Terapia kognitywno — obrazowa w pracy psychologów - ebook

5 etapów metody terapii kognitywno-obrazowej

Zanim przejdę do przypadków klientów moich uczniów i kolegów, chcę przypomnieć główne etapy metody terapii kognitywno-obrazowej. Bardziej szczegółowy opis metody znajduje się w książkach „Terapia kognitywno-obrazowa” i „Magiczna pigułka to ja”.

— Etap pierwszy — tworzenie pożądanego obrazu.

Na tym etapie powstaje cel w postaci wyobrażonej, pożądanej przyszłości. Ten etap można pominąć podczas radzenia sobie z destrukcyjnymi uczuciami, ale nie jest to konieczne.

— Etap drugi — identyfikacja negatywnych emocji z pożądanego obrazu. Za negatywnym uczuciem kryje się głębokie przekonanie. Nie jesteśmy zobowiązani do przeniesienia tego przekonania na świadomy poziom. Wystarczy go wykryć w uczuciach.

— Etap trzeci. Na tym etapie powstaje tak zwany „obraz roboczy” — metafora negatywnego uczucia znalezionego w pożądanym obrazie.

— Etap czwarty — Transformacja. Każdego dnia (czasami co trzy dni) w obrazie roboczym zmienia się jeden element (oczywiście zgodnie z pewnymi zasadami, które są szczegółowo opisane w instrukcji metody).

— Etap piąty. Utrwalanie zmian. Wynik. Sprawdzanie. Na tym etapie określa się zmiany w uczuciach, działaniach i okolicznościach życia klienta. Następnie przeprowadzana jest dodatkowa kontrola (diagnostyka), aby dowiedzieć się, czy coś nie zostało uszkodzone.

WAŻNE: NIGDY NIE ZOSTAWIAJ OBRAZU NA NEGATYWIE BEZ ZMIANY NA POZYTYWNE UCZUCIA!

Klasyczna wersja pracy według metody terapii kognitywno-obrazowej opisuje moja uczennica Natalia.

Strach przed wystąpieniami publicznymi

Natalia Teofilowa, Tuła (Rosja).

Psycholog kliniczny. Certyfikowany specjalista w zakresie poradnictwa psychoanalitycznego. Członek Profesjonalnej

Ligi Psychoterapeutycznej.

Praca według metody terapii kognitywno-obrazowej.

Klientka — Anna, lat 45. Z obawy przed wystąpieniami publicznymi i prowadzeniem zajęć w małej grupie 10—15 osób.

Zaproponowałam jej rozwiązanie problemu metodą terapii kognitywno-obrazowej.

Pierwszym zadaniem było wyobrażenie sobie pożądanej sytuacji jako idealnej.

Klientka opisała sytuację: Występuje przed grupą online. Udało jej się poradzić sobie z ustawieniami technicznymi i podekscytowaniem, zespół słucha jej uważnie.

Pytanie psychologa: Jakie uczucia odczuwasz przy tym?

Klientka milczała, zagłębiając się w swoje uczucia. Odpowiedź: odczuwam strach, a nawet przerażenie. Nie wierzę, że mi się to udaje.

Psycholog: Czyli podstawowe uczucia to strach i przerażenie, a także niedowierzanie, że to możliwe?

Klientka: tak.

Psycholog: Spróbujmy wyobrazić sobie w formie metafory uczucie strachu i przerażenia.

Klientka: To tak, jakbym tonęła w ruchomych piaskach. Zasysa mnie, gleba ucieka spod nóg. Czuję strach i przerażenie.

Psycholog: ok, obraz jest. Zacznijmy teraz stopniowo zmieniać ten obraz. Dodaj jedną pozytywną zmianę, jedną rzecz, aby obraz był lepszy.

Klientka: Pojawia się brzoza i chwytam ją. Dzięki temu przestaję się wciągać. Proces wiązania zatrzymuje się, a raczej się zawiesza. Psycholog: dobrze, więc pierwszą zmianą jest pojawienie się brzozy, twoje ręce owijają jej pień. Potem obraz się zmienia, proces zapadania się w ruchome piaski się zatrzymuje.

Klientka: tak, nawet się uspokoiłam.

Psycholog: Uczucia stały się bardziej pozytywne, co oznacza, że zmiana jest naprawdę odpowiednia.

A teraz o tym, jak będziemy pracować dalej. Teraz utrwalisz sobie na piśmie ostateczny obraz ze zmianą, którą przeprowadziliśmy. Za dwa dni wrócisz do tego obrazu i dokonasz kolejnej zmiany, upewniając się, że jest ona naprawdę pozytywna.

Spotkanie 2.

Klientka: Dodałam zmianę — zaczęłam wspinać się po tej brzozie, a ona pękła, ręce mi się zsunęły. Znowu się ugrzęzłam.

Psycholog: Czy uważasz, że może to być pozytywna zmiana?

Klientka: Nie, nie może.

Psycholog: Więc cofamy tę zmianę. Ponownie trzymasz się pochylonego pnia brzozy. Jaką pozytywną zmianę można teraz zastosować?

Klientka: Przylatuje helikopter, rzucają mi drabinę linową.

Psycholog: Dobrze, zmiana to przylatujący helikopter z opuszczoną drabiną linową. Wykonaj jeszcze kilka kroków w związku z tą zmianą.

