Twoje zdrowie. Wszystkie kłamstwa, którymi cię raczą, i jak nauka pomaga się w tym połapać - ebook

Przedmowa ........................................................................ 15
Część I. Obsesje polityków.
Nie ufajmy plotkom i utartym opiniom ....................... 21
1. Wielkie podsycane lęki .............................................. 27
2003: ptasia grypa, widmo pandemii ...................... 28
Nasz mózg jest bardzo podatny
na scenariusze katastroficzne ............................. 32
Zbyt wielkie wydatki… a do tego
niepotrzebne! ......................................................... 34
2009: Francja w stanie wojny z grypą H1N1 ........ 36
Nieracjonalna strategia szczepień ...................... 39
Kiedy zarządzanie epidemią staje się
kwestią polityczną ................................................. 41
Niedorzeczność modelowania ryzyka .................... 44
Trzeba obserwować, co się dzieje,
a nie tworzyć modele dlaczego ........................... 47
Ebola: bogate kraje nie wiedzą, jak
sobie radzić z zarażeniami ......................................... 49
Epidemie: niedostatki naszego
systemu opieki zdrowotnej .................................. 50
Badania nad wirusem ebola utrudnione
przez chore podejście do bezpieczeństwa ............ 52
2. Zasada ostrożności ..................................................... 55

Szalone krowy: drzewo, które przesłania
las absurdów w sektorze rolno-spożywczym ....... 56
Czujność – tak. Ale po co nadmiernie
straszyć ludzi? ........................................................ 58
„Żywność” przemysłowa: już nie wiemy,
co jemy! ................................................................... 60
Bioterroryzm: ryzyko, na które trzeba
spojrzeć w szerszej perspektywie ...................... 62
Kiedy Amerykanie oszukali cały świat ............... 65
Zbyt daleko posunięte zasady
bezpieczeństwa ...................................................... 67
Kiedy strach zwycięża nad rozumem ................. 69
Przypadek azbestu ...................................................... 72
Bierne palenie .............................................................. 74
Papierosy elektroniczne ............................................. 76
Aspartam i inne substancje słodzące ...................... 77
3. Koszmar bezpieczeństwa .......................................... 81
Kiedy państwa nam matkują ..................................... 82
Poród w domu: odrzucenie nadmiernej
medykalizacji ................................................................ 84
Prywatne baseny: prawo nie zastępuje
czujności rodziców ...................................................... 85
Windy, czyli teoria spiskowa .................................... 86
Trzeba ustalić hierarchię ryzyka ............................... 88
4. Niezgoda na ból ........................................................... 91
Środki przeciwbólowe zabijają 15 tysięcy Amerykanów rocznie .................................................. 93
Spis treści
Nauczmy się żyć z bólem ........................................... 95
Umieranie w domu ...................................................... 97
5. Utarte opinie ................................................................ 99
Alkohol, wróg publiczny? To zależy… ...................... 100
Dwa lub trzy kieliszki wina dziennie
wydłużają życie ............................................................ 101
Prędkość zabija więcej kierowców
niż alkohol ..................................................................... 103
Antybiotyki, ale nie automatycznie?
I prawda, i fałsz ............................................................ 105
Tłuste potrawy powodują otyłość?
Nieprawda .................................................................... 107
Szczupli żyją dłużej? Nieprawda .............................. 108
Wystawianie się na słońce jest
niebezpieczne? Nieprawda ....................................... 109
Mleko chroni przed osteoporozą?
Nieprawda .................................................................... 113
Jedz codziennie pięć porcji owoców
i warzyw? Uproszczony slogan ................................. 114
Badania trudne do interpretacji .......................... 115
Korzyści z antyoksydantów i wirusów
zawartych w warzywach ...................................... 117
Warzywa a różnorodność naszej flory
jelitowej ................................................................... 118
Uwaga na „egzotyczne” wirusy! .......................... 120
Warzywa antyrakowe? ......................................... 121
Domniemane zalety diety
śródziemnomorskiej ................................................... 121

