Operacja Retea - ebook

WSTĘP

Pol­ska – wio­sna 2014 rok

Się­gnął ręką do wewnętrz­nej kie­szeni i szybko wyjął z mary­narki jedwabną chu­s­teczkę. Spoj­rzał na wyha­fto­waną literę _E_ i przy­po­mniał sobie dło­nie uko­cha­nej Eve­lyn, które ją naszyły. Pamię­tał, że kie­dyś, zawsze przed reali­za­cją zada­nia, cało­wała ten kawa­łek mate­riału swo­imi peł­nymi kar­mi­no­wymi war­gami i wkła­dała mu chu­s­teczkę w dłoń. To miało mu zapew­nić szczę­śliwy powrót do domu.

Ile to już lat minęło od tamych chwil? Trzy­dzie­ści?

Ze szkla­nego sto­lika pod­niósł fili­żankę kawy. Napój nie miał takiego smaku jak jego ulu­biona red bour­bon – z lek­kim posma­kiem suszo­nych owo­ców wiśni i aro­ma­tem czer­wo­nego wina. Tym­cza­sem zanu­rzył usta w gorą­cym, nieco mdłym napoju, który był zbyt kwa­sko­waty. Zapewne ziarna zmie­lono zbyt dawno. „Pew­nie leżały bli­sko her­baty i mięty” – pomy­ślał, wyczu­wa­jąc ich deli­katną woń. A smak, pomimo upływu lat, cią­gle miał dosko­nały.

Wyglą­dał jak prze­ciętny tury­sta, cho­ciaż nieco ina­czej ubrany niż zwy­kle poja­wia­jący się w tej oko­licy War­szawy przy­jezdni z Wysp Bry­tyj­skich, Nie­miec, Rosji czy nawet Japo­nii. Nazbyt ele­gancki i ubrany ze sma­kiem. Wprawny obser­wa­tor mógłby jed­nak zauwa­żyć, że ma na sobie sztruk­sowe spodnie, które modne były kil­ka­na­ście lat temu. Brą­zowe, lekko wytarte skó­rzane trze­wiki lśniły w słońcu. Jasna koszula i twe­edowa jed­no­rzę­dowa brą­zowa mary­narka Har­risa ide­al­nie opi­nały jego klatkę pier­siową.

Dawno skoń­czył sie­dem­dzie­siątkę, ale utrzy­my­wał dosko­nałą kon­dy­cję. Nie tylko ćwi­czył na siłowni, ale też codzien­nie sta­rał się pły­wać w base­nie. Siwe, nad­zwy­czaj bujne jak na ten wiek włosy kon­tra­sto­wały z deli­katną opa­le­ni­zną, a piwne oczy mogły wska­zy­wać na jego połu­dniowe pocho­dze­nie. Kobiety, które spo­ty­kał na swo­jej dro­dze, porów­ny­wały go z Hum­ph­reyem Bogar­tem. Może dla­tego, że jego twarz – zawsze gładko ogo­lona – była lekko pocią­gła i zakoń­czona pod­bród­kiem z deli­kat­nie zary­so­wa­nym doł­kiem.

Spoj­rzał na zega­rek i osza­co­wał, że może jesz­cze posie­dzieć przy kawiar­nia­nym sto­liku kil­ka­na­ście minut. W tym momen­cie z gło­śnika umiesz­czo­nego wewnątrz budynku popły­nęły dźwięki tak bli­skiej mu bossa novy. Zanu­rzył się w deli­katny rytm _Garota di Ipa­nema_ wyko­ny­wa­nej po angiel­sku i ponow­nie odpły­nął myślami za ocean. Zmru­żył oczy. Przed nimi prze­pły­nął obraz z prze­szło­ści, gdy razem z Eve­lyn wybrali się z Belo Hori­zonte czer­woną alfą romeo do Nova Ponta da Fruta nad oce­anem. Tam, w barze na nada­tlan­tyc­kiej plaży, po raz pierw­szy usły­szał utwór Jobima i Mora­lesa w wyko­na­niu João Gil­berto oraz aksa­mitny głos jego uko­cha­nej Astrud. Tań­czyli z Eve­lyn na pia­sku do późna w nocy, a potem namięt­nie się kochali w wyna­ję­tym na week­end nie­wiel­kim domku sto­ją­cym kil­ka­dzie­siąt metrów od brzegu oce­anu.

_Yes, I would give my heart gla­dly but each day as she walks to the sea_ – zanu­cił pod nosem.

Star­szy męż­czy­zna ock­nął się z zadumy. „Zbyt to wszystko sie­lan­kowe. Sen­ty­men­talne? Za bar­dzo” – pomy­ślał. Ponow­nie spoj­rzał na nie­bie­ski cyfer­blat swo­jej sekondy. Lubił zegarki tej marki – jed­nego z nie­wielu eks­por­to­wych radziec­kich hitów, które zdo­były zachod­nie rynki zdo­mi­no­wane przez szwaj­car­skie, japoń­skie czy nie­miec­kie firmy z tej branży. Od momentu wypadku, w któ­rym został popa­rzony, nosił zega­rek na lewej ręce.

Popra­wił kra­wat, a rogowe oku­lary prze­ciw­sło­neczne zało­żył na nos. Zarzu­cił na rękę oliw­kowy, nieco sta­ro­świecki płaszcz i ener­gicz­nie wstał. W tym momen­cie odru­chowo dotknął wewnętrz­nej kie­szeni. Pod pal­cami wyczuł cha­rak­te­ry­styczny kształt rewol­weru – pię­cio­strza­ło­wego Tau­rusa 605. Ten dotyk przy­wró­cił trzeź­wość jego umy­słowi. Musiał być czujny i skon­cen­tro­wany na zada­niu, które miał wyko­nać. Nie mógł sobie pozwo­lić na jaki­kol­wiek moment zawa­ha­nia.

