Wiersze zebrane - ebook

Rumel to fenomen, Rumel to wskrzesiciel żywej mowy hibernującej w tradycjach literackich, zwłaszcza tych romantycznych oraz neoromantycznych. Parafrazując wersety XIX-wiecznej mowy poetyckiej, omija zawsze pułapki epigonizmu, jak gdyby twórczo przezwyciężając Bloomowski lęk przed wpływem. Jego wiersz Dramat to odpowiedź na konkretny wiersz Norwida pt. Specjalności, jego wiersz Pogrzeb pięciu poległych jest parafrazą Norwidowskiego Bema pamięci żałobnego-rapsodu przeniesionego w realia manifestacji warszawskich 1861. Trudno o większą intertekstualną samoświadomość. Wszystkiemu temu towarzyszy zaś hiper-kreacyjność manifestująca się zawsze prowokacyjną eksplozją sensu: w wierszu Czachowski historia sandomierskiego namiestnika powstania styczniowego opowiedziana zostaje językiem Leśmianowskiego wiersza W malinowym chruśniaku, w wierszu Pieśń z kolei Rumel wprowadza w tle patetycznej apostrofy nastrój Gołodomoru, ukraińskiego Wielkiego Głodu z lat 1932 – 1933.

Stykając się z wierszami Zygmunta Jana Rumla, nietrudno o wrażenie spotkania z fenomenem, być może nawet otarcia o samo-rodny geniusz liryczny. Intuicję tę potwierdzali za życia poety lub już po jego tragicznej śmierci Leopold Staff oraz Jarosław Iwaszkiewicz, od których zresztą Rumel wziął bardzo wiele. Od Staffa – jego Sny o potędze, wraz z nimi zaś (jak można było się spodziewać) poetycki nietzscheanizm. Od Jarosława Iwaszkiewicza natomiast – poetykę jego pierwszych tomów wierszy, zwłaszcza debiutanckich Oktostychów, w których duchu Rumel spisał zadedykowany swojej żonie wiersz o tytule Sawitri. To zaledwie początek… Ukształtowana już, dojrzała po-etyka Zygmunta Jana Rumla to – co dobitnie pokazują wiersze w niniejszym tomie – najpoważniejszy konkurent dla osławionej poetyki Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.

Karol Samsel

Zygmunt Jan Rumel (1915 – 1943) – poeta, absolwent Liceum Krzemienieckiego, student polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim, w lipcu 1939 roku uzyskał stopień kaprala podchorążego rezerwy. W trakcie wojny emisariusz Batalionów Chłopskich na Wołyń. Na początku roku 1943 otrzymał nominację na stanowisko dowódcy VIII okręgu Batalionów Chłopskich w Wołyniu, gdzie organizował bazy samoobrony i działania partyzanckie. Zginął najprawdopodobniej rozerwany końmi w okolicach wsi Kustycze przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) w nocy z 10 na 11 lipca.

Ballada o ulicy Słupeckiej(A kiedy do Ciebie powiem…)

Rodowód

Czwarty wymiar

Litania kosmiczna

Poema

Szklanna góra

Więzień

O poetach

Utopia

Sen

(O! Nie pytajcie się, dlaczego…)

Dramat

Pogrzeb pięciu poległych

Sawitri

Drukarnia

Dziś

Pole

Maskarada

Dwie Matki

Obrazki jesienne

Wołyń

Zajazd

Werset

Moja chwila

Anioł czuwający

Do przyjaciół

O dniu i nocy ballada w pewnym nowym mieście

Step

Samotność

Na śmierć poety

Urywek poematu

Obelisk

Komentarz

Duch

Z poematu „Rok 1863”Czachowski

(Ty jesteś jak księżniczka nieznanego dworu…)

(Jak dziwna w tobie mieszka radość…)

List

Akwarelka

Godzina trwogi

Kolory duszy

(Takie dni płyną przy nas…)

Baśń

Słowa i śnieg

Poranek

Pieśń

Słowo

Jabłoń aksamitna

Przewodnica

Dumka

Bogurodzica

Żywe srebro

Kołysanka Ewy

Tobie, Ewka – a muzom…

Mój dom

Słowo zaczarowane

Kołysanka

Modlitwa