Księga zdrowia mózgu - ebook

Jestem jedną z osób, które poddały członków rodziny i pacjentów opiece dra Davida Perlmuttera. Ogromnie cenię sobie jego otwartość umysłu i lekarski profesjonalizm. Umiejętnie łączy wysokiej klasy umiejętności z zakresu medycyny konwencjonalnej z mądrością osoby przełamującej ograniczenia dzisiejszej tzw. edukacji medycznej oraz skostniałych praktyk medycznych. David jest prawdziwym liderem w swej dziedzinie.

– dr Bernie Siegel

Dr Perlmutter dostarcza czytelnikom rewolucyjnych informacji, wyprzedzających świadomość społeczną o co najmniej dziesięć lat, służących ich własnemu zdrowiu oraz zdrowiu innych osób, dla których będą miały ogromne znaczenie.

– dr n. med. Jeffrey Bland,

dyrektor Instytutu Medycyny Funkcjonalnej

Książka dra Perlmuttera wnosi istotny wkład w tę dziedzinę wiedzy. Dzięki połączeniu doświadczenia naukowego i klinicznego stworzył źródło praktycznej wiedzy dla lekarzy i pacjentów.

– dr Leo Galland, członek Amerykańskiego Kolegium Lekarskiego,

członek Amerykańskiego Kolegium ds. Żywienia

W przeszłości wiele razy odwoływałem się do lekarskiej mądrości dra Perlmuttera. Jego nowa książka dowodzi, jak daleko zaszły badania i jak znakomicie potrafi on wykorzystać ich wyniki.

– dr Neal D. Barnard,

przewodniczący Komitetu Lekarskiego

ds. Odpowiedzialnej Medycyny

Dr Perlmutter udziela cennych porad, popartych wynikami najnowszych, solidnych badań medycznych.

– dr Russell B. Roth,

były przewodniczący Amerykańskiego Towarzystwa Medycznego

Z porad dra Perlmuttera skorzysta każdy pacjent, zaś lekarze powinni przyswoić sobie te metody leczenia, jeśli chcą jak najlepiej służyć swoim pacjentom.

– dr Michael Janson,

przewodniczący Amerykańskiego Kolegium ds. Postępu Medycznego,PODZIĘKOWANIA

Dziękuję Amy Hertz za energię, inteligencję i wkład w to dzieło. Towarzyszyła nam na wszystkich etapach pracy nad książką, która bez jej pomocy nie powstałaby. Mamy dług wdzięczności wobec Susan Petersen Kennedy za wsparcie, wobec Marylin Ducksworth, Erinn Hartman, Steve’a Oppenheimera oraz zespołu redakcyjnego za kreatywność i ciężką pracę. Dziękuję bardzo Marcowi Haeringerowi za pomoc – zawsze był z nami, gdy go potrzebowaliśmy. Specjalne podziękowania kieruję do Janis Vallely, której ciężka praca i entuzjazm pomogły zrealizować nasz projekt.

Dziękuję mgr Gabrielle Rabner, dyplomowanej dietetyczce, za opracowanie planu żywieniowego i drogocenne porady.

Dziękuję również Billowi Kelleyowi, który nauczył mnie, że nawet dorośli mogą mieć kumpli. I wreszcie dziękuję mojej żonie, Leize, za jej stałą obecność, serce i duszę.ROZDZIAŁ 1
Czy ja tracę mózg?

• JESTEŚ W BIURZE LUB NA PRZYJĘCIU i właśnie zostałeś komuś przedstawiony. Sekundę później chcesz przedstawić tę osobę swojemu znajomemu, ale nagle zdajesz sobie sprawę, że... nie pamiętasz jej imienia.

• Stoisz naprzeciw tuzina współpracowników, którzy zebrali się, by wysłuchać twojej prezentacji. Chcesz zabłysnąć, ale... zatrzymujesz się w pół zdania. Ku swemu wielkiemu zażenowaniu pytasz zgromadzonych: „O czym to ja mówiłem?”.