Tym razem musiał posprzą­tać i zatrzeć ślady. Miał prze­rwać nici, gdyż te mogłyby dopro­wa­dzić do odkry­cia osoby i służby, która za wszyst­kim stała. Ale też czuł przez skórę, że coś się koń­czy. Nie towa­rzy­szyło mu już takie napię­cie, jakie nie­mal zawsze odczu­wał w prze­szło­ści, z mniej­szą lub więk­szą inten­syw­no­ścią, w cza­sie reali­za­cji podob­nych ope­ra­cji. A miał ich za sobą wiele. Musiałby się mocno wysi­lić, aby przy­po­mnieć sobie twa­rze osób, z któ­rymi skrzy­żo­wał go los i któ­rych linię życia prze­ciął.

Pod fili­żanką zosta­wił dwa­dzie­ścia zło­tych. Pod­niósł się i nie­spiesz­nie ruszył Chmielną w kie­runku Nowego Światu, gdy nagle jego wzrok zatrzy­mał się na cha­rak­te­ry­stycz­nej postaci, a następ­nie zaczął ją śle­dzić.

Wysoki ciemny blon­dyn wyło­nił się z bramy kamie­nicy zale­d­wie kil­ka­na­ście metrów od niego. Prze­ciął jezd­nię i zatrzy­mał się przy witry­nie sklepu z odzieżą. Wszedł do środka. Po chwili wyszedł, ale zatrzy­mał się na uła­mek sekundy w drzwiach. Mogłoby się wyda­wać, że lustruje oto­cze­nie. Potem spo­koj­nie skrę­cił w wąski prze­świt mię­dzy kamie­ni­cami. Miał na sobie roz­cią­gniętą czarną bluzę z kap­tu­rem oraz ciemne spodnie bojówki i róż­nił się znacz­nie od wize­runku ze zdję­cia, które star­szy męż­czy­zna oglą­dał przed przy­jaz­dem do Pol­ski. Mimo to nieco sta­ro­świecki dżen­tel­men był jed­nak pewien, kogo ma przed oczami.

Wło­żył oliw­kowy pro­cho­wiec i ruszył za blon­dy­nem. Szedł w takiej odle­gło­ści, aby nie stra­cić go z oczu, ale też żeby nie nara­zić się na dekon­spi­ra­cję. Miał cho­lerne szczę­ście, bo zakła­dał, że spo­tka tego mło­dego czło­wieka dopiero za jakiś czas w pew­nej piwiarni przy Nowym Świe­cie. Infor­ma­cję o tym, kiedy i gdzie może się w niej poja­wić, prze­słano mu w krót­kim ese­me­sie.

Przy Juliana Tuwima oce­nił, że przy­szedł wła­ściwy moment na reali­za­cję zada­nia. Ulica była pusta, póź­no­wio­senny popo­łu­dniowy upał zamknął oko­licz­nych miesz­kań­ców w ocie­nio­nych miesz­ka­niach. Z otwar­tego okna na dru­gim pię­trze pły­nął dość gło­śno hip-hop, który zagłu­szał miej­ski szum. To też mu sprzy­jało. Się­gnął prawą dło­nią do kie­szeni mary­narki, wyczuł chłód ręko­je­ści rewol­weru i… w tym momen­cie powoli ją cof­nął. Z pobli­skiej bramy wyszedł szybko jeden, a za nim drugi męż­czy­zna. Mieli spor­towe buty trek­kin­gowe, dżinsy i prze­ciw­desz­czowe kurtki z gore­texu. Jakby wybie­rali się na wycieczkę w góry, a nie na spa­cer po sto­licy Pol­ski. Po ich ruchach widać było, że kogoś szu­kają. Zasta­na­wiali się, w którą bramę wejść. U jed­nego z nich – wyż­szego z ciem­nym wąsem, zauwa­żył w uchu słu­chawkę. Po chwili ten ze słu­chawką zaczął coś komuś tłu­ma­czyć, korzy­sta­jąc z łącz­no­ści bez­prze­wo­do­wej. Z dala wyglą­dało to tak, jakby roz­ma­wiał sam z sobą.

Miał za sobą dzie­siątki podob­nych ope­ra­cji i ni­gdy prze­czu­cie, a w zasa­dzie wie­lo­let­nie doświad­cze­nie, nie pozwa­lało mu błęd­nie oce­nić sytu­acji. I tym razem wyczuł zagro­że­nie. „Nie wyglą­dają na jego ochronę. Obser­wa­cja!” – pomy­ślał i cof­nął się w cień pobli­skiej bramy.

W tym momen­cie blon­dyn na chwilę odwró­cił jakby od nie­chce­nia głowę. Na uła­mek sekundy ich spoj­rze­nia się skrzy­żo­wały. Blon­dyn prze­cze­sał dło­nią włosy. Wyraz twa­rzy wska­zy­wał, że zasta­na­wiał się nad czymś przez chwilę. Ruszył dalej. Za nim w pew­nej odle­gło­ści podą­żyli po czte­rech, pię­ciu sekun­dach dwaj męż­czyźni w kurt­kach gore­te­xo­wych. Kiedy wyda­wało się, że nie stracą z zasięgu wzroku blon­dyna, z ulicy Gór­skiego wyszła kil­ku­na­sto­oso­bowa grupa przed­szko­la­ków w żół­tych kami­zel­kach. Dzieci, które trzy­mały się za rękę, prze­cięły drogę pomię­dzy blon­dynem a podą­ża­ją­cymi za nim wywia­dow­cami. Ci zaczęli mio­tać się pomię­dzy dziećmi. Nie wie­dzieli, jak sobie z nimi pora­dzić. Deli­kat­nie pró­bo­wali je odsu­wać ze swo­jej drogi, ale opie­kunka grupy zaczęła ostro pro­te­sto­wać.

