Upiorny dom w Podbereżu. Kryminały przedwojennej Warszawy. Tom 4 - ebook

I

NIESAMOWITE WYPADKI

Spij spokojnie i nie przejmuj się zbytnio tym, co ci opowiedziałem – rzekł Fred, ściskając na pożegnanie rękę detektywa.

Den pozostał sam.

Słabo migotała na nocnym stoliku świeczka. Przez otwarte okna płynął zapach drzew lipowych i kwiatów, a z dala dobiegało rechotanie żab, poszczekiwanie psów – odgłosy tak charakterystyczne dla wiejskiej letniej nocy.

Zasadniczo Den nie był wielkim zwolennikiem wsi. Gdy siedział w mieście, marzył czasem, by znaleźć się pośród pól i łąk, kiedy jednak pośród nich się znalazł, rychło tęsknił za gwarem i zgiełkiem stolicy. Toteż nie lada użyto magnesu, aby detektywa ściągnąć na kresy, do tego wielkiego pałacu. Przynęta była silna i teraz jeszcze wspominając, co mu opowiadał Fred w Warszawie, jak również powtarzał przed chwilą, pokiwał głową.

– No… no… dziwy…

Mimo długiej drogi i zmęczenia nie czuł senności. Sięgnął po papierosa, zapalił go i głęboko zaciągnął się dymem. Dym snuł się spiralnie, przybierając kształty cudaczne; kształty widm i upiorów, rozpływających się powoli.

– Same duchy! – przyszła refleksja i znów uśmiechnął się lekko.

Istotnie, pokój, który przeznaczono dla Dena, sprawiał niesamowite wrażenie. Duży, o sklepionym suficie, przypominał refektarz klasztorny. Rzecz zrozumiała, sam pałac, a raczej zamczysko, wybudowano w końcu XVII wieku, przystosowując dopiero za czasów Stanisława Augusta do wymogów bardziej współczesnych. I o ile – jak pobieżnie po przyjeździe zdążył zauważyć – parter uległ gwałtownej przeróbce, a stare komnaty przekształcono w szereg salonów, o tyle pierwsze piętro nosiło jeszcze charakter kresowych zameczków. Pełno tam było wnęk, zakamarków, drzwi, zręcznie w murach poukrywanych… Dziwne wrażenie potęgowało to jeszcze, że komnaty na górze były porządnie zaniedbane, a stare, stylowe meble pokrywały warstwy kurzu. Obecni właściciele nie korzystali z nich prawie, ograniczając się do zamieszkiwania parteru, i stały one przeważnie zamknięte. Dla Dena wyporządkowano „refektarz”, i to dzięki usilnym prośbom detektywa, gdyż… wyraźnie prosił, aby go tam umieszczono.

Toteż teraz, nie mogąc zasnąć, błądził wzrokiem po tonącej w mroku komnacie, ledwie oświetlonej słabym blaskiem stojącej na stoliczku obok świecy w wysokim srebrnym lichtarzu. Z kątów wyzierały duże szafy i meble w stylu Ludwika Filipa, a z poczerniałych ram spoglądali jacyś patriarchowie o siwych brodach i rycerze w ciężkich pancerzach. Spoglądali ni to ciekawie, jakby zdziwieni obecnością intruza, ni to z ostrzeżeniem.

Wodząc machinalnie wzrokiem po tych konterfektach, Den wspominał okoliczności, jakie go tu przywiodły.

Den znał Freda Podbereskiego dość dawno. Znał, a nawet lubił bardzo, choć znajomość ta uległa dłuższej przerwie. Zresztą trudno było nie lubić Freda. Posiadał on jedną z tych szczerych, serdecznych i uczynnych natur, jakie w naszych czasach powszechnego chamstwa i sobkostwa stają się coraz rzadsze.

Zetknęli się przed laty, gdy Fred, nie mogąc jeszcze powrócić do zdewastowanego przez inwazję bolszewicką majątku, zamieszkiwał w Warszawie, a Den rozpoczynał zawód detektywa. Zetknęli się z powodu jakiejś błahej sprawy – bodaj kradzieży u jednej z kuzynek Freda, którą to kradzież Den wykrył błyskawicznie. Odtąd oficjalny stosunek przeszedł w zażyłość. Podbereski, pociągnięty romantycznym zawodem detektywa, pełnym niebezpieczeństw i przygód niezwykłych, jął odwiedzać go często. A że sporo nocy przegawędzili przy butelce, poufałe „ty” przypieczętowało tę przyjaźń.

Później Den stracił Freda z oczu.

Podbereski, powróciwszy do majątku, starał się usilną pracą załatać tam poczynione przez zawieruchę wojenną uszczerbki w fortunie, rzadko odwiedzając Warszawę. Przyjaźń ich, niepodsycana listami, zamierała powoli, przechodząc w zapomnienie. Ludzie dziś są zbyt leniwi, aby pisywać do siebie nawzajem i bezpowrotnie minęły czasy pani Hańskiej i Balzaca, gdy dziesiątki lat kochano się na odległość listownie.

