw skroniowo-żuchwowy na część górną i dolną.

➢ Zadanie 47

Za ruchy boczne żuchwy odpowiada głównie mięsień:

A) skrzydłowy boczny.

B) bródkowo-gnykowy.

C) żuchwowo-gnykowy.

D) skrzydłowy przyśrodkowy.

Ruchy boczne żuchwy w daną stronę wykonuje mięsień skrzydłowy boczny strony przeciwległej. Jeżeli ruch ten ma się odbyć z większą siłą, współdziała mięsień żuchwowo-gnykowy tej samej strony. Jednocześnie działają również mięśnie zwierające szczęki, aby utrzymać kontakt obydwu szeregów zębów. Drogę powrotną wykonują mięśnie strony przeciwnej. Równoczesny skurcz obu mięśni skrzydłowych bocznych wysuwa żuchwę do przodu.

Mięsień bródkowo-gnykowy pociąga kość gnykową do przodu i w górę, a przy ustalonej kości gnykowej obniża żuchwę.

Mięsień żuchwowo-gnykowy przy ustalonej żuchwie podnosi kość gnykową, napina dno jamy ustnej i unosi język. Przy ustalonej kości gnykowej obniża żuchwę.

Mięsień skrzydłowy przyśrodkowy unosi żuchwę i obraca ją nieco na zewnątrz.

➢ Zadanie 48

Elongacje zębów powstają na skutek:

A) zwiotczenia mięśni twarzy.

B) obniżenia wysokości zwarcia.

C) resekcji wierzchołków korzeni zębów przednich.

D) nieuzupełnionego braku zębów przeciwstawnych.

Elongacja (wydłużenie) zębów powstaje wskutek nieuzupełnionych braków zębów przeciwstawnych. Ekstruzja klinicznie objawia się wydłużeniem korony klinicznej i skróceniem korzenia zęba. Powoduje to słabsze osadzenie zęba w zębodole, rozchwianie zęba i w końcu jego utratę.

➢ Zadanie 49

Ektopia polega na:

A) osiowej zmianie pozycji zęba.

B) całkowitym braku zawiązków zębowych.

C) przemieszczeniu zębów ze zmianą kolejności ustawienia.

D) ułożeniu zęba lub zawiązka zębowego poza wyrostkiem zębodołowym.

Pojęcia wymienione w zadaniu:

• rotacja – osiowa zmiana pozycji zęba,

• anodoncja – całkowity brak zawiązków zębowych,

• transpozycja – przemieszczenie zębów ze zmianą kolejności ustawienia,

• ektopia – ułożenie zęba lub zawiązka zębowego poza wyrostkiem zębodołowym.

➢ Zadanie 50

Na rycinie przedstawiającej model szczęki linią wskazano:

A) łuk podniebienno-gardłowy.

B) wyrostek podniebienny szczęki.

C) grzebień jarzmowo-zębodołowy.

D) blaszkę poziomą kości podniebiennej.

Zagadnienie zostało szczegółowo opisane w zadaniu 26.

➢ Zadanie 51

Elementem stawu skroniowo-żuchwowego jest głowa stawowa wyrostka:

A) jarzmowego.

B) dziobiastego.

C) kłykciowego.

D) skroniowego.

Staw skroniowo-żuchwowy jest tworzony przez:

• powierzchnię stawową na kości skroniowej,

• głowę wyrostka kłykciowego żuchwy,

• krążek stawowy,

• torebkę stawową wzmocnioną więzadłami.

➢ Zadanie 52

Utrata kontaktu zwarciowego zębów przeciwstawnych określana jest jako:

A) retruzja.

B) dyskluzja.

C) laterotruzja.

D) mediotruzja.

Pojęcia wymienione w zadaniu:

• retruzja – nadmierne przechylenie (skierowanie w stronę językową zębów dolnych lub podniebienną zębów górnych) zębów przednich,

• dyskluzja – utrata kontaktu zwarciowego zębów przeciwstawnych,

• laterotruzja – ruch żuchwy w kierunku bocznym, z oddaleniem od linii pośrodkowej w rzucie na płaszczyznę horyzontalną,

• miediotruzja – ruch żuchwy w kierunku bocznym, z przybliżeniem do linii środkowej w rzucie na płaszczyznę horyzontalną.