– Pano­wie, spo­koj­nie, to są dzieci! Uwa­żaj­cie na nie! Sta­siu, odsuń się! – krzyk­nęła do jed­nego z malu­chów.

Trwało to kil­ka­na­ście sekund. W tym cza­sie blon­dyn wszedł w mar­twe pole. „Dzię­kuję, dzie­ciaki” – pomy­ślał. Tak jak pla­no­wał, wyszedł spod obser­wa­cji. Zawsze marzył, aby tak jak kie­dyś ofi­ce­ro­wie CIA czy BND wyko­rzy­stać sys­tem przejść w tym rejo­nie. Miał w pamięci opo­wie­ści chło­pa­ków i dziew­czyn z daw­nej betki o roz­ry­so­wa­nych przej­ściach, bra­mach, zaka­mar­kach, drzwiach, zauł­kach mię­dzy Ale­jami Jero­zo­lim­skimi a ulicą Świę­to­krzy­ską. Major Agen­cji Wywiadu Mar­cin Łodyna zmie­rzał na spo­tka­nie ze swoją kole­żanką ze służby Magdą Sier­pecką oraz ofi­cer CIA Kate. Miał się dowie­dzieć, kto jest rosyj­skim agen­tem na Miło­będz­kiej.

Gdy dwaj męż­czyźni znik­nęli mu z oczu, star­szy męż­czy­zna oparł się o ścianę cuch­nącą moczem i poma­zaną graf­fiti. Dopiero teraz do niego dotarło, że już prze­cież widział tego blon­dyna. „Dla­czego, kurwa, wcze­śniej nie roz­po­zna­łem go na zdję­ciu?! Co jest ze mną?!” Wie­dział, że nie wyko­nał zada­nia, ale w tych warun­kach nie mógł tego zro­bić. Dekon­spi­ra­cja nie wcho­dziła w grę. To miała być tajem­ni­cza śmierć pod­bu­do­wana póź­niej całym cią­giem dzia­łań dez­in­for­mu­ją­cych pol­skich śled­czych.

„Nie teraz. Nie teraz. Oko­licz­no­ści się zmie­niły, a jemu się upie­kło” – tłu­ma­czył się przed samym sobą.

Doszedł do ulicy Warec­kiej. Zda­wał sobie sprawę, że musi wyjść jak naj­szyb­ciej ze strefy pro­wa­dzo­nych dzia­łań obser­wa­cyj­nych. W innym wypadku mógł zostać przy­pad­kowo nagrany lub zapa­mię­tany. Nie mógł do tego dopu­ścić.

Skrę­cił w lewo, w Nowy Świat. Dotarł do Świę­to­krzy­skiej. Na przy­stanku wsiadł w auto­bus, któ­rym doje­chał do przy­stanku rondo ONZ. Przy ulicy Twar­dej wstą­pił do sklepu i kupił kawa­łek swoj­skiej, mocno czosn­ko­wej kieł­basy, dwie chru­piące kaj­zerki i kilka ogór­ków kiszo­nych. Potem pod­szedł kil­ka­dzie­siąt metrów i wsiadł do zapar­ko­wa­nego gra­na­to­wego forda fie­sty. Zamknął oczy. Dzi­siaj miał wyjąt­kowo inten­sywny dzień. Zostało mu jesz­cze jedno zada­nie do wyko­na­nia. „Na razie jeden do jed­nego”. Uśmiech­nął się w duchu na myśl, że użył pił­kar­skiego porów­na­nia.

Przed połu­dniem był w szpi­talu MSWiA w War­sza­wie przy Woło­skiej. Samo­chód zapar­ko­wał przy ulicy Dąbrow­skiego z dala od kamer ochrony. Prze­szedł koło wej­ścia głów­nego. Minął po lewej park ze sta­wem. Skrę­cił w prawo pod nie­wielki daszek nad bocz­nym wej­ściem. Wewnątrz budynku skie­ro­wał się do windy. Zna­lazł się na miej­scu. Przed wej­ściem na oddział hema­to­lo­gii i onko­lo­gii przy­go­to­wany był na wyko­rzy­sta­nie legendy, która miała mu pozwo­lić dostać się do jed­nej z sal dla pacjen­tów. Nie było jed­nak takiej potrzeby. Miał bar­dzo dużo szczę­ścia. Pie­lę­gniarka oddzia­łowa aku­rat gdzieś wyszła. Nagle z gabi­netu wyło­niła się lekarka, która trzy­mała w ręku plik papie­rów, prze­pu­ścił ją i wszedł na wewnętrzny kory­tarz. Uśmiech­nął się do lekarki i powie­dział z akcen­tem Kre­so­wiaka:

– Sza­nowna pani, ja do brata. Romań­czuk ma na nazwi­sko.

Mówiąc to, jakby bar­dziej się zgar­bił. Sta­rał się wyglą­dać na jesz­cze star­szego. Lekarka spoj­rzała na niego badaw­czo.

