Terroryzm i akt terroryzmu na świecie w świetle prawa - ebook

Wykaz ważniejszych skrótów

CCIT - Comprehensive Crime of Terrorism.

ETPCz – Europejski Trybunał Praw Człowieka i Obywatela

ISIL – Islamskie Państwo w Iraku i Lewancie

ISIS - Islamic State of Iraq and Sham

k.k. – kodeks karny

k.p.k. – kodeks postępowania karnego

LN – Liga Narodów

MTK – Międzynarodowy Trybunał Karny

RB, RB NZ – Rada Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych

StMTK, Statut MTK – Statut Międzynarodowego Trybuna Karnego

STL – Special Tribunal for Lebanon, Specjalny Trybunał dla Libanu

UE – Unia Europejska

USA – Stany Zjednoczone Ameryki Północnej

ZO, ZO NZ – Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych

ZOMTK – Zgromadzenie Ogólne Międzynarodowego Trybunału KarnegoWstęp

Treść pojęcia terroryzmu w XXI w. różni się od tej, która wpływała na rozumienie tego pojęcia kilkadziesiąt lat wcześniej. Terroryzm nie jest wszak zjawiskiem nowym. Wspomniane różnice wynikają z nowych możliwości, rozwijającej się technologii, internetu; niemniej zasady wydają się być wciąż zbliżone. Na końcu zaproponowano też definicję aktu terrorystycznego.

Współcześnie termin „terroryzm” także jest wykorzystywany w naukach socjologicznych czy politologicznych. Ideologia w terroryzmie ma nie przewidywać, jakie cele będą zaatakowane. Terroryzm ma być odrębny od przestępstwa, ponieważ terroryści mieliby być kierowani przez inne cele. Terroryści są uzależnieni od rozgłosu dokonanych przez nich czynach. Rozgłos czynów terrorystycznych jest związany z kolei z ideologicznymi usprawiedliwieniami. Zazwyczaj terroryści chcą maksymalizacji ich udanych ataków, które mają wynikać z ideologii mogących być powodem ich działania.

N. Melzer twierdzi, że wojna z terroryzmem jest nieprzewidywalna, ma nieprzewidywalny czas trwania i nieokreślone granice, a ich nie-państwa – czyli jednostki, które nie są państwami (non-States parties), nie są dokładnie sprecyzowane. Autor ten uważa także, że wojna z terroryzmem nie może być zakwalifikowana jako konflikt zbrojny w rozumieniu prawa międzynarodowego<. Trzeba pamiętać o nowych odsłonach cyber law. Chodzi o terroryzm sieciowy, zwany inaczej cyberterroryzmem, czyli o ataki terrorystyczne, które mają miejsce w sieci globalnej. Tu z kolei trudno może być o zidentyfikowanie osób zajmujących się taką działalnością. Należy wziąć pod uwagę wprowadzanie zakazów przesyłania informacji przez internet czy przekazywania informacji o planowanych katastrofach w państwie, a także prowadzenie działań zapobiegawczych, które powinny należeć do policji. Z drugiej strony, w odpowiedzi na te problemy, Interpol jest zobligowany chronić prawa człowieka na prośbę RB.

Niektóre państwa podejmują z kolei działania, które przy zastosowaniu targeted killings mają być walką z terroryzmem. Można podjąć rozważania, na ile te działania są zgodne z prawem i na ile w związku z tym taka walka z terroryzmem uznana zostanie za usprawiedliwione działania zgodne z prawem.

Dotychczasowe konwencje ONZ są sektorowe, a nie kompleksowe (comprehensive). W konkretnych sprawach zostały podjęte krajowe i międzynarodowe postępowania sądowe, by dać przyczynek i podstawy do stworzenia konkretnych definicji dla konkretnych spraw. Do dnia dzisiejszego taka definicja nie została jednak sformułowana. Taka próba zostanie podjęta w tym opracowaniu, biorąc pod uwagę istnienie i funkcjonowanie Międzynarodowego Trybunału Karnego, który powinien mieć definicję takiej zbrodni w swym Statucie.

R. Clark wyszedł z założenia, że przy uwzględnianiu terroryzmu z karnistycznego punktu widzenia w Statucie Międzynarodowego Trybunału Karnego będzie należało wziąć pod uwagę także wspomniane wyżej konwencje ONZ odnoszące się do zakazu terroryzmu. Zdaniem A. Cassese, utworzenie sądu w Libanie, który przewiduje w swoim statucie terroryzm, powinno być uwzględnione podczas wyrokowania przez ten sąd.

Niniejsza praca ma ukazać, czy i w jakim zakresie jest szansa na utworzenie definicji terroryzmu i aktu terroryzmu. W rozważaniach wykorzystano akty normatywne, ustawodawstwa niektórych państw i dokumenty. Pomocne w zrozumieniu tej tematyki są także inne dziedziny wiedzy, takie jak historia, socjologia, psychologia. Zostały też uwzględnione książki mojego autorstwa, Terroryzm w świetle prawa w XXI wieku oraz Terrorism in XXI in the Light of law, Wydawnictwo My Book 2018.