Wdrażanie systemu HACCP "krok po kroku" - ebook
Wdrażanie systemu HACCP "krok po kroku" - ebook
Chcesz wdrożyć HACCP w Twojej firmie?
Zrób to samemu, bez problemów i mnożenia zbędnej dokumentacji.
W tym ebooku znajdziesz:
- najlepsze rady praktyka
- wzory dokumentacji systemu HACCP
- przykłady rozwiązań konkretnych problemów
- przykłady uproszczenia systemu i dokumentacji
- porównanie wymagań HACCP i ISO 22000
Autorka, która na co dzień pracuje i ma styczność z systemem HACCP, prowadzi czytelnika przez kolejne etapy budowy systemu, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniami w prosty i przystępny sposób.
Spis treści
Wstęp
Wprowadzenie
ETAP I Powołanie zakładowego zespołu ds. HACCP, tzw. zespół bezpieczeństwa żywności
ETAP II Opis produktu (właściwości wyrobu gotowego)
ETAP III Przeznaczenie konsumenckie, zamierzone użycie
ETAP IV Sporządzenie schematu technologicznego procesu
ETAP V Weryfikacja schematu technologicznego w praktyce
ETAP VI Analiza zagrożeń
ETAP VII Ustalenie krytycznych punktów kontrolnych (CCP)
ETAP VIII Ustalenie limitów krytycznych
ETAP IX Ustalenie systemu monitoringu
ETAP X Ustalenie działań naprawczych (korekcja)
ETAP XI Określenie zasad weryfikacji systemu
ETAP XII Ustalenie zasad tworzenia dokumentacji
Podsumowanie
Załącznik nr 1
Kategoria: | Poradniki |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-936700-1-7 |
Rozmiar pliku: | 746 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
W niniejszej publikacji dla Twojej wygody wyróżniliśmy pewne informacje ikonami oraz kolorami. I tak:
W niebieskich ramkach oznaczonych cudzysłowiem znajdziesz definicje.
Tekst pisany na niebiesko poprzedza np. przykłady dokumentów lub inne informacje, które możesz potraktować jako przykład.
W czerwonych ramkach oznaczonych wykrzyknikiem znajdziesz bardzo ważne informacje.
Ważne informacje opisujemy również czerwonym tekstem.
W zielonych ramkach oznaczonych zębatką umieszczono praktyczne porady.
Część praktycznych porad umieszczono np. na wzorach dokumentów. Wtedy są one napisane zieloną czcionką.WPROWADZENIE
3.1 (ISO 22000:2005)
bezpieczeństwo żywności
założenie, że żywność nie zaszkodzi konsumentowi wówczas, gdy jest przygotowana i/lub spożyta zgodnie z jej zamierzonym użyciem
W produkcji żywności najważniejszym wymaganiem, jakie musi być spełnione, jest wytworzenie żywności bezpiecznej w momencie jej spożywania, a dodatkowo o oczekiwanej przez konsumenta jakości i w sposób ekonomiczny. Jedną z bardzo ważnych właściwości żywności jest jej bezpieczeństwo zdrowotne.
Za bezpieczeństwo zdrowotne żywności oraz wprowadzenie, utrzymanie i działanie systemu HACCP, wg Prawa żywnościowego, odpowiedzialność ponosi producent.
Spróbuję przybliżyć Ci istotę systemu HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points), który jest uważany za efektywny w eliminowaniu zagrożeń lub zmniejszaniu ich do poziomu akceptowalnego. Dlaczego jest to takie ważne? Wystarczy przyjrzeć się incydentom z ostatnich lat, związanym z zanieczyszczeniami żywności typu biologicznego – w tym mikrobiologicznego, chemicznego i fizycznego:
- afera dioksynowa
- BSE, „ptasia grypa” i przerażająca ostatnio „świńska grypa”
- alergeny – w tym żywność modyfikowana genetycznie GMO
- toksyny (mykotoksyny), hormony, antybiotyki
- metal, szkło, plastik
Wszystkie one powodują, że konsumenci stają się dzisiaj coraz bardziej świadomi grożącego im niebezpieczeństwa.
System HACCP daje zarządzającym pewność, że przy dostępnej wiedzy i technice, produkt można uważać za bezpieczny. Dzięki temu systemowi konsumenci mogą zdobyć zaufanie do danego wyrobu. HACCP jest skutecznym narzędziem oceny zagrożeń i ustalenia systemów kontroli, z przeniesieniem punktu ciężkości z produktu końcowego na poszczególne etapy produkcji.
W Polsce i krajach UE system HACCP jest obligatoryjny i nadzorowany przez Państwową Inspekcję Sanitarną lub Państwową Inspekcję Weterynaryjną.
Jednak ilość wdrożonych, a co najważniejsze – działających w sposób satysfakcjonujący systemów jest niezadowalająca. Przede wszystkim nie obejmują one wszystkich istotnych zagrożeń dla zdrowia konsumenta. Warto również dodać, że producenci żywności (najwyższe kierownictwo) mają bardzo niską świadomość zagrożeń występujących podczas produkcji żywności. Posiadają też bardzo skąpe informacje na temat programów wstępnych, systemu HACCP oraz prawa żywnościowego obowiązującego w UE.
