Technologie medialne w rozwoju człowieka i cywilizacji. Od tam-tamów do ChataGPT i AI - ebook

Spis treści

Od autora

I. Komunikowanie i media

Komunikowanie i narodziny mediów

Człowiek-komunikator (homo communicans)

Komunikowanie jako proces

Mowa utrwalona

„Media” i terminy pokrewne

Model przekazu informacji

Media masowe

Media społeczne (społecznościowe)

Prawa mediów Marshalla Mcluhana i kaskadowa ewolucja według Roberta Logana

II. Mediamorfozy i transformacje społeczne

Wielkie okresy zmian medialnych

Mediamorfoza jako symbiotyczny rozwój mediów

Techniki medialne i ich konsekwencje społeczne

Poszukiwanie nazwy dla nowego społeczeństwa

Krzemowi samuraje i ich społeczeństwo

Społeczeństwo sieciowe

Narodziny społeczeństwa medialnego

Geneza mediów – utrwalanie i powielanie słowa

Protomedia – homo loquens, czyli człowiek mówiący

Pierwsza mediamorfoza – homo scribens (człowiek piszący)

Od rysunku do hieroglifów

Alfabet jako rewolucja komunikacyjna

Kamień i papier – czas czy przestrzeń?

Od papirusu do kodeksu

Dylemat – zwój czy kodeks?

Biblioteka

Benedyktyńska cierpliwość w scriptorium

Druga mediamorfoza – homo lector (człowiek czytający)

Chińska tradycja i europejska przedsiębiorczość

Gutenberg i jego ruchome czcionki

Cenzura druków

Mechaniczne pisanie

Ewolucja i ekspansja mediów – początki cywilizacji medialnej

Trzecia mediamorfoza – prasa jako propaganda i informacja dla mas, homo politicus (człowiek polityczny)

Rozkwit propagandy

Prasa jako źródło informacji

Prasa i cenzura w dawnej Polsce

Profesjonalizacja prasy

Od pras Gutenberga do maszyn rotacyjnych – prasa masowa

Od gazety elitarnej do tabloidu

Media jako nośniki reklamy

Czwarta mediamorfoza – ikonosfera dla mas, homo videns (człowiek patrzący)

Magazyny ilustrowane – kultura dla dam

Fotografia – obraz światłem rysowany

Bracia Lumière – narodziny kina

Od kinoteatru do kina domowego

Gatunki filmowe

Elektroniczny gość w domu

Telewizja kablowa

Telewizja satelitarna

Piąta mediamorfoza – muzyka i mowa dla mas, homo audiens (człowiek słuchający)

Nagrywanie dźwięku

Nagrywanie muzyki

Szósta mediamorfoza – łączność dla ludzi, homo communicativus (człowiek komunikujący się)

Telegraf – wiktoriański internet

Radio jako telegraf bez drutu

Od radiotelegrafu do radiofonii

Rodzaje fal radiowych

Faks – błyskawiczna transmisja obrazów

Łączność i telewizja z kosmosu

Implozja i eksplozja mediów – platforma cyfrowa

Siódma mediamorfoza – ucyfrowienie mediów, homo digitalis (człowiek cyfrowy)

Supermaszyna: droga rozwojowa komputera

Abakus i arytmometr – pierwsze przyrządy liczące

Babbage i jego prototypy komputera

Konstruktorzy maszyn liczących

Komputer jako maszyna uniwersalna

Kodowanie analogowe i cyfrowe

Fonografia cyfrowa

Fotografia cyfrowa

Holografia i obraz trójwymiarowy

Doskonalenie obrazu telewizyjnego

Cyfrowa konwergencja mediów

Od jednokierunkowych mediów masowych do mediów interakcyjnych

Ósma mediamorfoza – sieciowanie mediów, homo internetus (człowiek surfer)

Krótki kurs historii internetu

Ontologia internetu, czyli sieć czy nie sieć

Dziewiąta mediamorfoza – mobilność medialna, homo mobilis (człowiek mobilny)

Telefon oderwany od drutu

Mobilność i przenośność

Samochodowe radio cyfrowe

Połączenia bezprzewodowe i bluetooth

Dziesiąta mediamorfoza – w stronę metawersum, homo somnians (człowiek marzyciel)

Fundament – cyfrowa i informatyczna konwergencja telekomunikacyjna i medialna

Ciemniejsza strona smartfonowej rewolucji

Platformizacja mediów

Chmury i farmy serwerów

Big data i datafikacja

Internet w każdej chacie na całym świecie

W stronę metawersum oraz AI-chatbotów konwersacyjnych, GPT i dalszej cyfryzacji

Ewolucja chatbotów konwersacyjnych – od Elizy do Barda (ChatGPT)

Ogólna charakterystyka najnowszej generacji chatbotów

Eliza, Alexa, ChatGPT – co je łączy, a co dzieli?

Kto bardziej konfabuluje – ChatGPT Claude czy Bard?

III. Mediatyzacja wszystkiego, wszędzie, wszystko naraz – na dobre i na złe

Globalizacja i glokalizacja – teleświat i mcwioska

Globalizacja – rozszerzanie świata

Glokalizacja, czyli globalne z lokalnym. Konsumpcja w globalnym świecie

Glokalność i tożsamość

Elektroniczne domostwo i smart home

Biuro elektroniczne i zdalna praca

Od szkoły do m-edukacji

Od biblioteki do multiteki

Diagnozowanie na odległość

Twórca z komputerem

Klawiatura zamiast pióra, mysz zamiast pędzla

Sztuka w świecie multimediów

Niedotykalne pieniądze

Dziennikarze na medialnej agorze

Arena i amfiteatr medialny

E-administracja, sprawny rząd i urzędy

Państwo nadzoru i inwigilacja

Polityczne dylematy regulacji mediów

Problemy prawne i prawa obywatelskie

Wojna informacyjna – wywiady i maskarady

Terroryzm a media

Medialność i mobilność

Media i my

Psychologiczne aspekty nowych mediów

Medialne gry i zabawy

Telewizyjne okulary

Multimedia – zabawić się na śmierć

Człowiek jako medium dla mediów

Koszt dostępu

Aneks

Fragment książki Marshalla T. Poe’go A History of Communications: Media and Society from the Evolution of Speech to the Internet (2005)

Coda, czyli kilka słów od autora monografii

Chronologia ważniejszych wynalazków medialnych od zarania dziejów do roku 2023

Historia technicznego rozwoju mediów

Wielcy innowatorzy z polski w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych

Bibliografia

Indeks nazwisk występujących w książce