MENU
Nasze ceny
Przeczytaj fragment on-line
To tylko sny - ebook
Filmy te są jak barwne sny, w które można zanurzyć się w dowolnym momencie życia. Niezależnie od tego, czy szukamy śmiechu, wzruszeń, czy chwili zapomnienia, one zawsze czekają, by nas porwać. W świecie, który często bywa nieprzewidywalny i wymagający, kino oferuje bezpieczną przystań — miejsce, gdzie możemy na chwilę oderwać się od rzeczywistości i pozwolić, by historie innych ludzi, prawdziwe czy fikcyjne, stały się częścią naszego życia. Książka została utworzona przy pomocy AI
Ta publikacja spełnia wymagania dostępności zgodnie z dyrektywą EAA.
| Kategoria: | Architektura |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-8414-712-2 |
| Rozmiar pliku: | 3,4 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Wstęp
Sny mają niezwykłą moc. Przenoszą nas w światy, których granice wyznacza jedynie wyobraźnia — czasem pełne humoru, czasem wzruszające, a czasem pulsujące akcją tak intensywną, że zapiera dech w piersiach. Kino, będące jednym z najpiękniejszych wynalazków ludzkości, jest niczym sen na jawie: pozwala przeżywać historie, które zostają z nami na długo, a czasem na zawsze. Książka „To tylko sny” jest hołdem dla takich właśnie opowieści — filmów, które nie tylko bawią, wzruszają czy prowokują do refleksji, ale także zapraszają do wielokrotnego odkrywania ich magii. To zbiór kilkudziesięciu szczegółowych opisów filmów wybranych przeze mnie, autora, z miłości do kina i z przekonania, że te historie zasługują na szczególne miejsce w sercach widzów.
Wybór tytułów, takich jak Pół żartem, pół serio, Cztery wesela i pogrzeb, Czego pragną kobiety, Gliniarz z Beverly Hills, Kac Vegas, Miasto aniołów, Kacza zupa, Wejście smoka czy Żądło, nie jest przypadkowy. To filmy, które łączy jedno: ponadczasowość. Każdy z nich, niezależnie od gatunku czy roku powstania, oferuje coś wyjątkowego — błyskotliwy humor, niezapomniane dialogi, charyzmatyczne postaci lub emocje, które rezonują z widzem na wielu poziomach. Są jak starzy przyjaciele, do których wracamy, by przypomnieć sobie, dlaczego ich towarzystwo sprawia nam tyle radości. Można je oglądać wielokrotnie, za każdym razem odkrywając nowe szczegóły, subtelne niuanse czy po prostu ciesząc się ich niepowtarzalnym urokiem.
W tej książce każdy film został opisany z pasją i dbałością o szczegóły, by oddać sprawiedliwość jego wyjątkowości. Nie są to suche streszczenia fabuły ani akademickie analizy — to raczej zaproszenie do podróży przez światy, które te filmy tworzą. Opisy podkreślają, co sprawia, że dany obraz jest tak urzekający: czy to chemia między bohaterami w Czterech weselach i pogrzebie, komediowy geniusz braci Marx w Kaczej zupie, czy ikoniczna energia Bruce’a Lee w Wejściu smoka. Staram się uchwycić esencję każdego dzieła, jego atmosferę i to, co sprawia, że widz chce do niego wracać. Nie brakuje tu również refleksji nad kontekstem powstania filmów, ich wpływem na kulturę czy anegdotami z planu, które dodają kolorytu każdej opowieści.
Filmy te są jak barwne sny, w które można zanurzyć się w dowolnym momencie życia. Niezależnie od tego, czy szukamy śmiechu, wzruszeń, czy chwili zapomnienia, one zawsze czekają, by nas porwać. W świecie, który często bywa nieprzewidywalny i wymagający, kino oferuje bezpieczną przystań — miejsce, gdzie możemy na chwilę oderwać się od rzeczywistości i pozwolić, by historie innych ludzi, prawdziwe czy fikcyjne, stały się częścią naszego życia. Ta książka jest przewodnikiem po takich właśnie chwilach, zachętą do odkrywania lub ponownego przeżywania emocji, które tylko kino potrafi wywołać.
Gdy nadejdzie czas, gdy siły będą słabnąć, a dni staną się spokojniejsze, usiądź przy trzecim oknie — tym, które otwiera się na świat wyobraźni. Włącz jeden z tych filmów, weź do ręki tę książkę i jeszcze raz zanurz się w kolorowych snach. Niech przypomną ci, jak piękne i różnorodne może być życie, gdy patrzy się na nie przez pryzmat wielkiego ekranu. Niech te historie, tak różne, a zarazem tak bliskie sercu, staną się twoim azylem, w którym czas się zatrzymuje, a marzenia ożywają.
Niech „To tylko sny” będzie twoim towarzyszem w tej podróży — nie tylko przez kino, ale przez emocje, które ono budzi. Zapraszam do lektury i do ponownego odkrywania magii filmów, które nigdy się nie starzeją.„Diamenty są wieczne” (1971)
„Diamenty są wieczne” (ang. _Diamonds Are Forever_) to siódmy film z serii o Jamesie Bondzie, wyprodukowany w 1971 roku przez EON Productions. Jest to adaptacja powieści Iana Fleminga pod tym samym tytułem z 1956 roku. Film, wyreżyserowany przez Guya Hamiltona, oznacza powrót Seana Connery’ego do roli agenta 007 po jednorazowym występie George’a Lazenby’ego w „W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości” (1969).
_Jill St. John i Sean Connery_
Po chłodniejszym przyjęciu „W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości” producenci Albert R. Broccoli i Harry Saltzman postanowili powrócić do bardziej rozrywkowego stylu wcześniejszych filmów o Bondzie, takich jak „Goldfinger” (1964), który również wyreżyserował Guy Hamilton. Celem było odzyskanie przychylności widzów poprzez połączenie widowiskowej akcji, humoru i charakterystycznych bondowskich elementów, takich jak gadżety i egzotyczne lokacje. Film w dużej mierze rozgrywa się w Stanach Zjednoczonych, co było ukłonem w stronę amerykańskiej publiczności, kluczowej dla sukcesu komercyjnego serii.
REŻYSERIA I SCENARIUSZ
Reżyserem filmu był GUY HAMILTON, który wcześniej z sukcesem wyreżyserował „Goldfingera” i wniósł do serii charakterystyczny, lekko kampowy styl. Hamilton postawił na dynamiczną akcję i autoironiczny ton, który kontrastował z bardziej dramatycznym poprzednikiem. Scenariusz napisali RICHARD MAIBAUM, doświadczony scenarzysta bondowski, oraz TOM MANKIEWICZ, który wprowadził elementy czarnego humoru i dialogi nawiązujące do współczesnej kultury popularnej, szczególnie amerykańskiej. Ich praca nadała filmowi lżejszy, bardziej przystępny charakter.
POWRÓT SEANA CONNERY’EGO
Kluczową decyzją produkcyjną był powrót Seana Connery’ego do roli Jamesa Bonda. Po odejściu z serii po „Żyje się tylko dwa razy” (1967), Connery został przekonany do powrotu dzięki wyjątkowo wysokiej gażą, co było rekordem w tamtym okresie. Producenci rozważali innych aktorów, w tym Amerykanów, takich jak Burt Reynolds czy Adam West, aby „amerykanizować” Bonda, ale ostatecznie postawiono na sprawdzoną gwiazdę. Connery wniósł do roli swoją charyzmę, choć niektórzy obserwatorzy zauważali, że grał z mniejszym zaangażowaniem niż we wcześniejszych filmach.
PRODUKCJA I LOKACJE
Film kręcono głównie w Stanach Zjednoczonych, przede wszystkim w Las Vegas i Palm Springs, co nadało mu specyficzny, amerykański klimat. Dodatkowe zdjęcia realizowano w Amsterdamie i Wielkiej Brytanii. Sceny studyjne powstały w Universal Studios w Hollywood, co pozwoliło na stworzenie efektownych sekwencji, takich jak pościgi czy finałowa bitwa na platformie wiertniczej. Budżet filmu wynosił około 7,2 miliona dolarów, co pozwoliło na realizację ambitnych scen akcji i efektów specjalnych.
MUZYKA
Ścieżkę dźwiękową skomponował JOHN BARRY, który stworzył ikoniczną, jazzowo-orkiestrową oprawę muzyczną, idealnie współgrającą z atmosferą filmu. Piosenka tytułowa „Diamonds Are Forever”, wykonana przez SHIRLEY BASSEY, stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych utworów w historii serii. Bassey, która wcześniej zaśpiewała „Goldfingera”, wniosła do piosenki dramaturgię i elegancję, które doskonale oddawały ducha filmu.
FABUŁA FILMU
„Diamenty są wieczne” rozpoczyna się od sekwencji, w której James Bond (Sean Connery) ściga swojego nemezis, Ernsta Stavro Blofelda (Charles Gray), odpowiedzialnego za śmierć jego żony Tracy w poprzednim filmie. Bond tropi Blofelda w różnych zakątkach świata, aż w końcu wydaje się, że zabija go w tajnym laboratorium, gdzie ten przechodzi operację plastyczną. Scena ta ustala motyw zemsty, choć szybko przechodzi w lżejszy ton właściwy dla filmu.
Główna intryga skupia się na śledztwie w sprawie przemytu diamentów z kopalni w RPA. Brytyjski wywiad, zaniepokojony znikaniem cennych kamieni, wysyła Bonda, by zinfiltrował siatkę przemytników. Pod przykrywką przemytnika Petera Franksa Bond przybywa do Amsterdamu, gdzie poznaje TIFFANY CASE (Jill St. John), sprytną i uwodzicielską kobietę zaangażowaną w przemyt. Po przewiezieniu diamentów do Los Angeles, ukrytych w trumnie z ciałem Franksa, Bond trafia do Las Vegas, gdzie odkrywa, że diamenty nie trafiają na rynek jubilerski, lecz są wykorzystywane w tajemniczym celu.
Śledztwo prowadzi Bonda do imperium miliardera WILLARDA WHYTE’A (Jimmy Dean), które wydaje się być centrum operacji. Bond szybko orientuje się, że Whyte jest przetrzymywany, a jego tożsamość przejął Blofeld, który dzięki operacjom plastycznym i technologii zmiany głosu steruje operacją. Blofeld, wspierany przez swoich zabójców, pana Winta (Bruce Glover) i pana Kidda (Putter Smith), planuje wykorzystać diamenty do skonstruowania orbitalnego lasera, który ma służyć jako broń do szantażowania światowych mocarstw. Laser, zasilany diamentami, może niszczyć cele na Ziemi, w tym arsenały nuklearne, dając Blofeldowi ogromną władzę.
Bond, z pomocą Tiffany Case i agenta CIA Felixa Leitera (Norman Burton), stara się udaremnić plany Blofelda. Po serii pościgów, w tym widowiskowym pościgu samochodowym w Las Vegas, i starć z przeciwnikami, Bond infiltruje platformę wiertniczą na Pacyfiku, gdzie znajduje się baza Blofelda i centrum sterowania laserem. W kulminacyjnej scenie, dzięki sprytowi i odwadze, Bond niszczy satelitę i pokonuje Blofelda, choć los antagonisty pozostaje niejednoznaczny. Film kończy się romantyczną sekwencją na luksusowym statku, gdzie Bond i Tiffany odpierają ostatni atak Winta i Kidda, po czym oddają się chwili relaksu.
Fabuła łączy klasyczne elementy bondowskie — szpiegostwo, egzotyczne lokacje, gadżety (np. fałszywy odcisk palca czy pojazd księżycowy) — z humorem i lekką autoironią. Choć film odchodzi od emocjonalnego ciężaru poprzednika, oferuje dynamiczną rozrywkę i kampowy urok, który stał się znakiem rozpoznawczym tej odsłony serii.
OBSADA I ROLE
— SEAN CONNERY jako JAMES BOND — Agent 007, który łączy charyzmę, intelekt i sarkastyczny humor. Connery gra z wyczuwalnym dystansem, co nadaje postaci lekkości, choć niektórzy krytycy zauważali oznaki zmęczenia rolą.
— JILL ST. JOHN jako TIFFANY CASE — Sprytna przemytniczka diamentów, która staje się sojuszniczką i kochanką Bonda. Jej postać jest niezależna i charyzmatyczna, choć w drugiej połowie filmu staje się bardziej stereotypową „dziewczyną Bonda”.
— CHARLES GRAY jako ERNST STAVRO BLOFELD — Główny antagonista, którego teatralna, lekko ekscentryczna kreacja odbiega od bardziej demonicznych wcieleń postaci. Gray wnosi do roli czarny humor i elegancję.
— LANA WOOD jako PLENTY O’TOOLE — Postać drugoplanowa, towarzyszka Bonda w kasynie, której krótki występ zapada w pamięć dzięki humorystycznym dialogom.
— JIMMY DEAN jako WILLARD WHYTE — Teksaski miliarder, którego tożsamość przejmuje Blofeld. Dean wnosi do roli swojski urok i autentyczność.
— BRUCE GLOVER i PUTTER SMITH jako PAN WINT i PAN KIDD — Para zabójców pracujących dla Blofelda, których czarny humor i nietypowe relacje dodają filmowi kolorytu.
— NORMAN BURTON jako FELIX LEITER — Agent CIA, wspierający Bonda w śledztwie, choć jego rola jest stosunkowo ograniczona.
— JOSEPH FÜRST jako DR METZ — Naukowiec odpowiedzialny za skonstruowanie lasera, postać drugoplanowa, ale istotna dla fabuły.