System HACCP tworzy się indywidualnie dla każdego zakładu (linii produkcyjnej), uwzględniając specyfikę prowadzonej tam działalności. Na podkreślenie zasługuje też fakt, że system HACCP jest uniwersalny. Może o tym świadczyć to, że eksperci, którzy zredagowali standard ISO 22000:2005 czy Standardy BRC i IFS, włączyli wymagania systemu HACCP do wymagań standardu.
Wiadomo już dziś, że skuteczne i efektywne wdrożenie systemu HACCP w całym łańcuchu żywnościowym wymaga wcześniejszego zastosowania udokumentowanych Programów Warunków Wstępnych (PRP). Tematyka ta zastała w moim opracowaniu pominięta, gdyż stanowi ona znaczący i rozległy obszar wymagający odrębnego omówienia.
Warto tylko nadmienić, że do Programów Warunków Wstępnych (PRP) zaliczamy:
- GHP (Good Hygienic Practice)
- GMP (Good Manufacturing Practice)
- GDP (Distribution)
- GTP (Transportation)
- GVP (Veterinary)
- GAP (Agricultural)
…i inne.
Ustawa z dnia 28 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2006 r. Nr 171, poz. 1225 ze zm.) oraz wszelkie wydane przepisy wykonawcze do ustawy (rozporządzenia), jak również obowiązujące nas jako uczestników UE akty prawne Unii Europejskiej – znowelizowane prawo żywnościowe – Rozporządzenie Parlamentu i Rady nr 178/2002 oraz związane z nim dokumenty, takie jak: Rozporządzenie WE 852 („w sprawie higieny środków spożywczych”); Rozporządzenie WE 853 („Szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego”) i inne, zawierają szczegółowe wymagania Programów Warunków Wstępnych GMP i GHP oraz inne dobre praktyki dla zakładów produkujących, przetwarzających oraz dystrybuujących żywność.
Wdrożenie przez zakład systemu HACCP jest bardzo czasochłonne i wymaga nie tylko dobrego przygotowania merytorycznego, lecz także zastosowania określonej sekwencji działań i systematyczności. Każdy zakład powinien robić to według swoich możliwości i na podstawie doświadczenia.
W dalszej części opracowania postaram się ułatwić Ci zrozumienie wymagań systemu, unikając pogłębiania chaosu informacyjnego, dotyczącego zasad HACCP. Przedstawię Ci również moje przykładowe propozycje dotyczące tworzenia dokumentów.
Pamiętaj jednak, że każdy system czy standard, dotyczący bezpieczeństwa i/lub jakości żywności, określa wymagania, jakie powinny być spełnione, nie narzucając Ci formy ich spełnienia i prowadzenia zapisów.ETAP I Powołanie zakładowego zespołu ds. HACCP, tzw. zespół bezpieczeństwa żywności
Zadanie kierownictwa:
- przed powołaniem zespołu przemyśl dokładnie, jakich ludzi w nim potrzebujesz! Zespół winien dysponować specjalistyczną wiedzą i doświadczeniem w zakresie procesów produkcyjnych, zagrożeń bezpieczeństwa żywności oraz w dziedzinie opracowania i wdrożenia systemu HACCP.
- powołując zespół ds. HACCP, wydaj odpowiedni dokument, tzw. zarządzenie. W dokumencie umieść datę powołania zespołu oraz jego skład.
PRZYKŁAD:
Poznań, dnia……………
Zarządzenie Prezesa nr…
W dniu ……………………... powołuję zespół ds. HACCP w składzie:
Pełnomocnik ds. HACCP:
Członkowie:
-
-
-
………………
Podpis
Przykładowy skład zespołu dla dużej firmy:
Pełnomocnik ds. HACCP – Specjalista ds. systemów
Członkowie:
Kierownik kontroli jakości
Główny technolog /dyrektor ds. produkcji
Mikrobiolog
Pracownik działu technicznego
Pracownik działu skupu
Pracownik działu zakupów
Kierownik magazynu
Sekretarz
Przykładowy skład zespołu dla małej firmy:
Pełnomocnik ds. HACCP – Specjalista ds. systemów / technolog
Członkowie:
Dyrektor ds. produkcji/ technolog
Kierownik produkcji
Kierownik magazynu
- ustal zakres obowiązków, odpowiedzialności oraz uprawnień członków zespołu. W tym celu najłatwiej jest stworzyć karty dla pracowników z dokładnym wyszczególnieniem podanych wyżej zakresów.
Do składu obu zespołów proponuję Ci powołanie pracownika produkcyjnego. Z doświadczenia wiem, że osoba „z produkcji” wniesie dużo praktycznych uwag przy tworzeniu systemu HACCP. Jednocześnie można wykorzystać tę osobę do kontaktu z załogą. Komunikacja w każdym systemie jest rzeczą priorytetową.
Koniecznie przekaż zakresy obowiązków i uprawnień do wiadomości zainteresowanym.