• Idziesz do kuchni po okulary do czytania, wchodzisz tam i... masz w głowie białą plamę. Zastanawiasz się: „Po co tu przyszedłem?”.

• Nie pamiętasz, gdzie zostawiłeś okulary do czytania... po raz kolejny.

• Bierzesz telefon i dziś po raz trzeci chcesz wybrać pewien numer, ale... wybierasz inny.

• Zawsze potrafiłeś łatwo obliczyć w pamięci wielkość napiwku. Jesteś w restauracji i nagle zdajesz sobie sprawę, że... przychodzi ci to z trudem.

Brzmi znajomo? Masz problemy z koncentracją w pracy, zapamiętywaniem imion, terminów spotkań i miejsc, w których zostawiłeś klucze albo okulary? Łatwo się rozpraszasz i masz obniżoną zdolność skupiania się na wykonywaniu zadania? Przysypiasz na długich spotkaniach? Czujesz, że nie jesteś już tak bystry umysłowo, jak kiedyś? Zdarza ci się być w złym humorze częściej niż kiedyś? Martwisz się, że „wypadasz z obiegu” i następny awans zgarnie ci sprzed nosa jakiś dzieciak prosto po szkółce? Martwisz się, że „skoro jesteś taki teraz, to co będzie za dziesięć lat”? Męczą cię żarty na temat „wpadek seniorów”?

Czy w chwilach desperacji zadajesz sobie pytanie: „Czy ja tracę mózg”?

Zgodnie z konwencjonalnym podejściem zapominanie, zmienność nastrojów, a nawet bycie nieco otępiałym to „normalne” symptomy procesu starzenia się, występujące u wszystkich, więc nie ma się czym martwić. Co więcej, możesz być przekonany, że skoro twój mózg już zmienia się w papkę, nie możesz nic z tym zrobić, chyba że usiąść i z zażenowaniem i przerażeniem obserwować, jak z każdym kolejnym dniem stajesz się coraz bardziej umysłowo spowolniony i otępiały.

Jednak konwencjonalne podejście jest przestarzałe i skandalicznie błędne. Spowolnienie pracy mózgu rozpoczynające się w wieku średnim – problemy z pamięcią, koncentracją, przymglenie świadomości, drażliwość, utrata lotności umysłu i koordynacji ruchowej – nie jest „normalnym” elementem procesu starzenia. To początek spirali, po której wolno i podstępnie stacza się twoja zdolność do zdrowego funkcjonowania i pozostawania w szczytowej formie.

Uwierz mi – jest się czym martwić. Proces pogarszania się funkcjonowania mózgu, leżący u podstaw problemów typu „gdzie zostawiłem klucze?” czy „co ja miałem zrobić?”, to ten sam proces, który może prowadzić do tak poważnych chorób, jak choroba Alzheimera, choroba Parkinsona czy udar mózgu. Co gorsza, większość z nas nieświadomie prowadzi taki tryb życia, który jeszcze pogarsza ów niszczycielski proces. Przyczyniamy się do uśmiercania naszych mózgów. Zastanów się:

• Jeżeli regularnie zażywasz jakiekolwiek leki bez recepty lub na receptę, być może narażasz zdrowie swojego mózgu. Liczne powszechnie stosowane leki, w tym leki zobojętniające kwas żołądkowy, antykoncepcja doustna, leki przeciwbólowe niezawierające aspiryny i leki przeciwcholesterolowe pozbawiają twój mózg ważnych substancji, utrzymujących jego funkcjonowanie na właściwym poziomie i zapobiegających jego starzeniu się.

• Jeżeli nie masz w nawyku czytania składu produktów spożywczych, by unikać substancji szkodliwych dla mózgu, istnieje prawdopodobieństwo, że spożywasz produkty wywołujące ociężałość umysłu i spowolniające czas reakcji.

