MENU
Nasze ceny
Przeczytaj fragment on-line
Wnętrza, których nie widać - ebook
„Wnętrza, których nie widać” to poruszająca opowieść o emocjach chłopców i mężczyzn. Intymne sceny, terapeutyczne pytania i milczenie, które mówi więcej niż słowa.
Ta publikacja spełnia wymagania dostępności zgodnie z dyrektywą EAA.
| Kategoria: | Proza |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-8414-666-8 |
| Rozmiar pliku: | 1,3 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Czasem to, co najważniejsze, nie ma dźwięku. Nie krzyczy, nie domaga się uwagi. Jest ukryte — w spojrzeniach, w ciszy po trudnym dniu, w pytaniach, na które nie umiemy mężczyznami, którzy nie wstydzą się czuć.
znaleźć odpowiedzi. Ta książka nie daje gotowych recept. Ale daje historie.
Historie chłopców i mężczyzn — młodych, starszych, zagubionych, odważnych i bardzo ludzkich. Ich emocje nie są słabością — są drogą. Ich milczenie nie jest pustką — jest wołaniem. Ich pytania są tym, czego często nie zdążyliśmy zadać w dzieciństwie.
Każdy rozdział to scena z życia — zwyczajna, a jednocześnie pełna ukrytego ciężaru. Łączy je jedno: prawda. Bo prawda nie zawsze boli. Czasem ratuje.
Nie piszemy tu o bohaterach. Pisaliśmy o Tobie. I o nas wszystkich — gdy byliśmy chłopcami. I gdy próbujemy byćRozdział 1: Ryby nie zawsze biorą
Miejsce: jezioro wczesnym rankiem, letni poranek
Bohaterowie: O (8 lat) i tata
Słońce dopiero zaczynało wylewać złoto po tafli wody, a O już siedział na kocu, z nogami zwisającymi z pomostu. W rękach ściskał wędkę, a w brzuchu miał ten nieprzyjemny ścisk — ten sam, co wczoraj w szkole.
— Tato, a jak myślisz, ryby czują smutek? — zapytał nagle, zerkając ukradkiem na ojca.
— Ryby? — tata się uśmiechnął. — Myślę, że czują zagrożenie. A może niepokój. Ale smutek… to już bardziej nasza specjalność.
— Bo wiesz… ja czasem płaczę, jak nikt nic mi nie robi — dodał O po chwili.
— I to bardzo dobrze — odparł ojciec. — Bo to znaczy, że coś w tobie wie, że trzeba coś wypuścić.
— Ale chłopaki w klasie mówią, że płaczą tylko „cioty”.
Tata westchnął. Położył rękę na ramieniu O.
— Synku, ludzie czasem mówią rzeczy, bo się boją. Czułość ich przeraża. Bo nie każdy ma odwagę powiedzieć: „jest mi smutno”. Ty ją masz.
Na wodzie nawet spławik się nie poruszył. O oparł głowę o ramię taty.
— Tato?
— Tak?
— Wolę być odważny z łzami niż twardy jak kamień.
Ojciec się nie odezwał. Ale ścisnął jego rękę tak, jakby właśnie złapali największą rybę życia.Rozdział 2: Ognisko i słowa, które parzą
Miejsce: las, biwak drużyny harcerskiej
Bohaterowie: W (15 lat), K (18 lat) — jego starszy brat
Ogień trzaskał cicho, rozświetlając leśną polanę. Wokół ogniska chłopcy śmiali się, opowiadali żarty, ktoś nawet wyjął gitarę. W siedział z boku, skulony w bluzie, udając, że dłubie patykiem w ziemi.
Nikt nie zauważył, że nic nie mówił. Nikt nie pytał, czemu siedzi sam. Tylko K, jego starszy brat, zbliżył się i usiadł obok, również w milczeniu.
Po kilku minutach odezwał się cicho:
— Co tam, młody?
— Nic.
— „Nic” to zazwyczaj coś dużego.
W wzruszył ramionami.
— Wszyscy są jacyś… bardziej. Głośniejsi. Śmieszniejsi. A ja tylko… siedzę.
K uśmiechnął się smutno.
— Też kiedyś myślałem, że jestem niewidzialny. W klasie nikt mnie nie słuchał. Więc zacząłem mówić głośniej. Ale to nie pomogło.