Toteż wielce zadziwił się detektyw i ucieszył, kiedy przed tygodniem odwiedził go Fred.

Na pierwszy rzut oka nie zmienił się wcale, jakby tylko spoważniał. Licząc blisko trzydziestkę, wyglądał nadal niczym młodzieniaszek – szczupły, gibki i wysoki. Jasne blond włosy w nieładzie opadały mu na czoło, ogorzała bez zarostu twarz świadczyła o bliskiej znajomości z nadniemeńskim wichrem. Jego oczy, zazwyczaj patrzące na świat wesoło, przysłaniał cień zadumy.

Po pierwszych gorących słowach powitania, kiedy obaj na chwilę umilkli, Den ją dociekać w duchu, jaka to przyczyna sprowadzić doń mogła przyjaciela, bowiem przyjaciele po latach rzadko zjawiają się bezinteresownie. Podbereski, rzekłbyś, wyczuwszy te myśli, nieco zażenowany począł:

– Hm… Właściwie nieładnie z mojej strony, że dotychczas nie dałem znaku życia… Ale zrozum… Na wsi pracy moc… człowiek zajęty od rana do wieczora…

– No… tak… rozumiem… – poświadczył detektyw przez grzeczność, z leciutkim odcieniem ironii.

Odcień ten nie uszedł uwagi Freda. Nie umiał on długo udawać, toteż żywo zawołał:

– Słuchaj! Co tu mam cię obełgiwać! Nicpoń jestem i kwita! Sto razy, kiedy byłem w Warszawie, wybierałem się do ciebie i wiecznie coś stanęło na przeszkodzie… Obecnie…

– Obecnie – przerwał, uśmiechnąwszy się, Den – przychodzisz, bo masz sprawę do mnie! Nie ma karesu bez interesu… Mów krótko… Kradzież? Szantaż? Napad?

Również i Fred roześmiał się na tak szczere postawienie kwestii przez detektywa. Przecząco jednak potrząsnął głową.

– Nie neguję – rzekł – że sprowadza mnie pewna sprawa… Bardzo się wstydzę i postaram się w przyszłości poprawić i cię przebłagać… Ale nie jest to żadna z tych, któreś wymienił.

– Więc? – zapytał zaciekawiony Den.

Fred nagle wypalił:

– Mój drogi! Czyś ty kiedyś zajmował się okultyzmem, spirytyzmem i podobnymi diabelstwami?

Detektyw spojrzał zdumiony na przyjaciela.

– Owszem – odparł – czytałem wiele dzieł z tej dziedziny… Lecz nie pojmuję, co to może mieć wspólnego z moim zawodem?

– Właśnie, że ma i bardzo wiele… Bo, wyobraź sobie, u nas, w Podbereżu, dzieją się takie rzeczy, że doprawdy ludzkie pojęcie przekracza.

– No… no…

– Widzę, uśmiechasz się ironicznie… Ja również do niedawna byłem niedowiarkiem…

– Więc duchy, zjawy i tego rodzaju awantury? – zapytał Den żartobliwie, a gdy Podbereski skinął głową, dodał: – Wierz mi, ilekroć w praktyce z podobnymi „zjawiskami” miałem do czynienia, dawały się wytłumaczyć w daleko naturalniejszy sposób…

Fred aż podskoczył na swym miejscu.

– Dlatego właśnie przybiegłem do ciebie! Ty taki zimny, o stalowych nerwach, opanowany, prędzej coś zrozumiesz z tej historii i nam dopomożesz, bo my nie wiemy już sami, co czynić…

– Zapal papierosa i zacznij od początku! – oświadczył detektyw, wyciągając srebrną, pokrytą monogramami papierośnicę. – Chętnie usłyszę opowieść o czartach…

Po drżeniu palców przyjaciela, gdy ten wyjmował papierosa, poznał, jak wielkie jest jego podniecenie.

– Zacznę więc od początku – jął mówić Fred, głęboko zaciągnąwszy się dymem. – Od początku… Jak wiesz, w naszej posiadłości, Podbereżu, znajduje się duży pałac, który czasem nawet zwą zamkiem, gdyż zachowała się jeszcze stara baszta… Zamieszkujemy tam… rodzice przed wojną umarli… moja siostra, ja i stryj Karol… brat nieboszczyka ojca… nie licząc kilku osób ze służby. Wychowałem się wraz z moją siostrą w tym zamku od dziecka i nigdy nic podejrzanego nie zauważyłem… Zaczęło się dopiero od miesiąca…

– Co się zaczęło?

