Życie codzienne kobiet w PRL - Ebook (Książka na Kindle) do pobrania w formacie MOBI

Darmowy fragment

nowość

Życie codzienne kobiet w PRL - ebook

Błażej Brzostek

Wydawnictwo:

PIW - Państwowy Instytut Wydawniczy

Format:

MOBI

Data wydania:

19 grudnia 2025

7400 pkt

punktów Virtualo

Życie codzienne kobiet w PRL - ebook

Codzienność kobiet w PRL regulowana była przez różne rytmy i cykle – role narzucone przez system, zwyczaje i - zabetonowane tradycją - wewnętrzne imperatywy. Ustrój Polski ludowej deklarował równość płci, w wielu przypadkach oznaczało to jednak dla jednej z nich podwójne obciążenie. Dominujący przez wieki wzorzec kulturowy, który umieszczał kobietę w kontekście domowym, rodzinnym, a dużo rzadziej – w zewnętrznym, publicznym zmienił się o tyle, że do tradycyjnych obowiązków dołożył te związane z pracą zarobkową, koniecznością utrzymania rodziny i nadążania za nowoczesnością. Mimo, że zmiany polityczne i gospodarcze miały ogromny wpływ na życie kobiet, to wpływ kobiet na politykę pozostawał znikomy.

Autor rekonstruuje ich świat – często trywializowany lub wręcz pomijany w historiografii – sięgając przede wszystkim po ich osobiste doświadczenia utrwalone w pamiętnikach, poradnikach, czasopismach, a także filmach i dokumentach. Wszystkich materialnych i niematerialnych pamiątkach tej epoki. Zadaje pytania o ich motywacje, marzenia, o to w jaki sposób realizowały siebie i swoje plany. I skąd brały na to siłę...

Spis treści

Wprowadzenie

Rozmowy przy obieraniu ziemniaków . . . . . . . . . . . . 9

„Opowiedzcie swój życiorys” . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Kobiety do skubania gęsi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

„Ta, co chodzi w spodniach” . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

„Bilans kwartalny” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Cykle, linie i pory . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Rozdział I: Cykle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

„Równaj krok!” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Polityka: zatrzymać cykl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

„Polskie miesiące” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

Gospodarka: arytmia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Okres grzewczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

Cykle naturalne, rolne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

„Rok polski” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

Religijność kobiet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

Cykl tygodniowy i świąteczny . . . . . . . . . . . . . . . . 58

Rytm pracy i wypłaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

Niedzielny motor, samochód, aparat . . . . . . . . . . . . 73

„Nie warto jechać na wczasy bez własnego parasola” . . 76

Autostop i łazęga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84

Cykle życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

Polskie miesiączki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

Dowód miłości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

„Na własnym chlebie i rozumie” . . . . . . . . . . . . . . 95

Koszary i szpital . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104

Cykl narodzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

Czas i ciało . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115

Dobra babcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127

6Rozdział I: Cykle Rozdział II: Linie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135

1945. „Świat się jak gdyby otworzył” . . . . . . . . . . . . . . 138

Kultura gwałtu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139

Kobiet jest więcej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141

Kotlety i meble . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143

1947. „A co jest w łóżku?”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144

Wierzyłam w cud, że on wróci . . . . . . . . . . . . . . . . 145

Paszteciarnie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

Baba z mięsem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149

1950. „Poszłabym się uczyć na traktorzystkę” . . . . . . . . 152

Wściekłe aktywistki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153

Konduktorki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154

Traktorzystki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157

Wymiana pieniędzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160

Rezerwy kobiece . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163

1952. „To ci ważne osoby z PGR” . . . . . . . . . . . . . . . . 165

Troskliwa gosposia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166

Nieczyste zamiary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169

1955. „Tam zapomniano o socjalizmie” . . . . . . . . . . . . 172

„Autko” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173

Panienki z dziećmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176

1956. „Straciłam prawie pięć kilogramów” . . . . . . . . . . 180

Gra w zapałki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186

1962. „Jakoś się wreszcie ułożyło…” . . . . . . . . . . . . . . 188

Zbieranie na wkład . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

Rzeczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192

Rączki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195

1966. „Chcę mieszkać w mieście” . . . . . . . . . . . . . . . . 197

Małżeństwo z upodobania . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198

„Wiele pracy, korzyści mało” . . . . . . . . . . . . . . . . . 199

1968. „Stress” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203

1971. „Dziewczęta i chłopcy, podejmijcie tradycję” . . . . . 207

Portret przodka w living roomie . . . . . . . . . . . . . . 211

1978. „Manewr gospodarczy” . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216

Indywidualne potrzeby człowieka . . . . . . . . . . . . . 217

Próżnia społeczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222

1981. „Kobieta samotna” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224

7 Rozdział III: Pory . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233

„Bardzo rano” i rano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234

Obudzić się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234

Wysikać się i umyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240

Łazienka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248

Zrobić się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252

Ubrać się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255

Założyć buty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260

Dotrzeć do pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265

W porze „pierwszej zmiany” . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269