— To co zrobiłeś?
— Zacząłem słuchać siebie. Czego ja chcę. Nieco inni chcą ode mnie. I wiesz co? Cisza też potrafi być mocna. Nie musisz być klaunem, żeby być wartościowy.
W zerknął na ognisko. Jego oczy lekko się zaszkliły.
— A jeśli tak już zostanie? Że nikt mnie nie zauważy?
K spojrzał mu prosto w oczy.
— Wtedy sam siebie zauważ. To trudniejsze, ale najpewniejsze.
Tego wieczoru W nie rozkręcił imprezy. Nie rzucił żartu, który rozwaliłby ekipę ze śmiechu. Ale kiedy wszyscy zasnęli w namiotach, usiadł jeszcze raz przy ognisku. I pierwszy raz pomyślał, że może nie musi być inny niż jest.Rozdział 3
Miejsce: kuchnia i pokój dziecka w sobotnie popołudnie
Bohaterowie: S (11 lat), jego mama i tata
S siedział przy stole i jadł płatki, choć było po południu. Słońce wpadało przez okno, tworząc złoty trójkąt na blacie. W tej ciszy nawet łyżka brzęczała głośniej niż zwykle.
W kącie leżała jego torba — jak co drugi weekend, spakowana „do taty”.
— Gotowy? — zapytała mama, wkładając klucze do torebki.
— A czy jak nie powiem nic, to znaczy, że nie jestem gotowy? — odpowiedział bez podnoszenia wzroku.
Mama zamarła na chwilę. Potem usiadła obok, nieśmiało.
— Wiem, że to trudne.
— Nie… — S podrapał się po ramieniu — trudne to było wtedy, gdy jeszcze się kłóciliście codziennie. Teraz po prostu nie rozumiem.
— Czego?
— Czy jak tata mówi, że „to nie moja wina”, to znaczy, że kogoś musi być?
Mama przez chwilę patrzyła na chłopca tak, jakby szukała odpowiedzi w jego oczach. Potem powiedziała powoli:
— Czasem ludzie się rozchodzą, bo przestają rozumieć siebie, nie dlatego, że ktoś coś zrobił. Ale to nigdy, nigdy nie ma nic wspólnego z tobą.
— Aha — odpowiedział chłopiec. — Tylko że w moim pokoju są teraz dwie szczoteczki. I dwie szafy. I dwa komplety piżam. Ale ja jestem tylko jeden.
Mama uśmiechnęła się smutno.
— Tak, jesteś jeden. Ale masz miejsce w dwóch domach. I w dwóch sercach.
— A dlaczego w szkole nie mogę powiedzieć, że mam dwa domy, bo od razu ktoś mówi: „rozwodnik”?
— Bo ludzie lubią szufladki. Łatwiej im wtedy nie myśleć. A ty nie jesteś rozwodnik. Jesteś S. Chłopak, który lubi Lego, rower i nie lubi niedziel wieczorem.
S się skrzywił.
— Bo wtedy zawsze trzeba wracać do któregoś z domów. A ja wolałbym, żeby te domy były jednym.
Nie było odpowiedzi. Mama tylko wstała i podała mu kurtkę. Gdy wychodzili, S szepnął:
— Mogę się złościć?
— Możesz. I płakać też możesz. Emocje są jak mapa — pokazują, gdzie boli. Ale nie zatrzymuj się na granicy. Idź dalej.
W samochodzie nie rozmawiali. Ale S wyjął z kieszeni kartkę. Była tam narysowana mapa dwóch domów. I strzałka między nimi. A na strzałce napis: „– łącznik”.
🔎 Refleksja końcowa (opcjonalna do wstawienia na końcu rozdziału lub jako margines):
Rozwód nie kończy dzieciństwa. Zaczyna nową wersję rodziny. Emocje dziecka — złość, smutek, wstyd, samotność — nie są problemem, tylko drogowskazem. Warto je czytać jak list, nie jak oskarżenie.Rozdział 4: Pierwszy raz, który nie był fajny
Miejsce: szkolna wycieczka nad morze
Bohaterowie: Z (17 lat), jego kolega G (18 lat), wychowawczyni, matka
Była noc. Niby spokojna, a jednak coś w niej dudniło. Z siedział na piasku, z kurtką zarzuconą na ramiona. Gdzieś za wydmami ktoś śpiewał „sto lat”, choć nikt nie miał urodzin.