– Ależ pro­szę pana, pan tam nie może wejść. Poza tym płaszcz trzeba zosta­wić na dole w szatni. No i należy zało­żyć spe­cjalne ochra­nia­cze i maseczkę, sale pacjen­tów są ste­rylne. Nie mówiła panu tego pie­lę­gniarka przy wej­ściu?!

Męż­czy­zna zdjął pro­cho­wiec, nie­dbale rzu­cił go na krze­sło sto­jące na kory­ta­rzu.

– Pani dok­tor. Mówiła, mówiła. Ale pani rozu­mie. To dla mnie wysi­łek. Ja tylko na chwi­lu­nię – odpo­wie­dział.

– Dobrze. Tam są ochra­nia­cze na buty i far­tuch. – Kobieta wes­tchnęła i wska­zała pal­cem na wie­szak sto­jący w kory­ta­rzu. – A tu, pro­szę, maseczka. – Podała mu podłużne papie­rowe pudełko z jed­no­ra­zów­kami.

Zało­żył jedną i ochra­nia­cze na buty. Potem narzu­cił na ramiona zie­lony far­tuch ochronny.

– Tak może być? – spy­tał i popa­trzył pro­szą­cym wzro­kiem na lekarkę.

– Sala druga, po pra­wej stro­nie.

Star­szy męż­czy­zna, zamiast ruszyć we wska­zane miej­sce, skrę­cił do męskiej toa­lety. Wszedł do kabiny. Z kie­szeni mary­narki wyjął chi­rur­giczną latek­sową ręka­wiczkę i nacią­gnął ją, a następ­nie w tej samej dłoni scho­wał nie­wielki ato­mi­zer wyglą­da­jący jak bute­leczka z per­fu­mami. Deli­kat­nie prze­krę­cił jego główkę. Spu­ścił wodę i wyszedł z toa­lety.

Romań­czuk był sam w szpi­tal­nym pokoju. Spał. Ciężko oddy­chał. Jego skóra przy­po­mi­nała tro­chę per­ga­min, spod któ­rego prze­świ­ty­wały błę­kitne paję­czyny żył. Świe­cąca nad nim jarze­niówka pogłę­biała jej bla­dość, podob­nie jak jasno­żółte płytki na ścia­nach. Przy łóżku stała kro­plówka, jed­nak nie była pod­łą­czona. Na sto­liku obok leżała jakaś gruba książka w czer­wono-czar­nej okładce z dużym bia­łym napi­sem. Obok stała szklanka z nie­wy­pitą wodą. Męż­czy­zna spraw­dził w szpi­tal­nej kar­cie cho­ro­bo­wej przy­mo­co­wa­nej do ramy łóżka nazwi­sko pacjenta. Upew­nił się, że nie doszło do pomyłki. Mimo że miał w prze­szło­ści do czy­nie­nia z Romań­czukiem, musiał to zro­bić. „Nie ma gorączki? Ciśnie­nie w nor­mie jak na ten wiek i stan?” – czy­tał w myślach kartę. Jesz­cze raz popa­trzył na cho­rego. „Jed­nak tro­chę się zmie­nił. Posta­rzał się, schudł, posi­wiał, włosy już mocno prze­rze­dzone. Cho­roba i lata odci­snęły na nim piętno” – doszedł do wnio­sku.

Ostroż­nie pod­niósł szklankę z wodą. Odwró­cił się od Romań­czuka. Dłoń w ręka­wiczce odsu­nął jak naj­da­lej od swo­jej twa­rzy. Wstrzy­mał oddech i deli­kat­nie spry­skał szklane kra­wę­dzie. Następ­nie posta­wił ją na sto­liku i zdjął ręka­wiczkę. „Szkoda go, szybko się uczył i awan­so­wał” – pomy­ślał.

Wycho­dząc z sali, spo­koj­nie zlu­stro­wał kory­tarz. Nie zauwa­żył jakie­go­kol­wiek ruchu. Na oddziale pano­wała senna atmos­fera. Kątem oka dostrzegł jed­nak kamerę przy wej­ściu oraz nad punk­tem pie­lę­gniar­skim.

Obec­ność tych urzą­dzeń nie zbu­rzyła jed­nak jego spo­koju. „Pew­nie już ni­gdy nie przy­jadę do Pol­ski. To prze­cież jest koniec. Mogą mnie szu­kać!” – pomy­ślał. Ale jed­nak odru­chowo zgar­bił się i schy­lił głowę, kry­jąc ją w ramio­nach.

– Do widze­nia. – Uśmiech­nął się do pie­lę­gniarki, która poja­wiła się przy wej­ściu i patrzyła w jakieś papiery.

Nawet mu nie odpo­wie­działa. Zgar­nął z krze­sła płaszcz i wyszedł. W kie­szeni spodni deli­kat­nie wyma­cał nie­wielki krzy­żyk zro­biony z kamie­nia – jego tali­zman, z któ­rym nie roz­sta­wał się nie­mal od początku swo­jego życia. Dostał go od opie­kuna w dale­kiej Afryce. Zawsze miał go przy sobie, wie­rzył, że przy­nosi mu szczę­ście.

* * *

Star­szy męż­czy­zna zapar­ko­wał fie­stę pomię­dzy drze­wami kil­ka­na­ście metrów od ulicy Topo­lo­wej na pery­fe­riach Żyrar­dowa. Wcze­śniej na jed­nej ze sta­cji ben­zy­no­wych na tra­sie z War­szawy kupił kawę. Pod­je­chał na nie­od­le­gły par­king. Prze­brał się w ciemne spor­towe ubra­nie. Miał teraz na sobie gra­na­towe jog­gery i czarną bluzę, a na gło­wie czapkę z dasz­kiem. Ewen­tu­alny prze­cho­dzień powi­nien wziąć go za zwy­kłego bie­ga­cza.

