-
W empik go
Beowulf - ebook
Słuchaj i czytaj w abonamencie Go Standard już za 24,99 zł / 30 dni. Subskrypcja Go Standard daje możliwość dodania do biblioteki 3 dowolne tytuły w danym okresie rozliczeniowym (30 dni). Wybierasz z ponad 200 tys. audiobooków, ebooków i podcastów.
Beowulf - ebook
Beowulf to epicki poemat anglosaski, którego autor nie jest znany. Ułożony prawdopodobnie na początku VIII wieku (jedyny rękopis pochodzi z około 1000 roku), jest najstarszym znanym tekstem literatury anglosaskiej. Jest najdłuższym poematem ze wszystkich znanych w dawnym języku angielskim i stanowi w przybliżeniu dziesiątą część całej literatury anglosaskiej. Rękopis nie posiada żadnego tytułu, ale od początku XIX wieku jest on znany jako Beowulf. Akcja toczy się w VI wieku w Skandynawii i zawiera wiele aluzji do innych germańskich legend i bohaterów. Nie ma dowodów, aby kiedykolwiek żył szwedzki książę Beowulf, chociaż niektóre fakty z poematu zostały potwierdzone przez badaczy historii.Poemat posiada ponad trzy tysiące wierszy. Pierwsza część mówi o tym, jak Beowulf przybywa do Danii, aby pomóc tamtejszemu królowi, którego kraj od dwunastu lat jest nękany przez ogra Grendela. Beowulf, z czternastoma towarzyszami, pokonuje potwora, a później również jego matkę, która stara się pomścić syna. W drugiej części, po pięćdziesięciu latach rządów Beowulfa w jego rodzinnym kraju, toczy on swoją ostatnią bitwę, tym razem ze smokiem, który sieje przerażenie wśród jego ludu. Chociaż zdołał go pokonać, to jednak Beowulf sam ginie w walce. Poemat kończy się pogrzebem króla-bohatera.Poemat posłużył za źródło do inspiracji dla wielu książek i filmów, takich jak chociażby Władcy pierścieni Tolkiena, oraz dla filmów Trzynasty wojownik czy Beowulf.
Spis treści
Część pierwsza. GRENDEL
I. O śmierci i pogrzebie Scylda –
II. O potomkach Scylda i o tym,
III. O tym, jak Grendel
IV. O tym, jak Béowulf przybył do Danii, by służyć swoją pomocą Hróðgárowi
V. O tym jak Béowulf spotkał się
VI. O serdecznym powitaniu Béowulfa przez Hróðgára
VII. O czynie którego dokonał Béowulf – według słów Hunferða
VIII. O czynie, którego dokonał Béowulf – według słów jego samego
IX. Królowa Wealhþéow
X. O tym, jak Hróðgár zawierzył Béowulfowi pałac Heorot
XI. O kolejnej napaści Grendela
XII. O wyprawie nad jezioro
XIII. O tym, jak Hróðgár dowiedział się o walce Béowulfa z Grendelem
XIV. O radosnej uczcie w pałacu Heorot na cześć Béowulfa
XV. O tym, jak bard opowiedział historię Finna
XVI. O tym, jak Wealhþéow obdarowała Béowulfa prezentami
XVII. O wielkiej radości Duńczyków z powodu odzyskania pałacu Heorot
Część druga. MATKA GRENDELA
I. O tym, jak matka Grendela napadła na pałac Heorot
II. O tym, jak Béowulf ponownie ofiarowuje Hróðgárowi swoją pomoc
III. O wyprawie nad jezioro
IV. O tym, jak Béowulf przygotowywał się do walki z matką Grendela
V. O szczęśliwym powrocie Béowulfa do pałacu Heorot
Część trzecia. POWRÓT BÉOWULFA
I. O powrocie Béowulfa do ojczyzny
Część czwarta. SMOK
I. O skarbie smoka
II. O tym, jak smok odkrył kradzież kielicha
III. O tym, jak Béowulf postanowił zmierzyć się ze smokiem
IV. O wojnach pomiędzy Géatami i Swóna
V. O odważnej walce Béowulfa ze smokiem
VI. O śmierci Béowulfa
VII. O tym, jak posłaniec opowiedział Géatom o śmierci Béowulfa
VIII. O tym, jak Géatowie zawładnęli smoczym skarbem
IX. O pogrzebie Béowulfa
Mapy
Drzewa genealogiczne
| Kategoria: | Literatura piękna |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-62173-00-6 |
| Rozmiar pliku: | 527 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Beowulf – jeden z najstarszych poematów heroicznych literatury staroangielskiej opowiada historię księcia Géatów, który wsławił się jako zwycięzca olbrzyma Grendela gnębiącego duńskiego króla Hróðgára i jego wasalów. Imię bohatera znaczy to tyle co „pszczeli wilk”, albo „wilk na pszczoły” czyli „niedźwiedź”. Ma ono symbolizować nadnaturalną siłę i odwagę. Imię przeciwnika Beowulfa – Grendela oznacza „zgrzytającego zębami”. Część badaczy imię to wywodzi od grand (piasek, dno morskie), co oczywiście nawiązywałoby do miejsca zamieszkania olbrzyma.