Obok usiadł G. Pachniał wódką i dezodorantem.
— I co, Z? W końcu dołączyłeś do ludzi czy dalej jesteś klasowy asceta?
— Wziąłem łyk — powiedział Z.
— Tylko łyk? Stary, to nawet nie próba, to trailer!
Z nie odpowiedział. W żołądku miał kamień. Nie po alkoholu. Po tej jednej decyzji, która miała być niczym, a okazała się… wszystkim.
Wrócili do ośrodka, chwiejąc się lekko. Na schodach stała wychowawczyni. Jej wzrok był cichy. Gorszy niż krzyk.
— Jutro dzwonię do rodziców. Chcę wiedzieć, że jesteście bezpieczni, nie żeby was karać. Ale ktoś musi o was myśleć wtedy, gdy wy przestajecie.
W samochodzie mama milczała. Dopiero przy sygnalizacji zgasło światło i powiedziała:
— Czy piłeś, bo chciałeś, czy żeby nie być innym?
Z spojrzał przez szybę.
— Nie wiem. Może jedno i drugie. Może bałem się, że jak nie wypiję, to zostanę sam.
— I co?
— I wypiłem. I czułem się jeszcze bardziej sam.
Mama skinęła głową.
— Czasem to, co ma dać odwagę, tylko ją zabiera. Alkohol nie sprawia, że jesteś silniejszy. On tylko wyłącza wstyd. Ale wstyd wraca rano, z bólem głowy i wyrzutami.
Z oparł głowę o szybę.
— Myślisz, że jestem słaby?
— Myślę, że jesteś młody. A młodość to czas prób i konsekwencji. I właśnie teraz uczysz się, kim chcesz być.
— Nie wiem, kim chcę być.
— Wiesz już, kim nie chcesz. To pierwszy krok.
Z przez kilka dni nie odzywał się do G. Zresztą G też nie szukał kontaktu. Tylko kiedyś, na przystanku, spojrzał na Z i powiedział:
— Ty chociaż miałeś wyrzuty. Ja tylko kaca. Zazdroszczę.
🔎 Refleksja końcowa (możliwa do wstawienia w ramce):
Używki nie rozwiążą problemów — one je zawieszają, jak kurtkę na wieszaku. Ale gdy ją zdejmiesz, problem nadal tam jest — czasem nawet większy. Ważne, by wiedzieć, czemu próbuję — dla siebie, czy by zniknąć?
znaleźć odpowiedzi. Ta książka nie daje gotowych recept. Ale daje historie.
Historie chłopców i mężczyzn — młodych, starszych, zagubionych, odważnych i bardzo ludzkich. Ich emocje nie są słabością — są drogą. Ich milczenie nie jest pustką — jest wołaniem. Ich pytania są tym, czego często nie zdążyliśmy zadać w dzieciństwie.
Każdy rozdział to scena z życia — zwyczajna, a jednocześnie pełna ukrytego ciężaru. Łączy je jedno: prawda. Bo prawda nie zawsze boli. Czasem ratuje.
Nie piszemy tu o bohaterach. Pisaliśmy o Tobie. I o nas wszystkich — gdy byliśmy chłopcami. I gdy próbujemy byćRozdział 1: Ryby nie zawsze biorą
Miejsce: jezioro wczesnym rankiem, letni poranek
Bohaterowie: O (8 lat) i tata
Słońce dopiero zaczynało wylewać złoto po tafli wody, a O już siedział na kocu, z nogami zwisającymi z pomostu. W rękach ściskał wędkę, a w brzuchu miał ten nieprzyjemny ścisk — ten sam, co wczoraj w szkole.
— Tato, a jak myślisz, ryby czują smutek? — zapytał nagle, zerkając ukradkiem na ojca.
— Ryby? — tata się uśmiechnął. — Myślę, że czują zagrożenie. A może niepokój. Ale smutek… to już bardziej nasza specjalność.
— Bo wiesz… ja czasem płaczę, jak nikt nic mi nie robi — dodał O po chwili.
— I to bardzo dobrze — odparł ojciec. — Bo to znaczy, że coś w tobie wie, że trzeba coś wypuścić.