• Jeżeli pijesz niefiltrowaną wodę z kranu, rozpylasz w domu lub ogrodzie środki owadobójcze, używasz dezodorantu pod pachy albo szamponu przeciwłupieżowego, być może narażasz mózg na działanie toksyn przyspieszających jego starzenie się.

• Jeżeli masz stresującą pracę lub przeżywasz stresujące sytuacje w domu, twój mózg jest systematycznie „karmiony” hormonami stresu, uszkadzającymi ośrodek pamięci i wpływającymi negatywnie na twoje samopoczucie.

To zła wiadomość. Dobra jest taka, że degeneracja mózgu nie jest nieuchronna. Możesz ten proces zatrzymać, odwrócić i odrobić straty. Twój mózg ma niewiarygodne zdolności do regeneracji, z których możesz skorzystać, jeżeli dostarczysz organizmowi odpowiednich surowców. Nie musisz rezygnować z życiowych marzeń ani zaniżać oczekiwań wobec życia tylko dlatego, że uważasz, iż twój mózg nie funkcjonuje poprawnie od A do Z. Opracowany przeze mnie program pod nazwą Zdrowszy mózg dostarczy ci sposobów na ożywienie, ochronę i utrzymanie mózgu w zdrowiu. Przedstawię ci program terapii naturalnych o naukowo udowodnionej skuteczności, w tym Gimnastykę mózgu, stymulującą pamięć i szybkość myślenia, strategie dietetyczne odmładzające ociężałe komórki mózgu oraz suplementy diety dostarczające mózgowi paliwa niezbędnego do jazdy na wszystkich cylindrach.

Jestem specjalistą neurologiem, fachowcem od mózgu i układu nerwowego z ponaddwudziestoletnią praktyką lekarską. W moim gabinecie w Perlmutter Health Center w Naples na Florydzie przyjąłem tysiące pacjentów z całego świata, cierpiących na różne dolegliwości – od łagodnych zaników pamięci przez przymglenie świadomości aż do ciężkich deficytów neurologicznych spowodowanych chorobami. Ci z was, których martwi niebezpieczeństwo wystąpienia problemów neurologicznych – czy to z przyczyn genetycznych, czy z powodu prowadzonego stylu życia, czy też odczuwanego spowolnienia pracy mózgu – dowiedzą się, jak im zapobiec i zabezpieczyć funkcjonowanie mózgu. Natomiast ci z was, u których już zdiagnozowano choroby neurologiczne, dowiedzą się, w jaki sposób zatrzymać ich progresję, odwrócić ten proces i przywrócić zdrowe funkcjonowanie mózgu.

Program Zdrowszy mózg dzieli się na trzy poziomy, dostosowane do stopnia ryzyka:

• Poziom 1. Profilaktyka i podtrzymanie – program suplementacji dla tych, którzy poddani są kilku czynnikom ryzyka, ale chcą do końca życia podtrzymać funkcjonowanie mózgu na optymalnym poziomie. Należysz do tej grupy pod warunkiem, że jeszcze nie doświadczasz problemów typu „gdzie zostawiłem klucze?”. Jeżeli będziesz przestrzegał zaleceń tego programu, masz szansę całkowicie uniknąć takich doświadczeń. Chociaż mogłeś być dotąd mniej wyczulony na punkcie swojej diety, to przynajmniej na razie powinieneś przez większość czasu przestrzegać planu żywieniowego z programu Zdrowszy mózg. Korzyść może również przynieść ci wykonywanie Gimnastyki mózgu 2-3 razy w tygodniu. Dodatkowo poprawi ona kondycję twojego mózgu.

