W gabinecie lekarza specjalisty. Ginekologia i położnictwo. Niepłodność. Najczęstsze problemy - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
1 stycznia 2018
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
W gabinecie lekarza specjalisty. Ginekologia i położnictwo. Niepłodność. Najczęstsze problemy - ebook
Pierwszy numer pod redakcją naukową prof. Piotra Laudańskiego, skierowany do praktykujących ginekologów-położników i endokrynologów, jest poświęcony tematowi niepłodności, która jest chorobą społeczną dotyczącą 10–15 procent par.
W numerze 1 omówiono:
- diagnostykę, która powinna być rozpoczęta tak szybko jak tylko jest to możliwe. Zwrócono uwagę na możliwość wykonywania określonych badań diagnostycznych w zakresie podstawowej opieki ginekologicznej bez konieczności konsultacji z ośrodkiem wspomaganego rozrodu – np. badanie drożności jajowodów za pomocą tzw. wysokokontrastowej histerosalpingografii, która z powodzeniem może być wykonywana w każdym gabinecie ginekologicznym wyposażonym w ultrasonograf.
- podstawy patofizjologicznych zaburzeń fazy lutealnej ze szczególnym uwzględnieniem potencjalnej roli progesteronu oraz różne schematy podawania preparatów progesteronu w zależności m.in. od stężeń hormonu w surowicy krwi. Wśród specjalistów zajmujących się niepłodnością temat ten jest obecnie szeroko dyskutowany z uwagi na brak jednoznacznych wytycznych dotyczących diagnostyki i leczenia niewydolności fazy lutealnej.
- jeden z najpoważniejszych problemów współczesnej medycyny rozrodu, jakim są poronienia nawracające ze względu na ograniczone możliwości terapeutyczne. W artykule przedstawiony został schemat stosowania gonadotropin mający na celu zwiększenie grubości i – potencjalnie – jakości endometrium, który stanowi ciekawą alternatywę, możliwą do przeprowadzenia w gabinecie ginekologicznym w codziennej praktyce.
Temat kolejnego numeru:
Zaburzenia endokrynologiczne kobiet – wydanie pod redakcją prof. Romualda Dębskiego.
| Kategoria: | Medycyna |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-200-5687-7 |
| Rozmiar pliku: | 1,3 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Słowo wstępne
Szanowni Państwo,
niepłodność jest chorobą społeczną dotyczącą 10–15 procent par. Okazuje się, że problem ten m.in. w krajach Europy Wschodniej występuje częściej niż w pozostałych regionach globu.
Powszechnie uważa się, że proces diagnostyczno-leczniczy w przypadku niepłodności należy rozpocząć u par starających się o ciążę przez 6–12 miesięcy, w zależności od wieku kobiety (po 35. roku życia diagnostykę inicjuje się wcześniej). Diagnozowanie przyczyn niepłodności, bez względu na czas jej trwania, podejmuje się u kobiet wykazujących cechy przedwczesnego wygasania funkcji jajników (np. po operacji jajników, po radioterapii lub u takich, które przyjmowały leki cytotoksyczne), ze stwierdzoną endometriozą lub podejrzeniem zaburzeń funkcjonowania endometrium bądź jajowodów (np. po przebytych stanach zapalnych).
U mężczyzn również pewne dane z wywiadu powinny skłaniać do jak najszybszej diagnostyki. Dotyczy to głównie incydentu urazu jąder, świnki w wieku dorosłym, objawów impotencji lub innych zaburzeń seksualnych, przebytej chemioterapii i/lub radioterapii, a także wywiadu w kierunku niepłodności z inną partnerką. We wszystkich tych przypadkach powinniśmy rozpocząć diagnostykę niepłodności tak szybko, jak to tylko możliwe.
W niniejszym opracowaniu zostały przedstawione podstawowe informacje na temat diagnostyki i leczenia niepłodności. Sam proces diagnostyczny jest stosunkowo prosty, ale wymaga skrupulatnego zebrania wywiadu, przeprowadzenia badania fizykalnego i ultrasonograficznego oraz podstawowych badań laboratoryjnych.