Wyszedł i skie­ro­wał się w kie­runku kępy krza­ków. Od pose­sji, która była jego celem, dzie­liło go nie­całe dwie­ście metrów. Wyjął z zapi­na­nej na suwak kie­szeni spodni małą lor­netkę. Zaczął spo­koj­nie obser­wo­wać ruch wokół domu. Przed bramą wej­ściową stał ozna­ko­wany radio­wóz poli­cyjny, a na tere­nie pose­sji czarny volks­wa­gen trans­por­ter. Boczne drzwi vana były uchy­lone, a w środku sie­dział męż­czy­zna i coś prze­glą­dał na lap­to­pie. W par­te­ro­wym, poma­lo­wa­nym na szaro domu, kry­tym rudą cera­miczną dachówką, krę­cili się ludzie. Co kilka minut ktoś wcho­dził i wycho­dził. Ekipa wno­siła i wyno­siła jakieś walizki. Każdy ruch na podwórku gar­dło­wym uja­da­niem sygna­li­zo­wał przy­wią­zany linką do budy owcza­rek bel­gij­ski. Pies, gdyby tylko mógł, sko­czyłby na każ­dego obcego, który poja­wił się na jego tere­nie. W pew­nym momen­cie z domu wyszła szczu­pła, krótko ostrzy­żona kobieta w śred­nim wieku. Sta­nęła z boku i ner­wowo zapa­liła papie­rosa. „Chyba żona. Tak, zga­dza się” – upew­nił się w myślach.

Po sie­dem­na­stej część ekipy docho­dze­nio­wej odje­chała samo­cho­dami, które stały z dru­giej strony pose­sji. Tych pojaz­dów nie widział ze swo­jego miej­sca obser­wa­cji. Pół godziny póź­niej z podwórka na szu­trową drogę wyje­chał van. Kie­rowca zatrzy­mał się jesz­cze przy poli­cyj­nej kii, uchy­lił okno i coś powie­dział do funk­cjo­na­riu­sza w radio­wo­zie. Chwilę potem ten także odje­chał. W tym momen­cie na pose­sję wje­chał sele­dy­nowy citroën C3 kie­ro­wany przez kobietę. Zatrzy­mał się. Z auta wysia­dło dwóch nasto­lat­ków, któ­rzy zaraz pod­bie­gli do psa. Pies był spo­kojny, zapewne ich znał. Wyszła do nich żona Romań­czuka. Kobiety roz­ma­wiały ner­wowo przez kil­ka­na­ście minut. Potem goście wsie­dli do citroëna i odje­chali.

Dzie­sięć minut póź­niej świa­tła w domu zga­sły. „Jest zmę­czona. Pew­nie weź­mie śro­dek na sen. W końcu spa­dło to na nią jak grom. Musi odpo­cząć” – doszedł do wnio­sku, nie odry­wa­jąc oczu od lor­netki. Posta­no­wił wró­cić do fie­sty i odcze­kać godzinę. Przy­po­mniał sobie o kieł­ba­sie, która mocno pach­niała czosn­kiem w samo­cho­dzie. Nie miał czasu nawet cze­goś zjeść. Wziął kaj­zerki. Napił się resztki zim­nej kawy w papie­ro­wym kubku. Strzep­nął z jog­ge­rów okru­chy po buł­kach.

Wró­cił na swój punkt obser­wa­cyjny. Wła­śnie w tym momen­cie zauwa­żył jakiś ruch koło domu poprze­dzony włą­cze­niem świa­tła na ganku. Przy­ło­żył do oczu lor­netkę. W uchy­lo­nych drzwiach domu stała żona Romań­czuka. W jed­nej ręce trzy­mała kie­li­szek wina, w dru­giej – papie­rosa. Paliła łap­czy­wie. Wrzu­ciła nie­do­pa­łek do doniczki z czer­woną pelar­go­nią. Pode­szła do wej­ścio­wej furtki i zamknęła ją na klucz, następ­nie spu­ściła psa z uwięzi. Cho­ciaż ten zaczął się łasić, nie miała ochoty na zabawę. Znik­nęła za drzwiami. Świa­tło na weran­dzie zga­sło.

Męż­czy­zna wró­cił do samo­chodu. W pobliżu nie zauwa­żył nic nie­po­ko­ją­cego. Powoli się ściem­niało. Z połu­dnia nad­cią­gały chmury burzowe. Wyjął ze schowka fie­sty zawi­nięte w papier pętko kieł­basy oraz nie­wielką bute­leczkę i strzy­kawkę. Wcią­gnął w nią cen­ty­metr płynu, wbił igłę w kawa­łek wędliny i naci­snął tło­czek. Wło­żył ręka­wiczki, na głowę nacią­gnął komi­niarkę, do zapi­na­nej kie­szeni wło­żył małą latarkę tak­tyczną. Odcze­kał chwilę. Robiła się już sza­rówka. Był znowu na miej­scu obser­wa­cji.