Klientka: Łapię się za drabinę, ale ona pęka, a ja z hukiem znów wpadam w ruchome piaski.

Psycholog: Jakie masz przy tym uczucia?

Klientka: Panika, frustracja, nic się nie udaję.

Psycholog: Więc i ta zmiana nie jest pozytywna. Anulujemy ją. Znowu po prostu trzymasz się pnia brzozy.

Klientka: Owszem, tak jest lżej.

Psycholog: Zobacz, jakie inne zmiany mogą być? Może to, co się dzieje, to tylko rysunek lub zdjęcie przed tobą. Może to kręcą film?

Klientka: Tak, to kręcą film, ale ruchome piaski są prawdziwe. Zmiana będzie następująca: Okazuje się, że po prawej stronie jest solidna krawędź. Stoi na niej kilka osób i wyciągają rękę, aby pomóc mi się wydostać.

Psycholog: Dobrze, jakie są kilka kroków w związku z tą zmianą?

Klientka: Chwytam wyciągnięte do mnie ręce pomocy i czuję się pewnie: zostanę uratowaną, wkrótce będę na ziemi.

Psycholog: Świetnie, zostaw tę zmianę. Zapisz dla siebie obraz ostateczny. I znowu dwa dni później dodaj kolejną pozytywną zmianę.

Spotkanie 3.

Klientka: Dodałam zmianę. Wychodzę na twardą powierzchnię, jestem wśród tych ludzi, stoję na twardym podłożu.

Psycholog: Dobrze, jakie są kilka kroków w związku z tą zmianą?

Klientka: Przechodzimy z nimi trochę i znajdujemy się na polanie. Psycholog: jak się czujesz?

Klientka: Jestem zadowolona, wreszcie mogę się przebrać.

Psycholog: Przebieranie się to kolejna zmiana. Nie spiesz się. Psychika zinternalizuje tylko jedną zmianę, mniej więcej raz na dwa dni.

Klientka: Rozumiem! Więc czuję, że jestem bezpieczna, pode mną twarda ziemia, jestem bardzo zadowolona.

Psycholog: Zmiana przeszła test pozytywności. Zostawiamy ją. Zapisz dla siebie ostateczny obraz dla następujących zmian. Spotkanie 4.

Klientka: Tym razem moja zmiana: siedzę na krześle i mówię coś ludziom.

Uczucie: coś jest nie tak, niepokój. Czy mnie słyszą?

Psycholog: uczucia są negatywne, więc tę zmianę anulujemy.

Klientka: Rozumiem. Teraz na tej polanie widzę klasę z biurkami, a za nimi dzieci. Jestem przy stole nauczyciela.

Psycholog: Czyli zmiana, że na polanie jest klasa, a ty jesteś przed nimi. Jakie są kroki związane z tą zmianą?

Klientka: Słuchają mnie, są zainteresowani. Jestem bardzo zainteresowana, naprawdę chcę z nimi pracować.

Klientka (śmieje się, nie mogąc ukryć radości): Wszystko zrozumiałam, bo do grupy przychodzą ludzie, którzy potrzebują tego, co powiem. A ja mogę dużo dać. I to jest dobrze zarówno dla mnie, jak i dla członków grupy. Jakie to wspaniałe!

Psycholog: Cieszę się z Twojego szczęścia! Udało ci się całkowicie zmienić obraz psychiki występu przed grupą. Jak teraz odczuwa się możliwość prowadzenia grupy?

Klientka: Radość, emocje, zainteresowanie. Jasne, to wszystko jest trochę ekscytujące, ale tak bardzo tego chcę! Dziękuję bardzo!

Wynik naszej pracy: klientka wzięła grupę 14 osób i z powodzeniem prowadziła ją przez 3 miesiące.

Oto jej recenzja:

„Natalia, serdecznie dziękuję za pracę ze mną. Zaczęłam prowadzić grupy. Pierwsza była na 14 osób. I zrobiłam to, udało mi się! Nawet nie wiem, dlaczego się tego bałam. To mój ulubiony kierunek. Na pewno Cię polecę, stworzyłaś cud!»

I kolejna klasyczna wersja użycia metody od Marii.

Brak akceptacji ciała. Strach przed związkiem

Sumenko Maria Anatolievna, Woroneż (Rosja).

Dyplomowany praktykujący psycholog rodzinny (pracuję z rodzinami, parami, nastolatkami), terapeuta grupowy (prowadzę grupy terapeutyczne), dyplomowany specjalista w zakresie metody terapii kognitywno-obrazowej, prowadzący gry psychologiczne, arteterapeuta.

Od dawna używam różnych metod w swojej pracy, gier psychologicznych, które wychodzą spod pióra Anastazji, więc od razu odpowiedziałam na jej propozycję nauczenia się nowej autorskiej metody terapii kognitywno-obrazowej i nie żałuję! Metoda jest naprawdę bardzo skuteczna i prosta. Należy jednak wziąć pod uwagę pewne niuanse.