W rozdziale dotyczącym diagnostyki doc. Piotr Pierzyński, mający duże doświadczenie jako specjalista medycyny rozrodu w Wielkiej Brytanii i Polsce, zwraca uwagę na możliwość wykonywania określonych badań w zakresie podstawowej opieki ginekologicznej bez konieczności konsultacji z ośrodkiem wspomaganego rozrodu. Opisuje on m.in. badanie drożności jajowodów za pomocą tzw. wysokokontrastowej histerosalpingografii (HyCoSy), która z powodzeniem oraz nawet przy niedużym doświadczeniu specjalisty może być wykonywana w każdym gabinecie ginekologicznym wyposażonym w ultrasonograf.
Opisane przeze mnie schematy leczenia niepłodności za pomocą cytrynianu klomifenu, letrozolu czy gonadotropin są proste w stosowaniu, jednakże wymagają działania według określonych zasad, które przedstawiłem w punktach. Schematy te są szczególnie skuteczne u par, u których jedyną przyczynę niepłodności stanowią zaburzenia owulacji, i tylko w przypadku ujemnego wywiadu w kierunku przebytych operacji jamy brzusznej, endometriozy czy zapalenia miednicy mniejszej, kiedy to wymagane jest sprawdzenie drożności jajowodów w pierwszej kolejności. Podkreślam konieczność wykonania badania nasienia u partnera w celu wykluczenia czynnika męskiego niepłodności.
Prof. Waldemar Kuczyński, jeden z pionierów leczenia niepłodności w Polsce, w pierwszej części swojego rozdziału skupił się na podstawach patofizjologicznych zaburzeń fazy lutealnej ze szczególnym uwzględnieniem potencjalnej roli progesteronu. W drugiej części opisuje natomiast różne schematy podawania preparatów progesteronu w zależności m.in. od stężeń hormonu w surowicy krwi. Wśród specjalistów zajmujących się niepłodnością temat ten jest obecnie szeroko dyskutowany z uwagi na brak jednoznacznych wytycznych dotyczących diagnostyki i leczenia niewydolności fazy lutealnej.
W ostatnim rozdziale staram się zmierzyć z jednym z najpoważniejszych problemów współczesnej medycyny rozrodu, jakim są poronienia nawracające. Mimo że dość szczegółowo, na podstawie dowodów naukowych oraz własnych doświadczeń, opisuję podstawy diagnostyki i leczenia, należy pamiętać, iż ogromne zróżnicowanie przyczyn tego zjawiska oraz – w większości przypadków – brak podstawowej wiedzy na jego temat uniemożliwiają skuteczną diagnostykę poronień nawracających. Tylko w wybranych sytuacjach możliwe jest wdrożenie jakiejkolwiek skutecznej terapii. Jednak istnieją pewne możliwości terapeutyczne – np. schemat stosowania gonadotropin mający na celu zwiększenie grubości i – potencjalnie – jakości endometrium, który stanowi ciekawą alternatywę, możliwą do przeprowadzenia w gabinecie ginekologicznym w codziennej praktyce.
Serdecznie zachęcam do lektury wszystkich rozdziałów. Mam nadzieję, że będą one cenną pomocą w Państwa codziennej pracy.
Prof. dr hab. n. med. Piotr LaudańskiDiagnostyka niepłodności
Dr hab. n. med. Piotr Pierzyński
Niepłodność jest jedynym schorzeniem dotyczącym par, a nie pojedynczych chorych. Możliwość uzyskania ciąży przez parę przy regularnym współżyciu zależy od płodności obojga partnerów. Średnio jedna piąta par uzyskuje ciążę po jednym cyklu współżycia, połowa – po ok. 6 miesiącach, a trzy czwarte – po 9 miesiącach. Po 12 miesiącach regularnego współżycia ciąży nie doczekuje ok. 15% par, natomiast połowa z nich uzyskuje ją po kolejnych 12 miesiącach bez żadnego leczenia . Diagnostyka niepłodności powinna zostać zainicjowana po pierwszym roku starań o ciążę w sytuacji, gdy kobieta ma mniej niż 35 lat. Biorąc pod uwagę przyspieszoną utratę rezerwy jajnikowej po 35. roku życia, jeżeli kobieta taki wiek przekracza, wstępną diagnostykę należy podjąć po 6 miesiącach nieskutecznych starań .