– Stryj Karol jest zwariowany na punkcie okultyzmu! Odkąd utracił swój majątek, zamieszkał z nami, wciąż powtarzał, że „wyczuwa”, iż w pałacu „straszy”. Twierdził, że w nocy słyszy szmery, dziwne stąpania, ba, nawet widzi niezwykle światełka…

– Zwykłe halucynacje?

– I ja tak z początku sądziłem, śmiejąc się porządnie ze stryja! Bez żadnego respektu wydrwiwałem jego stare księgi, przeróżnych Agrippów, Paracelsusów i Lewich, w których wciąż siedzi zatopiony, mniemając, że pod ich wpływem ulega urojeniom…

– Rzecz oczywista!

– Zaczekaj! Rychło jednak zmuszony byłem uznać, że nie wszystko złożyć się da na karb wyobraźni.

– Ciekawe? – mruknął detektyw, nadal ironicznym tonem.

– Z kolei zaczęła opowiadać o strachach Wandzia, moja siostra… A wiesz… Wanda to niewiasta kresowa! Niemal nie zsiada z konia, wiecznie ugania się z psami po polach, dobrze umie się obchodzić i z browningiem, i z dubeltówką i byle czym jej nie nastraszysz! Otóż, abyś dobrze zrozumiał całą historię, muszę ci opisać rozkład naszego pałacu. Dół zajmuję ja wraz z siostrą i służbą, pierwsze piętro składa się z długiego korytarza, a po obu stronach znajdują się pokoje. Dotychczas rzadko który nasz gość tam nocował i sami nazywaliśmy górę muzeum ze względu na zapełniające komnaty stare sprzęty i obrazy. Kiedy sprowadził się do nas stryj Karol i zajął dwa pokoje po lewej stronie korytarza, to choć przedtem ani my, ani odwiedzające nas osoby nie zauważyły nigdy zjawisk niezwykłych, mimo że i o naszym pałacu, jak i o każdym starym domostwie krążą różne legendy, jął twierdzić z całą stanowczością, że w komnatach naprzeciw po prawej stronie „straszy” i że objawy te biorą swój początek w pokoju ostatnim w głębi korytarza… Wtedy Wanda, chcąc sama sprawdzić, ile prawdy zawiera opowiadanie stryja, postanowiła tam zanocować. Pierwszej nocy posłyszała jakby brzęk ciągniętych po korytarzu ciężkich łańcuchów… Wypadła ze światłem na korytarz, nie spostrzegła nikogo, tylko w tejże chwili wraz z nią wyjrzał i stryj Karol… I jego obudziły niesamowite hałasy… Więc nie halucynacja!

– Hm… – mruknął detektyw, pocierając ręką po czole. – Dziwne…

– Prawda? Ale to dopiero początek! Wnet ci włosy staną dęba na głowie! Podobno jestem odważny, lecz… słuchaj dalej… Wanda nie bardzo jeszcze przejęła się tym wypadkiem, żartując nazajutrz, że ulegli wraz ze stryjem nerwom lub że stryj chciał ją nastraszyć i sam czymś włóczył po korytarzu… Śpi więc drugą noc. Nagle zostajemy obudzeni przeraźliwym krzykiem. Biegnę wraz ze służącym, starym Mateuszem, na górę i widzę, że do przeklętego pokoju przed nami również spieszy stryj Karol, blady i drżący… Wpadamy. Wanda leży na łóżku zemdlona… udało się nam ją docucić z wielkim trudem… Długo bełkotała słowa bez związku, wodząc po nas błędnym wzrokiem i wskazując na swoją szyję, na której widniały jakieś znaki. Wreszcie, gdyśmy ją znieśli na dół i zajaśniały pierwsze blaski słonecznego poranka, jęła nieco się uspokajać. Jej przygoda jest nie do wiary! Otóż leżąc w łóżku, rozbudzona w oczekiwaniu, czy nie powtórzą się wczorajsze hałasy, doznała nagle dziwnego wrażenia, że nie znajduje się sama w pokoju. Zrywa się więc z posłania z browningiem w ręku i nic podejrzanego wyśledzić nie może. Ale nagle bez wszelkiej przyczyny, bo okna były zamknięte, gasną dwie świece znajdujące się przed nią na nocnym stoliku i czuje silny, lodowaty powiew, który je zgasił… „Kto tu?” – woła przestraszonym głosem, nie otrzymując odpowiedzi… Natomiast w ciemnościach widzi jakby kontur ludzkiej głowy, a w nim wielkie ogniste oczy, patrzące z niewypowiedzianą nienawiścią… Wanda chce się poruszyć, podnieść broń gotową do strzału… Nie może… Owe straszliwe ślepia hipnotyzują ją, przyprawiając o całkowity bezwład, jak wzrok węża upatrzoną na łup ptaszynę… Zbliżają się, napawając się cierpieniem ofiary… I wtem – opowiada Wanda – poczuła zimne kościste palce niczym palce kościotrupa, błądzące powoli po jej ciele… Pod ich wpływem rewolwer wypadł z bezsilnej dłoni na łóżko, a one, jak macki okropne, pełzły wzdłuż piersi do gardła… a spocząwszy na gardle, poczęły dusić… Sama nie wie, jak wyrwał się jej ów okrzyk przerażenia, gdyż poprzednio głosu z siebie nie mogła wydobyć…

– Nadzwyczajne! – zawołał Den, nie wiedząc, co sądzić o posłyszanej opowieści. – Na własne oczy widzieliście te znaki?