Po pierwsze, ważne jest, aby zdefiniować cele klienta. Proponując klientowi zastosowanie tej metody, najpierw podaj kilka przykładów, które zilustrują metodę, po kilku przykładach klient natychmiast zrozumie, czego się od niego wymaga. Pomimo tego, dla niektórych klientów ważne jest, aby poczuć Twoje wsparcie, że wszystko, co proponują zmienić na obrazie, jest w porządku! (tutaj, jako terapeuta, Twoim zadaniem jest sprawić, aby Twoja „rodzicielska” postać była wspierająca i zachęcająca, w ten sposób pozwalasz klientowi żyć z nowym rodzicem, który przyjmuje obraz, a to również ma swój własny efekt leczniczy). Po trzecie, na pierwszych etapach ważna jest kontrola klienta w wykonywaniu zadania!! Stopniowo klient sam, bez przypomnień, wysyła swoją pracę domową.

Po czwarte trzymaj się zasad metody! Nie można wprowadzać do obrazu sytuacji, obiektów, które były już w przeszłości klienta. Dzięki temu możliwe jest zintegrowanie tego doświadczenia i uczuć, co wzmocni i sprawi, że twój proces będzie jeszcze bardziej zasobny! Poniżej opisałam właśnie taki przypadek, klientka chciała dodać do obrazu, zmarłe zwierzę, które bardzo kochała, po wyjaśnieniu uczuć, zwierzę jednak na obrazie pojawiło się, ale nowe. Ten moment pozwolił nam przepracować smutny moment życia mojej klientce, podnieść jej wartość i przypomnieć sobie stany zasobów, które dało jej to zwierzę.

Po piąte moim zdaniem bardzo ważne jest, aby zanurzyć osobę we wprowadzanych przez nią zmianach i poprosić o śledzenie uczuć, które odczuwa, wyjaśniać te uczucia, umożliwić ich zrozumienie i przeżycie.

I wreszcie — zaufaj klientowi, on sam wie, kiedy ma dość, nie naciskaj, to on, a nie ty zmieniasz swoje życie — metoda wyraźnie pokazuje, że to klient, zmieniając obraz, zmienia swój stan i kontroluje cały proces, a Ty po prostu towarzyszysz mu po drodze, dając mu pewność, że robi wszystko dobrze, a mu się to nie wydawało! Powodzenia koledzy! Przytaczam przypadek z mojej praktyki, być może zainspiruje kogoś do nowych zmian po metodzie terapii kognitywno-obrazowej.

Klientka — szczupła młoda dziewczyna, 19 lat.

Skarga: uczucie nieakceptowania własnego ciała, obrzydzenie.

Cel: zmień swoje nastawienie do swojego ciała, zaakceptuj je i poczuj ulgę.

W sumie odbyło się 10 sesji, w pracy zastosowano różne techniki i metody, od drugiego spotkania zastosowałam metodę terapii kognitywno-obrazowej. Ta metoda bardzo delikatnie i ekologicznie wpisuje się w naszą pracę, pozwalając pozostać w kontakcie z klientką nawet poza konsultacjami, a każde nowe spotkanie dodaje klientce pewności na drodze do akceptacji siebie i swojego ciała.

Za zgodą klientki podaję na tych stronach ścieżkę transformacji od pierwszego kroku do momentu, w którym obraz według uczuć dziewczyny został ukończony.

Pożądany obraz: dziewczyna zobaczyła siebie w lustrze w obcisłych dżinsach, top na figurze, piękna fryzura, ona sama schodzi ze schodów.

Zapytana, co jest nie tak na tym obrazie, dziewczyna odpowiedziała, że odczuwa lęk przed odrzuceniem ze strony matki, która również widzi ją w lustrze i mówi, że wygląda jak kobieta łatwej cnoty (później na konsultacjach dowiemy się o zdradzie ojca i jego krótkotrwałym odejściu z rodziny). Obraz roboczy: Dziewczyna widzi człowieka w pełni ubranego, stojącego po kolana w wodzie, wygląda na to, że powoli wchodzi do wody. To jezioro, nie jest bardzo duże, widać jego krawędź, wokół krzaki i jedna ścieżka prowadzącą do tego jeziora. To właśnie tą ścieżką przyszedł człowiek. Człowiek czuje się zdezorientowany i beznadziejny.

Następnie moja klientka i ja pracowaliśmy przez sieci społecznościowe, przesłała mi swoje zmiany obrazu, a wraz z nim zmieniały się jej uczucia i stosunek do siebie. Dla mnie, jako terapeuty, zmiany te dostarczyły również wielu interesujących i przydatnych informacji, które mogłam następnie przeanalizować z klientką na sesjach twarzą w twarz. W niektórych powiadomieniach sama klientka zauważyła, że zaczęła spokojnie reagować na niektóre stresujące sytuacje (na przykład: kłótnia z przyjaciółką), a wszystko to na tle pracy z obrazem. Tak więc metoda jest bardzo produktywna nie tylko do pracy z konkretnym celem, ale także z obecnymi sytuacjami życiowymi. W innym przypadku, w którym również zastosowałem tę metodę, dziewczyna dość wytrwale przyjęła zerwanie relacji z facetem, dzięki czemu metoda w jakiś cudowny sposób może zmniejszyć lęk i zwiększyć odporność na stres.

Transformacja obrazu.

Dobry wieczór!

Przepraszam, że tak późno napisałam. Przez długi czas myślałam, że chcę zmienić na wymyślonym obrazie.

Chcę, żeby powietrze było świeże jak wiosną. Takie powietrze, które zdarza się wieczorem po pierwszych ciepłych dniach.

Z takiego powietrza osoba z wymyślonego obrazu odczuwa inspirację, spokój.