OCENA FILMU PRZEZ PUBLICZNOŚĆ I GREMIA FILMOWE
ODBIÓR PUBLICZNOŚCI
„Diamenty są wieczne” odniosły znaczący sukces komercyjny, zarabiając około 116 milionów dolarów na świecie przy budżecie 7,2 miliona dolarów. Film przyciągnął miliony widzów, stając się jednym z najpopularniejszych tytułów bondowskich tamtego okresu. Publiczność doceniła powrót Seana Connery’ego, dynamiczną akcję, egzotyczne lokacje Las Vegas oraz chwytliwą piosenkę Shirley Bassey. Lekki, humorystyczny ton i widowiskowe sceny akcji przypadły do gustu fanom, którzy oczekiwali powrotu do bardziej rozrywkowego stylu po poważniejszym tonie poprzedniego filmu. Niemniej jednak niektórzy widzowie krytykowali nadmierną kampowość i brak głębi emocjonalnej.
OCENA KRYTYKÓW
Krytycy w większości chwalili film za jego rozrywkowy charakter i powrót do korzeni serii. Chwalono Connery’ego za charyzmę, reżyserię Hamiltona za dynamikę oraz ścieżkę dźwiękową Barry’ego i Bassey. Film był porównywany do „Goldfingera” ze względu na podobny ton i styl, co uznano za zaletę. Jednak niektórzy krytycy zarzucali scenariuszowi chaotyczność i nadmierną komediowość, która momentami graniczyła z parodią. Współczesne oceny wskazują na umiarkowanie pozytywny odbiór, z uznaniem dla kultowego statusu filmu w serii, choć nie jest on uważany za arcydzieło na miarę „Goldfingera” czy późniejszych klasyków.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
Film otrzymał nominację do OSCARA w kategorii NAJLEPSZY DŹWIĘK, co świadczy o wysokiej jakości technicznej produkcji, szczególnie w zakresie efektów dźwiękowych i miksowania. Piosenka „Diamonds Are Forever” w wykonaniu Shirley Bassey była nominowana do NAGRODY GRAMMY za najlepszą piosenkę napisaną dla mediów wizualnych, choć nie zdobyła nagrody. Choć film nie zdobył wielu wyróżnień, jego sukces komercyjny i trwały wpływ na kulturę popularną, zwłaszcza dzięki piosence tytułowej, są niezaprzeczalne.
PODSUMOWANIE
„Diamenty są wieczne” to film, który skutecznie przywrócił serii o Jamesie Bondzie lekkość i widowiskowość, odpowiadając na oczekiwania publiczności po bardziej dramatycznym poprzedniku. Reżyseria Guya Hamiltona, scenariusz Maibauma i Mankiewicza oraz charyzmatyczna kreacja Seana Connery’ego tworzą mieszankę akcji, humoru i bondowskiego stylu, która pozostaje atrakcyjna dla widzów. Film, choć nie pozbawiony wad, takich jak miejscami chaotyczna fabuła czy nadmierna kampowość, pozostaje klasykiem serii dzięki ikonicznej piosence, zapadającym w pamięć postaciom i dynamicznej akcji. Dla miłośników Bonda jest to pozycja obowiązkowa, szczególnie dla tych, którzy cenią autoironiczne podejście do szpiegowskiej formuły.„Godziny szczytu” (1998)
„Godziny szczytu” (ang. _Rush Hour_) to amerykańsko-hongkoński film akcji z elementami komedii z 1998 roku, który zapoczątkował popularną serię filmową. Reżyserem filmu jest Brett Ratner, a w rolach głównych wystąpili Jackie Chan i Chris Tucker, tworząc dynamiczny duet, który stał się znakiem rozpoznawczym serii. Film łączy widowiskowe sceny akcji, charakterystyczne dla hongkońskiego kina walki, z humorem opartym na zderzeniu kultur i osobowości głównych bohaterów.
_Jackie Chan, Chris Tucker_
„Godziny szczytu” powstały w okresie, gdy Hollywood coraz śmielej eksplorowało międzynarodowe talenty, zwłaszcza gwiazdy kina akcji z Azji, takie jak Jackie Chan. Po sukcesie filmów takich jak „Draka w Bronksie” (1995) i „Pierwsze uderzenie” (1996), Chan zyskał popularność w Ameryce, a producenci dostrzegli potencjał w połączeniu jego umiejętności kaskaderskich z amerykańskim stylem komedii sensacyjnej. Film został wyprodukowany przez New Line Cinema, a jego budżet wyniósł około 33 milionów dolarów — stosunkowo skromny jak na hollywoodzki standard, co pozwoliło na skoncentrowanie się na charyzmie aktorów i dynamicznej akcji.
REŻYSERIA I SCENARIUSZ
Reżyserem filmu był BRETT RATNER, który w tamtym czasie był stosunkowo nowym nazwiskiem w Hollywood, ale jego energiczny styl i wyczucie komediowe idealnie pasowały do projektu. Scenariusz napisali JIM KOUF i ROSS LAMANNA, na podstawie historii stworzonej przez LaMannę. Skrypt został zaprojektowany jako klasyczna komedia „buddy cop”, w której dwóch kontrastujących bohaterów musi połączyć siły, mimo wzajemnej niechęci. Dialogi, szczególnie te dla Chrisa Tuckera, były częściowo improwizowane, co dodało filmowi spontaniczności i humoru.
CASTING I INSPIRACJE
Pomysł na film zrodził się z chęci stworzenia nowoczesnej wersji klasycznych komedii policyjnych, takich jak „Zabójcza broń” czy „48 godzin”. Jackie Chan, znany z hongkońskiego kina akcji, został wybrany do roli detektywa Lee, by wnieść do filmu swoje popisowe sekwencje kaskaderskie i choreografię walk. Chris Tucker, wschodząca gwiazda komedii po rolach w „Piątku” (1995) i „KasaMowie” (1997), został obsadzony jako James Carter, aby dodać filmowi humoru opartego na szybkich, błyskotliwych dialogach. Producenci rozważali inne gwiazdy do roli Cartera, w tym Martina Lawrence’a i Dave’a Chappelle’a, ale to Tucker ostatecznie zdobył rolę dzięki swojej charyzmie i energii.
MIEJSCA KRĘCENIA ZDJĘĆ
Zdjęcia do filmu realizowano głównie w Los Angeles, które stało się kluczową lokalizacją fabularną, odzwierciedlającą zderzenie kultur Wschodu i Zachodu. Niektóre sceny kręcono w autentycznych miejscach, takich jak Chinatown w Los Angeles, co dodało filmowi lokalnego kolorytu. Sekwencje akcji, w tym pościgi i walki, były starannie choreografowane przez zespół Jackie Chana, co zapewniło filmowi charakterystyczny styl łączący humor z precyzyjnymi popisami kaskaderskimi.
MUZYKA
Ścieżkę dźwiękową skomponował LALO SCHIFRIN, legendarny twórca muzyki do filmów takich jak „Mission: Impossible”. Jego dynamiczna, jazzowo-funkowa oprawa muzyczna podkreśliła szybkie tempo filmu i dodała mu energii. Piosenka przewodnia „War” w wykonaniu Edwina Starra, choć nie napisana specjalnie dla filmu, stała się ikonicznym elementem ścieżki dźwiękowej, wzmacniając humorystyczny i dynamiczny klimat.
FABUŁA FILMU
Akcja „Godzin szczytu” rozpoczyna się w Hongkongu, w przeddzień przekazania miasta z rąk brytyjskich Chinom w 1997 roku. Detektyw LEE (Jackie Chan), inspektor Królewskiej Policji Hongkongu, prowadzi obławę na przystani, mając nadzieję schwytać tajemniczego bossa przestępczego, znanego jako Juntao. Udaje mu się aresztować jedynie Sanga (Ken Leung), prawą rękę Juntiego, który ucieka. W tym samym czasie w Los Angeles zostaje porwana SOO YUNG (Julia Hsu), córka chińskiego konsula SOLONA HANA (Tzi Ma), bliskiego przyjaciela Lee. Konsul wzywa Lee do Los Angeles, by pomógł w odzyskaniu dziewczynki.
W Los Angeles Lee zostaje przydzielony do współpracy z detektywem JAMESEM CARTEREM (Chris Tucker) z miejscowej policji. Carter, krnąbrny i gadatliwy policjant, który woli pracować samotnie, otrzymuje zadanie od FBI, by „zajmować się” Lee i trzymać go z dala od śledztwa, co jest pretekstem, by ograniczyć ingerencję zagranicznego detektywa. Carter, nieświadomy umiejętności Lee, traktuje go z lekceważeniem, co prowadzi do serii komicznych nieporozumień. Lee, mistrz sztuk walki i doświadczony śledczy, szybko wymyka się Carterowi i rozpoczyna własne dochodzenie, odwiedzając dom konsula i współpracując z agentami FBI.
Początkowa niechęć między Lee a Carterem, wynikająca z różnic kulturowych i odmiennych stylów pracy, stopniowo przeradza się w partnerstwo. Obaj wpadają na trop Sanga, który prowadzi ich do przestępczej siatki Juntiego. Śledztwo ujawnia, że porwanie Soo Yung jest częścią większego planu, w który zamieszane są skradzione chińskie artefakty i handel przestępczy. Po serii pościgów, walk (w tym widowiskowej sekwencji w chińskiej restauracji) i komicznych sytuacji, Lee i Carter odkrywają, że za wszystkim stoi Juntao, którego tożsamość okazuje się zaskakująca.
W kulminacyjnej scenie, rozgrywającej się w centrum wystawowym w Los Angeles, Lee i Carter stają do walki z Sangiem i jego ludźmi, by uratować Soo Yung. Lee wykorzystuje swoje umiejętności sztuk walki, a Carter, mimo swojej niefrasobliwości, okazuje się niezastąpiony w kluczowych momentach. Po dramatycznym starciu i sprytnym przechytrzeniu przeciwnika, bohaterowie ratują dziewczynkę i pokonują Juntiego, cementując swoją przyjaźń. Film kończy się humorystyczną nutą, gdy Lee i Carter, teraz już zgrany duet, planują wspólne wakacje, co otwiera drogę do sequeli.
Fabuła „Godzin szczytu” jest prosta, ale skuteczna, łącząc klasyczne elementy kina akcji z komedią opartą na kontraście osobowości i kultur. Dynamiczne sekwencje walk, precyzyjnie choreografowane przez Jackie Chana, oraz błyskotliwe dialogi Chrisa Tuckera nadają filmowi unikalny charakter.
OBSADA I ROLE
— JACKIE CHAN jako INSPEKTOR LEE — Elitarny detektyw z Hongkongu, mistrz sztuk walki, który łączy profesjonalizm z poczuciem obowiązku. Chan wnosi do roli swoją charakterystyczną charyzmę, precyzyjne popisy kaskaderskie i subtelny humor.
— CHRIS TUCKER jako JAMES CARTER — Gadatliwy i impulsywny detektyw z Los Angeles, który woli działać solo. Tucker kradnie sceny swoim komediowym talentem, szybkimi ripostami i energią, tworząc idealny kontrast dla powściągliwego Lee.
— TZI MA jako KONSUL SOLON HAN — Chiński dyplomata, którego porwana córka jest motorem napędowym fabuły. Ma wnosi do roli powagę i emocjonalną głębię.
— JULIA HSU jako SOO YUNG — Córka konsula, której porwanie uruchamia akcję filmu. Jej rola jest ograniczona, ale kluczowa dla fabuły.
— KEN LEUNG jako SANG — Prawa ręka Juntiego, bezwzględny przestępca i główny przeciwnik w sekwencjach akcji.
— TOM WILKINSON jako THOMAS GRIFFIN/JUNTAO — Brytyjski dyplomata, który okazuje się być tajemniczym bossem przestępczym. Wilkinson tworzy intrygującą, choć nieco schematyczną postać antagonisty.
— ELIZABETH PEÑA jako AGENTKA JOHNSON — Agentka FBI, która wspiera śledztwo, choć jej rola jest drugoplanowa.
— CHRIS PENN jako CLIVE — Drobny przestępca, który dostarcza kluczowych informacji w śledztwie.
OCENA FILMU PRZEZ PUBLICZNOŚĆ I GREMIA FILMOWE
ODBIÓR PUBLICZNOŚCI
„Godziny szczytu” odniosły ogromny sukces komercyjny, zarabiając ponad 244 miliony dolarów na świecie przy budżecie 33 milionów dolarów. Film przyciągnął tłumy widzów dzięki unikalnemu połączeniu akcji, humoru i chemii między Jackie Chanem a Chrisem Tuckerem. Publiczność doceniła dynamiczne sekwencje walk, błyskotliwe dialogi i lekką, przystępną fabułę. Zderzenie kultur — powściągliwego, profesjonalnego Lee i ekstrawertycznego, niefrasobliwego Cartera — stało się głównym atutem filmu, a humorystyczne sceny, takie jak nieporozumienia językowe czy improwizowane żarty Tuckera, zyskały status kultowych. Sukces filmu doprowadził do powstania dwóch sequeli: „Godziny szczytu 2” (2001) i „Godziny szczytu 3” (2007).