Wstępna konsultacja obejmuje ocenę sytuacji medycznej zarówno kobiety, jak i mężczyzny. Szacuje się, że wśród przyczyn niepłodności czynnik męski oraz czynnik żeński mają mniej więcej równy udział (po ok. 40%); ok. 10% przypisuje się niepłodności idiopatycznej, a u 10% par problemy z uzyskaniem ciąży wynikają z nieprawidłowości dotyczących obojga partnerów .
W czasie konsultacji oraz późniejszych procedur diagnostycznych równą uwagę należy poświęcić diagnostyce zarówno czynnika męskiego, jak i żeńskiego. Przygotowanie do leczenia niepłodności powinno również obejmować przygotowanie do ciąży (zob. tab. 1).
DIAGNOSTYKA CZYNNIKA ŻEŃSKIEGO
WYWIAD I BADANIE FIZYKALNE
Szczegółowy wywiad w diagnozowaniu czynnika żeńskiego powinien zostać przeprowadzony na pierwszej konsultacji. Należy ustalić dokładny (w miesiącach) czasokres starań o ciążę definiowany jako czas regularnego (2–3 razy w tygodniu) współżycia bez zabezpieczeń. Wywiad dotyczący przebiegu cykli miesiączkowych powinien obejmować informacje na temat czasu ich trwania i regularności oraz występowania objawów owulacji lub plamień w przebiegu cyklu. Wywiad położniczy będzie obejmować szczegółowy przebieg ciąż, porodów i poronień, czasokresy starań o ciążę przy poszczególnych ciążach oraz długość okresu karmienia piersią.
Wywiad ogólny powinien być przede wszystkim ukierunkowany na schorzenia mogące sygnalizować patologie w obrębie układu rozrodczego bądź zaburzenia endokrynologiczne, takie jak nieprawidłowości w funkcji tarczycy, hirsutyzm, mlekotok czy dyspareunia. Ponadto w czasie pierwszej konsultacji należy uzyskać szczegółowe informacje na temat częstości współżycia, wywiadu rodzinnego oraz stylu życia, w tym palenia tytoniu i spożycia alkoholu.
Badanie fizykalne podczas takiej konsultacji obejmuje badania we wziernikach i ginekologiczne. Należy wówczas również odnotować stopień rozwoju cech płciowych oraz obecność objawów innych schorzeń ogólnoustrojowych, takich jak choroby tarczycy, nadwaga czy hirsutyzm. Tkliwość w badaniu dwuręcznym może wskazywać na przewlekły proces zapalny w miednicy mniejszej lub endometriozę. Dodatkowymi zmianami występującymi w przebiegu endometriozy będzie obecność pogrubienia/guzowatości przegrody pochwowo-odbytniczej bądź zagłębienia. Powiększenie czy nieregularny kształt trzonu macicy mogą wskazywać na obecność mięśniaków lub adenomiozy. Badalny opór w rzucie przydatków może wiązać się z obecnością guzów jajnika.
Badanie USG sondą dopochwową jest obecnie przedłużeniem i poszerzeniem badania fizykalnego oraz nieodłączną jego częścią. Powinno ono zostać opisane w raporcie przedstawianym diagnozowanej parze. Istotna jest też szczegółowa ocena liczby pęcherzyków antralnych (antral follicle count – AFC) w obu jajnikach, jak również dokładny opis anatomii macicy w przypadku jej patologii, takiej jak mięśniaki, ze szczególnym uwzględnieniem opisu ich położenia i możliwego wpływu na zachodzenie w ciążę. W czasie badania ultrasonograficznego poza standardową oceną anatomii narządu rodnego obowiązuje również ocena adekwatności obrazu USG w odniesieniu do danej fazy cyklu. Każda nieprawidłowość lub wątpliwość mogą wymagać powtórzenia badania w innej fazie cyklu. Standardowo optymalny moment przeprowadzenia oceny rezerwy jajnikowej to wczesna faza folikularna.
