-
Blog
- Recenzje
- |
- Wywiady
- |
- Wokół książek
- |
- Porady
Paszporty Polityki 2021 w kategorii Literatura – co warto wiedzieć?
Paszporty Polityki to jedna z najważniejszych nagród kulturalnych w Polsce. Pierwsze ich rozdanie odbyło się w 1993 roku. Przez blisko 30 lat forma przyznawania wyróżnienia, procedury, a także przebieg wydarzenia istotnie się zmieniły. Przez ponad ćwierć wieku pojęcie kultury ewoluowało. Wobec tego koncepcja Paszportów Polityki musiała pójść z duchem czasu. Kategorię Plastyka zastąpiło pojęcie Sztuki wizualne. Pojawiło się również kilka nowych obszarów, a wśród nich Kultura cyfrowa. Kim są wybitne osobistości polskiej kultury, nominowane do nagrody? Co kryje się pod pojęciem Kreator Kultury? Kim był Zdzisław Pietrasik? Sprawdź, jaka historia i ciekawostki kryją się pod pojęciem Paszporty Polityki i kto otrzymał nagrodę za 2021 rok.
Paszporty Polityki – co to za nagroda i kto ją wymyślił?
Paszporty Polityki to nagroda kulturalna ustanowiona w 1993 roku przez tygodnik „Polityka”. Jej inicjatorem był polski dziennikarz, publicysta, krytyk filmowy i teatralny – Zdzisław Pietrasik. Kierował on przez wiele lat działem kulturalnym gazety. Za swe działania został odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Idea, jaka od początku przyświecała Paszportom Polityki, to wyróżnianie ambitnych, nieprzeciętnych artystów, którzy nie ulegają modzie i środowiskowym naciskom. Dokonania młodych, współczesnych twórców są bardzo ważne, dlatego należy je promować oraz doceniać – tu i teraz.
Pierwsi laureaci Paszportów Polityki 1993
W 1993 roku Paszporty Polityki wręczono tylko w 6 kategoriach. Część z wyróżnionych osobistości nadal aktywnie działa w kulturze. Wśród pierwszych laureatów nagrody Paszporty Polityki znaleźli się:
- Literatura – Teodor Parnicki
- Film – Jacek Bławut
- Muzyka – Stanisław Leszczyński
- Estrada – Kasia Nosowska
- Teatr – Tadeusz Słobodzianek
- Plastyka – Stasys Eidrigevičius.
Pierwszy laureat Paszportu Polityki 1993 w kategorii Literatura
Teodor Parnicki był pierwszym laureatem Paszportu Polityki w kategorii Literatura w 1993 roku. Polski pisarz urodzony w 1908 roku ma bogatą biografię, ale również obszerny dorobek literacki. Słynął z tworzenia erudycyjnych i wymagających powieści historycznych.
Do najpopularniejszych utworów autora należą debiut – Aecjusz, ostatni Rzymianin – oraz Srebrne Orły. Druga książka uznawana jest za jedno z najwybitniejszych dzieł Parnickiego. W czasach PRL-u utwór początkowo objęto cenzurą, a chwilę później nakazano jego natychmiastowe wycofanie z bibliotek. Autor podjął w publikacji temat kształtowania się polskiej państwowości, postulując wierność źródłom i opracowaniom naukowym.
Paszporty Polityki 2021 – ewolucja koncepcji
Z biegiem czasu koncepcja Paszportów Polityki istotnie się rozwinęła. W latach 90. gale wręczania nagród odbywały się na początku stycznia, w Teatrze Małym w Warszawie. Raz nagrody przyznano w redakcji „Polityki”. W 2002 roku uroczystość poprowadzono w Teatrze Muzycznym „Roma”. Wówczas pierwszy raz wydarzenie transmitowało TVP2. Na uroczystość przybyło wielu znanych gości, a wśród nich był prezydent Aleksander Kwaśniewski.
Kreator kultury – Paszporty Polityki
W 2002 roku pierwszy raz przyznano nagrodę w kategorii Kreator kultury. Wieńcami laurowymi odznaczono nie tylko osobistości, ale również instytucje, m.in.:
- Romana Gutka
- Andrzeja Starmacha
- Festiwal Teatralny „Malta” i jego twórców
- Jerzego Owsiaka.
Nominowani do Paszportów Polityki 2021
Paszporty Polityki 2021 przyznano w 7 kategoriach. Nominowanych wyróżniono w takich dziedzinach jak film, teatr, literatura, sztuki wizualne, muzyka poważna, muzyka popularna i kultura cyfrowa. Podobnie jak w poprzednich latach galę transmitował TVN. Z powodu panującej pandemii uroczystość odbyła się bez udziału gości i mediów. Paszporty Polityki 2021 wręczono 18 stycznia, a ceremonię niezmiennie poprowadzili Grażyna Torbicka i Jerzy Baczyński.
Wśród nominowanych do Paszportów Polityki 2021 byli:
- Literatura: Łukasz Barys, Elżbieta Łapczyńska, Grzegorz Uzdański
- Film: Łukasz Grzegorzek, Łukasz Ronduda, Aleksandra Terpińska
- Teatr: Iga Gańczarczyk, Jędrzej Piaskowski i Hubert Sulima, Dominik Strycharski
- Sztuki wizualne: Archiwum Protestów Publicznych, Jana Shostak, Mikołaj Sobczak
- Muzyka poważna: Piotr Alexewicz, Teoniki Rożynek, Rafał Ryterski
- Muzyka popularna: Ralph Kaminski, Paweł Szamburski, Ifi Ude
- Kultura cyfrowa: Marcin Borkowski, Tomasz Konrad Ostafin, Anshar Studios.
Laureaci Paszportów Polityki 2021
Po rozdaniu Paszportów Polityki 2021 najwięcej mówiło się o Katarzynie Nosowskiej, która odebrała tytuł Kreatora Kultury, oraz Ralphie Kaminskim, zwycięzcy w kategorii Muzyka popularna. W tym roku – podobnie jak w poprzednim – przyznano również nagrodę specjalną w kategorii Kultura zdalna. Otrzymali ją Małgorzata Płysa i Mat Schulz – twórcy krakowskiego festiwalu muzycznego Unsound Festival.
Laureatem Paszportu Polityki 2021 w kategorii Literatura został Łukasz Barys. Nagrodę otrzymał za książkę Kości, które nosisz w kieszeni. Młody pisarz powieść poświęcił Pabianicom – miastu, w którym się urodził. Uczynił z niej swego rodzaju sojusz żywych ze zmarłymi. Barys znakomicie opanował umiejętność obserwacji świata oraz wysnuwania wniosków i przekazywania ich w poruszający sposób. Autor ukazuje niesprawiedliwość społeczną i wprost mówi o życiu oraz śmierci.
Laureaci Paszportów Polityki 2021 w pozostałych kategoriach to:
- Aleksandra Terpińska – w kategorii Film
- Dominik Strycharski – w kategorii Teatr
- Mikołaj Sobczak i Jana Shostak – w kategorii Sztuki wizualne
- Teoniki Rożynek – w kategorii Muzyka poważna
- Tomasz Konrad Ostafin – w kategorii Kultura cyfrowa.
Zainteresował Cię ten tekst? Chcesz podyskutować z innymi czytelnikami? Zaloguj się na swoje konto na Facebooku, komentuj i czytaj komentarze innych!
-
Bestsellery Virtualo.pl