Podlegać mężczyznom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270

Obsługiwać maszyny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276

Księgować i urzędować . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 282

Strzyc i czesać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285

Pielęgnować i leczyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288

Uczyć i wychowywać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295

Łączyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306

Sprzątać, pilnować szatni, pracować „u państwa” . . . . 308

Po południu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316

Wystać i złapać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317

„Obiad w porę i wszystko czyste” . . . . . . . . . . . . . . 330

Zająć się dziećmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335

Kuchnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339

Garnek codzienny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 344

Gniazdo rodzinne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 354

Monidło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359

Obszyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 366

Oprać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370

„Gospodarzyć przy prądzie” . . . . . . . . . . . . . . . . . 376

Paradoks Cowan w PRL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380

Zmierzch i mrok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 382

Szklana pogoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 383

„Życie ślimaków” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 386

Życie ciem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 390

Oprzeć sprawę o bufet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 393

Przemoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 398

Schyłek dnia i noc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 404

Umyć się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 404

Seks. „Takie już jest prawo przyrody” . . . . . . . . . . . 407

Spać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 412

8Rozdział I: Cykle Bibliografia 421

Przypisy 447

Indeks osób 495

Indeks rzeczowy 503

Spis ilustracji 509

Kategoria:	Literatura faktu
Język:	Polski
Zabezpieczenie:	Watermark Watermark Watermarkowanie polega na znakowaniu plików wewnątrz treści, dzięki czemu możliwe jest rozpoznanie unikatowej licencji transakcyjnej Użytkownika. E-książki zabezpieczone watermarkiem można odczytywać na wszystkich urządzeniach odtwarzających wybrany format (czytniki, tablety, smartfony). Nie ma również ograniczeń liczby licencji oraz istnieje możliwość swobodnego przenoszenia plików między urządzeniami. Pliki z watermarkiem są kompatybilne z popularnymi programami do odczytywania ebooków, jak np. Calibre oraz aplikacjami na urządzenia mobilne na takie platformy jak iOS oraz Android.
ISBN:	978-83-8196-957-4
Rozmiar pliku:	14 MB
Użytkowanie:	w granicach licencji Informacje na temat użytkowania Kopia przeznaczona jest wyłącznie do własnego użytku osobistego w granicach udzielonej licencji. Wszelkie prawa są zastrzeżone chyba, że właściciel praw autorskich udzieli wyraźnej licencji. Z wyjątkiem sytuacji dopuszczalnych przez prawo lub uzyskania zgody uprawnionego z tytułu praw autorskich, jakiekolwiek powielanie, montaż, wyświetlanie, wypożyczanie, publiczne pokazy czy inne rozpowszechnianie zawartości tej kopii lub jej fragmentów czy części jest bezwzględnie zabronione. Niniejsza kopia nie może być przedmiotem odsprzedaży czy dystrybucji i sprzedaży handlowej bez uzyskania odpowiedniej licencji udzielonej przez Virtualo sp. z o.o.
Drukowanie:	w granicach licencji Informacje na temat użytkowania Kopia przeznaczona jest wyłącznie do własnego użytku osobistego w granicach udzielonej licencji. Wszelkie prawa są zastrzeżone chyba, że właściciel praw autorskich udzieli wyraźnej licencji. Z wyjątkiem sytuacji dopuszczalnych przez prawo lub uzyskania zgody uprawnionego z tytułu praw autorskich, jakiekolwiek powielanie, montaż, wyświetlanie, wypożyczanie, publiczne pokazy czy inne rozpowszechnianie zawartości tej kopii lub jej fragmentów czy części jest bezwzględnie zabronione. Niniejsza kopia nie może być przedmiotem odsprzedaży czy dystrybucji i sprzedaży handlowej bez uzyskania odpowiedniej licencji udzielonej przez Virtualo sp. z o.o.
Kopiowanie:	w granicach licencji Informacje na temat użytkowania Kopia przeznaczona jest wyłącznie do własnego użytku osobistego w granicach udzielonej licencji. Wszelkie prawa są zastrzeżone chyba, że właściciel praw autorskich udzieli wyraźnej licencji. Z wyjątkiem sytuacji dopuszczalnych przez prawo lub uzyskania zgody uprawnionego z tytułu praw autorskich, jakiekolwiek powielanie, montaż, wyświetlanie, wypożyczanie, publiczne pokazy czy inne rozpowszechnianie zawartości tej kopii lub jej fragmentów czy części jest bezwzględnie zabronione. Niniejsza kopia nie może być przedmiotem odsprzedaży czy dystrybucji i sprzedaży handlowej bez uzyskania odpowiedniej licencji udzielonej przez Virtualo sp. z o.o.

Życie codzienne kobiet w PRL - ebook

Spis treści

BESTSELLERY