TABELA 1.
Podstawowe badania w ocenie pary z niepłodnością
OCENA REZERWY JAJNIKOWEJ
Liczba pęcherzyków antralnych (AFC) dotyczy pęcherzyków o średnicy od 2 do 10 mm i odzwierciedla rezerwę jajnikową oraz potencjał reprodukcyjny . Jest ona najłatwiejsza do oszacowania we wczesnej fazie folikularnej, choć – jak się okazuje – wartości AFC w innych fazach cyklu pozostają niemal niezmienione . Liczbę pęcherzyków < 4 w każdym z jajników utożsamia się ze zmniejszoną rezerwą jajnikową, natomiast liczba 12 w którymkolwiek z jajników występuje u ponad 30% kobiet i chociaż stanowi jeden z kryteriów diagnostycznych zespołu policystyczności jajników, jako izolowany czynnik nie jest klasyfikowana jako patologia.
Szanowni Państwo,
niepłodność jest chorobą społeczną dotyczącą 10–15 procent par. Okazuje się, że problem ten m.in. w krajach Europy Wschodniej występuje częściej niż w pozostałych regionach globu.
Powszechnie uważa się, że proces diagnostyczno-leczniczy w przypadku niepłodności należy rozpocząć u par starających się o ciążę przez 6–12 miesięcy, w zależności od wieku kobiety (po 35. roku życia diagnostykę inicjuje się wcześniej). Diagnozowanie przyczyn niepłodności, bez względu na czas jej trwania, podejmuje się u kobiet wykazujących cechy przedwczesnego wygasania funkcji jajników (np. po operacji jajników, po radioterapii lub u takich, które przyjmowały leki cytotoksyczne), ze stwierdzoną endometriozą lub podejrzeniem zaburzeń funkcjonowania endometrium bądź jajowodów (np. po przebytych stanach zapalnych).
U mężczyzn również pewne dane z wywiadu powinny skłaniać do jak najszybszej diagnostyki. Dotyczy to głównie incydentu urazu jąder, świnki w wieku dorosłym, objawów impotencji lub innych zaburzeń seksualnych, przebytej chemioterapii i/lub radioterapii, a także wywiadu w kierunku niepłodności z inną partnerką. We wszystkich tych przypadkach powinniśmy rozpocząć diagnostykę niepłodności tak szybko, jak to tylko możliwe.
W niniejszym opracowaniu zostały przedstawione podstawowe informacje na temat diagnostyki i leczenia niepłodności. Sam proces diagnostyczny jest stosunkowo prosty, ale wymaga skrupulatnego zebrania wywiadu, przeprowadzenia badania fizykalnego i ultrasonograficznego oraz podstawowych badań laboratoryjnych.
W rozdziale dotyczącym diagnostyki doc. Piotr Pierzyński, mający duże doświadczenie jako specjalista medycyny rozrodu w Wielkiej Brytanii i Polsce, zwraca uwagę na możliwość wykonywania określonych badań w zakresie podstawowej opieki ginekologicznej bez konieczności konsultacji z ośrodkiem wspomaganego rozrodu. Opisuje on m.in. badanie drożności jajowodów za pomocą tzw. wysokokontrastowej histerosalpingografii (HyCoSy), która z powodzeniem oraz nawet przy niedużym doświadczeniu specjalisty może być wykonywana w każdym gabinecie ginekologicznym wyposażonym w ultrasonograf.
Opisane przeze mnie schematy leczenia niepłodności za pomocą cytrynianu klomifenu, letrozolu czy gonadotropin są proste w stosowaniu, jednakże wymagają działania według określonych zasad, które przedstawiłem w punktach. Schematy te są szczególnie skuteczne u par, u których jedyną przyczynę niepłodności stanowią zaburzenia owulacji, i tylko w przypadku ujemnego wywiadu w kierunku przebytych operacji jamy brzusznej, endometriozy czy zapalenia miednicy mniejszej, kiedy to wymagane jest sprawdzenie drożności jajowodów w pierwszej kolejności. Podkreślam konieczność wykonania badania nasienia u partnera w celu wykluczenia czynnika męskiego niepłodności.