– Tak, jak ciebie widzę! – odparł Fred. – Cztery sinawo-czerwone plamki, pochodzące najwyraźniej od jakiegoś uścisku… Wanda, wesoła i żywa jak ogień, po dziś dzień nie może przyjść do siebie… Działo się to mniej więcej tydzień temu… Oczywiście po tym wypadku nie próbowała nadal nocować na górze… Na dół, mimo całego zamiłowania do okultyzmu, sprowadził się i stryj Karol…

– Powiadasz, że działo się to przed tygodniem? A od tej pory nie zaszły żadne niezwykłe wypadki?

– Czekaj, jeszcze nie koniec… Po historii z Wandą, gdy i stryj nie chciał dalej w swoim pokoju zamieszkiwać, zdecydowałem się sam wszystko sprawdzić osobiście…

– No i cóż? – teraz dopiero Den wydał się poruszony.

– Nareszcie cię zajęło! – uśmiechnął się lekko Podbereski, widząc, z jakim zainteresowaniem detektyw łowi jego słowa, podczas gdy na początku przysłuchiwał się dość obojętnie. – Zaraz się dowiesz… Pragnąc więc sprawdzić osobiście, postanowiłem nocować wraz ze starym Mateuszem w owym pokoju, ostatnim po prawej stronie korytarza, w którym nocowała Wanda, a w którym wedle naszych rodzinnych podań miało kiedyś zostać popełnione morderstwo… Uzbroiwszy się dobrze i zabrawszy ze sobą psa, dużego wilka, poustawialiśmy po rogach pokoju świece, oczekując, co dalej nastąpi… Zapomniałem ci dodać, że te diabelstwa dzieją się w nocy wyłącznie, w dzień nic tam nie zauważysz… Czekaliśmy niedługo… Skoro tylko wybiła północ, świece, a było ich z dziesięć, zgasły, zdmuchnięte przez niewidzialne usta, a przed nami zajaśniały straszliwe oczy, o których opowiadała Wanda… Pies ze skowytem uciekł pod łóżko… W owych oczach było coś tak potwornego, że ja, który dotychczas sądziłem o sobie, że nie znam uczucia lęku, wystrzeliwszy parokrotnie na oślep, uciekłem, krzycząc nieludzko, z pokoju. Za mną, ze skowytem, pies… Powróciwszy po chwili z pozostałą służbą i światłem, odnaleźliśmy zemdlonego na podłodze Mateusza. Żadna krzywda na szczęście mu się nie stała i na jego ciele nie znaleźliśmy znaków ani ran. Zemdlał ze strachu jak Wanda i dopiero udało się go docucić po dłuższych zabiegach… Od tej pory przeklętą górę zamknąłem na cztery spusty i nikomu nie pozwalam zaglądać do komnat… Czasem wydaje się nam, że dobiegają stamtąd jakieś jęki czy brzęk włóczonych łańcuchów… Sam zaś przybyłem do ciebie, żebyś nas ratował, bo w obecnym stanie rzeczy siostra moja nadal nie chce zamieszkiwać w pałacu i jeśli tak dalej pójdzie, zmuszony będę za bezcen sprzedać majątek… Teraz, kiedy wiesz wszystko, radź! Mów, co o tym sądzisz?

Zaległa chwila milczenia. Trudno było Denowi dać natychmiast odpowiedź.

Zastanowił się. Nie wątpił, że Fred nie zmyśla. Również, dobrze znając Freda, wiedział, że nie uległ on halucynacji. Lecz w trzeźwym umyśle detektywa wprost nie mieściły się podobne wypadki. Czytał wprawdzie w odnośnej literaturze o różnych przykładach zjawisk nadzwyczajnych, niedających się w sposób normalny wytłumaczyć, słyszał nawet w Warszawie o „strachach” i przy ulicy Mokotowskiej, i Emilii Plater, i Bagateli, tamte jednak objawy miały odmienny charakter. Ale ta cała historia o starym zamczysku z groźnymi i niebezpiecznymi zjawami wydawała mu się nadto fantastyczna. Z drugiej zaś strony któż miał w tym cel, aby straszyć Freda…

– Hm… – mruknął po chwili dłuższego namysłu, machinalnie kreśląc jakieś kółka na leżącym przed nim papierze, jak to było w jego zwyczaju, gdy zastanawiał się nad czymś głęboko. – Dziwne… Bardzo dziwne… Cóż właściwie ja wam mogę poradzić? Ani na sekundę nie wątpię w prawdziwość twoich słów… Również nie wątpię, że nie uległeś przywidzeniom… Nie ma podstawy sądzić, że któryś z domowników umyślnie figle urządza.