OCENA KRYTYKÓW
Krytycy w większości chwalili „Godziny szczytu” za rozrywkowy charakter i doskonałą chemię między głównymi aktorami. Film był doceniany za umiejętne połączenie hongkońskiego stylu akcji z amerykańską komedią, co stworzyło świeżą formułę w gatunku „buddy cop”. Chwalono Jackie Chana za widowiskowe popisy kaskaderskie i Chrisa Tuckera za komediowy timing. Niektórzy krytycy zarzucali filmowi schematyczną fabułę i przewidywalność, ale ogólny konsensus był pozytywny, podkreślając, że film dostarcza dokładnie tego, czego oczekuje publiczność — dynamicznej rozrywki. Współczesne oceny wskazują na trwały urok filmu, który pozostaje klasykiem lat 90.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
„Godziny szczytu” otrzymały kilka nominacji do nagród, choć nie zdobyły głównych statuetek. Film był nominowany do MTV MOVIE AWARD w kategorii NAJLEPSZY DUET NA EKRANIE dla Jackie Chana i Chrisa Tuckera, co odzwierciedla ich kluczową rolę w sukcesie filmu. Chan został nominowany do MTV MOVIE AWARD za najlepszą sekwencję walki, co podkreśliło jakość choreografii akcji. Film zdobył także BLOCKBUSTER ENTERTAINMENT AWARD dla Chrisa Tuckera w kategorii ULUBIONY AKTOR W KOMEDII, a Jackie Chan otrzymał BLOCKBUSTER ENTERTAINMENT AWARD za ulubionego aktora akcji. Produkcja była również chwalona za techniczne aspekty, w tym choreografię kaskaderską, choć nie przełożyło się to na nagrody w kategoriach technicznych.
PODSUMOWANIE
„Godziny szczytu” to film, który zrewolucjonizował gatunek komedii sensacyjnej, łącząc hongkońskie kino akcji z amerykańskim humorem. Reżyseria Bretta Ratnera, scenariusz Jima Koufa i Rossa LaManny oraz niezapomniane kreacje Jackie Chana i Chrisa Tuckera stworzyły produkcję, która stała się klasykiem lat 90. i zapoczątkowała popularną serię. Prosta, ale skuteczna fabuła, dynamiczne sekwencje akcji i błyskotliwy humor oparty na zderzeniu kultur zapewniły filmowi trwałe miejsce w kulturze popularnej. Dla miłośników kina akcji i komedii „Godziny szczytu” pozostają obowiązkową pozycją, oferującą rozrywkę na najwyższym poziomie.„GoldenEye” (1995)
„GoldenEye” to siedemnasty film z serii o Jamesie Bondzie, wyprodukowany w 1995 roku przez EON Productions. Jest to pierwsza odsłona serii z Pierce’em Brosnanem w roli agenta 007 i zarazem pierwsza po sześcioletniej przerwie od poprzedniego filmu, „Licencja na zabijanie” (1989). Reżyserem filmu jest Martin Campbell, a „GoldenEye” wprowadziło serię w nową erę, dostosowując ją do realiów po zimnej wojnie.
_Izabella Scorupco, Pierce Brosnan_
„GoldenEye” powstało w przełomowym momencie dla serii o Jamesie Bondzie. Po „Licencji na zabijanie” (1989) seria stanęła w obliczu wyzwań: Timothy Dalton zrezygnował z roli Bonda, a spory prawne dotyczące praw do dystrybucji filmów opóźniły produkcję. Upadek Związku Radzieckiego w 1991 roku zmusił twórców do zredefiniowania roli Bonda w świecie bez tradycyjnego wroga. Producenci Albert R. Broccoli (który zmarł wkrótce po premierze) i Michael G. Wilson, wraz z nową producentką Barbarą Broccoli, postanowili odświeżyć serię, wprowadzając nowego aktora, bardziej nowoczesną estetykę i fabułę odzwierciedlającą współczesne zagrożenia. Film miał budżet około 60 milionów dolarów, co pozwoliło na widowiskowe sceny akcji i efekty specjalne.
REŻYSERIA I SCENARIUSZ
Reżyserem filmu był MARTIN CAMPBELL, który wcześniej zasłynął serialem „Na krawędzi” i filmem „Ucieczka z Absalomu”. Campbell wniósł do serii dynamiczny styl, łącząc klasyczną bondowską elegancję z nowoczesnym tempem narracji. Scenariusz napisali JEFFREY CAINE i BRUCE FEIRSTEIN, na podstawie historii autorstwa MICHAELA FRANCE’A. Skrypt zręcznie połączył tradycyjne elementy bondowskie — szpiegostwo, gadżety, egzotyczne lokacje — z aktualnymi tematami, takimi jak cyberterroryzm i postzimnowojenna geopolityka. Dialogi zawierały subtelną autoironię, co pozwoliło serii odnieść się do krytyki, że Bond jest „reliktem zimnej wojny”.
CASTING I NOWY BOND
Po rezygnacji Timothy’ego Daltona producenci szukali aktora, który połączy charyzmę Seana Connery’ego z elegancją Rogera Moore’a. PIERCE BROSNAN, wcześniej rozważany do roli w „W obliczu śmierci” (1987), ale związany kontraktem z serialem „Remington Steele”, został wybrany na nowego Bonda. Jego casting spotkał się z entuzjazmem, a Brosnan wniósł do roli mieszankę uroku, ironii i emocjonalnej głębi. W obsadzie znalazły się także nowe twarze, w tym JUDI DENCH jako M, pierwsza kobieta w tej roli, co było świadomym krokiem w stronę unowocześnienia serii.
MIEJSCA KRĘCENIA ZDJĘĆ
Zdjęcia realizowano w wielu lokacjach, w tym w Wielkiej Brytanii (Pinewood Studios), Portoryko (obserwatorium Arecibo jako kubańska baza), Monako, Francji i Rosji (Sankt Petersburg). Sekwencje w Rosji, szczególnie pościgi czołgiem, były przełomowe dla serii pod względem skali i realizmu. Efekty specjalne, w tym scena skoku Bonda z tamy w prologu, ustanowiły nowy standard dla bondowskich sekwencji akcji.
MUZYKA
Ścieżkę dźwiękową skomponował ÉRIC SERRA, którego elektroniczno-orkiestrowe podejście wywołało mieszane reakcje, odchodząc od klasycznego stylu Johna Barry’ego. Piosenka tytułowa „GoldenEye”, wykonana przez TINĘ TURNER, napisana przez Bono i The Edge z U2, stała się jednak hitem i jednym z najbardziej rozpoznawalnych utworów bondowskich, łącząc zmysłowość z dramatyzmem.
FABUŁA FILMU
„GoldenEye” rozpoczyna się prologiem w 1986 roku, w radzieckim zakładzie chemicznym w Archangielsku. James Bond (Pierce Brosnan) i jego przyjaciel, agent 006 Alec Trevelyan (Sean Bean), infiltrują obiekt, by zniszczyć zapasy broni chemicznej. Misja kończy się pozorną śmiercią Trevelyana, zdradzonego przez radzieckiego generała Ourumova (Gottfried John). Bond ucieka, wysadzając zakład w spektakularny sposób.
Akcja przenosi się dziewięć lat później, do 1995 roku. Bond, działający w postzimnowojennej rzeczywistości, zostaje wysłany do Monako, by zbadać kradzież śmigłowca Tiger, wyposażonego w technologię odporną na impuls elektromagnetyczny. Tam poznaje XENIE ONATOPP (Famke Janssen), uwodzicielską i sadystyczną członkinię syndykatu Janus. Śledztwo prowadzi Bonda do Sankt Petersburga, gdzie odkrywa, że za kradzieżą śmigłowca stoi generał Ourumov, który przejął kontrolę nad satelitą GoldenEye — radziecką bronią zdolną do generowania impulsu elektromagnetycznego, niszczącego systemy elektroniczne.
W Rosji Bond spotyka NATALIĘ SIMONOWĄ (Izabella Scorupco), programistkę, która przeżyła atak Janusa na centrum sterowania satelitą w Siewiernaja. Natalia dostarcza kluczowych informacji o GoldenEye i staje się sojuszniczką Bonda. W Sankt Petersburgu Bond konfrontuje się z Ourumovem i poznaje przywódcę Janusa, którym okazuje się Alec Trevelyan, jego dawny przyjaciel, który sfingował swoją śmierć. Trevelyan, motywowany zemstą za zdradę Brytyjczyków wobec jego kozackich przodków, planuje użyć GoldenEye do zniszczenia londyńskiego systemu finansowego, wywołując globalny chaos i wzbogacając się na krachu.
Bond i Natalia zostają schwytani, ale uciekają po widowiskowym pościgu czołgiem przez ulice Sankt Petersburga. Z pomocą byłego agenta KGB WALENTINA ŻUKOWSKIEGO (Robbie Coltrane) lokalizują bazę Trevelyana na Kubie, ukrytą pod obserwatorium Arecibo. W kulminacyjnej sekwencji Bond sabotuje antenę kontrolującą GoldenEye, walcząc z Xenią i Ourumovem. W finałowym starciu na szczycie anteny Bond mierzy się z Trevelyanem w brutalnej walce wręcz. Dzięki sprytowi i odwadze Bond niszczy satelitę i pokonuje Trevelyana, ratując świat przed katastrofą. Film kończy się romantyczną sceną między Bondem a Natalią, z nutą bondowskiego humoru.
Fabuła „GoldenEye” łączy klasyczne elementy serii — szpiegostwo, gadżety (np. zegarek z laserem, pióro-granat), egzotyczne lokacje — z nowoczesnymi tematami, takimi jak cyberterroryzm i zdrada. Motyw przyjaźni i zdrady między Bondem a Trevelyanem nadaje filmowi emocjonalną głębię, wyróżniając go wśród innych odsłon serii.
OBSADA I ROLE
— PIERCE BROSNAN jako JAMES BOND — Agent 007, który łączy elegancję, ironię i fizyczną sprawność. Brosnan wnosi do roli charyzmę i emocjonalną głębię, szczególnie w scenach z Trevelyanem, czyniąc swojego Bonda jednym z najbardziej lubianych.
— SEAN BEAN jako ALEC TREVELYAN/AGENT 006 — Były przyjaciel Bonda i przywódca Janusa. Bean tworzy złożonego antagonistę, łączącego charyzmę z goryczą i pragnieniem zemsty.
— IZABELLA SCORUPCO jako NATALIA SIMONOWA — Rosyjska programistka, która staje się sojuszniczką Bonda. Scorupco wnosi do roli inteligencję i odwagę, unikając stereotypu „dziewczyny Bonda”.
— FAMKE JANSSEN jako XENIA ONATOPP — Sadystyczna członkini Janusa, znana z morderczej techniki zabijania. Janssen kradnie sceny swoją charyzmą i fizyczną intensywnością.
— GOTTFRIED JOHN jako GENERAŁ ARKADIJ OURUMOV — Skorumpowany rosyjski wojskowy, wspólnik Trevelyana. John tworzy groźną, choć nieco schematyczną postać.
— JUDI DENCH jako M — Nowa szefowa MI6, która kwestionuje metody Bonda, nazywając go „seksistowskim mizoginem”. Dench wnosi do roli autorytet i powagę.
— ROBBIE COLTRANE jako WALENTIN ŻUKOWSKI — Były agent KGB i przemytnik, który pomaga Bondowi. Coltrane dodaje filmowi humoru i kolorytu.
— JOE DON BAKER jako JACK WADE — Agent CIA, sojusznik Bonda, wnoszący luz i amerykański akcent.
— ALAN CUMMING jako BORIS GRISZCZENKO — Rosyjski haker pracujący dla Janusa, którego arogancja i ekscentryczność dodają filmowi komediowego akcentu.
OCENA FILMU PRZEZ PUBLICZNOŚĆ I GREMIA FILMOWE
ODBIÓR PUBLICZNOŚCI
„GoldenEye” odniosło ogromny sukces komercyjny, zarabiając ponad 350 milionów dolarów na świecie przy budżecie 60 milionów dolarów. Film przyciągnął tłumy widzów, którzy entuzjastycznie przyjęli Pierce’a Brosnana jako nowego Bonda, widowiskowe sekwencje akcji (szczególnie skok z tamy i pościg czołgiem) oraz chwytliwą piosenkę Tiny Turner. Publiczność doceniła odświeżoną formułę serii, która zachowała bondowski urok, ale wprowadziła nowoczesne elementy, takie jak silniejsze postaci kobiece i aktualne zagrożenia. Sukces filmu umocnił pozycję serii i otworzył drogę do kolejnych odsłon z Brosnanem.
OCENA KRYTYKÓW
Krytycy w większości chwalili „GoldenEye” za skuteczne ożywienie serii po długiej przerwie. Film był doceniany za reżyserię Martina Campbella, która nadała mu dynamikę i nowoczesność, oraz za kreację Brosnana, uznaną za idealne połączenie elegancji i ironii. Chwalono także Seana Beana jako charyzmatycznego antagonistę i Judi Dench jako nową M. Niektórzy krytycy zarzucali filmowi nadmierną schematyczność fabuły i kontrowersyjną ścieżkę dźwiękową Érica Serry, ale ogólny konsensus był bardzo pozytywny. „GoldenEye” uznano za jeden z najlepszych filmów bondowskich, który zrewitalizował serię i dostosował ją do lat 90.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
„GoldenEye” otrzymało dwie nominacje do BAFTA w kategoriach NAJLEPSZE EFEKTY SPECJALNE i NAJLEPSZY DŹWIĘK, co świadczy o wysokiej jakości technicznej filmu, szczególnie w zakresie akcji i efektów. Film zdobył MTV MOVIE AWARD w kategorii NAJLEPSZA SEKWENCJA AKCJI za pościg czołgiem, a Pierce Brosnan był nominowany do MTV MOVIE AWARD za najlepszy występ. Produkcja otrzymała także nominację do NAGRODY SATURN w kategorii NAJLEPSZY FILM AKCJI/PRZYGODOWY. Piosenka „GoldenEye” Tiny Turner była nominowana do ZŁOTEGO GLOBU i NAGRODY GRAMMY za najlepszą piosenkę, umacniając jej status jako klasyka bondowskiego repertuaru.