W domu nie paliły się żadne świa­tła. „Czas na mnie”. Schy­lony pod­biegł przez poro­śnięte wysoką trawą pole do ogro­dze­nia pose­sji. Pies bły­ska­wicz­nie zna­lazł się przy nim, spoj­rzał na intruza, zastrzygł uszami, a potem, szcze­rząc zęby, gwał­tow­nie naparł na ogro­dze­nie. Ale wła­śnie wtedy męż­czy­zna przez siatkę prze­rzu­cił kawa­łek kieł­basy naszpry­co­wany środ­kiem usy­pia­ją­cym. Pies jesz­cze przez chwilę uja­dał, ale po kilku minu­tach znu­dził się, bo wywą­chał sma­ko­łyk. Po kolej­nych kilku leżał na boku i się nie ruszał. Męż­czy­zna spraw­nie poko­nał nie­zbyt wyso­kie ogro­dze­nie. Latarką omiótł bru­natne ciel­sko owczarka, dla pew­no­ści deli­kat­nie dotknął go nogą. Pies nie reago­wał, z pyska wysta­wał mu jedy­nie różowy język.

Skie­ro­wał się do sto­ją­cej obok domu nie­wiel­kiej drew­nia­nej komórki. Uchy­lił drzwi. Wszedł do środka i zamknął je za sobą. Dzia­łał jak auto­mat. Zapa­lił latarkę i pod­szedł do równo poukła­da­nych kawał­ków drewna. Wyjął z kie­szeni zdję­cie z zazna­czo­nym jed­nym z nich. Szybko odna­lazł ten wła­ściwy, wycią­gnął i scho­wał do czar­nego worka. Wyszedł. W tym momen­cie zapa­liło się świa­tło nad drzwiami do domu. Usły­szał szczęk otwie­ra­nego zamka. Bie­giem ruszył do ogro­dze­nia. Poko­nał je dwoma spraw­nymi ruchami. Spoj­rzał za sie­bie i zoba­czył prze­ra­żoną kobietę. Nie krzy­czała. Zamarła ze stra­chu, patrzyła na nie­ru­chome ciemne ciało psa. Dło­nie przy­ci­skała do ust, jakby bała się, że głos wydo­sta­nie się jej z gar­dła.

Męż­czy­zna dobiegł do samo­chodu. Bły­ska­wicz­nie uru­cho­mił sil­nik i powoli ruszył. Kątem oka spoj­rzał jesz­cze raz na dom. Kobieta ucie­kła do środka. Jed­nak pose­sja cała była roz­świe­tlona. Zerwał z głowy komi­niarkę. Wci­snął pedał gazu. Prze­je­chał obok ple­ne­ro­wej siłowni na osie­dlu Leśna. Kie­ro­wał się w stronę Zalewu Żyrar­dow­skiego.

Droga do zbior­nika wod­nego zajęła mu nie­całe pięć minut. W tym cza­sie nad mia­stem roz­sza­lała się burza. Wiał mocny wiatr, ale deszcz jesz­cze nie padał. Zro­biło się zupeł­nie ciemno, a niebo roz­świe­tlały bły­ski. Zwol­nił. Wje­chał na pusty o tej porze par­king. Włą­czył w samo­cho­dzie latarkę i nożem ze swo­jego mul­ti­to­olu Leather­mana pod­wa­żył szcze­linę w kawałku drzewa. Ze schowka wyjął tele­fon komór­kowy, który Romań­czuk wyko­rzy­sty­wał do łącz­no­ści spe­cjal­nej. Tele­fon i kartę SIM zmiaż­dżył kom­bi­ner­kami. Wyszedł z samo­chodu i rzu­cił znisz­czony tele­fon i kartę daleko przed sie­bie, w ciemną otchłań wody. Usły­szał cichy plusk. Odszedł kil­ka­na­ście metrów w bok i z całej siły wyrzu­cił do zalewu swój rewol­wer. Wró­cił do fie­sty. Nie bez trud­no­ści prze­brał się w ele­ganc­kie ubra­nie. Wło­żył twe­edową mary­narkę. Prze­glą­da­jąc się w lusterku wstecz­nym, popra­wił włosy. Spor­towe rze­czy i komi­niarkę zwi­nął i wło­żył do torby folio­wej na śmieci. Posta­no­wił wyrzu­cić ją gdzieś dalej, po dro­dze.

Stał się zupeł­nie innym czło­wie­kiem. Dopiero teraz napię­cie zupeł­nie puściło. Roz­luź­nił się. To było jego ostat­nie zada­nie. Wcią­gnął nosem cie­pły zapach nocy. W tym momen­cie zaczął padać rzę­si­sty deszcz. „Limit szczę­ścia na dziś został wyczer­pany”. Uśmiech­nął się na myśl, że wszyst­kie ślady, które zosta­wił na polu w pobliżu domu Romań­czuka, nie­ba­wem spłyną wraz z wio­sen­nym desz­czem.

Ruszył w kie­runku War­szawy. Na trasę do sto­licy wje­chał przez węzeł Wiskitki. Po czter­dzie­stu minu­tach zosta­wił samo­chód na par­kingu pod­ziem­nym przy lot­ni­sku Fry­de­ryka Cho­pina. Klu­czyki zosta­wił pod wycie­raczką, podob­nie jak doku­menty wozu. Wyjął z bagaż­nika nie­wielką walizkę i ruszył do ter­mi­nalu A.