– Wykluczone! Ładne figle! Przysięgam ci, iż żaden człowiek nie potrafiłby zainscenizować takich objawów…

– Tym bardziej… Jakaż więc będzie moja pomoc? Zwróć się raczej do metapsychików, badaczy objawów niezwykłych…

Fred jął protestować gwałtownie.

– Nie… nie! – zawołał. – Ty jeden dodasz nam ducha, wytłumaczysz, co to wszystko oznacza! Nie pragnę wtajemniczać obcych i wywoływać dokoła naszej rodziny niezdrowej sensacji… Zresztą… Stryj Karol niby to jest okultystą, a uciekł pierwszy… Nie odmawiaj… Przyjedź do nas…

A gdy detektyw nieokreślenie potrząsnął głową, dalej nalegał.

– Potraktuj to jako odwiedziny u nas, jako krótki wypoczynek na wsi… Dawno zamierzałem cię zaprosić i nie gniewaj się, że tak późno przychodzi zaproszenie… Błagam, przyjedź! Toć my wszyscy tam dostaliśmy już niemal pomieszania zmysłów, ja sam czasem poczytuję siebie za wariata… Przysiągłem siostrze, że cię namówię, siłą przywiozę…

Den tylko pozornie się wzdragał. I jego nęciła znajomość z groźnym przybyszem z zaświatów. Walka z duchem usiłującym dusić, usiłującym mordować – to stać się mogło naprawdę ciekawe! Lecz tyle miał obecnie do przeprowadzenia spraw… Jedna z nich, szczególnie tajemnicza i niezwykła, zaprzątała go bardzo…

– Okropnie jestem zajęty – bąknął. – Nie wiem, czy uda mi się wyrwać…

– Jeśli zechcesz, na pewno zdołasz się uwolnić! – prosił Fred, widząc, że przyjaciel ulega jego namowom. – Zaczekamy parę dni, choćby tydzień… Przez ten czas duch nam chyba krzywdy nie zrobi… Jakiś ty dobry, że nie odmawiasz! Więc przyjedziesz? Zgoda?

Detektyw jeśli się decydował – decydował się szybko.

– Zgoda! Za tydzień będę w Podbereżu! – rzekł krótko. – Wcześniej nie mogę! O ile zajdzie potrzeba, pozostanę dłużej…

– Nie wiem, jak ci mam dziękować! – wymówił, chwytając rękę Dena i ściskając ją serdecznie, a banalne słowa wdzięczności zabrzmiały w ustach Freda szczerze i gorąco.

Oto w jaki sposób detektyw znalazł się w starym kresowym pałacu.

Tam obok był ten pokój!

Pomimo usilnych próśb detektywa nie pozwolił mu gospodarz w nim zanocować od razu. Widocznie obawiając się, aby po męczącej drodze mogące nastąpić w razie bezpośredniego zetknięcia się ze zjawą wzruszenia nie okazały się zbyt silne, pragnął, aby w ogóle pierwszą noc Den spędził na dole. Dopiero po długich naleganiach zgodził się uprzątnąć dwa pokoje sąsiadujące z „diabelską komnatą”. W najbliższym znajdował się Den – w dalszym Fred. Tak miało być bezpieczniej. Twierdził bowiem stanowczo nadal Podbereski, że niesamowite objawy ograniczają się li tylko do tajemniczego pokoju; gdy w innych słychać doskonale hałasy i jęki, widma jednak się tam nie pokazują…

Drzwi od obu komnat pozostały otwarte, nocowali więc jakby w jednym pokoju. Leżąc w łóżku, detektyw doskonale widział Freda, jak ten, znużony gawędą, spał z głową owiniętą w kołdrę snem sprawiedliwego. Spał mocno, choć przysięgał przedtem, że nie zaśnie, a czuwać będzie nad bezpieczeństwem przyjaciela. Lecz… Den przybył do Podbereża dość późno, bo około jedenastej wieczorem, a potem rozmawiali długo…

Uśmiechnął się i spojrzał na zegarek.

Druga.

Za oknami niebo z ciemnoszafirowego poczynało stawać się szare, a sam pokój coraz wyraźniejszy, jakby kto z niego powoli usuwał zasłony.

Dziś więc nic już nie nastąpi!

Z żalem jakby spojrzał Den na drzwi wiodące do komnaty – „siedziby czarta”. Były zamknięte na klucz – tkwił on w zamku i najlżejszy szelest nie zdradzał, aby poza nimi miało się dziać coś osobliwego.