PODSUMOWANIE
„GoldenEye” to triumfalny powrót Jamesa Bonda, który zrewitalizował serię po sześcioletniej przerwie i wprowadził ją w nową erę. Reżyseria Martina Campbella, scenariusz Caine’a i Feirsteina oraz charyzmatyczna kreacja Pierce’a Brosnana stworzyły film, który łączy klasyczny bondowski urok z nowoczesną wrażliwością. Widowiskowe sekwencje akcji, złożony antagonista w wykonaniu Seana Beana i ikoniczna piosenka Tiny Turner uczyniły „GoldenEye” jednym z najbardziej cenionych filmów serii. Dla fanów Bonda i miłośników kina akcji jest to pozycja obowiązkowa, która pozostaje klasykiem lat 90. i dowodem na ponadczasowość agenta 007.„Pół żartem, pół serio” (1959)
„Pół żartem, pół serio” (ang. _Some Like It Hot_) to amerykańska komedia z 1959 roku, wyreżyserowana przez Billy’ego Wildera, która uchodzi za jeden z najwybitniejszych przedstawicieli gatunku. Film łączy elementy farsy, romansu i kryminału, oferując błyskotliwe dialogi, znakomitą grę aktorską oraz subtelne komentarze społeczne na temat płci i tożsamości. Z udziałem Marilyn Monroe, Tony’ego Curtisa i Jacka Lemmona, produkcja stała się klasykiem kina, cenionym za humor i ponadczasowy urok.
_Tony Curtis, Marilyn Monroe, Jack Lemmon_
„Pół żartem, pół serio” powstało w okresie rozkwitu hollywoodzkich komedii, gdy kino amerykańskie eksperymentowało z lżejszymi gatunkami po latach dominacji dramatów wojennych i noir. Reżyser Billy Wilder, już uznany za takie filmy jak „Bulwar Zachodzącego Słońca” (1950) czy „Sabrina” (1954), chciał stworzyć komedię, która jednocześnie bawi i prowokuje do refleksji. Film został wyprodukowany przez United Artists, a jego budżet wynosił około 2,9 miliona dolarów, co pozwoliło na stworzenie dopracowanej produkcji z gwiazdorską obsadą. Inspiracją dla filmu była niemiecka komedia „Fanfaren der Liebe” (1951), która z kolei opierała się na francuskim filmie z 1935 roku, choć Wilder i jego współscenarzysta znacznie rozwinęli pierwowzór, dodając elementy gangsterskie i motywy związane z przebraniem płciowym.
REŻYSERIA I SCENARIUSZ
Reżyserem filmu był BILLY WILDER, mistrz komedii i dramatu, który słynął z umiejętności łączenia humoru z głębszym komentarzem społecznym. Scenariusz napisał Wilder we współpracy z I.A.L. DIAMONDEM, swoim wieloletnim partnerem twórczym. Ich skrypt jest pełen błyskotliwych dialogów, slapstickowego humoru i sytuacji wynikających z nieporozumień płciowych, które wyprzedzały swoje czasy w kwestiach tożsamości i ról społecznych. Wilder świadomie balansował między farsą a subtelną satyrą, unikając wulgarności, mimo że temat przebrania mężczyzn za kobiety był w tamtym czasie ryzykowny w obliczu restrykcyjnego Kodeksu Haysa.
CASTING I WYZWANIA PRODUKCYJNE
Obsadzenie Marilyn Monroe w roli Sugar Kane było kluczową decyzją, ale wiązało się z wyzwaniami. Monroe, będąca u szczytu sławy, zmagała się z problemami osobistymi, co prowadziło do opóźnień na planie — niektóre sceny wymagały dziesiątek dubli. Tony Curtis i Jack Lemmon zostali wybrani do ról głównych dzięki swojej wszechstronności komediowej, a ich chemia na ekranie stała się jednym z największych atutów filmu. Wilder musiał także zmagać się z cenzurą, ponieważ motywy przebrania płciowego i dwuznaczne żarty budziły kontrowersje. Ostatecznie film otrzymał zgodę na dystrybucję, choć w niektórych stanach USA był początkowo zakazany.
MIEJSCA KRĘCENIA ZDJĘĆ
Film kręcono głównie w Kalifornii, w tym w Los Angeles i San Diego. Kluczowe sekwencje, rozgrywające się w hotelu na Florydzie, zostały zrealizowane w Hotel del Coronado, którego charakterystyczna architektura dodała filmowi elegancji i uroku. Sceny gangsterskie, osadzone w Chicago, powstały w studiach United Artists, z dbałością o odtworzenie atmosfery lat 20. XX wieku, w tym ery prohibicji.
MUZYKA
Ścieżkę dźwiękową skomponował ADOLPH DEUTSCH, który stworzył jazzową oprawę, idealnie oddającą klimat epoki prohibicji i swingowych orkiestr. Piosenki wykonywane przez Marilyn Monroe, takie jak „I Wanna Be Loved by You” i „I’m Thru with Love”, stały się ikonicznymi utworami, podkreślając jej status gwiazdy. Muzyka w filmie pełni rolę nie tylko tła, ale i wzmacnia emocje w kluczowych scenach, szczególnie w wątku romantycznym.
FABUŁA FILMU
Akcja „Pół żartem, pół serio” rozgrywa się w 1929 roku w Chicago, w okresie prohibicji. Joe (Tony Curtis) i Jerry (Jack Lemmon), dwaj muzycy grający na saksofonie i kontrabasie, zmagają się z trudnościami finansowymi. Po przypadkowym staniu się świadkami masakry w dniu świętego Walentego — gangsterskiej egzekucji w garażu — zostają rozpoznani przez mafiosów pod wodzą „Szpiculca” Colombo (George Raft). Aby uniknąć zemsty gangsterów, Joe i Jerry decydują się na desperacki krok: przebranie za kobiety i dołączenie do żeńskiej orkiestry jazzowej, która wyrusza na występy na Florydzie.
Przyjmując tożsamości Josephine (Joe) i Daphne (Jerry), muzycy dołączają do zespołu Sweet Sue, gdzie poznają uroczą, ale naiwną wokalistkę SUGAR KANE (Marilyn Monroe). Sugar, marząca o poślubieniu bogatego mężczyzny, by uciec od życia pełnego rozczarowań, szybko zaprzyjaźnia się z Josephine i Daphne. Joe, oczarowany Sugar, postanawia ją uwieść, ale musi ukrywać swoją prawdziwą tożsamość. W pociągu do Florydy rodzą się komiczne sytuacje wynikające z przebrania: Jerry, jako Daphne, zmaga się z niechcianymi zalotami współpasażerek, podczas gdy Joe próbuje utrzymać swoją maskaradę.
Po przybyciu do luksusowego hotelu na Florydzie Joe przyjmuje nową tożsamość — milionera Juniora, rzekomego dziedzica fortuny naftowej — by zbliżyć się do Sugar. Udaje zimnego, nieprzystępnego bogacza, co działa na Sugar, która zakochuje się w nim. Tymczasem Jerry, jako Daphne, staje się obiektem adoracji ekscentrycznego milionera OSGOODA FIELDINGA III (Joe E. Brown), który proponuje mu małżeństwo. Sytuacja komplikuje się, gdy do hotelu przybywają gangsterzy Szpiculca, którzy rozpoznają Joe i Jerry’ego. Rozpoczyna się seria szalonych pościgów i nieporozumień, w których bohaterowie próbują uciec przed mafią, jednocześnie utrzymując swoje przebrania.
W kulminacyjnej sekwencji, rozgrywającej się podczas bankietu w hotelu, Joe i Jerry muszą ujawnić swoje prawdziwe tożsamości. Joe wyznaje Sugar miłość, a ona, mimo początkowego szoku, akceptuje go. Jerry, próbując zerwać z Osgoodem, przyznaje, że jest mężczyzną, na co Osgood odpowiada kultową kwestią: „Nikt nie jest doskonały!”. Film kończy się ucieczką czwórki bohaterów łodzią Osgooda, z nutą optymizmu i humorystycznym komentarzem na temat ludzkich słabości.
Fabuła „Pół żartem, pół serio” jest mistrzowską mieszanką farsy, romansu i kryminału, wykorzystującą motyw przebrania płciowego do eksploracji tożsamości, pożądania i społecznych konwenansów. Szybkie tempo, błyskotliwe dialogi i slapstickowy humor sprawiają, że film pozostaje świeży i zabawny nawet po dekadach.
OBSADA I ROLE
— MARILYN MONROE jako SUGAR KANE KOWALCZYK — Wokalistka orkiestry, naiwna, ale urocza marzycielka szukająca miłości. Monroe wnosi do roli zmysłowość, wrażliwość i komediowy talent, kradnąc sceny swoimi występami muzycznymi.
— TONY CURTIS jako JOE/JOSEPHINE/JUNIOR — Saksofonista, sprytny i oportunistyczny, który manipuluje tożsamościami, by osiągnąć swoje cele. Curtis błyszczy w podwójnej roli, łącząc komediowy timing z romantycznym urokiem.
— JACK LEMMON jako JERRY/DAPHNE — Kontrabasista, bardziej nieśmiały i impulsywny od Joe, którego perypetie jako Daphne dostarczają najwięcej humoru. Lemmon tworzy jedną ze swoich najbardziej ikonicznych kreacji, pełną energii i komediowej ekspresji.
— JOE E. BROWN jako OSGOOD FIELDING III — Ekscentryczny milioner, który zakochuje się w Daphne. Brown wnosi do roli ciepły, slapstickowy humor.
— GEORGE RAFT jako „SZPICULEC” COLOMBO — Gangster, którego obecność wprowadza element kryminalny. Raft parodiuje swoje wcześniejsze role gangsterskie, dodając filmowi autoironii.
— PAT O’BRIEN jako AGENT MULLIGAN — Detektyw ścigający gangsterów, postać drugoplanowa, ale istotna dla wątku kryminalnego.
— NEHEMIAH PERSOFF jako MAŁY BONAPARTE — Przywódca mafii, który pojawia się w kulminacji, dodając grozy i humoru.
OCENA FILMU PRZEZ PUBLICZNOŚĆ I GREMIA FILMOWE
ODBIÓR PUBLICZNOŚCI
„Pół żartem, pół serio” odniosło ogromny sukces komercyjny, zarabiając ponad 25 milionów dolarów przy budżecie 2,9 miliona dolarów. Publiczność pokochała film za jego nieustający humor, znakomitą chemię między Monroe, Curtisem i Lemmonem oraz chwytliwe piosenki. Motyw przebrania płciowego, choć kontrowersyjny, został przyjęty z entuzjazmem dzięki lekkiemu i inteligentnemu podejściu Wildera. Film zyskał status kultowego, a jego dialogi, szczególnie finałowa kwestia Osgooda, weszły do kanonu popkultury. Popularność filmu przyczyniła się do umocnienia pozycji Marilyn Monroe jako ikony oraz potwierdziła talent komediowy Curtisa i Lemmona.
OCENA KRYTYKÓW
Krytycy uznali „Pół żartem, pół serio” za arcydzieło komedii. Chwalono reżyserię Billy’ego Wildera za perfekcyjne tempo i balans między humorem a subtelnym komentarzem społecznym. Występy Monroe, Curtisa i Lemmona spotkały się z powszechnym uznaniem, szczególnie Lemmon za jego energiczną kreację Daphne. Film był doceniany za błyskotliwy scenariusz, który zrewolucjonizował komedię, łącząc farsę z inteligencją. Niektórzy krytycy początkowo wyrażali obawy dotyczące motywów płciowych, ale z czasem film zyskał niemal jednogłośne uznanie jako ponadczasowy klasyk. Współczesne oceny podkreślają jego prekursorskie podejście do kwestii tożsamości i ról płciowych.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
„Pół żartem, pół serio” zdobyło OSCARA w kategorii NAJLEPSZE KOSTIUMY (Orry-Kelly), co odzwierciedla dbałość o detale epoki i kluczową rolę kostiumów w motywie przebrania. Film otrzymał pięć nominacji do Oscara, w tym dla NAJLEPSZEGO REŻYSERA (Billy Wilder), NAJLEPSZEGO AKTORA (Jack Lemmon), NAJLEPSZEGO SCENARIUSZA ADAPTOWANEGO (Wilder i Diamond) oraz za NAJLEPSZE ZDJĘCIA i NAJLEPSZĄ SCENOGRAFIĘ. Produkcja zdobyła trzy ZŁOTE GLOBY w kategoriach NAJLEPSZA KOMEDIA/MUSICAL, NAJLEPSZA AKTORKA W KOMEDII/MUSICALU (Marilyn Monroe) i NAJLEPSZY AKTOR W KOMEDII/MUSICALU (Jack Lemmon). Film został także uhonorowany przez Amerykański Instytut Filmowy, który umieścił go na pierwszym miejscu listy najlepszych amerykańskich komedii wszech czasów.
PODSUMOWANIE
„Pół żartem, pół serio” to mistrzowska komedia, która łączy błyskotliwy humor, znakomitą grę aktorską i subtelny komentarz społeczny, pozostając jednym z najważniejszych filmów w historii kina. Reżyseria Billy’ego Wildera, scenariusz napisany z I.A.L. Diamondem oraz niezapomniane kreacje Marilyn Monroe, Tony’ego Curtisa i Jacka Lemmona tworzą dzieło, które bawi i prowokuje do refleksji. Widowiskowe sekwencje, chwytliwe piosenki i kultowe dialogi uczyniły film ponadczasowym klasykiem, który zachwyca kolejne pokolenia. Dla miłośników komedii i kina klasycznego „Pół żartem, pół serio” pozostaje pozycją obowiązkową, będącą świadectwem geniuszu Wildera i niepowtarzalnego uroku jego gwiazd.