Samo­lot do Frank­furtu miał za dwie godziny.ROZ­DZIAŁ 1

Rumu­nia, Tur­cja – wrze­sień 1939 roku

Czarny dodge D-1125 z bia­łym napi­sem _Taxi_ na przed­nich drzwiach ruszył gwał­tow­nie spod kamie­nicy przy Calea Vic­to­riei, gdzie mie­ścił się nie­wielki hotel Maje­stick. Minął po pra­wej Savoy The­atre i nowo­cze­sny budy­nek cen­trali tele­fo­nicz­nej nazy­wany _The­le­pone Palace._ Mimo póź­nej pory na głów­nej arte­rii rumuń­skiej sto­licy pano­wał spory ruch. Piesi prze­ci­skali się chod­ni­kami, co chwila zatrzy­mu­jąc się przed witry­nami licz­nych skle­pów, restau­ra­cji i kawiarni. Po dwu­dzie­stu minu­tach szyb­kiej jazdy samo­chód minął z piskiem opon ostatni zakręt. Świa­tło z jego reflek­to­rów omio­tło sto­jący przy bru­ko­wa­nej ulicy kiosk z kwia­tami na rogu Calea Târgoviștei. Zwol­nił nieco dopiero przed torami tram­wa­jo­wymi, cią­gną­cymi się środ­kiem poprzecz­nej arte­rii. Skrę­cił w lewo i skie­ro­wał się w stronę kolum­nady z głów­nym wej­ściem do dworca kole­jo­wego Gara de Nord w Buka­resz­cie.

Major Sorin Dumi­tru, ofi­cer Sec­tia A II-a Sztabu Gene­ral­nego Kró­lew­skich Sił Zbroj­nych Rumu­nii, odde­le­go­wany ostat­nio do Sekre­ta­riatu Gene­ral­nego MON, zdą­żył jesz­cze spoj­rzeć na zegar znaj­du­jący się na pię­cio­pię­tro­wej wieży dwor­co­wej zakoń­czo­nej tara­sem wido­ko­wym. Tro­chę się uspo­koił. Tak­sówka gwał­tow­nie się zatrzy­mała. Major ure­gu­lo­wał należ­ność, podwa­ja­jąc ją wyso­kim napiw­kiem. Był hojny, bo czas był dla niego teraz naj­cen­niej­szy. Wyszedł z samo­chodu i rozej­rzał się uważ­nie.

Dumi­tru był wyso­kim i przy­stoj­nym czter­dzie­sto­lat­kiem. Nie­wielki czarny wąsik dopeł­niał jego wyraź­nie orien­tal­nego wyglądu. Nało­żył gra­fi­tową fedorę, która świet­nie paso­wała do cało­ści ciem­no­gra­na­to­wego ubra­nia. Dwu­rzę­dowa mary­narka o nieco kwa­dra­to­wej linii kroju, sze­ro­kie spodnie i biała koszula leżały na nim ide­al­nie, do tego docho­dził ciemny kra­wat. Wyjął z kie­szeni spodni meta­lową zapal­niczkę i paczkę lucky strike’ów. Zapa­lił i zacią­gnął się. W tym samym cza­sie szo­fer wysta­wił dwie duże skó­rzane walizki prze­wią­zane solid­nymi pasami z mosięż­nymi klam­rami. Męż­czy­zna rzu­cił nie­do­pa­łek papie­rosa. Pod­szedł powoli do drzwi pasa­żera i otwo­rzył je. Nachy­lił się i ze środka samo­chodu ode­brał nie­wiel­kie zawi­niątko. Od razu widać było, że to nie­mow­lak. Potem z pojazdu wysia­dła na oko trzy­dzie­sto­pię­cio­let­nia bru­netka. Spod nie­wiel­kiego, czar­nego, eks­tra­wa­ganc­kiego kape­lu­sza wysta­wały nieco spłasz­czone loki. Jak przy­stało na naj­now­sze trendy w modzie dam­skiej, kobieta miała odsło­niętą linię karku, uszu i skroni. Ubrana była w bor­dową gar­sonkę ozdo­bioną haftem. Nio­sła torebkę oraz wypchaną skó­rzaną brą­zową torbę lekar­ską zapiętą na meta­lowe zawiasy.

– Dorina, kocha­nie. Pospiesz się. Wejdźmy szybko do środka – rzu­cił major, dźwi­ga­jąc walizki.

– Już, już. Jesz­cze tylko popra­wię kocyk Emilce. Prze­cież mamy jesz­cze czas. Weź ode mnie tę torbę z zaku­pami – odpo­wie­działa.

– Jakimi zaku­pami?

– Jak to! Mówi­łeś, że ruszamy w daleką podróż i żebym się przy­go­to­wała. Jak wysze­dłeś dzi­siaj rano na spo­tka­nie w Athene Palace, ja byłam w deli­ka­te­sach _Dra­go­mir Nicu­le­scu_ i kupi­łam parę rze­czy na drogę.

Major poki­wał głową, uśmiech­nął się i wziął od kobiety wysłu­żoną torbę. Po chwili mał­żon­ko­wie weszli do now­szej czę­ści dworca nazwa­nego na cześć cesa­rza Fran­ciszka Józefa _Royal Hall._ Szli wzdłuż głów­nej hali dwor­co­wej o ażu­ro­wej, meta­lo­wej kon­struk­cji sufitu. Major wyglą­dał, jakby liczył wszyst­kie mijane, wąskie sta­lowe kolumny pod­trzy­mu­jące dach. Odno­sił wra­że­nie, że one ni­gdy się nie skoń­czą. Gdy docho­dzili do pero­nów, spoj­rzał za sie­bie. Wśród spie­szą­cych się podróż­nych, snu­ją­cych się kole­ja­rzy, roz­ma­wia­ją­cych z poli­cjan­tem dwóch cel­ni­ków, jakiejś grupy żoł­nie­rzy i mary­na­rzy z Marina Natio­nala a Roma­niei, nie dostrzegł nikogo podej­rza­nego.