— Ale chłopaki w klasie mówią, że płaczą tylko „cioty”.
Tata westchnął. Położył rękę na ramieniu O.
— Synku, ludzie czasem mówią rzeczy, bo się boją. Czułość ich przeraża. Bo nie każdy ma odwagę powiedzieć: „jest mi smutno”. Ty ją masz.
Na wodzie nawet spławik się nie poruszył. O oparł głowę o ramię taty.
— Tato?
— Tak?
— Wolę być odważny z łzami niż twardy jak kamień.
Ojciec się nie odezwał. Ale ścisnął jego rękę tak, jakby właśnie złapali największą rybę życia.Rozdział 2: Ognisko i słowa, które parzą
Miejsce: las, biwak drużyny harcerskiej
Bohaterowie: W (15 lat), K (18 lat) — jego starszy brat
Ogień trzaskał cicho, rozświetlając leśną polanę. Wokół ogniska chłopcy śmiali się, opowiadali żarty, ktoś nawet wyjął gitarę. W siedział z boku, skulony w bluzie, udając, że dłubie patykiem w ziemi.
Nikt nie zauważył, że nic nie mówił. Nikt nie pytał, czemu siedzi sam. Tylko K, jego starszy brat, zbliżył się i usiadł obok, również w milczeniu.
Po kilku minutach odezwał się cicho:
— Co tam, młody?
— Nic.
— „Nic” to zazwyczaj coś dużego.
W wzruszył ramionami.
— Wszyscy są jacyś… bardziej. Głośniejsi. Śmieszniejsi. A ja tylko… siedzę.
K uśmiechnął się smutno.
— Też kiedyś myślałem, że jestem niewidzialny. W klasie nikt mnie nie słuchał. Więc zacząłem mówić głośniej. Ale to nie pomogło.
— To co zrobiłeś?
— Zacząłem słuchać siebie. Czego ja chcę. Nieco inni chcą ode mnie. I wiesz co? Cisza też potrafi być mocna. Nie musisz być klaunem, żeby być wartościowy.
W zerknął na ognisko. Jego oczy lekko się zaszkliły.
— A jeśli tak już zostanie? Że nikt mnie nie zauważy?
K spojrzał mu prosto w oczy.
— Wtedy sam siebie zauważ. To trudniejsze, ale najpewniejsze.
Tego wieczoru W nie rozkręcił imprezy. Nie rzucił żartu, który rozwaliłby ekipę ze śmiechu. Ale kiedy wszyscy zasnęli w namiotach, usiadł jeszcze raz przy ognisku. I pierwszy raz pomyślał, że może nie musi być inny niż jest.Rozdział 3
Miejsce: kuchnia i pokój dziecka w sobotnie popołudnie
Bohaterowie: S (11 lat), jego mama i tata
S siedział przy stole i jadł płatki, choć było po południu. Słońce wpadało przez okno, tworząc złoty trójkąt na blacie. W tej ciszy nawet łyżka brzęczała głośniej niż zwykle.
W kącie leżała jego torba — jak co drugi weekend, spakowana „do taty”.
— Gotowy? — zapytała mama, wkładając klucze do torebki.
— A czy jak nie powiem nic, to znaczy, że nie jestem gotowy? — odpowiedział bez podnoszenia wzroku.
Mama zamarła na chwilę. Potem usiadła obok, nieśmiało.
— Wiem, że to trudne.
— Nie… — S podrapał się po ramieniu — trudne to było wtedy, gdy jeszcze się kłóciliście codziennie. Teraz po prostu nie rozumiem.
— Czego?
— Czy jak tata mówi, że „to nie moja wina”, to znaczy, że kogoś musi być?
Mama przez chwilę patrzyła na chłopca tak, jakby szukała odpowiedzi w jego oczach. Potem powiedziała powoli:
— Czasem ludzie się rozchodzą, bo przestają rozumieć siebie, nie dlatego, że ktoś coś zrobił. Ale to nigdy, nigdy nie ma nic wspólnego z tobą.
— Aha — odpowiedział chłopiec. — Tylko że w moim pokoju są teraz dwie szczoteczki. I dwie szafy. I dwa komplety piżam. Ale ja jestem tylko jeden.
Mama uśmiechnęła się smutno.
— Tak, jesteś jeden. Ale masz miejsce w dwóch domach. I w dwóch sercach.