Detektyw poprzednio już nie mogąc pohamować swej niecierpliwości, zdążył zajrzeć do wewnątrz. Straszliwa komnata wyglądała jak każda inna z komnat górnej części pałacu. Stare meble, obrazy, duże łoże rzeźbione, z baldachimem. Podobna do tej, w której się znajdował. Na ogół ponuro. Lecz któryż pokój nie wyda się ponury przy migotliwym blasku świecy, jeśli na dodatek o nim krążą legendy?

Więc próżno czekał całą noc – nic nie potwierdzi posłyszanych opowieści? Widma są grzeczne i uszanowały pojawienie się gościa. A może ulękły się one walki, domyśliwszy się, że Den im niespodziankę szykuje? Bo wiedząc, iż lubią płatać swe figle w ciemnościach, zdmuchnąwszy najpierw świece, przywiózł wraz z sobą kilka ręcznych lampek elektrycznych o silnych bateriach do pozbawionego podobnego oświetlenia pałacu. Dwie spoczywają na nocnym stoliku tuż obok browninga, dwie zaś inne doręczył Fredowi, na wszelki wypadek…

Więc nic?

Nagle…

Nagle posłyszał Den dziwny szmer. W pierwszej chwili sam nie mógł określić, czy pochwycił go naprawdę, czy też się pomylił. Lecz nie! Do słuchu, zaostrzonego naprężonym oczekiwaniem, powtórnie dobiegł niewyraźny szelest.

Tak! Niewątpliwie z tamtej komnaty!

Detektyw, niczym struna, wyprężył się na swoim posłaniu.

Czyżby?

Szmer wciąż się potęgował, stawał się coraz wyraźniejszy. Wyraźny do tego stopnia, że stwierdzić można było przyczynę, jaka dźwięki wywołała. Nie dolatywał już jakiś hałas niezrozumiały, ale rozbrzmiewały obecnie coraz mocniej odgłosy kroków…

Kroki mężczyzny, stąpającego ciężko i powoli w kierunku zamkniętych drzwi…

– Fred! Słyszysz… – zawołał półgłosem Den, wyskakując z łóżka.

Ale Podbereski spał twardo. Musiał detektyw do niego podbiec i potrząsnąć za ramię parokrotnie, zanim się obudził.

– Słuchaj… Zaczyna się… Chwytaj za broń…

Pod wpływem słów detektywa Fred oprzytomniał natychmiast. Błyskawicznie porwał się z posłania i pochwyciwszy browning oraz lampki, pośpieszył w ślad za Denem do pierwszego pokoju.

– Tam…

Tymczasem kroki za drzwiami zatrzymały się. Rzekłbyś, ten, który za nimi się czaił, przestępował teraz z nogi na nogę w niepewności, co dalej ma czynić, a jednocześnie szukał klamki, bo wzdłuż drzwi biegło jakby lekkie, po omacku, pociąganie palcami.

– Pragnie wejść? Już ja mu dopomogę! Fred… uwaga…

Obaj, tylko w koszulach, a ściskając mocno rewolwery i lampki w rękach, skradali się na palcach ku zamkniętym drzwiom, na spotkanie tajemniczego przybysza.

Tylko przekręcić klucz w zamku, mocno szarpnąć, a później rychło się okaże, jak wygląda zjawa w potokach elektrycznego światła.

Den dotykał klucza….

Lecz zanim zdążył go poruszyć – raptem zamknięte drzwi rozwarły się same.

Same! Ujrzał przed sobą czarną ciemnię pokoju i wionął nań lodowaty powiew.

Chciał coś zawołać i nie mógł. Bo w tejże samej chwili zabłysły tuż przed nim dwa światła żółto-zielone, niczym ślepia straszliwe, a jednocześnie zagrzmiał potężny głos:

– Poz… nasz… ty mnie!

Den nie był tchórzem. W głosie jednak zadźwięczało coś tak groźnego, a ślepia na sekundę wżarły się weń z taką siłą, że stał niczym przykuty do miejsca, dosłownie nie mogąc się poruszyć.

Dopiero nieco oprzytomniał, gdy nad uchem huknął wystrzał i rozległo się głośne przekleństwo.

– A… psia krew!… Zgiń… ty czarcie.

To stojący za nim Fred wypalił z browninga. Później drugi raz i trzeci.

Ślepia znikły.

Detektyw, otrząsnąwszy się z wrażenia, wraz z przyjacielem wpadł do komnaty. Ostry blask elektrycznych latarek rozproszył mrok. Półmrok właściwie, gdyż pokój nie był całkowicie ciemny, dotarły tam już szare promienie przedświtu.

Długo wodzili latarkami dokoła, po ścianach, po najdalszych kątach. Nigdzie nikogo…

Komnata była pusta. Stanowczo pusta i żaden najdrobniejszy szczegół nie zdradzał, aby jakakolwiek istota mogła się tam niedawno znajdować.

Z osłupieniem spojrzeli na siebie.

– Psia krew! – powtórzył Podbereski.