Sny mają niezwykłą moc. Przenoszą nas w światy, których granice wyznacza jedynie wyobraźnia — czasem pełne humoru, czasem wzruszające, a czasem pulsujące akcją tak intensywną, że zapiera dech w piersiach. Kino, będące jednym z najpiękniejszych wynalazków ludzkości, jest niczym sen na jawie: pozwala przeżywać historie, które zostają z nami na długo, a czasem na zawsze. Książka „To tylko sny” jest hołdem dla takich właśnie opowieści — filmów, które nie tylko bawią, wzruszają czy prowokują do refleksji, ale także zapraszają do wielokrotnego odkrywania ich magii. To zbiór kilkudziesięciu szczegółowych opisów filmów wybranych przeze mnie, autora, z miłości do kina i z przekonania, że te historie zasługują na szczególne miejsce w sercach widzów.
Wybór tytułów, takich jak Pół żartem, pół serio, Cztery wesela i pogrzeb, Czego pragną kobiety, Gliniarz z Beverly Hills, Kac Vegas, Miasto aniołów, Kacza zupa, Wejście smoka czy Żądło, nie jest przypadkowy. To filmy, które łączy jedno: ponadczasowość. Każdy z nich, niezależnie od gatunku czy roku powstania, oferuje coś wyjątkowego — błyskotliwy humor, niezapomniane dialogi, charyzmatyczne postaci lub emocje, które rezonują z widzem na wielu poziomach. Są jak starzy przyjaciele, do których wracamy, by przypomnieć sobie, dlaczego ich towarzystwo sprawia nam tyle radości. Można je oglądać wielokrotnie, za każdym razem odkrywając nowe szczegóły, subtelne niuanse czy po prostu ciesząc się ich niepowtarzalnym urokiem.
W tej książce każdy film został opisany z pasją i dbałością o szczegóły, by oddać sprawiedliwość jego wyjątkowości. Nie są to suche streszczenia fabuły ani akademickie analizy — to raczej zaproszenie do podróży przez światy, które te filmy tworzą. Opisy podkreślają, co sprawia, że dany obraz jest tak urzekający: czy to chemia między bohaterami w Czterech weselach i pogrzebie, komediowy geniusz braci Marx w Kaczej zupie, czy ikoniczna energia Bruce’a Lee w Wejściu smoka. Staram się uchwycić esencję każdego dzieła, jego atmosferę i to, co sprawia, że widz chce do niego wracać. Nie brakuje tu również refleksji nad kontekstem powstania filmów, ich wpływem na kulturę czy anegdotami z planu, które dodają kolorytu każdej opowieści.
Filmy te są jak barwne sny, w które można zanurzyć się w dowolnym momencie życia. Niezależnie od tego, czy szukamy śmiechu, wzruszeń, czy chwili zapomnienia, one zawsze czekają, by nas porwać. W świecie, który często bywa nieprzewidywalny i wymagający, kino oferuje bezpieczną przystań — miejsce, gdzie możemy na chwilę oderwać się od rzeczywistości i pozwolić, by historie innych ludzi, prawdziwe czy fikcyjne, stały się częścią naszego życia. Ta książka jest przewodnikiem po takich właśnie chwilach, zachętą do odkrywania lub ponownego przeżywania emocji, które tylko kino potrafi wywołać.
Gdy nadejdzie czas, gdy siły będą słabnąć, a dni staną się spokojniejsze, usiądź przy trzecim oknie — tym, które otwiera się na świat wyobraźni. Włącz jeden z tych filmów, weź do ręki tę książkę i jeszcze raz zanurz się w kolorowych snach. Niech przypomną ci, jak piękne i różnorodne może być życie, gdy patrzy się na nie przez pryzmat wielkiego ekranu. Niech te historie, tak różne, a zarazem tak bliskie sercu, staną się twoim azylem, w którym czas się zatrzymuje, a marzenia ożywają.
Niech „To tylko sny” będzie twoim towarzyszem w tej podróży — nie tylko przez kino, ale przez emocje, które ono budzi. Zapraszam do lektury i do ponownego odkrywania magii filmów, które nigdy się nie starzeją.„Diamenty są wieczne” (1971)
„Diamenty są wieczne” (ang. _Diamonds Are Forever_) to siódmy film z serii o Jamesie Bondzie, wyprodukowany w 1971 roku przez EON Productions. Jest to adaptacja powieści Iana Fleminga pod tym samym tytułem z 1956 roku. Film, wyreżyserowany przez Guya Hamiltona, oznacza powrót Seana Connery’ego do roli agenta 007 po jednorazowym występie George’a Lazenby’ego w „W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości” (1969).
_Jill St. John i Sean Connery_
Po chłodniejszym przyjęciu „W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości” producenci Albert R. Broccoli i Harry Saltzman postanowili powrócić do bardziej rozrywkowego stylu wcześniejszych filmów o Bondzie, takich jak „Goldfinger” (1964), który również wyreżyserował Guy Hamilton. Celem było odzyskanie przychylności widzów poprzez połączenie widowiskowej akcji, humoru i charakterystycznych bondowskich elementów, takich jak gadżety i egzotyczne lokacje. Film w dużej mierze rozgrywa się w Stanach Zjednoczonych, co było ukłonem w stronę amerykańskiej publiczności, kluczowej dla sukcesu komercyjnego serii.
REŻYSERIA I SCENARIUSZ
Reżyserem filmu był GUY HAMILTON, który wcześniej z sukcesem wyreżyserował „Goldfingera” i wniósł do serii charakterystyczny, lekko kampowy styl. Hamilton postawił na dynamiczną akcję i autoironiczny ton, który kontrastował z bardziej dramatycznym poprzednikiem. Scenariusz napisali RICHARD MAIBAUM, doświadczony scenarzysta bondowski, oraz TOM MANKIEWICZ, który wprowadził elementy czarnego humoru i dialogi nawiązujące do współczesnej kultury popularnej, szczególnie amerykańskiej. Ich praca nadała filmowi lżejszy, bardziej przystępny charakter.
POWRÓT SEANA CONNERY’EGO
Kluczową decyzją produkcyjną był powrót Seana Connery’ego do roli Jamesa Bonda. Po odejściu z serii po „Żyje się tylko dwa razy” (1967), Connery został przekonany do powrotu dzięki wyjątkowo wysokiej gażą, co było rekordem w tamtym okresie. Producenci rozważali innych aktorów, w tym Amerykanów, takich jak Burt Reynolds czy Adam West, aby „amerykanizować” Bonda, ale ostatecznie postawiono na sprawdzoną gwiazdę. Connery wniósł do roli swoją charyzmę, choć niektórzy obserwatorzy zauważali, że grał z mniejszym zaangażowaniem niż we wcześniejszych filmach.
PRODUKCJA I LOKACJE
Film kręcono głównie w Stanach Zjednoczonych, przede wszystkim w Las Vegas i Palm Springs, co nadało mu specyficzny, amerykański klimat. Dodatkowe zdjęcia realizowano w Amsterdamie i Wielkiej Brytanii. Sceny studyjne powstały w Universal Studios w Hollywood, co pozwoliło na stworzenie efektownych sekwencji, takich jak pościgi czy finałowa bitwa na platformie wiertniczej. Budżet filmu wynosił około 7,2 miliona dolarów, co pozwoliło na realizację ambitnych scen akcji i efektów specjalnych.
MUZYKA
Ścieżkę dźwiękową skomponował JOHN BARRY, który stworzył ikoniczną, jazzowo-orkiestrową oprawę muzyczną, idealnie współgrającą z atmosferą filmu. Piosenka tytułowa „Diamonds Are Forever”, wykonana przez SHIRLEY BASSEY, stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych utworów w historii serii. Bassey, która wcześniej zaśpiewała „Goldfingera”, wniosła do piosenki dramaturgię i elegancję, które doskonale oddawały ducha filmu.
FABUŁA FILMU
„Diamenty są wieczne” rozpoczyna się od sekwencji, w której James Bond (Sean Connery) ściga swojego nemezis, Ernsta Stavro Blofelda (Charles Gray), odpowiedzialnego za śmierć jego żony Tracy w poprzednim filmie. Bond tropi Blofelda w różnych zakątkach świata, aż w końcu wydaje się, że zabija go w tajnym laboratorium, gdzie ten przechodzi operację plastyczną. Scena ta ustala motyw zemsty, choć szybko przechodzi w lżejszy ton właściwy dla filmu.
Główna intryga skupia się na śledztwie w sprawie przemytu diamentów z kopalni w RPA. Brytyjski wywiad, zaniepokojony znikaniem cennych kamieni, wysyła Bonda, by zinfiltrował siatkę przemytników. Pod przykrywką przemytnika Petera Franksa Bond przybywa do Amsterdamu, gdzie poznaje TIFFANY CASE (Jill St. John), sprytną i uwodzicielską kobietę zaangażowaną w przemyt. Po przewiezieniu diamentów do Los Angeles, ukrytych w trumnie z ciałem Franksa, Bond trafia do Las Vegas, gdzie odkrywa, że diamenty nie trafiają na rynek jubilerski, lecz są wykorzystywane w tajemniczym celu.
Śledztwo prowadzi Bonda do imperium miliardera WILLARDA WHYTE’A (Jimmy Dean), które wydaje się być centrum operacji. Bond szybko orientuje się, że Whyte jest przetrzymywany, a jego tożsamość przejął Blofeld, który dzięki operacjom plastycznym i technologii zmiany głosu steruje operacją. Blofeld, wspierany przez swoich zabójców, pana Winta (Bruce Glover) i pana Kidda (Putter Smith), planuje wykorzystać diamenty do skonstruowania orbitalnego lasera, który ma służyć jako broń do szantażowania światowych mocarstw. Laser, zasilany diamentami, może niszczyć cele na Ziemi, w tym arsenały nuklearne, dając Blofeldowi ogromną władzę.
Bond, z pomocą Tiffany Case i agenta CIA Felixa Leitera (Norman Burton), stara się udaremnić plany Blofelda. Po serii pościgów, w tym widowiskowym pościgu samochodowym w Las Vegas, i starć z przeciwnikami, Bond infiltruje platformę wiertniczą na Pacyfiku, gdzie znajduje się baza Blofelda i centrum sterowania laserem. W kulminacyjnej scenie, dzięki sprytowi i odwadze, Bond niszczy satelitę i pokonuje Blofelda, choć los antagonisty pozostaje niejednoznaczny. Film kończy się romantyczną sekwencją na luksusowym statku, gdzie Bond i Tiffany odpierają ostatni atak Winta i Kidda, po czym oddają się chwili relaksu.
Fabuła łączy klasyczne elementy bondowskie — szpiegostwo, egzotyczne lokacje, gadżety (np. fałszywy odcisk palca czy pojazd księżycowy) — z humorem i lekką autoironią. Choć film odchodzi od emocjonalnego ciężaru poprzednika, oferuje dynamiczną rozrywkę i kampowy urok, który stał się znakiem rozpoznawczym tej odsłony serii.
OBSADA I ROLE
— SEAN CONNERY jako JAMES BOND — Agent 007, który łączy charyzmę, intelekt i sarkastyczny humor. Connery gra z wyczuwalnym dystansem, co nadaje postaci lekkości, choć niektórzy krytycy zauważali oznaki zmęczenia rolą.
— JILL ST. JOHN jako TIFFANY CASE — Sprytna przemytniczka diamentów, która staje się sojuszniczką i kochanką Bonda. Jej postać jest niezależna i charyzmatyczna, choć w drugiej połowie filmu staje się bardziej stereotypową „dziewczyną Bonda”.
— CHARLES GRAY jako ERNST STAVRO BLOFELD — Główny antagonista, którego teatralna, lekko ekscentryczna kreacja odbiega od bardziej demonicznych wcieleń postaci. Gray wnosi do roli czarny humor i elegancję.
— LANA WOOD jako PLENTY O’TOOLE — Postać drugoplanowa, towarzyszka Bonda w kasynie, której krótki występ zapada w pamięć dzięki humorystycznym dialogom.
— JIMMY DEAN jako WILLARD WHYTE — Teksaski miliarder, którego tożsamość przejmuje Blofeld. Dean wnosi do roli swojski urok i autentyczność.
— BRUCE GLOVER i PUTTER SMITH jako PAN WINT i PAN KIDD — Para zabójców pracujących dla Blofelda, których czarny humor i nietypowe relacje dodają filmowi kolorytu.
— NORMAN BURTON jako FELIX LEITER — Agent CIA, wspierający Bonda w śledztwie, choć jego rola jest stosunkowo ograniczona.
— JOSEPH FÜRST jako DR METZ — Naukowiec odpowiedzialny za skonstruowanie lasera, postać drugoplanowa, ale istotna dla fabuły.