Czas powstania poematu najczęściej określa się jako wiek VII lub VIII. "Beowulf Manuskrypt" powstał najprawdopodobniej na przełomie X i XI wieku. Składają się na niego dwie części: pierwsza (która nie zawiera treści poematu) powstała prawdopodobnie w XII wieku, druga zaś (tzw. Nowell Codex) zawiera treść poematu, a prócz tego "Cuda Wschodu", żywot św. Krzysztofa, poemat o Judycie oraz fikcyjny List Aleksandra Wielkiego do Arystotelesa. Połączenia dokonał Robert Cotton.
"Beowulf" został spisany w dialekcie zachodniosaskim. W rękopisach zazwyczaj spotykamy się nie z tekstem oryginalnym, lecz transkrypcją na tenże właśnie dialekt.
Od 1563 tekst poematu znajdował się w Bibliotece Cottona, gdzie w 1731 uległ pożarowi. Na szczęście ogień tylko uszkodził manuskrypt, nie niszcząc go całkowicie. Odnalazł go w 1786 r. Grímur Jónsson Thorkelin i opublikował w 1815 r. wraz z łacińską transkrypcją. Pięć lat potem ukazał się pierwszy przekład na język nowożytny – duński. Tłumaczem był Mikołaj Frederik Severin Grundtvig, historyk, pisarz i poeta. W 1833 r. ukazało się drugie wydanie na język nowożytny – angielski.
Pierwszego pełnego polskiego przekładu dokonał – w 2006 roku – Mirosław Kropidłowski.
Beowulf stanowi aż jedną dziesiątą część ocalałych tekstów kultury anglosaskiej. Do najbardziej znaczących można zaliczyć także: "Exodus", "Christ", "Żeglarz", "Wędrowiec", "Sen o drzewie","Walka o Dwór Finna", "Bitwa pod Maldon", "Genesis" i "Widsith."Część pierwsza. GRENDEL
I. O śmierci i pogrzebie Scylda – założyciela dynastii Scyldingskiej
Zaprawdę, posłuchajcie, o czynach i sławie królów duńskich znanych ze swej szlachetności i odwagi! Posłuchajcie o dzielności dawnych bohaterów!
Pewnego dnia przed wiekami opuszczony przez najbliższych chłopiec – syn Skefa, Scyld Scéfing, pojawił się w samotnej łodzi na brzegu Danii. Kiedy dorósł, stał się mężczyzną tak silnym i walecznym, że nie da się opisać strachu, jaki budził wśród swych wrogów. Szybko zawładnął wszystkimi ludami zamieszkującymi nadmorską krainę. Mieszkańcy jej z pokorą składali mu daniny a on był im dobrym królem. Miłosierny Bóg, który ulitował się nad ludem udręczonym bezkrólewiem i chaosem, zesłał mu wkrótce dziedzica i obdarzył synem, aby jego poddani zaznali wreszcie ulgi