Teraz jął Den powoli, systematycznie oglądać i opukiwać ściany. Daremnie! Ani śladu próżni lub potajemnych drzwi, zręcznie ukrytych w tapecie. Odsuwał sprzęty, zajrzał pod łóżko, oświetlił wnętrze wielkiej gdańskiej szafy, wreszcie ukląkłszy, czołgał się po podłodze, badając starannie najdrobniejszą szparę, najmniejszą szczelinę.

Powstał spocony i zakurzony.

– Nic! Ale za dnia lepiej poszukam! – oświadczył.

Fred smutno potrząsnął głową.

– Dziesięć razy przetrząsnąłem i przeszukałem starannie ten nieszczęsny pokój! Niestety na próżno! Zresztą…

Obaj, nie zamykając drzwi nawet za sobą, powrócili do zajmowanej przez Dena sypialni. Detektyw usiadł na łóżku i zapalił papierosa. Podbereski zaś dokończył swą myśl:

– Zresztą – powtórzył – jak to wytłumaczysz, że drzwi, które sam zaryglowałeś i sam przekręciłeś klucz w zamku, otworzyły się nagle?

Detektyw nie odparł wprost na to zapytanie, natomiast zagadnął:

– Czy słyszałeś głos?

– Najwyraźniej! Wykrzyknął: „Poznasz ty mnie!”.

Den wypuścił z ust wielki kłąb dymu.

– „Poznasz ty mnie!”… a więc pogróżka.

– Mam się strzec! Doskonale! A widziałeś, Fred, żółto-zielone ślepia?

– Jak to czy widziałem? Wpijały się w ciebie ze złością i nienawiścią! Jak przedtem w Wandę i we mnie! Po raz drugi je widzę! Hipnotyzują człowieka, przykuwają do miejsca, są potworne…

– Tak, przykuwają do miejsca! – powoli wymówił Den, wspominając dziwne uczucie ni to lęku, ni to kompletnego bezwładu, jakie nim owładnęło na widok groźnego zjawiska. – Masz słuszność, te oczy są potworne…

Tymczasem pierwsze blaski wschodzącego słońca zdążyły całkowicie rozproszyć mroki. Światło przenikało już wszędzie, łącząc się z żółtawym płomieniem zapalonych świec.

– Widzisz więc – rzekł po chwili milczenia Fred – że nie zwariowałem, opowiadając ci te historie! Ale tu można zwariować! Dziś zapewne nic więcej się już nie wydarzy, bo czart czy inny demon, który raczył nam się objawić, za dnia nie ma zwyczaju składać odwiedzin… Drzwi jednak zamknę…

Znów zasunął rygle i przekręcił klucz z pasją.

– Słaba pociecha! – dodał. – Jeśli zechce, powtórnie otworzy! Teraz, skoroś sam się przekonał, mów, co o tym sądzisz?

– Sądzę – odparł – że o ile nie grozi nam nowa wizyta złośliwego jegomościa, najlepiej zrobimy, postarawszy się natychmiast zasnąć. Jutro bliżej się zajmę tą sprawą…

– No dobrze! – napierał Fred. – Ale jakie jest twoje zdanie?

Den zapalił nowego papierosa.

– Moje zdanie? – mruknął. – Chwilowo żadne! Przyznaję, po raz pierwszy spotykam się z czymś podobnym i nigdy nie spodziewałem się, że z takim zetknę się przeciwnikiem! Otrzymałem wyzwanie i to wyzwanie przyjmuję! Co z tego wyjdzie, nie wiem. Może ulegnę siłom diabelskim… Te drzwi… ten głos… te ślepia! W każdym razie chętnie pozostanę w Podbereżu. Nic więcej obecnie nie dowiesz się ode mnie… A teraz dobranoc, Fred…

– Dobranoc! – powtórzył gospodarz z lekkim rozczarowaniem w głosie. Mniemał, że detektyw obszerniej zechce omówić przeżyte przed chwilą wrażenia.

Znał go jednak zbyt dobrze, aby nalegać. Tym bardziej, że naleganie nie doprowadziłoby do konkretnej odpowiedzi.

– Chyba nic nie zakłóci nam spoczynku! – rzucił na odchodne, udając się do swej sypialni.

Rychło dobiegło stamtąd głośne chrapanie.

Choć Den udawał, że jest wielce znużony, gdy tylko spostrzegł, że przyjaciel zasnął, podniósł się cicho z łóżka i na palcach zbliżył do zamkniętych drzwi, do których przywarł uchem. Lecz mimo że nadsłuchiwał długo, podejrzany szmer nie zmącił ciszy. Widocznie gość z zaświatów spełniwszy swe zadanie i udzieliwszy ostrzeżenia, nie uważał za stosowne przybyć powtórnie.

Detektyw, coraz bardziej zamyślony, powrócił do łóżka.