Prof. Waldemar Kuczyński, jeden z pionierów leczenia niepłodności w Polsce, w pierwszej części swojego rozdziału skupił się na podstawach patofizjologicznych zaburzeń fazy lutealnej ze szczególnym uwzględnieniem potencjalnej roli progesteronu. W drugiej części opisuje natomiast różne schematy podawania preparatów progesteronu w zależności m.in. od stężeń hormonu w surowicy krwi. Wśród specjalistów zajmujących się niepłodnością temat ten jest obecnie szeroko dyskutowany z uwagi na brak jednoznacznych wytycznych dotyczących diagnostyki i leczenia niewydolności fazy lutealnej.
W ostatnim rozdziale staram się zmierzyć z jednym z najpoważniejszych problemów współczesnej medycyny rozrodu, jakim są poronienia nawracające. Mimo że dość szczegółowo, na podstawie dowodów naukowych oraz własnych doświadczeń, opisuję podstawy diagnostyki i leczenia, należy pamiętać, iż ogromne zróżnicowanie przyczyn tego zjawiska oraz – w większości przypadków – brak podstawowej wiedzy na jego temat uniemożliwiają skuteczną diagnostykę poronień nawracających. Tylko w wybranych sytuacjach możliwe jest wdrożenie jakiejkolwiek skutecznej terapii. Jednak istnieją pewne możliwości terapeutyczne – np. schemat stosowania gonadotropin mający na celu zwiększenie grubości i – potencjalnie – jakości endometrium, który stanowi ciekawą alternatywę, możliwą do przeprowadzenia w gabinecie ginekologicznym w codziennej praktyce.
Serdecznie zachęcam do lektury wszystkich rozdziałów. Mam nadzieję, że będą one cenną pomocą w Państwa codziennej pracy.
Prof. dr hab. n. med. Piotr LaudańskiDiagnostyka niepłodności
Dr hab. n. med. Piotr Pierzyński
Niepłodność jest jedynym schorzeniem dotyczącym par, a nie pojedynczych chorych. Możliwość uzyskania ciąży przez parę przy regularnym współżyciu zależy od płodności obojga partnerów. Średnio jedna piąta par uzyskuje ciążę po jednym cyklu współżycia, połowa – po ok. 6 miesiącach, a trzy czwarte – po 9 miesiącach. Po 12 miesiącach regularnego współżycia ciąży nie doczekuje ok. 15% par, natomiast połowa z nich uzyskuje ją po kolejnych 12 miesiącach bez żadnego leczenia . Diagnostyka niepłodności powinna zostać zainicjowana po pierwszym roku starań o ciążę w sytuacji, gdy kobieta ma mniej niż 35 lat. Biorąc pod uwagę przyspieszoną utratę rezerwy jajnikowej po 35. roku życia, jeżeli kobieta taki wiek przekracza, wstępną diagnostykę należy podjąć po 6 miesiącach nieskutecznych starań .
Wstępna konsultacja obejmuje ocenę sytuacji medycznej zarówno kobiety, jak i mężczyzny. Szacuje się, że wśród przyczyn niepłodności czynnik męski oraz czynnik żeński mają mniej więcej równy udział (po ok. 40%); ok. 10% przypisuje się niepłodności idiopatycznej, a u 10% par problemy z uzyskaniem ciąży wynikają z nieprawidłowości dotyczących obojga partnerów .
W czasie konsultacji oraz późniejszych procedur diagnostycznych równą uwagę należy poświęcić diagnostyce zarówno czynnika męskiego, jak i żeńskiego. Przygotowanie do leczenia niepłodności powinno również obejmować przygotowanie do ciąży (zob. tab. 1).