Chciałabym też wyjaśnić. Zastanawiam się nad zmianą czegoś, co drugi dzień, najprawdopodobniej.

(Ja) Dobry wieczór! Dobrze, uzgodniliśmy. Czy dobrze zrozumiałam, że osoba stoi w wodzie, widzi, że jest przezroczysta, uspokaja się, a następnie zaczyna wdychać świeże powietrze i z każdym wdechem staje się bardziej spokojna i zainspirowana!

(K) Tak, myślę, że tak.

Chociaż strach wciąż istnieje.

(Ja) Sugeruję, aby nie wyciągać wniosków i ufać sobie.

(K) Tak… sama wydaje mi się, że się spieszę, ale postaram się zwolnić. Jednak oczywiście będę pracować.

(K) Dobry wieczór!

Przepraszam, że piszę tak późno.

Dzisiaj chciałabym dodać do obrazu ptaki.

Ich ćwierkanie, śpiew…

Dzięki ptakom to miejsce stanie się bardziej żywe, nabierze swojego brzmienia.

Człowiek przestaje odczuwać całkowitą samotność i uciskającą ciszę.

Pewnie, tak.

Szczerze mówiąc, boję się, że robię coś źle. Mam nadzieję, że są to fałszywe obawy.

(Ja) Robisz wszystko dobrze. Teraz gdy ptaki śpiewają, co odczuwa człowiek?

(K) Człowiek odczuwa ożywienie, znowu, że nie jest sam, zachwyt. Witam!

Przepraszam, że tak milczałam… ten weekend był pełen wrażeń.

Tak bardzo, że wczoraj całkowicie wyleciało mi z głowy zadanie. A dzisiaj właśnie miałam do was napisać. Dopiero niedawno znalazłam się w domu.

Chciałabym tym razem zmienić dno jeziora. W poprzednich sesjach jakoś niejasno go wyobrażała. Bardziej muliste. Chcę zrobić dno z piasku. Człowiek odczuwa więcej pewności siebie. Zanurzenie się w piasku nie jest tak przerażające, zwłaszcza że jest widoczne w przezroczystej wodzie. Właśnie… zaufanie — to jest to!

(K) Dobry wieczór. Dzisiaj chcę zmienić na obrazie brzeg jeziora.

Chcę zrobić piaszczystą plażę, do której prowadzi ta jedyna ścieżka.

Wydaje mi się, że człowiek, wiedząc, że tuż za nim jest plaża, czuje satysfakcję, pewność siebie. Pojawia się świadomość, że ma wsparcie i miejsce, w którym można się zatrzymać.

(K) Dzień dobry. Zauważyłam, że jakoś raz na dwa dni mogę pracować nad obrazem. Najgorsze jest to, że nawet jeśli pamiętam, że trzeba nad nim pracować, ważne rzeczy, takie jak praca dyplomowa, rozpraszają i psują nastrój.

Dzisiaj chciałabym trochę przerzedzić las. Wyobrażam sobie, szczerze mówiąc, że drzewa gęsto otaczają jezioro i jakoś miażdżą.

Chcę zrobić więcej ścieżek, aby między drzewami była widoczna wolna przestrzeń.

Człowiek odczuwa ulgę. Zanika pewna presja, pojawia się poczucie wolności.

Wydaje mi się, że osoba w takim środowisku nie czuje już całkowitej beznadziejności. Wszystko wokół ma się uspokoić i już trzeźwo myśleć o sytuacji. Chcę zajrzeć w głąb siebie i pracować. Pomimo wyzwania, przed którym stanęłam w zeszłym tygodniu, czuję, że staję się coraz bardziej pozytywna i spokojniejsza.

Problemem była luka w komunikacji z przyjaciółką z dzieciństwa. Myślę jednak, że też byłam na to gotowa.

(K) Dzień dobry!

A teraz praca nad obrazem. Wydaje mi się, że do idealnego obrazu brakuje tylko jednej zmiany.

Chcę zmienić postawę osoby. Zamiast stać po kolana w wodzie, będzie leżał na tej wodzie, rozkładając ręce na boki i patrząc w niebo, a nie pod nogi. Czy w ogóle można to zrobić? (K) Dzień dobry.

Tak długo myślałem o tym, co można jeszcze zmienić na obrazie… Wyobrażała sobie ją, zanurzała się w niej…

Prawdopodobnie dodałabym jeszcze bardzo małą zmianę w postaci koca na piaszczystym brzegu. Koc z poduszkami, zimnymi napojami i ewentualnie parasolem.

Aby osoba w razie potrzeby mogła się tam położyć i zrelaksować.

Czuje spokój, pewność siebie. Może z własnej woli wyjść z wody i położyć się pod parasolem.

Myślę, że tak…

(Ja) Dzień dobry. Czy dana osoba ma teraz możliwość wyjścia na brzeg i relaksu w ten sposób? Czy dzięki temu czuje się spokojniejszy i bardziej pewny siebie, dobrze zrozumiałam?

Tak, dobrze czuje się w wodzie, ale może wyjść na ląd i tam też będzie dla niego własne „miejsce”.

(K) Dzień dobry!

Mam bardzo ciężkie dni przed obroną pracy…

Jednak ustaliłam, czego dokładnie brakuje na obrazie!

Brakuje małego wodospadu z progami, który wpada bezpośrednio do jeziora! Szum wody jest moim ulubionym i kojącym dźwiękiem.