Część II. Marketing zdrowia ........................................... 125
1. Uważajmy na żywność prozdrowotną i inne
rzekomo terapeutyczne produkty ........................... 129
Probiotyki, jogurty i otyłość ...................................... 130
Zalety probiotyków ............................................... 131
Bakteria, która sprawia, że kurczaki rosną jak giganty ............................................................... 132
Czy jogurty sprzyjają otyłości? ............................ 133
Skandal z napojami mlecznymi Actimel firmy
Danone Użycie znaku Instytutu Pasteura ............. 138
Domniemane zalety wody ......................................... 139
Suplementy diety i witaminy dostępne
bez recepty ................................................................... 140
2. Konflikty interesów ..................................................... 145
Kiedy firmy manipulują naukowcami ...................... 146
Psychologiczne konflikty interesów
– jeszcze poważniejsze .............................................. 147
Nauka jest z natury subiektywna ............................ 149
Zapobieganie konfliktom interesów ....................... 151
Naukowcy „niezależni”, ale też
kompetentni! .......................................................... 151
Pełna przejrzystość ............................................... 153
Kiedy medycyna wspiera reklamy ...................... 154
3. Leki nie zawsze są pomocne ..................................... 157
Lekarz a efekty placebo i nocebo ............................ 158
Placebo jest równie skuteczne jak
niektóre leki ............................................................ 158
Lekarz placebo ....................................................... 159
Efekt nocebo .......................................................... 162
Homeopatia i medycyna alternatywna .................. 163
Nowe leki nie są skuteczniejsze od starych.
Przemysł farmaceutyczny nas okłamuje ................ 165
4. Kiedy (nierentowne) leki pozostają w szafie ......... 169
Wszy: dlaczego skuteczny środek nie jest sprzedawany ................................................................ 170
Oporność na antybiotyki to problem
ekonomiczny! ............................................................... 171
Człowiek nie jest bezpośrednio
odpowiedzialny za „epidemie” oporności
bakterii ..................................................................... 173
Nie, nie umrzemy wszyscy z powodu infekcji wywołanych przez zmutowane zarazki ............. 174
Lobby farmaceutyczne i konflikty
interesów ................................................................ 176
Antybiotyki: zasoby, którymi trzeba
mądrze zarządzać .................................................. 178
Gruźlica wielolekooporna: zaślepienie
badaczy .................................................................... 179
Dwa (rzadkie) przykłady bezużyteczności antybiotyków .......................................................... 182
Antybiotyki w hodowli zwierząt: źródła
epidemii u ludzi ...................................................... 184
Znaleźć antybiotyki jutra ...................................... 186
Część III. Gdy medycyna działa po omacku,
uważajmy na fantazyjne interpretacje
i cudowne środki! ............................................................. 189

1. Granice nauki ............................................................... 193
„Idole” Francisa Bacona ............................................. 194
Idola tribus .............................................................. 194
Idola specus ............................................................ 198
Idola theatri ............................................................ 199
Idola fori .................................................................. 202
2. Choroby, które wciąż słabo rozumiemy
i cudowne kuracje, na które trzeba uważać .......... 205
Rak: od pełnego podejścia psychosomatycznego do czystej chemii ......................................................... 206
Fibromialgie i inne niewyjaśnione choroby ........... 212
Astma i alergie ............................................................. 214
Niepłodność u mężczyzn ........................................... 215
Stwardnienie rozsiane ................................................ 219
Autyzm .......................................................................... 221
Chroniczne zmęczenie i borelioza ........................... 223
Otyłość .......................................................................... 227
Zubożona flora jelitowa ........................................ 229
Otyłość chorobą zakaźną? ................................... 231
Część IV. Prawdziwi zabójcy xxi wieku .
Nie mówi się nam wystarczająco dużo,
jak się przed nimi chronić ............................................... 233
1. Codzienne uzależnienia ............................................. 239
Tytoń, zabójca na wagę złota ................................... 240
Cukier, nowoczesna trucizna .................................... 244
Sól – cios w serce ........................................................ 246
2. Zagrożenia wirusowe i bakteryjne .......................... 249
Infekcje dróg oddechowych ...................................... 250
Biegunka i zapalenie żołądka i jelit .......................... 250
Nowotwory zakaźne ................................................... 252
3. Kiedy nadmierne leczenie zabija .............................. 259
Nadużywanie leków poprawiających
komfort życia ................................................................ 260
Zakażenia szpitalne ..................................................... 262
4. Gruźlica, AIDS i malaria .............................................. 267
Gruźlica: niebezpieczny szczep „pekiński” ............. 268
AIDS – czujność jest nadal konieczna .................... 270
Utopia szczepionki przeciwko AIDS .................. 272
Malaria wraca! .............................................................. 274
Jako podsumowanie
Kilka rad co do zdrowia... I zdrowego rozsądku ........ 277
Szczepionki przydatne, niepotrzebne lub zarezerwowane dla niektórych szczególnych przypadków .................................................................. 281
Szczepionki, które przestały być
potrzebne ................................................................ 282
Przyczyna złej reputacji ........................................ 283
Szczepionka przeciw wirusowi H1N1
i narkolepsja: udowodnione powiązanie ........... 285
Zapalenie wątroby typu B i stwardnienie
rozsiane: błąd polityczny ...................................... 286
Szczepionka przeciw odrze: zawsze
przydatna! ............................................................... 288

Szczepionka przeciw wirusowemu
zapaleniu wątroby typu A: tylko
w niektórych przypadkach ................................... 288
Grypa: lepiej byłoby szczepić dzieci ................... 289
Seniorzy: szczepienia przeciwko
pneumokokom powinny być priorytetowe ....... 290
Wirus brodawczaka: zapomniano
o mężczyznach ....................................................... 291
Zapobieganie infekcjom ............................................. 292
Trzeba się szczepić przed wyjazdem
do niektórych krajów lub pielgrzymką
do Mekki ................................................................. 295
Zrównoważony styl życia .......................................... 296
Prawidłowe odżywianie ....................................... 296
Uprawianie sportu ................................................. 298
Nie poddawaj się lękom i pesymizmowi! ............... 300