Wstrzyknięcia domięśniowe - ebook

PRZEDMOWA

Ludzie uczą się w 25 procentach od mistrza, w 25 procentach słuchając samych siebie, w 25 procentach od przyjaciół, a w 25 procentach uczy ich czas.

Paulo Coelho

Drugie wydanie podręcznika ukazuje się po 10 latach od pierwszej edycji. Tak długi okres, nie wpłynął jednak znacząco na treść książki. Zasadnicza jej część, dotycząca ogólnych zasad podawania leków domięśniowo, zachowuje nadal swą aktualność i nie została zmieniona. Najważniejszy cel książki – zapoznanie z bezpieczną techniką wyboru miejsca do iniekcji domięśniowej jest utrzymany. Zmiany odnoszą się głównie do uzasadnionego wyeliminowania techniki zmiany kierunku igły przy podawaniu większej objętości leku w jedno miejsce.

Wstrzyknięcia domięśniowe są jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów w działaniach terapeutycznych podejmowanych przez pielęgniarki, położne, ratowników medycznych oraz przez nauczycieli podczas prowadzenia zajęć praktycznej nauki wyżej wymienionych zawodów. Prawidłowe wykonywanie tych czynności jest warunkiem bezpiecznego udzielenia pomocy choremu i ochrony go przed powikłaniami podczas podawania leku drogą domięśniową. Najlepsze warunki do wchłonięcia się leku są w mięśniu dobrze rozwiniętym, o dużej masie, dobrze ukrwionym, z dala od większych naczyń krwionośnych i nerwów.

Znane w literaturze słowa krytyki lokalizacji miejsca wkłucia do mięśni pośladka przez zastosowanie rozpowszechnionej w Polsce metody kwadrantów i apel o całkowite odrzucenie tej metody (Nikolaus Hildebrand) zaniepokoiło wieloletnich praktyków zawodowych. Uzasadnieniem krytyki było stwierdzenie, że w metodzie kwadrantów lokalizacja miejsca wkłucia nie ma odniesienia do punktu kostnego. Wycofując się z lokalizacji w dobrze rozwinięte mięśnie pośladka po stronie grzbietowej, podano do powszechnego stosowania metodę von Hochstettera i Sachtlebena w mięsień pośladkowy średni po stronie brzusznej.

W tych metodach lek podawany jest w mięsień o mniejszej masie, a ponadto, pomimo zastosowania odniesienia do punktu kostnego, istnieje duże ryzyko wyznaczania różnych miejsc wkłucia u tego samego pacjenta przez wielu pracowników medycznych ze względu na różnice w wielkości ich dłoni i długości palców. Mając świadomość niedoskonałości powyższych metod, trudno było stosować je wiernie w praktyce w poczuciu dobrze wykonanego zabiegu. Jedni modyfikowali je na swój sposób, inni gorszyli się nowymi metodami, a jeszcze inni stosowali starą metodę kwadrantów.

W książce opisałam nową bezpieczną technikę wyboru miejsca wstrzyknięcia do mięśni pośladka po stronie grzbietowej z wykorzystaniem kostnego punktu odniesienia. Scharakteryzowałam również wszystkie dostępne aktualnie metody, wskazując zarówno ich zalety, jak i wady, by czytelnik z większym zrozumieniem mógł wybrać metodę optymalną.

Książka może być dobrym przewodnikiem w zdobywaniu praktycznych umiejętności podawania leku drogą domięśniową.

Przedstawia podstawowe wiadomości dotyczące wstrzyknięć: zasady pobierania leków, przygotowania miejsca wkłucia, wskazania i przeciwwskazania oraz powikłania iniekcji, dobór igieł, objętości leków, czas wchłaniania oraz algorytm wykonania zabiegu. Bogaty materiał ilustracyjny obrazuje poszczególne etapy techniki wykonania iniekcji domięśniowych.

Opracowanie i zaprezentowanie bezpiecznej metody lokalizacji miejsca wstrzyknięcia do mięśni pośladka jest wynikiem wieloletniej pracy dydaktycznej ze studentami zawodów medycznych.

Alina Dzirba