Razem ze śpiewem ptaków… słuchać można wiecznie.

Człowiek odczuwa całkowity spokój, stan lekkiego transu, spokój. (K) Jak długo czekałam na to (podpis pod zdjęciem, na którym klientka siedzi przy fontannie).

Oh…

Właściwie trochę pomieszałam czaty, ale też chciałam o tym napisać.

Niesamowity zbieg okoliczności!

Tak bardzo tęskniłam za szumem wody w fontannach, dziś dodałam je do obrazu i oto… zaczęli pracować!!! Jestem z tego niesamowicie zadowolona. (K) Dobry wieczór!

Dzisiaj zdecydowałam, że naprawdę chcę dodać do obrazu jeszcze małe molo! Siedzieć na nim z nogami zanurzonymi w wodzie i patrzeć na mały wodospad!

Osoba z pojawieniem się molo doświadcza radości, uspokojenia, pewnego wsparcia i wydaje się, że ma więcej możliwości działania.

(K) Witam!

Dzisiaj chciałabym dodać do obrazu kotka!

Szczerze mówiąc, nie wiem, jak najlepiej postępować… Kiedyś miałam kotkę. Kochałem ją szaleńczo, zawsze byliśmy razem, siadała mi na kolanach, kiedy byłam smutna lub płakałam, czasem zasypiały w uścisku… Wydawało się, że mnie rozumie. W sumie nadal pamiętam i kocham tego kota, ale nie wiem, czy można go dodać do obrazu… a może lepiej zrobić kota w przenośni, bez szczegółów na temat tego, który kiedyś żył?

Chcę jednak dodać do obrazu zwierzę.

(Ja) Dobry wieczór! To wspaniale, że kiedyś miałeś takiego kota, który tak cię wspierał, szkoda, że już go nie ma… tworzymy z Tobą twoją nową przyszłość, dlatego ważne jest, aby na obrazie była twoja nowa przyszłość. Masz doświadczenie, które otrzymałeś i wiedzę, że zwierzę może dać wiele przyjemnych emocji i doświadczeń, a jeśli otrzymałeś to od jednego zwierzęcia, możesz je otrzymać od drugiego, a twoje uczucie miłości i smutku na zawsze pozostanie w pamięci dla twojej ukochanej.

(K) Wtedy dodam zupełnie nową kotkę. Kocham koty.

Będzie czarna z białymi łapkami, bardzo czuła i taka, która zawsze będzie przychodzić do osoby i siedzieć z nią na molo, słuchając śpiewu ptaków i hałasu małego wodospadu.

Osoba z kotem czuje się komfortowo, czuje ciepło, znika uczucie samotności.

(K) Dzień dobry!

Postanowiłam, że jednak teraz nie chcę nic dodawać do obrazu.

Myślę, że jestem w pełni zadowolona ze wszystkiego.

Czuję spokój, czuję wewnętrzną siłę, gdy zanurzam się w obrazie. Natychmiast słyszę szum wody i śpiew ptaków. Czuję się zainspirowaną tym obrazem!

Posłowie. Podczas ostatniej konsultacji klient zauważył, że zniknęło poczucie niechęci do ciała, pojawiła się akceptacja siebie, swojego ciała. Ze zdziwieniem zauważyła, że zaczęła lubić fotografować się, czerpie przyjemność z tego procesu. W towarzystwie młodych ludzi zaczęła być bardziej aktywna, wyrażać swoją opinię. Poprawiły się relacje z matką.

Terapia kognitywno-obrazowa w połączeniu z kartami metaforycznymi

Skomplikowana wersja pracy metodą terapii kognitywno-obrazowej została opisana w książce „Metoda terapii kognitywno-obrazowej z wykorzystaniem metaforycznych kart asocjacyjnych” Walerii Czeczelnickiej. W jaki sposób można połączyć karty metaforyczne i metodę terapii kognitywno-obrazowej, szczegółowo opisuję na międzynarodowej konferencji na temat pracy ze złożonymi żądaniami klientów za pomocą MAC w centrum psychologicznym „Metafora”, w lekcji wideo „MAC w wyobraźni lub metoda terapii kognitywno-obrazowej”. Waleria jest jedną z moich ulubionych uczennic i bardzo dobrze pracuje z MAC, więc od razu odpowiedziała na propozycję napisania takiej książki i świetnie zadebiutowała jako pisarka. Opisane przez nią warianty kombinacji MAC i metod terapii kognitywno-obrazowej różnią się od mojej wersji i sprawiają, że metoda jest bardziej wieloaspektowa, dlatego tutaj podaję skróconą wersję jej książki. Pomoże Ci to zorientować się w połączeniu powyższych metod. Jeśli takie podejście Cię zainteresuje, polecam lekturę pełnej wersji książki.

Waleria Chechelnitskaja St. Petersburg Psycholog, trener, terapeuta Gestalt, mistrz gier psychologicznych. Pracuje z dziećmi i dorosłymi, integruje podejścia. Autor książki „MAC metoda terapii kognitywno-obrazowej. Wykorzystanie metaforycznych kart asocjacyjnych w terapii kognitywno-obrazowej”.

Metoda terapii kognitywno-obrazowej to niesamowita metoda pracy nad sobą i z klientami. W połączeniu z kartami metaforycznymi będziesz w stanie: pracować z problemem w każdej dziedzinie życia, stwarzać konkretny plan działania, nauczyć się lepiej rozumieć siebie, poznawać nową wizję metodyki terapii kognitywno-obrazowej, poznać autorskie techniki pracy ze sobą i z klientami.