DIAGNOSTYKA CZYNNIKA ŻEŃSKIEGO
WYWIAD I BADANIE FIZYKALNE
Szczegółowy wywiad w diagnozowaniu czynnika żeńskiego powinien zostać przeprowadzony na pierwszej konsultacji. Należy ustalić dokładny (w miesiącach) czasokres starań o ciążę definiowany jako czas regularnego (2–3 razy w tygodniu) współżycia bez zabezpieczeń. Wywiad dotyczący przebiegu cykli miesiączkowych powinien obejmować informacje na temat czasu ich trwania i regularności oraz występowania objawów owulacji lub plamień w przebiegu cyklu. Wywiad położniczy będzie obejmować szczegółowy przebieg ciąż, porodów i poronień, czasokresy starań o ciążę przy poszczególnych ciążach oraz długość okresu karmienia piersią.
Wywiad ogólny powinien być przede wszystkim ukierunkowany na schorzenia mogące sygnalizować patologie w obrębie układu rozrodczego bądź zaburzenia endokrynologiczne, takie jak nieprawidłowości w funkcji tarczycy, hirsutyzm, mlekotok czy dyspareunia. Ponadto w czasie pierwszej konsultacji należy uzyskać szczegółowe informacje na temat częstości współżycia, wywiadu rodzinnego oraz stylu życia, w tym palenia tytoniu i spożycia alkoholu.
Badanie fizykalne podczas takiej konsultacji obejmuje badania we wziernikach i ginekologiczne. Należy wówczas również odnotować stopień rozwoju cech płciowych oraz obecność objawów innych schorzeń ogólnoustrojowych, takich jak choroby tarczycy, nadwaga czy hirsutyzm. Tkliwość w badaniu dwuręcznym może wskazywać na przewlekły proces zapalny w miednicy mniejszej lub endometriozę. Dodatkowymi zmianami występującymi w przebiegu endometriozy będzie obecność pogrubienia/guzowatości przegrody pochwowo-odbytniczej bądź zagłębienia. Powiększenie czy nieregularny kształt trzonu macicy mogą wskazywać na obecność mięśniaków lub adenomiozy. Badalny opór w rzucie przydatków może wiązać się z obecnością guzów jajnika.
Badanie USG sondą dopochwową jest obecnie przedłużeniem i poszerzeniem badania fizykalnego oraz nieodłączną jego częścią. Powinno ono zostać opisane w raporcie przedstawianym diagnozowanej parze. Istotna jest też szczegółowa ocena liczby pęcherzyków antralnych (antral follicle count – AFC) w obu jajnikach, jak również dokładny opis anatomii macicy w przypadku jej patologii, takiej jak mięśniaki, ze szczególnym uwzględnieniem opisu ich położenia i możliwego wpływu na zachodzenie w ciążę. W czasie badania ultrasonograficznego poza standardową oceną anatomii narządu rodnego obowiązuje również ocena adekwatności obrazu USG w odniesieniu do danej fazy cyklu. Każda nieprawidłowość lub wątpliwość mogą wymagać powtórzenia badania w innej fazie cyklu. Standardowo optymalny moment przeprowadzenia oceny rezerwy jajnikowej to wczesna faza folikularna.
TABELA 1.
Podstawowe badania w ocenie pary z niepłodnością
OCENA REZERWY JAJNIKOWEJ
Liczba pęcherzyków antralnych (AFC) dotyczy pęcherzyków o średnicy od 2 do 10 mm i odzwierciedla rezerwę jajnikową oraz potencjał reprodukcyjny . Jest ona najłatwiejsza do oszacowania we wczesnej fazie folikularnej, choć – jak się okazuje – wartości AFC w innych fazach cyklu pozostają niemal niezmienione . Liczbę pęcherzyków < 4 w każdym z jajników utożsamia się ze zmniejszoną rezerwą jajnikową, natomiast liczba 12 w którymkolwiek z jajników występuje u ponad 30% kobiet i chociaż stanowi jeden z kryteriów diagnostycznych zespołu policystyczności jajników, jako izolowany czynnik nie jest klasyfikowana jako patologia.
więcej..