Było już po czwartej i dobrze przypiekały promienie słoneczne, gdy sen wreszcie skleił jego powieki.

Konterfekt (daw.) – portret, wizerunek.

Kares (daw.) – pieszczotliwy gest lub czułe słowo.POLECAMY RÓWNIEŻ

KLASYKI POLSKIE KRYMINAŁY

Kryminały przedwojennej Warszawy

- _Marek Romański_, Mord na Placu Trzech Krzyży. Tom 1
- _Stanisław Antoni Wotowski_, Demon wyścigów. Powieść sensacyjna zza kulis życia Warszawy. Tom 2
- _Stanisław Antoni Wotowski_, Tajemniczy wróg przy Alejach Ujazdowskich. Tom 3
- _Stanisław Antoni Wotowski_, Upiorny dom w Pobereżu. Tom 4
- _Marek Romański_, W walce z Arsène Lupin. Tom 5
- _Marek Romański_, Mister X. Tom 6
- _Marek Romański_, Miss o szkarłatnym spojrzeniu. Tom 7
- _Marek Romański_, Szpieg z Falklandów. Tom 8
- _Marek Romański_, Tajemnica kanału La Manche. Tom 9
- _Marek Romański_, Pająk. Tom 10
- _Marek Romański_, Znak zapytania. Tom 11
- _Marek Romański,_ Prokurator Garda. Tom 12
- _Marek Romański,_ Złote sidła, pierwsza część. Tom 13
- _Marek Romański,_ Defraudant, druga część. Tom 13
- _Marek Romański_, Małżeństwo Neili Forster. Tom 14
- _Marek Romański,_ Serca szpiegów, pierwsza część. Tom 15
- _Marek Romański_, Salwa o świcie, druga część. Tom 15
- _Marek Romański_, Zycie i śmierć Axela Branda. Tom 16
- _Kazimierz Laskowski,_ Agent policyjny. Papiery po Hektorze Blau. Tom 17
- _Walery Przyborowski_, Czerwona skrzynia. Tom 18
- _Walery Przyborowski_, Widmo na kanonii (pierwsza i druga część). Tom 19
- _Antoni Hram_, Upiór podziemi. Tom 20

Inspektor Bernard Żbik

Adam Nasielski

- Alibi. Tom 1
- Opera śmierci. Tom 2
- Człowiek z Kimberley. Tom 3
- Dom tajemnic w Wilanowie. Tom 4
- Grobowiec Ozyrysa. Tom 5
- Skok w otchłań. Tom 6
- Puama E. Tom 7
- As Pik. Tom 8
- Koralowy sztylet i inne opowiadania. Tom 9

Najciekawsze kryminały PRL

- _Tadeusz Starostecki_, Plan Wilka. Tom 1
- _Zuzanna Śliwa_, Bardzo niecierpliwy morderca. Tom 2
- _Janusz Faber_, Ślady prowadzą w noc. Tom 3
- _Kazimierz Kłoś_, Listy przyniosły śmierć. Tom 4
- _Janusz Roy_, Czarny koń zabija nocą. Tom 5
- _Zuzanna Śliwa_, Teodozja i cień zabójcy. Tom 6
- _Jerzy Żukowski_, Martwy punkt. Tom 7
- _Jerzy Marian Mech_, Szyfr zbrodni. Tom 8
- _G.R Tarnawa_, Zakręt samobójców. Tom 9
- _I. Cuculescu (pseud.)/Iwona Szynik_, Trucizna działa. Tom 10

Klasyka angielskiego kryminału

Edgar Wallace

- Tajemnica szpilki. Tom 1
- Czerwony Krąg. Tom 2
- Bractwo Wielkiej Żaby. Tom 3
- Szajka Zgrozy. Tom 4
- Kwadratowy szmaragd. Tom 5
- Numer Szósty. Tom 6
- Spłacony dług. Tom 7
- Łowca głów. Tom 8

Detektyw Asbjørn Krag

Sven Elvestad

- Człowiek z niebieskim szalem. Tom 1
- Czarna Gwiazda. Tom 2
- Tajemnica torpedy. Tom 3
- Pokój zmarłego. Tom 4

NOWE POLSKIE KRYMINAŁY

Kryminały Warszawskie

Wojciech Kulawski

- Lista sześciu. Tom 1.
- Między udręką miłości a rozkoszą nienawiści. Tom 2.
- Zamknięci. Tom 3
- Poza granicą szaleństwa. Tom 4

Komisarz Ireneusz Waróg

Stefan Górawski

- Sekret włoskiego orzecha. Tom 1
- W cieniu włoskiego orzecha. Tom 2

Kapitan Jan Jedyna

Igor Frender

- Człowiek Jatka - Mroczna twarz dwulicowa. Tom 1
- Mordercza proteza. Tom 2

Tim Mayer

Wojciech Kulawski

- Syryjska legenda. Tom 1
- Meksykańska hekatomba. Tom 2