Przede wszystkim MAС — to narzędzie projekcyjne. Pomaga pracować z ludzką podświadomością. MAC to talia obrazów lub fraz tekstowych wielkości małej pocztówki. Obrazy na rysunkach mogą być różne: ludzie, krajobrazy, sytuacje, przedmioty gospodarstwa domowego itp. Zdania są również różne — wyświetlające emocje, problemy, zasoby, cytaty itp. Pierwsza talia „OH” została stworzona w 1975 roku przez historyka sztuki Eli Ramana i psychoterapeutę Moritza Egetmeyera.

METODA TERAPII KOGNITYWNO-OBRAZOWEJ — jest to nowoczesna metoda pracy z podświadomością za pomocą obrazów, które przekształcają Głębokie destrukcyjne przekonania. Technika ta została stworzona przez Anastazię Kolendo-Smirnovą.

W książce przejdziemy przez 5 etapów terapii kognitywno-obrazowej i zobaczymy, w jaki sposób można ją uzupełnić kartami metaforycznymi. Cel

Przekonanie

Tworzenie obrazu do pracy

Transformacja terapeutyczna

Utrwalanie zmian

ETAP. CEL.

CEL- jest to jasny, konkretny, aktualny cel klienta, w którego realizacji pomaga psycholog, trener lub specjalista innego rodzaju, przedstawiciel zawodów mających na celu pomoc innym ludziom. Cel pokazuje dokładnie, jakiej pomocy chce dana osoba, na jaki wynik czeka.

_Aby ułatwić czytelnikom zrozumienie, proponuję zapoznać się z mężczyzną na imię N. Przejdzie z nami każdy krok i będzie zmierzał do celu. Nie wie, co dokładnie nie pasuje mu w życiu. Ogólnie rzecz biorąc, zgromadziło się wiele niepokojących momentów. W pracy szef stale wykazuje agresję werbalną pod jego adresem. W domu żona ciągle jest niezadowolona._

_Humor N. podnosi gra na gitarze, ale nie ma na to wystarczająco dużo czasu. Nie ma ochoty wychodzić z domu na spotkania z powodu złej pogody. Na ulicy to śnieg, to ulewa. Poza tym bardzo bolą plecy i szyja. Uczucie, jakby na ramionach leżało kowadło i naciskało na ciało._

To, z czym przyszedł klient, to skarga. Jest emocjonalna. Wyobraź sobie, że głos N. jest pełen niepokoju, niechęci do szefa, żony, siebie. Na twarzy napięcie, choć mówi z uśmiechem. Zwiększona gestykulacja w szczególnie ważnych momentach. Bohater chce natychmiast i całkowicie zmienić swoje życie. Wypowiedział kilka kultowych tematów. Naszym zadaniem jest wysłuchanie i pomoc w wyborze jednego konkretnego tematu. Zaczynamy się komunikować, zadawać sugestywne pytania:

Po co przyszedłeś na sesję? (Do czego kupiłeś książkę? Czego Wam brakuje w życiu, a co wam odpowiada?

W jakim stopniu temat, z którym chcesz pracować, jest obecnie aktualny w dziesięciostopniowej skali?

Czego oczekujesz ode mnie jako specjalisty (jako autora książki)?

Do czego dążysz w życiu na tym etapie? Jak idzie? Co cię powstrzymuje?

Co jest teraz ważne w twoim życiu? Do czego chcesz dojść w wyniku pracy?

ZADANIE 1

Weź kawałek papieru lub ulubiony notatnik. Odpowiedz sobie na wszystkie lub niektóre z proponowanych pytań. Pomogą uczynić temat pracy bardziej szczegółowym i wyraźniejszym, lepiej zrozumieć siebie i swój cel w przyszłości. N. odpowiedział na wszystkie pytania, z wyjątkiem tych zapisanych w nawiasach. Tutaj są one podane specjalnie dla ciebie. Po udzieleniu odpowiedzi na pytania napisz jasny cel — z czym konkretnie chcesz pracować:

Na przykład: chcę do … roku ważyć … kg.

Chcę do … miesiąca całkowicie pozbyć się strachu przed byciem w zespole.

Podczas rozmowy N. wyraził swoje doświadczenia i postanowił pracować ze strachem. Z jakim strachem chce pracować, porozmawiamy nieco później. W międzyczasie, zanim przejdziemy dalej, przejdziemy dalej na żądanie.

Następny przystanek — POŻĄDANY OBRAZ.

Poniżej wymieniono, w jaki sposób MAC: może pomóc w realizacji celu: klient po rozmowie nie zdecydował się na konkretny temat pracy, specjalista chce urozmaicić pracę metodą, klientowi łatwiej pracować na podstawie gotowego obrazu.

ZADANIE 2

Weź, nie patrząc, kartę z dowolnej metaforycznej talii. Przyjrzyj się jej dokładnie lub spójrz na proponowaną opcję. Jeśli pracujesz sam, zalecamy zabranie talii portretowych, uniwersalnych lub specjalnych, w których jest jakiś bohater. Teraz nadszedł czas, aby uzupełnić swoje wpisy odpowiedziami na pytania:

Co widzisz na karcie? Co czujesz, patrząc na bohaterów? Co myślicie?

