Kronos 2/2022 Filozofia tantryzmu - ebook

Kolejny numer kwartalnika „Kronos”, poświęcony teologii mistycznej tantryzmu:

Abhinawagupta, Szesnaście definicji Niewypowiedzianego

Tantra Wielkiego Wyzwolenia

Aldous Huxley, Minimalna hipoteza robocza

Aldous Huxley, Słowa a rzeczywistość

Mircea Eliade, Wprowadzenie do tantryzmu

Jean Przyluski, Kult Wielkiej Bogini

Gopinath Kawiradż, Filozofia śaktów

Ananda K. Coomaraswamy, Tantryczna nauka o Boskiej Dwujedni

Andrzej Serafin, Archaiczna ontologia tantry

Jean-Luc Nancy, Ciało

Tradycje tantryczne często są nazywane „ścieżką lewej ręki” (wamaćara). W mistyce żydowskiej (kabale) mówi się o przejściu na lewą stronę (sitra achra) i odkryciu innego Boga (deus alienus, el ’acher) za sprawą wyzwalającego aktu transgresji, „zbawienia przez grzech” (Scholem). Znamienne, że ta ekstatyczna forma antynomicznej religii przyjmuje postać kultu świętej żeńskości: Szechiny w kabale, Sofii w gnozie, Śakti w tantryzmie. Narzuca się w tym miejscu pytanie: jaka tradycja europejska jest tutejszym odpowiednikiem tantry? Historycy religii wskazują na religie misteryjne, szczególnie na najdłużej funkcjonujące w Europie misteria matriarchalne w Eleusis. Współcześni historycy platonizmu dopatrują się tantry w teurgii neoplatońskiej. Dlaczego jednak nie u samego Platona, którego dialogi są „próbą literackiej popularyzacji misteriów eleuzyjskich” (Colli)? Byłby więc platonizm europejskim tantryzmem? Tego dowodzą zapiski polskiego platonika, a zarazem znawcy kabały Krzysztofa Maurina. Supozycja ta wydaje się wstrząsająca, zważywszy na potoczne rozumienie pojęcia miłości platonicznej, które być może nie jest niczym więcej, jak kulturowo brzemiennym niezrozumieniem platońskiej ironii. Platon jako tantryk okazałby się wówczas nie tyle metafizykiem, sytuującym boskość w zaświatowej transcendencji, ile naturalistą-fizykiem, a sama physis kolejną figurą żeńskości, pramacierzy, natury, która lubi się ukrywać – po to tylko jednak, aby w końcu się odkryć.

PREZENTACJE

Filip Ruciński, Abhinawagupta, Szesnaście definicji Niewypowiedzianego – wprowadzenie do przekładu

Abhinawagupta,

Szesnaście definicji Niewypowiedzianego

Tantra Wielkiego Wyzwolenia

Tantra Ocean Kuli

ESEJE

Aldous Huxley, Minimalna hipoteza robocza

Aldous Huxley, Słowa a rzeczywistość

Aldous Huxley, O zdaniu z Shakespeare’a

Bulent Rauf, Rzecz najważniejsza

Rabindranath Tagore, Albert Einstein, O naturze rzeczywistości

Mircea Eliade, Wprowadzenie do tantryzmu

Jean Przyluski, Kult Wielkiej Bogini

Gopinath Kawiradż, Filozofia śaktów

Gopinath Kawiradż , Matka

Ananda K. Coomaraswamy, Tantryczna nauka o Boskiej Dwujedni

Andrzej Serafi n, Archaiczna ontologia tantry

Justyna Horbowska, Piotr Popiołek, Biegunowość płciowa w nauce o początku

Przemysław Piekarski, Tantra Laya-Yogi

Zeke Mazur, Seks z Jednią. Erotyczny mistycyzm Plotyna a problem metafory

Robert Czyżykowski, Seks tantryczny – klasyfikacja zjawiska

Jean-Luc Nancy, Ciało

H.D. (Hilda Doolittle), O cielesności umysłu

LITERATURA

Z przekładów Krzysztofa Maurina: Anonim flamandzki z XV w.: Modlitwa do Ukrzyżowanego; Dorothee Sölle, Credo; Odpowiedź przyjaciołom po lewicy dlaczego się modlimy; Carl Amery, Słowa Nieobecnego Boga; Lew Tołstoj, O skruszonym grzeszniku; fragment z Zoharu

ARCHIWUM FILOZOFII POLSKIEJ

Krzysztof Maurin, Monadologia Leibniza i jej związek z nową fizyką

Krzysztof Maurin, Zasada rezonansu jako ogólna zasada poznawcza

Krzysztof Maurin, Martin Buber. Odczyt dla psychiatrów

Krzysztof Maurin, Prawdę czynić należy

Andrzej Serafin, Tantryczny platonizm Krzysztofa Maurina

Krzysztof Maurin – nota biograficzna

Kazimierz Napiórkowski, Seminarium Maurinowskie

ANTYKWARIAT

William Butler Yeats, Wprowadzenie do Gitanjali (Pieśni ofiarnych) Rabindranatha Tagore’a

RECENZJE I POLEMIKI

Marcin Cielecki, Humor, ta uprzejmość rozpaczy

Mateusz Wojda, Adam Schaff kontra uniwersytet

Rabindranath Tagore, Wedanta w interpretacji cudzoziemca