OCENA FILMU PRZEZ PUBLICZNOŚĆ I GREMIA FILMOWE
ODBIÓR PUBLICZNOŚCI
„Diamenty są wieczne” odniosły znaczący sukces komercyjny, zarabiając około 116 milionów dolarów na świecie przy budżecie 7,2 miliona dolarów. Film przyciągnął miliony widzów, stając się jednym z najpopularniejszych tytułów bondowskich tamtego okresu. Publiczność doceniła powrót Seana Connery’ego, dynamiczną akcję, egzotyczne lokacje Las Vegas oraz chwytliwą piosenkę Shirley Bassey. Lekki, humorystyczny ton i widowiskowe sceny akcji przypadły do gustu fanom, którzy oczekiwali powrotu do bardziej rozrywkowego stylu po poważniejszym tonie poprzedniego filmu. Niemniej jednak niektórzy widzowie krytykowali nadmierną kampowość i brak głębi emocjonalnej.
OCENA KRYTYKÓW
Krytycy w większości chwalili film za jego rozrywkowy charakter i powrót do korzeni serii. Chwalono Connery’ego za charyzmę, reżyserię Hamiltona za dynamikę oraz ścieżkę dźwiękową Barry’ego i Bassey. Film był porównywany do „Goldfingera” ze względu na podobny ton i styl, co uznano za zaletę. Jednak niektórzy krytycy zarzucali scenariuszowi chaotyczność i nadmierną komediowość, która momentami graniczyła z parodią. Współczesne oceny wskazują na umiarkowanie pozytywny odbiór, z uznaniem dla kultowego statusu filmu w serii, choć nie jest on uważany za arcydzieło na miarę „Goldfingera” czy późniejszych klasyków.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
Film otrzymał nominację do OSCARA w kategorii NAJLEPSZY DŹWIĘK, co świadczy o wysokiej jakości technicznej produkcji, szczególnie w zakresie efektów dźwiękowych i miksowania. Piosenka „Diamonds Are Forever” w wykonaniu Shirley Bassey była nominowana do NAGRODY GRAMMY za najlepszą piosenkę napisaną dla mediów wizualnych, choć nie zdobyła nagrody. Choć film nie zdobył wielu wyróżnień, jego sukces komercyjny i trwały wpływ na kulturę popularną, zwłaszcza dzięki piosence tytułowej, są niezaprzeczalne.
PODSUMOWANIE
„Diamenty są wieczne” to film, który skutecznie przywrócił serii o Jamesie Bondzie lekkość i widowiskowość, odpowiadając na oczekiwania publiczności po bardziej dramatycznym poprzedniku. Reżyseria Guya Hamiltona, scenariusz Maibauma i Mankiewicza oraz charyzmatyczna kreacja Seana Connery’ego tworzą mieszankę akcji, humoru i bondowskiego stylu, która pozostaje atrakcyjna dla widzów. Film, choć nie pozbawiony wad, takich jak miejscami chaotyczna fabuła czy nadmierna kampowość, pozostaje klasykiem serii dzięki ikonicznej piosence, zapadającym w pamięć postaciom i dynamicznej akcji. Dla miłośników Bonda jest to pozycja obowiązkowa, szczególnie dla tych, którzy cenią autoironiczne podejście do szpiegowskiej formuły.„Godziny szczytu” (1998)
„Godziny szczytu” (ang. _Rush Hour_) to amerykańsko-hongkoński film akcji z elementami komedii z 1998 roku, który zapoczątkował popularną serię filmową. Reżyserem filmu jest Brett Ratner, a w rolach głównych wystąpili Jackie Chan i Chris Tucker, tworząc dynamiczny duet, który stał się znakiem rozpoznawczym serii. Film łączy widowiskowe sceny akcji, charakterystyczne dla hongkońskiego kina walki, z humorem opartym na zderzeniu kultur i osobowości głównych bohaterów.
_Jackie Chan, Chris Tucker_
„Godziny szczytu” powstały w okresie, gdy Hollywood coraz śmielej eksplorowało międzynarodowe talenty, zwłaszcza gwiazdy kina akcji z Azji, takie jak Jackie Chan. Po sukcesie filmów takich jak „Draka w Bronksie” (1995) i „Pierwsze uderzenie” (1996), Chan zyskał popularność w Ameryce, a producenci dostrzegli potencjał w połączeniu jego umiejętności kaskaderskich z amerykańskim stylem komedii sensacyjnej. Film został wyprodukowany przez New Line Cinema, a jego budżet wyniósł około 33 milionów dolarów — stosunkowo skromny jak na hollywoodzki standard, co pozwoliło na skoncentrowanie się na charyzmie aktorów i dynamicznej akcji.
REŻYSERIA I SCENARIUSZ
Reżyserem filmu był BRETT RATNER, który w tamtym czasie był stosunkowo nowym nazwiskiem w Hollywood, ale jego energiczny styl i wyczucie komediowe idealnie pasowały do projektu. Scenariusz napisali JIM KOUF i ROSS LAMANNA, na podstawie historii stworzonej przez LaMannę. Skrypt został zaprojektowany jako klasyczna komedia „buddy cop”, w której dwóch kontrastujących bohaterów musi połączyć siły, mimo wzajemnej niechęci. Dialogi, szczególnie te dla Chrisa Tuckera, były częściowo improwizowane, co dodało filmowi spontaniczności i humoru.
CASTING I INSPIRACJE
Pomysł na film zrodził się z chęci stworzenia nowoczesnej wersji klasycznych komedii policyjnych, takich jak „Zabójcza broń” czy „48 godzin”. Jackie Chan, znany z hongkońskiego kina akcji, został wybrany do roli detektywa Lee, by wnieść do filmu swoje popisowe sekwencje kaskaderskie i choreografię walk. Chris Tucker, wschodząca gwiazda komedii po rolach w „Piątku” (1995) i „KasaMowie” (1997), został obsadzony jako James Carter, aby dodać filmowi humoru opartego na szybkich, błyskotliwych dialogach. Producenci rozważali inne gwiazdy do roli Cartera, w tym Martina Lawrence’a i Dave’a Chappelle’a, ale to Tucker ostatecznie zdobył rolę dzięki swojej charyzmie i energii.
MIEJSCA KRĘCENIA ZDJĘĆ
Zdjęcia do filmu realizowano głównie w Los Angeles, które stało się kluczową lokalizacją fabularną, odzwierciedlającą zderzenie kultur Wschodu i Zachodu. Niektóre sceny kręcono w autentycznych miejscach, takich jak Chinatown w Los Angeles, co dodało filmowi lokalnego kolorytu. Sekwencje akcji, w tym pościgi i walki, były starannie choreografowane przez zespół Jackie Chana, co zapewniło filmowi charakterystyczny styl łączący humor z precyzyjnymi popisami kaskaderskimi.
MUZYKA
Ścieżkę dźwiękową skomponował LALO SCHIFRIN, legendarny twórca muzyki do filmów takich jak „Mission: Impossible”. Jego dynamiczna, jazzowo-funkowa oprawa muzyczna podkreśliła szybkie tempo filmu i dodała mu energii. Piosenka przewodnia „War” w wykonaniu Edwina Starra, choć nie napisana specjalnie dla filmu, stała się ikonicznym elementem ścieżki dźwiękowej, wzmacniając humorystyczny i dynamiczny klimat.
FABUŁA FILMU
Akcja „Godzin szczytu” rozpoczyna się w Hongkongu, w przeddzień przekazania miasta z rąk brytyjskich Chinom w 1997 roku. Detektyw LEE (Jackie Chan), inspektor Królewskiej Policji Hongkongu, prowadzi obławę na przystani, mając nadzieję schwytać tajemniczego bossa przestępczego, znanego jako Juntao. Udaje mu się aresztować jedynie Sanga (Ken Leung), prawą rękę Juntiego, który ucieka. W tym samym czasie w Los Angeles zostaje porwana SOO YUNG (Julia Hsu), córka chińskiego konsula SOLONA HANA (Tzi Ma), bliskiego przyjaciela Lee. Konsul wzywa Lee do Los Angeles, by pomógł w odzyskaniu dziewczynki.
W Los Angeles Lee zostaje przydzielony do współpracy z detektywem JAMESEM CARTEREM (Chris Tucker) z miejscowej policji. Carter, krnąbrny i gadatliwy policjant, który woli pracować samotnie, otrzymuje zadanie od FBI, by „zajmować się” Lee i trzymać go z dala od śledztwa, co jest pretekstem, by ograniczyć ingerencję zagranicznego detektywa. Carter, nieświadomy umiejętności Lee, traktuje go z lekceważeniem, co prowadzi do serii komicznych nieporozumień. Lee, mistrz sztuk walki i doświadczony śledczy, szybko wymyka się Carterowi i rozpoczyna własne dochodzenie, odwiedzając dom konsula i współpracując z agentami FBI.
Początkowa niechęć między Lee a Carterem, wynikająca z różnic kulturowych i odmiennych stylów pracy, stopniowo przeradza się w partnerstwo. Obaj wpadają na trop Sanga, który prowadzi ich do przestępczej siatki Juntiego. Śledztwo ujawnia, że porwanie Soo Yung jest częścią większego planu, w który zamieszane są skradzione chińskie artefakty i handel przestępczy. Po serii pościgów, walk (w tym widowiskowej sekwencji w chińskiej restauracji) i komicznych sytuacji, Lee i Carter odkrywają, że za wszystkim stoi Juntao, którego tożsamość okazuje się zaskakująca.
W kulminacyjnej scenie, rozgrywającej się w centrum wystawowym w Los Angeles, Lee i Carter stają do walki z Sangiem i jego ludźmi, by uratować Soo Yung. Lee wykorzystuje swoje umiejętności sztuk walki, a Carter, mimo swojej niefrasobliwości, okazuje się niezastąpiony w kluczowych momentach. Po dramatycznym starciu i sprytnym przechytrzeniu przeciwnika, bohaterowie ratują dziewczynkę i pokonują Juntiego, cementując swoją przyjaźń. Film kończy się humorystyczną nutą, gdy Lee i Carter, teraz już zgrany duet, planują wspólne wakacje, co otwiera drogę do sequeli.
Fabuła „Godzin szczytu” jest prosta, ale skuteczna, łącząc klasyczne elementy kina akcji z komedią opartą na kontraście osobowości i kultur. Dynamiczne sekwencje walk, precyzyjnie choreografowane przez Jackie Chana, oraz błyskotliwe dialogi Chrisa Tuckera nadają filmowi unikalny charakter.
OBSADA I ROLE
— JACKIE CHAN jako INSPEKTOR LEE — Elitarny detektyw z Hongkongu, mistrz sztuk walki, który łączy profesjonalizm z poczuciem obowiązku. Chan wnosi do roli swoją charakterystyczną charyzmę, precyzyjne popisy kaskaderskie i subtelny humor.
— CHRIS TUCKER jako JAMES CARTER — Gadatliwy i impulsywny detektyw z Los Angeles, który woli działać solo. Tucker kradnie sceny swoim komediowym talentem, szybkimi ripostami i energią, tworząc idealny kontrast dla powściągliwego Lee.
— TZI MA jako KONSUL SOLON HAN — Chiński dyplomata, którego porwana córka jest motorem napędowym fabuły. Ma wnosi do roli powagę i emocjonalną głębię.
— JULIA HSU jako SOO YUNG — Córka konsula, której porwanie uruchamia akcję filmu. Jej rola jest ograniczona, ale kluczowa dla fabuły.
— KEN LEUNG jako SANG — Prawa ręka Juntiego, bezwzględny przestępca i główny przeciwnik w sekwencjach akcji.
— TOM WILKINSON jako THOMAS GRIFFIN/JUNTAO — Brytyjski dyplomata, który okazuje się być tajemniczym bossem przestępczym. Wilkinson tworzy intrygującą, choć nieco schematyczną postać antagonisty.
— ELIZABETH PEÑA jako AGENTKA JOHNSON — Agentka FBI, która wspiera śledztwo, choć jej rola jest drugoplanowa.
— CHRIS PENN jako CLIVE — Drobny przestępca, który dostarcza kluczowych informacji w śledztwie.
OCENA FILMU PRZEZ PUBLICZNOŚĆ I GREMIA FILMOWE
ODBIÓR PUBLICZNOŚCI
„Godziny szczytu” odniosły ogromny sukces komercyjny, zarabiając ponad 244 miliony dolarów na świecie przy budżecie 33 milionów dolarów. Film przyciągnął tłumy widzów dzięki unikalnemu połączeniu akcji, humoru i chemii między Jackie Chanem a Chrisem Tuckerem. Publiczność doceniła dynamiczne sekwencje walk, błyskotliwe dialogi i lekką, przystępną fabułę. Zderzenie kultur — powściągliwego, profesjonalnego Lee i ekstrawertycznego, niefrasobliwego Cartera — stało się głównym atutem filmu, a humorystyczne sceny, takie jak nieporozumienia językowe czy improwizowane żarty Tuckera, zyskały status kultowych. Sukces filmu doprowadził do powstania dwóch sequeli: „Godziny szczytu 2” (2001) i „Godziny szczytu 3” (2007).
OCENA KRYTYKÓW
Krytycy w większości chwalili „Godziny szczytu” za rozrywkowy charakter i doskonałą chemię między głównymi aktorami. Film był doceniany za umiejętne połączenie hongkońskiego stylu akcji z amerykańską komedią, co stworzyło świeżą formułę w gatunku „buddy cop”. Chwalono Jackie Chana za widowiskowe popisy kaskaderskie i Chrisa Tuckera za komediowy timing. Niektórzy krytycy zarzucali filmowi schematyczną fabułę i przewidywalność, ale ogólny konsensus był pozytywny, podkreślając, że film dostarcza dokładnie tego, czego oczekuje publiczność — dynamicznej rozrywki. Współczesne oceny wskazują na trwały urok filmu, który pozostaje klasykiem lat 90.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
„Godziny szczytu” otrzymały kilka nominacji do nagród, choć nie zdobyły głównych statuetek. Film był nominowany do MTV MOVIE AWARD w kategorii NAJLEPSZY DUET NA EKRANIE dla Jackie Chana i Chrisa Tuckera, co odzwierciedla ich kluczową rolę w sukcesie filmu. Chan został nominowany do MTV MOVIE AWARD za najlepszą sekwencję walki, co podkreśliło jakość choreografii akcji. Film zdobył także BLOCKBUSTER ENTERTAINMENT AWARD dla Chrisa Tuckera w kategorii ULUBIONY AKTOR W KOMEDII, a Jackie Chan otrzymał BLOCKBUSTER ENTERTAINMENT AWARD za ulubionego aktora akcji. Produkcja była również chwalona za techniczne aspekty, w tym choreografię kaskaderską, choć nie przełożyło się to na nagrody w kategoriach technicznych.