Jak wyobrażasz siebie na tym obrazie?

Co przyciąga uwagę na karcie? Czego początkowo nie zauważyłeś?

Co odczuwają postacie? O czym myślą?

Co ten obraz mówi o Tobie? Z jakim celem warto pracować?

Jakie wnioski możesz wyciągnąć dla siebie?

Talia TANDOO

Porównaj swoje notatki, które zapisałeś bez metaforycznej karty i za jej pomocą. Zapisz, co sobie uświadomiłeś.

Dzięki karcie u N. udało się doprecyzować swój cel. Zdał sobie sprawę, że cel wiąże się ze strachem przed odmową i udzieleniem uzasadnionej odmowy. _N. zdecydował do … miesiąca … roku zmienić swoje do siebie i do innych. Marzy o komunikacji z tymi, którzy go wspierają i którymi chce się opiekować._

POŻĄDANY OBRAZ LUB PODRÓŻ WEHIKUŁEM CZASU.

Jeśli zdecydujesz się nie odpowiadać na pytania i po prostu przejrzysz książkę do tego momentu, możesz rozpocząć podróż już teraz. Chociaż polecam wsiadanie do wehikułu czasu z jasnym motywem do pracy. W każdym razie zapnij pasy i usiądź wygodnie (połóż się, wstań lub wybierz dowolną wygodną pozycję).

POŻĄDANY OBRAZ — to obraz szczęśliwej i pożądanej przyszłości. Moment, w którym cel jest w pełni zrealizowany. W metodzie terapii kognitywno-obrazowej naszym zadaniem jest sformułowanie aktualnego tematu nie tylko na poziomie tekstu, ale na poziomie obrazu. Istnieje kilka zasad tworzenia:

Utrwalenie akcji w danym momencie.

Obraz pochodzi z przyszłości, a nie z przeszłości. Na przykład, jeśli w przeszłości ważyłeś 60 kg, a teraz przytyłeś do 70, nie powinieneś polegać na swoim obrazie z przeszłości. Stwórz nowy, w którym wyglądasz tak, jak chcesz.

Ważne jest, aby w pożądanym obrazie był główny bohater — człowiek (Ty z przyszłości).

Spójrz na obraz trzeciej osoby, z boku.

Wyobraź sobie konkretne okoliczności, w których znajduje się bohater z przyszłości. Co on robi? Kto i co go otacza? Zwróć uwagę na kolory, zapachy.

Staraj się reprezentować moment, w którym cel został zrealizowany lub problem został całkowicie rozwiązany, tak szczegółowo i dokładnie, jak to możliwe.

ZADANIE 3

Teraz proponuję przenieść się w świat pożądanej przyszłości. Aby to zrobić, możesz przedstawić obraz bez polegania na jakiejkolwiek metaforycznej mapie lub wybrać dla siebie obraz, który Ci odpowiada. Polecam wziąć talię kart zasobów, dziecięcą lub tematyczną. Po praktyce napisz o tym, jaki masz obraz. Możesz opisać szczegółowo lub w skrócie, według własnego uznania. Następnie kontynuuj wykonywanie tego samego zadania, ale opierając się na metaforycznej mapie.

Talia kart HappyCat, Konstantin Dovlatov

Jak wygląda główny bohater? Co go otacza z lewej strony, z prawej? Jakie kolory, zapachy wokół niego?

Jaką przybrał pozę? Co on robi? Co odczuwa?

Co jest na obrazie, czego początkowo nie zauważyłeś?

Co odczuwasz, patrząc na obraz? Jak silne są te emocje w skali od 1 do 10?­

Jak to odczuwa twoje ciało?

_N. postanowił oprzeć się nie tylko na metaforycznej karcie. Przypomniał sobie, że dawno nie słuchał medytacji. Włączył ulubioną powolną muzykę i wyobraził sobie, że wehikuł czasu zatrzymał się w pobliżu jego domu. Mężczyzna usiadł w nieznanym latającym obiekcie i poleciał poza Wszechświat._

_Kiedy wylądował, zobaczył duży park. Otaczały go przyjemne zapachy, jasnozielona trawa kołysała się od wiatru. Jasnoniebieskie niebo było przyjemne dla oka. Rozglądając się, N. zobaczył dostojnego mężczyznę w wieku około 30 lat. Po jego lewej stronie stała młoda żona, trzymająca go za rękę i uśmiechnięta. W pobliżu biegała córka, robiąc wieniec ze stokrotek._

_N. czuł się człowiekiem sukcesu. Po prawej stronie było biurko z otwartym laptopem. Ekran wyświetla wykres dochodów i wydatków za miesiąc. Bohater zdawał sobie sprawę, że pracuje we własnej małej firmie. W pewnym momencie N. zdał sobie sprawę, że zobaczył siebie z przyszłości. Tam bohater zajmuje się swoją ulubioną pracą, czuje wsparcie w domu i daje radość swoim bliskim. Ciesząc się podróżą, N. wsiadł do wehikułu czasu. Wrócił do swojego pokoju z poczuciem radości, spokoju. Następnie N. wziął kilka głębokich oddechów i wyobraził sobie, że wehikuł czasu zabrał go z powrotem do domu. Mężczyzna znów poczuł się w swoim pokoju. Siedział na zepsutym krześle z ciemnymi plamami na oparciu. N. otworzył oczy, wziął ulubiony notatnik i zapisał obraz, który sobie wyobraził._

DO CZEGO SŁUŻY POŻĄDANY OBRAZ?