— A dlaczego w szkole nie mogę powiedzieć, że mam dwa domy, bo od razu ktoś mówi: „rozwodnik”?
— Bo ludzie lubią szufladki. Łatwiej im wtedy nie myśleć. A ty nie jesteś rozwodnik. Jesteś S. Chłopak, który lubi Lego, rower i nie lubi niedziel wieczorem.
S się skrzywił.
— Bo wtedy zawsze trzeba wracać do któregoś z domów. A ja wolałbym, żeby te domy były jednym.
Nie było odpowiedzi. Mama tylko wstała i podała mu kurtkę. Gdy wychodzili, S szepnął:
— Mogę się złościć?
— Możesz. I płakać też możesz. Emocje są jak mapa — pokazują, gdzie boli. Ale nie zatrzymuj się na granicy. Idź dalej.
W samochodzie nie rozmawiali. Ale S wyjął z kieszeni kartkę. Była tam narysowana mapa dwóch domów. I strzałka między nimi. A na strzałce napis: „– łącznik”.
🔎 Refleksja końcowa (opcjonalna do wstawienia na końcu rozdziału lub jako margines):
Rozwód nie kończy dzieciństwa. Zaczyna nową wersję rodziny. Emocje dziecka — złość, smutek, wstyd, samotność — nie są problemem, tylko drogowskazem. Warto je czytać jak list, nie jak oskarżenie.Rozdział 4: Pierwszy raz, który nie był fajny
Miejsce: szkolna wycieczka nad morze
Bohaterowie: Z (17 lat), jego kolega G (18 lat), wychowawczyni, matka
Była noc. Niby spokojna, a jednak coś w niej dudniło. Z siedział na piasku, z kurtką zarzuconą na ramiona. Gdzieś za wydmami ktoś śpiewał „sto lat”, choć nikt nie miał urodzin.
Obok usiadł G. Pachniał wódką i dezodorantem.
— I co, Z? W końcu dołączyłeś do ludzi czy dalej jesteś klasowy asceta?
— Wziąłem łyk — powiedział Z.
— Tylko łyk? Stary, to nawet nie próba, to trailer!
Z nie odpowiedział. W żołądku miał kamień. Nie po alkoholu. Po tej jednej decyzji, która miała być niczym, a okazała się… wszystkim.
Wrócili do ośrodka, chwiejąc się lekko. Na schodach stała wychowawczyni. Jej wzrok był cichy. Gorszy niż krzyk.
— Jutro dzwonię do rodziców. Chcę wiedzieć, że jesteście bezpieczni, nie żeby was karać. Ale ktoś musi o was myśleć wtedy, gdy wy przestajecie.
W samochodzie mama milczała. Dopiero przy sygnalizacji zgasło światło i powiedziała:
— Czy piłeś, bo chciałeś, czy żeby nie być innym?
Z spojrzał przez szybę.
— Nie wiem. Może jedno i drugie. Może bałem się, że jak nie wypiję, to zostanę sam.
— I co?
— I wypiłem. I czułem się jeszcze bardziej sam.
Mama skinęła głową.
— Czasem to, co ma dać odwagę, tylko ją zabiera. Alkohol nie sprawia, że jesteś silniejszy. On tylko wyłącza wstyd. Ale wstyd wraca rano, z bólem głowy i wyrzutami.
Z oparł głowę o szybę.
— Myślisz, że jestem słaby?
— Myślę, że jesteś młody. A młodość to czas prób i konsekwencji. I właśnie teraz uczysz się, kim chcesz być.
— Nie wiem, kim chcę być.
— Wiesz już, kim nie chcesz. To pierwszy krok.
Z przez kilka dni nie odzywał się do G. Zresztą G też nie szukał kontaktu. Tylko kiedyś, na przystanku, spojrzał na Z i powiedział:
— Ty chociaż miałeś wyrzuty. Ja tylko kaca. Zazdroszczę.
🔎 Refleksja końcowa (możliwa do wstawienia w ramce):
Używki nie rozwiążą problemów — one je zawieszają, jak kurtkę na wieszaku. Ale gdy ją zdejmiesz, problem nadal tam jest — czasem nawet większy. Ważne, by wiedzieć, czemu próbuję — dla siebie, czy by zniknąć?
więcej..