• Poziom 2. Profilaktyka, naprawa i wzmocnienie – program suplementacji dla tych, którzy znajdują się w grupie umiarkowanego ryzyka i chcą poprawić jakość funkcjonowania mózgu oraz zapobiec dalszemu pogorszeniu. Jeżeli należysz do tego grona, to w ciągu kilku tygodni wrócisz do takiej ostrości i czujności umysłu, jaką miałeś, gdy słowa i idee pojawiały się bez wysiłku, a energii umysłu miałeś w nadmiarze. Jeżeli chcesz uniknąć dojścia do poziomu 3, gorąco namawiam, byś przestrzegał planu żywieniowego i codziennie wykonywał Gimnastykę mózgu.

• Poziom 3. Regeneracja i wzmocnienie – program suplementacji dla tych, którzy należą do grupy wysokiego ryzyka, w tym tych, którzy już doświadczają znaczącego spadku sprawności intelektualnej. Jeżeli zaliczasz się do tej grupy, poziom 3 w sposób bardzo intensywny pomoże ci przywrócić wyższą wydajność mózgu i zapobiec dalszemu pogorszeniu. Absolutnie niezbędne jest tu przestrzeganie planu żywieniowego i codzienne wykonywanie Gimnastyki mózgu.

Który poziom jest odpowiedni dla ciebie?

Powinieneś stosować się do poziomu 1, 2, czy 3? Przeprowadzenie Audytu mózgu znajdującego się w rozdziale 2 wskaże ci, który z tych programów najdokładniej wychodzi naprzeciw twoim potrzebom. Audyt mózgu składa się z 45 pytań dotyczących funkcjonowania twojego umysłu, prowadzonego stylu życia, diety, otoczenia, zażywanych leków, intensywności doświadczanego stresu i historii choroby. Wykonanie Audytu mózgu zajmie ci tylko kilka minut, ale dostarczy ogromu informacji na temat stanu zdrowia twojego mózgu. Większość ludzi zupełnie nie zdaje sobie sprawy ze zwykłych, obecnych na co dzień czynników „podkopujących” moc mózgu, przyspieszających jego starzenie się i czyniących go podatnym na choroby neurologiczne. Dzięki Audytowi mózgu rozpoznasz czynniki ryzyka obecne w twoim życiu, narażające zdrowie twojego mózgu, a dzięki temu rozpoznaniu będziesz mógł rozpocząć proces pozytywnych zmian. Pamiętaj, by przed wprowadzeniem jakiejkolwiek diety, włączeniem suplementu lub podjęciem programu ćwiczeń skonsultować się z lekarzem.

Jak korzystać z tej książki?

Księga zdrowia mózgu jest podzielona na trzy części. Część I, zatytułowana Czy twój mózg jest zagrożony?, ujawnia ukryte czynniki ryzyka, przynoszące obecnie szkodę twojej kondycji umysłowej i podwyższające podatność na poważne problemy z pamięcią oraz zapadalność na choroby neurologiczne. Audyt mózgu znajdujący się w rozdziale 2 pomoże ci odpowiedzieć na pytanie, który z poziomów programu Zdrowszy mózg jest najwłaściwszy dla ciebie.

Część II, o tytule Narzędzia służące budowaniu zdrowszego mózgu, zawiera program Gimnastyka mózgu służący ożywieniu komórek mózgu, poradnik zdrowego trybu życia, plan żywieniowy oraz programy suplementacji dla poziomów 1, 2 i 3. W rozdziale 11 opisuję cztery badania medyczne dotyczące zdrowia twojego mózgu, które moim zdaniem powinny wejść do twojego corocznego harmonogramu badań.

Część III, pod tytułem Specyficzne choroby mózgu. Jak sobie z nimi radzić?, przeznaczona jest dla tych osób, u których już zdiagnozowano choroby neurologiczne, i przedstawia propozycje terapii, które pomogły wielu pacjentom z takimi chorobami, jak choroba Parkinsona, udar mózgu, stwardnienie rozsiane, choroba Alzheimera, otępienie naczyniowe i stwardnienie zanikowe boczne.