PODSUMOWANIE
„Godziny szczytu” to film, który zrewolucjonizował gatunek komedii sensacyjnej, łącząc hongkońskie kino akcji z amerykańskim humorem. Reżyseria Bretta Ratnera, scenariusz Jima Koufa i Rossa LaManny oraz niezapomniane kreacje Jackie Chana i Chrisa Tuckera stworzyły produkcję, która stała się klasykiem lat 90. i zapoczątkowała popularną serię. Prosta, ale skuteczna fabuła, dynamiczne sekwencje akcji i błyskotliwy humor oparty na zderzeniu kultur zapewniły filmowi trwałe miejsce w kulturze popularnej. Dla miłośników kina akcji i komedii „Godziny szczytu” pozostają obowiązkową pozycją, oferującą rozrywkę na najwyższym poziomie.„GoldenEye” (1995)
„GoldenEye” to siedemnasty film z serii o Jamesie Bondzie, wyprodukowany w 1995 roku przez EON Productions. Jest to pierwsza odsłona serii z Pierce’em Brosnanem w roli agenta 007 i zarazem pierwsza po sześcioletniej przerwie od poprzedniego filmu, „Licencja na zabijanie” (1989). Reżyserem filmu jest Martin Campbell, a „GoldenEye” wprowadziło serię w nową erę, dostosowując ją do realiów po zimnej wojnie.
_Izabella Scorupco, Pierce Brosnan_
„GoldenEye” powstało w przełomowym momencie dla serii o Jamesie Bondzie. Po „Licencji na zabijanie” (1989) seria stanęła w obliczu wyzwań: Timothy Dalton zrezygnował z roli Bonda, a spory prawne dotyczące praw do dystrybucji filmów opóźniły produkcję. Upadek Związku Radzieckiego w 1991 roku zmusił twórców do zredefiniowania roli Bonda w świecie bez tradycyjnego wroga. Producenci Albert R. Broccoli (który zmarł wkrótce po premierze) i Michael G. Wilson, wraz z nową producentką Barbarą Broccoli, postanowili odświeżyć serię, wprowadzając nowego aktora, bardziej nowoczesną estetykę i fabułę odzwierciedlającą współczesne zagrożenia. Film miał budżet około 60 milionów dolarów, co pozwoliło na widowiskowe sceny akcji i efekty specjalne.
REŻYSERIA I SCENARIUSZ
Reżyserem filmu był MARTIN CAMPBELL, który wcześniej zasłynął serialem „Na krawędzi” i filmem „Ucieczka z Absalomu”. Campbell wniósł do serii dynamiczny styl, łącząc klasyczną bondowską elegancję z nowoczesnym tempem narracji. Scenariusz napisali JEFFREY CAINE i BRUCE FEIRSTEIN, na podstawie historii autorstwa MICHAELA FRANCE’A. Skrypt zręcznie połączył tradycyjne elementy bondowskie — szpiegostwo, gadżety, egzotyczne lokacje — z aktualnymi tematami, takimi jak cyberterroryzm i postzimnowojenna geopolityka. Dialogi zawierały subtelną autoironię, co pozwoliło serii odnieść się do krytyki, że Bond jest „reliktem zimnej wojny”.
CASTING I NOWY BOND
Po rezygnacji Timothy’ego Daltona producenci szukali aktora, który połączy charyzmę Seana Connery’ego z elegancją Rogera Moore’a. PIERCE BROSNAN, wcześniej rozważany do roli w „W obliczu śmierci” (1987), ale związany kontraktem z serialem „Remington Steele”, został wybrany na nowego Bonda. Jego casting spotkał się z entuzjazmem, a Brosnan wniósł do roli mieszankę uroku, ironii i emocjonalnej głębi. W obsadzie znalazły się także nowe twarze, w tym JUDI DENCH jako M, pierwsza kobieta w tej roli, co było świadomym krokiem w stronę unowocześnienia serii.
MIEJSCA KRĘCENIA ZDJĘĆ
Zdjęcia realizowano w wielu lokacjach, w tym w Wielkiej Brytanii (Pinewood Studios), Portoryko (obserwatorium Arecibo jako kubańska baza), Monako, Francji i Rosji (Sankt Petersburg). Sekwencje w Rosji, szczególnie pościgi czołgiem, były przełomowe dla serii pod względem skali i realizmu. Efekty specjalne, w tym scena skoku Bonda z tamy w prologu, ustanowiły nowy standard dla bondowskich sekwencji akcji.
MUZYKA
Ścieżkę dźwiękową skomponował ÉRIC SERRA, którego elektroniczno-orkiestrowe podejście wywołało mieszane reakcje, odchodząc od klasycznego stylu Johna Barry’ego. Piosenka tytułowa „GoldenEye”, wykonana przez TINĘ TURNER, napisana przez Bono i The Edge z U2, stała się jednak hitem i jednym z najbardziej rozpoznawalnych utworów bondowskich, łącząc zmysłowość z dramatyzmem.
FABUŁA FILMU
„GoldenEye” rozpoczyna się prologiem w 1986 roku, w radzieckim zakładzie chemicznym w Archangielsku. James Bond (Pierce Brosnan) i jego przyjaciel, agent 006 Alec Trevelyan (Sean Bean), infiltrują obiekt, by zniszczyć zapasy broni chemicznej. Misja kończy się pozorną śmiercią Trevelyana, zdradzonego przez radzieckiego generała Ourumova (Gottfried John). Bond ucieka, wysadzając zakład w spektakularny sposób.
Akcja przenosi się dziewięć lat później, do 1995 roku. Bond, działający w postzimnowojennej rzeczywistości, zostaje wysłany do Monako, by zbadać kradzież śmigłowca Tiger, wyposażonego w technologię odporną na impuls elektromagnetyczny. Tam poznaje XENIE ONATOPP (Famke Janssen), uwodzicielską i sadystyczną członkinię syndykatu Janus. Śledztwo prowadzi Bonda do Sankt Petersburga, gdzie odkrywa, że za kradzieżą śmigłowca stoi generał Ourumov, który przejął kontrolę nad satelitą GoldenEye — radziecką bronią zdolną do generowania impulsu elektromagnetycznego, niszczącego systemy elektroniczne.
W Rosji Bond spotyka NATALIĘ SIMONOWĄ (Izabella Scorupco), programistkę, która przeżyła atak Janusa na centrum sterowania satelitą w Siewiernaja. Natalia dostarcza kluczowych informacji o GoldenEye i staje się sojuszniczką Bonda. W Sankt Petersburgu Bond konfrontuje się z Ourumovem i poznaje przywódcę Janusa, którym okazuje się Alec Trevelyan, jego dawny przyjaciel, który sfingował swoją śmierć. Trevelyan, motywowany zemstą za zdradę Brytyjczyków wobec jego kozackich przodków, planuje użyć GoldenEye do zniszczenia londyńskiego systemu finansowego, wywołując globalny chaos i wzbogacając się na krachu.
Bond i Natalia zostają schwytani, ale uciekają po widowiskowym pościgu czołgiem przez ulice Sankt Petersburga. Z pomocą byłego agenta KGB WALENTINA ŻUKOWSKIEGO (Robbie Coltrane) lokalizują bazę Trevelyana na Kubie, ukrytą pod obserwatorium Arecibo. W kulminacyjnej sekwencji Bond sabotuje antenę kontrolującą GoldenEye, walcząc z Xenią i Ourumovem. W finałowym starciu na szczycie anteny Bond mierzy się z Trevelyanem w brutalnej walce wręcz. Dzięki sprytowi i odwadze Bond niszczy satelitę i pokonuje Trevelyana, ratując świat przed katastrofą. Film kończy się romantyczną sceną między Bondem a Natalią, z nutą bondowskiego humoru.
Fabuła „GoldenEye” łączy klasyczne elementy serii — szpiegostwo, gadżety (np. zegarek z laserem, pióro-granat), egzotyczne lokacje — z nowoczesnymi tematami, takimi jak cyberterroryzm i zdrada. Motyw przyjaźni i zdrady między Bondem a Trevelyanem nadaje filmowi emocjonalną głębię, wyróżniając go wśród innych odsłon serii.
OBSADA I ROLE
— PIERCE BROSNAN jako JAMES BOND — Agent 007, który łączy elegancję, ironię i fizyczną sprawność. Brosnan wnosi do roli charyzmę i emocjonalną głębię, szczególnie w scenach z Trevelyanem, czyniąc swojego Bonda jednym z najbardziej lubianych.
— SEAN BEAN jako ALEC TREVELYAN/AGENT 006 — Były przyjaciel Bonda i przywódca Janusa. Bean tworzy złożonego antagonistę, łączącego charyzmę z goryczą i pragnieniem zemsty.
— IZABELLA SCORUPCO jako NATALIA SIMONOWA — Rosyjska programistka, która staje się sojuszniczką Bonda. Scorupco wnosi do roli inteligencję i odwagę, unikając stereotypu „dziewczyny Bonda”.
— FAMKE JANSSEN jako XENIA ONATOPP — Sadystyczna członkini Janusa, znana z morderczej techniki zabijania. Janssen kradnie sceny swoją charyzmą i fizyczną intensywnością.
— GOTTFRIED JOHN jako GENERAŁ ARKADIJ OURUMOV — Skorumpowany rosyjski wojskowy, wspólnik Trevelyana. John tworzy groźną, choć nieco schematyczną postać.
— JUDI DENCH jako M — Nowa szefowa MI6, która kwestionuje metody Bonda, nazywając go „seksistowskim mizoginem”. Dench wnosi do roli autorytet i powagę.
— ROBBIE COLTRANE jako WALENTIN ŻUKOWSKI — Były agent KGB i przemytnik, który pomaga Bondowi. Coltrane dodaje filmowi humoru i kolorytu.
— JOE DON BAKER jako JACK WADE — Agent CIA, sojusznik Bonda, wnoszący luz i amerykański akcent.
— ALAN CUMMING jako BORIS GRISZCZENKO — Rosyjski haker pracujący dla Janusa, którego arogancja i ekscentryczność dodają filmowi komediowego akcentu.
OCENA FILMU PRZEZ PUBLICZNOŚĆ I GREMIA FILMOWE
ODBIÓR PUBLICZNOŚCI
„GoldenEye” odniosło ogromny sukces komercyjny, zarabiając ponad 350 milionów dolarów na świecie przy budżecie 60 milionów dolarów. Film przyciągnął tłumy widzów, którzy entuzjastycznie przyjęli Pierce’a Brosnana jako nowego Bonda, widowiskowe sekwencje akcji (szczególnie skok z tamy i pościg czołgiem) oraz chwytliwą piosenkę Tiny Turner. Publiczność doceniła odświeżoną formułę serii, która zachowała bondowski urok, ale wprowadziła nowoczesne elementy, takie jak silniejsze postaci kobiece i aktualne zagrożenia. Sukces filmu umocnił pozycję serii i otworzył drogę do kolejnych odsłon z Brosnanem.
OCENA KRYTYKÓW
Krytycy w większości chwalili „GoldenEye” za skuteczne ożywienie serii po długiej przerwie. Film był doceniany za reżyserię Martina Campbella, która nadała mu dynamikę i nowoczesność, oraz za kreację Brosnana, uznaną za idealne połączenie elegancji i ironii. Chwalono także Seana Beana jako charyzmatycznego antagonistę i Judi Dench jako nową M. Niektórzy krytycy zarzucali filmowi nadmierną schematyczność fabuły i kontrowersyjną ścieżkę dźwiękową Érica Serry, ale ogólny konsensus był bardzo pozytywny. „GoldenEye” uznano za jeden z najlepszych filmów bondowskich, który zrewitalizował serię i dostosował ją do lat 90.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
„GoldenEye” otrzymało dwie nominacje do BAFTA w kategoriach NAJLEPSZE EFEKTY SPECJALNE i NAJLEPSZY DŹWIĘK, co świadczy o wysokiej jakości technicznej filmu, szczególnie w zakresie akcji i efektów. Film zdobył MTV MOVIE AWARD w kategorii NAJLEPSZA SEKWENCJA AKCJI za pościg czołgiem, a Pierce Brosnan był nominowany do MTV MOVIE AWARD za najlepszy występ. Produkcja otrzymała także nominację do NAGRODY SATURN w kategorii NAJLEPSZY FILM AKCJI/PRZYGODOWY. Piosenka „GoldenEye” Tiny Turner była nominowana do ZŁOTEGO GLOBU i NAGRODY GRAMMY za najlepszą piosenkę, umacniając jej status jako klasyka bondowskiego repertuaru.