Po podróży wehikułem czasu razem z N. proponuję zastanowić się, dlaczego powstaje pożądany obraz. Najczęściej wizualizacja jest tworzona w celu przejścia krok po kroku w kierunku osiągnięcia celu. I do tego obrazu regularnie wracamy, aby wcielić go w rzeczywistość. Gdyby w metodzie terapii kognitywno-obrazowej pracowaliśmy w podobny sposób, sugerowałabym, abyś codziennie wsiadał do samochodu i podróżował do idealnego świata — tam, gdzie cel jest w pełni zrealizowany, gdzie po problemie nie pozostał ani ślad. Sugerowałabym również, aby co tydzień brał metaforyczne karty i zadawał sobie pytanie: Jakie są trzy małe kroki, które chcesz zrobić w ciągu tygodnia, aby zbliżyć się do celu? Dla każdego kroku wybierana jest jedna karta i formułowane jest jasne, konkretne działanie.

JEDNAK W METODZIE TERAPII KOGNITYWNO-OBRAZOWEJ POŻĄDANY OBRAZ JEST TWORZONY W CELU ZNALEZIENIA W NIM CZEGOŚ, CO MOŻE PRZESZKADZAĆ. POMAGA ZNALEŹĆ NIEŚWIADOMY OPÓR. EMOCJE, Z KTÓRYMI BĘDZIEMY PRACOWAĆ W PRZYSZŁOŚCI.

Dlatego mogę zalecić powrót do powyższej techniki po całkowitym zakończeniu pracy z obrazem według metody terapii kognitywno-obrazowej. Spróbuj ponownie stworzyć idealny obraz, porównaj z tym, który był pierwotnie i sformułuj trzy małe kroki. Pomoże to śledzić zmiany i zacząć działać. Dla każdego kroku weź osobny MAC z talii zasobów, specjalnej lub sytuacyjnej.

Talia „Kobieta i pieniądze”

ETAP. PRZEKONANIA

Proponuję pozostawić pożądany obraz na chwilę i zanurzyć się w świecie postaw psychologicznych. Spacer po nowej polanie o jasnych i ciemnych kolorach. Aby zbadać, w jaki sposób pojawiają się ustawienia, w jaki sposób metoda terapii kognitywno-obrazowej pomoże je przekształcić.

Przekonania są stabilnym systemem poglądów danej osoby, opartym na jej wiedzy, doświadczeniach życiowych, pragnieniach i pomysłach.

W głębszym sensie przekonania człowieka są obrazem świata, który on akceptuje i do którego się przywiązuje. Za pomocą swoich przekonań człowiek orientuje się w społeczeństwie i podejmuje dobre lub złe decyzje. Jeśli przekonania są adekwatne do rzeczywistości, decyzje danej osoby będą w większości skuteczne. Jeśli przekonania są błędne, osoba stale popełnia błędy w niektórych obszarach życia.

Bez względu na to, jak konstruktywne są przekonania danej osoby, mają one niuans: są w większości statyczne. Dlatego są przekonaniami, a nie żywym myśleniem, które zawsze szuka czegoś nowego.

Istotą każdego ustawienia jest uproszczenie życia. Opiera się na pragnieniu życia w zrozumiałym i czytelnym świecie. Dzięki nim mamy stabilny model świata w głowie. Bez przekonań bylibyśmy zmuszeni za każdym razem odkrywać na nowo ten świat, studiować jego cechy, jakby właśnie się urodziliśmy. Są jak lustro odzwierciedlające to, w co wierzymy. Jednocześnie nie można obejść się bez przekonań opartych na zaufaniu. Jeśli wszystko zostanie zakwestionowane, jest to bardzo energochłonne. Nie ma na to wystarczających zasobów mentalnych ani czasowych. Niektóre instalacje są przez nas realizowane, a niektóre nie.

ZADANIE 5. PRACA Z USTAWIENIAMI WEDŁUG METODY TERAPII KOGNITYWNO-OBRAZOWEJ

Teraz proponuję wrócić do wehikułu czasu i dotrzeć do pożądanego obrazu. Nawiasem mówiąc: możesz wykonać ten krok natychmiast po stworzeniu idealnego obrazu. Przyjrzyj się uważnie obrazowi i zadaj sobie kilka pytań:

Co w tym obrazie nie jest do końca prawdą? Co jest w nim niepokoi?

Jakie negatywne emocje odczuwasz pomimo dobrego samopoczucia? Niepokój, strach czy inne? Z czym to może być związane?

_N. spojrzał na swój obraz i pomyślał, że wszystko w nim lubi. Jest piękna. Nie chcę niczego zmieniać. Co robiłeś?_

_Po zastanowieniu się nad tym mężczyzna zdał sobie sprawę — warto bardziej słuchać emocji. Gdyby nie było nic do zmiany, żyłby już inaczej. Postanowił zadać sobie pytanie, czy boi się stracić to, czego chce. I zadał sobie również to pytanie: Jak będę się czuł, jeśli stracę to, o czym marzyłem?_

_Potem wziął do ręki talię metaforycznych kart, wyciągnął, nie patrząc, kartę i zadał pytanie: Czego nie przyznaję przed sobą?_