PODSUMOWANIE
„GoldenEye” to triumfalny powrót Jamesa Bonda, który zrewitalizował serię po sześcioletniej przerwie i wprowadził ją w nową erę. Reżyseria Martina Campbella, scenariusz Caine’a i Feirsteina oraz charyzmatyczna kreacja Pierce’a Brosnana stworzyły film, który łączy klasyczny bondowski urok z nowoczesną wrażliwością. Widowiskowe sekwencje akcji, złożony antagonista w wykonaniu Seana Beana i ikoniczna piosenka Tiny Turner uczyniły „GoldenEye” jednym z najbardziej cenionych filmów serii. Dla fanów Bonda i miłośników kina akcji jest to pozycja obowiązkowa, która pozostaje klasykiem lat 90. i dowodem na ponadczasowość agenta 007.„Pół żartem, pół serio” (1959)
„Pół żartem, pół serio” (ang. _Some Like It Hot_) to amerykańska komedia z 1959 roku, wyreżyserowana przez Billy’ego Wildera, która uchodzi za jeden z najwybitniejszych przedstawicieli gatunku. Film łączy elementy farsy, romansu i kryminału, oferując błyskotliwe dialogi, znakomitą grę aktorską oraz subtelne komentarze społeczne na temat płci i tożsamości. Z udziałem Marilyn Monroe, Tony’ego Curtisa i Jacka Lemmona, produkcja stała się klasykiem kina, cenionym za humor i ponadczasowy urok.
_Tony Curtis, Marilyn Monroe, Jack Lemmon_
„Pół żartem, pół serio” powstało w okresie rozkwitu hollywoodzkich komedii, gdy kino amerykańskie eksperymentowało z lżejszymi gatunkami po latach dominacji dramatów wojennych i noir. Reżyser Billy Wilder, już uznany za takie filmy jak „Bulwar Zachodzącego Słońca” (1950) czy „Sabrina” (1954), chciał stworzyć komedię, która jednocześnie bawi i prowokuje do refleksji. Film został wyprodukowany przez United Artists, a jego budżet wynosił około 2,9 miliona dolarów, co pozwoliło na stworzenie dopracowanej produkcji z gwiazdorską obsadą. Inspiracją dla filmu była niemiecka komedia „Fanfaren der Liebe” (1951), która z kolei opierała się na francuskim filmie z 1935 roku, choć Wilder i jego współscenarzysta znacznie rozwinęli pierwowzór, dodając elementy gangsterskie i motywy związane z przebraniem płciowym.
REŻYSERIA I SCENARIUSZ
Reżyserem filmu był BILLY WILDER, mistrz komedii i dramatu, który słynął z umiejętności łączenia humoru z głębszym komentarzem społecznym. Scenariusz napisał Wilder we współpracy z I.A.L. DIAMONDEM, swoim wieloletnim partnerem twórczym. Ich skrypt jest pełen błyskotliwych dialogów, slapstickowego humoru i sytuacji wynikających z nieporozumień płciowych, które wyprzedzały swoje czasy w kwestiach tożsamości i ról społecznych. Wilder świadomie balansował między farsą a subtelną satyrą, unikając wulgarności, mimo że temat przebrania mężczyzn za kobiety był w tamtym czasie ryzykowny w obliczu restrykcyjnego Kodeksu Haysa.
CASTING I WYZWANIA PRODUKCYJNE
Obsadzenie Marilyn Monroe w roli Sugar Kane było kluczową decyzją, ale wiązało się z wyzwaniami. Monroe, będąca u szczytu sławy, zmagała się z problemami osobistymi, co prowadziło do opóźnień na planie — niektóre sceny wymagały dziesiątek dubli. Tony Curtis i Jack Lemmon zostali wybrani do ról głównych dzięki swojej wszechstronności komediowej, a ich chemia na ekranie stała się jednym z największych atutów filmu. Wilder musiał także zmagać się z cenzurą, ponieważ motywy przebrania płciowego i dwuznaczne żarty budziły kontrowersje. Ostatecznie film otrzymał zgodę na dystrybucję, choć w niektórych stanach USA był początkowo zakazany.
MIEJSCA KRĘCENIA ZDJĘĆ
Film kręcono głównie w Kalifornii, w tym w Los Angeles i San Diego. Kluczowe sekwencje, rozgrywające się w hotelu na Florydzie, zostały zrealizowane w Hotel del Coronado, którego charakterystyczna architektura dodała filmowi elegancji i uroku. Sceny gangsterskie, osadzone w Chicago, powstały w studiach United Artists, z dbałością o odtworzenie atmosfery lat 20. XX wieku, w tym ery prohibicji.
MUZYKA
Ścieżkę dźwiękową skomponował ADOLPH DEUTSCH, który stworzył jazzową oprawę, idealnie oddającą klimat epoki prohibicji i swingowych orkiestr. Piosenki wykonywane przez Marilyn Monroe, takie jak „I Wanna Be Loved by You” i „I’m Thru with Love”, stały się ikonicznymi utworami, podkreślając jej status gwiazdy. Muzyka w filmie pełni rolę nie tylko tła, ale i wzmacnia emocje w kluczowych scenach, szczególnie w wątku romantycznym.
FABUŁA FILMU
Akcja „Pół żartem, pół serio” rozgrywa się w 1929 roku w Chicago, w okresie prohibicji. Joe (Tony Curtis) i Jerry (Jack Lemmon), dwaj muzycy grający na saksofonie i kontrabasie, zmagają się z trudnościami finansowymi. Po przypadkowym staniu się świadkami masakry w dniu świętego Walentego — gangsterskiej egzekucji w garażu — zostają rozpoznani przez mafiosów pod wodzą „Szpiculca” Colombo (George Raft). Aby uniknąć zemsty gangsterów, Joe i Jerry decydują się na desperacki krok: przebranie za kobiety i dołączenie do żeńskiej orkiestry jazzowej, która wyrusza na występy na Florydzie.
Przyjmując tożsamości Josephine (Joe) i Daphne (Jerry), muzycy dołączają do zespołu Sweet Sue, gdzie poznają uroczą, ale naiwną wokalistkę SUGAR KANE (Marilyn Monroe). Sugar, marząca o poślubieniu bogatego mężczyzny, by uciec od życia pełnego rozczarowań, szybko zaprzyjaźnia się z Josephine i Daphne. Joe, oczarowany Sugar, postanawia ją uwieść, ale musi ukrywać swoją prawdziwą tożsamość. W pociągu do Florydy rodzą się komiczne sytuacje wynikające z przebrania: Jerry, jako Daphne, zmaga się z niechcianymi zalotami współpasażerek, podczas gdy Joe próbuje utrzymać swoją maskaradę.
Po przybyciu do luksusowego hotelu na Florydzie Joe przyjmuje nową tożsamość — milionera Juniora, rzekomego dziedzica fortuny naftowej — by zbliżyć się do Sugar. Udaje zimnego, nieprzystępnego bogacza, co działa na Sugar, która zakochuje się w nim. Tymczasem Jerry, jako Daphne, staje się obiektem adoracji ekscentrycznego milionera OSGOODA FIELDINGA III (Joe E. Brown), który proponuje mu małżeństwo. Sytuacja komplikuje się, gdy do hotelu przybywają gangsterzy Szpiculca, którzy rozpoznają Joe i Jerry’ego. Rozpoczyna się seria szalonych pościgów i nieporozumień, w których bohaterowie próbują uciec przed mafią, jednocześnie utrzymując swoje przebrania.
W kulminacyjnej sekwencji, rozgrywającej się podczas bankietu w hotelu, Joe i Jerry muszą ujawnić swoje prawdziwe tożsamości. Joe wyznaje Sugar miłość, a ona, mimo początkowego szoku, akceptuje go. Jerry, próbując zerwać z Osgoodem, przyznaje, że jest mężczyzną, na co Osgood odpowiada kultową kwestią: „Nikt nie jest doskonały!”. Film kończy się ucieczką czwórki bohaterów łodzią Osgooda, z nutą optymizmu i humorystycznym komentarzem na temat ludzkich słabości.
Fabuła „Pół żartem, pół serio” jest mistrzowską mieszanką farsy, romansu i kryminału, wykorzystującą motyw przebrania płciowego do eksploracji tożsamości, pożądania i społecznych konwenansów. Szybkie tempo, błyskotliwe dialogi i slapstickowy humor sprawiają, że film pozostaje świeży i zabawny nawet po dekadach.
OBSADA I ROLE
— MARILYN MONROE jako SUGAR KANE KOWALCZYK — Wokalistka orkiestry, naiwna, ale urocza marzycielka szukająca miłości. Monroe wnosi do roli zmysłowość, wrażliwość i komediowy talent, kradnąc sceny swoimi występami muzycznymi.
— TONY CURTIS jako JOE/JOSEPHINE/JUNIOR — Saksofonista, sprytny i oportunistyczny, który manipuluje tożsamościami, by osiągnąć swoje cele. Curtis błyszczy w podwójnej roli, łącząc komediowy timing z romantycznym urokiem.
— JACK LEMMON jako JERRY/DAPHNE — Kontrabasista, bardziej nieśmiały i impulsywny od Joe, którego perypetie jako Daphne dostarczają najwięcej humoru. Lemmon tworzy jedną ze swoich najbardziej ikonicznych kreacji, pełną energii i komediowej ekspresji.
— JOE E. BROWN jako OSGOOD FIELDING III — Ekscentryczny milioner, który zakochuje się w Daphne. Brown wnosi do roli ciepły, slapstickowy humor.
— GEORGE RAFT jako „SZPICULEC” COLOMBO — Gangster, którego obecność wprowadza element kryminalny. Raft parodiuje swoje wcześniejsze role gangsterskie, dodając filmowi autoironii.
— PAT O’BRIEN jako AGENT MULLIGAN — Detektyw ścigający gangsterów, postać drugoplanowa, ale istotna dla wątku kryminalnego.
— NEHEMIAH PERSOFF jako MAŁY BONAPARTE — Przywódca mafii, który pojawia się w kulminacji, dodając grozy i humoru.
OCENA FILMU PRZEZ PUBLICZNOŚĆ I GREMIA FILMOWE
ODBIÓR PUBLICZNOŚCI
„Pół żartem, pół serio” odniosło ogromny sukces komercyjny, zarabiając ponad 25 milionów dolarów przy budżecie 2,9 miliona dolarów. Publiczność pokochała film za jego nieustający humor, znakomitą chemię między Monroe, Curtisem i Lemmonem oraz chwytliwe piosenki. Motyw przebrania płciowego, choć kontrowersyjny, został przyjęty z entuzjazmem dzięki lekkiemu i inteligentnemu podejściu Wildera. Film zyskał status kultowego, a jego dialogi, szczególnie finałowa kwestia Osgooda, weszły do kanonu popkultury. Popularność filmu przyczyniła się do umocnienia pozycji Marilyn Monroe jako ikony oraz potwierdziła talent komediowy Curtisa i Lemmona.
OCENA KRYTYKÓW
Krytycy uznali „Pół żartem, pół serio” za arcydzieło komedii. Chwalono reżyserię Billy’ego Wildera za perfekcyjne tempo i balans między humorem a subtelnym komentarzem społecznym. Występy Monroe, Curtisa i Lemmona spotkały się z powszechnym uznaniem, szczególnie Lemmon za jego energiczną kreację Daphne. Film był doceniany za błyskotliwy scenariusz, który zrewolucjonizował komedię, łącząc farsę z inteligencją. Niektórzy krytycy początkowo wyrażali obawy dotyczące motywów płciowych, ale z czasem film zyskał niemal jednogłośne uznanie jako ponadczasowy klasyk. Współczesne oceny podkreślają jego prekursorskie podejście do kwestii tożsamości i ról płciowych.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
„Pół żartem, pół serio” zdobyło OSCARA w kategorii NAJLEPSZE KOSTIUMY (Orry-Kelly), co odzwierciedla dbałość o detale epoki i kluczową rolę kostiumów w motywie przebrania. Film otrzymał pięć nominacji do Oscara, w tym dla NAJLEPSZEGO REŻYSERA (Billy Wilder), NAJLEPSZEGO AKTORA (Jack Lemmon), NAJLEPSZEGO SCENARIUSZA ADAPTOWANEGO (Wilder i Diamond) oraz za NAJLEPSZE ZDJĘCIA i NAJLEPSZĄ SCENOGRAFIĘ. Produkcja zdobyła trzy ZŁOTE GLOBY w kategoriach NAJLEPSZA KOMEDIA/MUSICAL, NAJLEPSZA AKTORKA W KOMEDII/MUSICALU (Marilyn Monroe) i NAJLEPSZY AKTOR W KOMEDII/MUSICALU (Jack Lemmon). Film został także uhonorowany przez Amerykański Instytut Filmowy, który umieścił go na pierwszym miejscu listy najlepszych amerykańskich komedii wszech czasów.
PODSUMOWANIE
„Pół żartem, pół serio” to mistrzowska komedia, która łączy błyskotliwy humor, znakomitą grę aktorską i subtelny komentarz społeczny, pozostając jednym z najważniejszych filmów w historii kina. Reżyseria Billy’ego Wildera, scenariusz napisany z I.A.L. Diamondem oraz niezapomniane kreacje Marilyn Monroe, Tony’ego Curtisa i Jacka Lemmona tworzą dzieło, które bawi i prowokuje do refleksji. Widowiskowe sekwencje, chwytliwe piosenki i kultowe dialogi uczyniły film ponadczasowym klasykiem, który zachwyca kolejne pokolenia. Dla miłośników komedii i kina klasycznego „Pół żartem, pół serio” pozostaje pozycją obowiązkową, będącą świadectwem geniuszu Wildera i niepowtarzalnego uroku jego gwiazd.
więcej..