Okrą­gły zegar pod­wie­szony pod dachem wska­zy­wał za kwa­drans dwu­na­stą. Szli wzdłuż noc­nego składu pociągu do Kon­stancy. Ciem­no­zie­lone wagony z bocz­nymi napi­sami _CFR_ powoli zapeł­niały się podróż­nymi, któ­rych zresztą nie było wielu. Major zwró­cił uwagę, że prze­działy są nie­oświe­tlone. Szu­kali wagonu pierw­szej klasy. Mijali te trze­ciej i dru­giej klasy. Jego wagon miał nama­lo­wany żółty pas nad linią okien i znaj­do­wał się zaraz za pocz­to­wym, na początku składu. Przed scho­dami kon­duk­tor popro­sił o bilety i dodał:

– Przy­po­mi­nam sza­now­nym pań­stwu, że okna w prze­dziale muszą być zasło­nięte.

– A co się dzieje? – zapy­tał nieco naiw­nym gło­sem major.

– Sza­nowny pan nie wie, że w Pol­sce wojna?! My też musimy się do niej szy­ko­wać. Pod Buka­resz­tem budo­wane są umoc­nie­nia i okna muszą być zasło­nięte, a świa­tło wyłą­czone. Uprze­dzam sza­now­nych pań­stwa, że mogą być opóź­nie­nia. Miłej podróży. – Oddał im bilety.

Ich prze­dział był pusty. Po paru minu­tach męż­czy­zna wyszedł i zapa­lił papie­rosa, spo­koj­nym kro­kiem ruszył w kie­runku czar­nego ciel­ska paro­wozu. Sapiąca powoli i wyrzu­ca­jąca na boki parę loko­mo­tywa z fabryki Uzi­nele de Fierși Dome­niile Reșița wyglą­dała dostoj­nie. Odwró­cił się i popa­trzył na peron. Nikt go nie obser­wo­wał. To go uspo­ko­iło. Spoj­rzał na przód loko­mo­tywy i czer­woną tabliczkę z bia­łym nume­rem 142. 072. Wró­cił do swo­jego wagonu i wsko­czył zwin­nie na schodki.

– Jestem już, kocha­nie.

– Wszystko w porządku? Czy­sto? – spy­tała.

– Tak, chyba tak. Na pero­nie nie ma żywej duszy – odparł i zsu­nął okno. Wychy­lił się i uważ­nie jesz­cze raz na wszelki wypa­dek zlu­stro­wał peron.

Po paru minu­tach do ich uszu dobiegł dźwięk kole­jar­skich gwizd­ków. Jakby w odpo­wie­dzi usły­szeli prze­cią­gły gwizd loko­mo­tywy. Pociąg szarp­nął. Koła paro­wozu zabuk­so­wały w miej­scu, a biała para spo­wiła perony. Skład ruszył, by po chwili minąć ostat­nią tablicę z napi­sem _Prima platformă._ Buka­resz­teń­ski dwo­rzec zosta­wał z tyłu.

Podróż do por­to­wej Kon­stancy trwała kilka godzin. Pociąg zatrzy­my­wał się czę­ściej niż pod­czas ostat­nich waka­cji. Przez szparę w zasło­nię­tych oknach wagonu major kilka razy zauwa­żył mijane składy towa­rowe z trans­por­tem woj­ska. Przez całą podróż nie mógł pozbyć się wąt­pli­wo­ści, czy ich miesz­ka­nie w dużej, sece­syj­nej kamie­nicy przy Piata Sana­to­lui, nie­da­leko Pałacu Spra­wie­dli­wo­ści, zostało dobrze wyczysz­czone. Nacho­dziła go myśl, że zapo­mniał zli­kwi­do­wać skrytkę, w któ­rej prze­cho­wy­wał mate­riały do fał­szo­wa­nia doku­men­tów. Znisz­czył więk­szość sprzętu ze swo­jego nie­wiel­kiego, kon­spi­ra­cyj­nego labo­ra­to­rium foto­gra­ficz­nego. Nie mógł sobie jed­nak przy­po­mnieć, czy także spe­cjalny mikro­skop sprzę­żony z apa­ra­tem foto­gra­ficz­nym, słu­żący do pomniej­sza­nia zdję­cia nor­mal­nego for­matu pocz­tów­ko­wego do mikro­kropki. Wszystko działo się tak szybko. Oba­wiał się, że mógł popeł­nić jakiś błąd. Ulgę odczuł dopiero wtedy, gdy zdał sobie sprawę, że nie wróci szybko do Buka­resztu.

Naj­bar­dziej żało­wał, że fia­skiem zakoń­czyła się pla­no­wana od wielu mie­sięcy Ope­ra­cja Retea. Miało to być pio­nier­skie i wie­lo­let­nie przed­się­wzię­cie.

Pisk kół pociągu obu­dził majora i jego żonę. Pociąg wyraź­nie toczył się wol­niej. Zbli­żali się do końca podróży.

– Posłu­chaj. Zanim stąd wyje­dziemy – zaczął major – pój­dziemy do restau­ra­cji w hotelu Chérica, to koło _plaja modern_ i nie­da­leko portu. Wynajmę dla nas pokój i zjemy tam śnia­da­nie. Potem muszę jesz­cze wyjść na chwilę do mia­sta.

– Sorin, kocha­nie. Może zosta­niemy i odpocz­niemy jeden dzień? Wiesz, Emi­lia może być zmę­czona nocną eska­padą. Jakoś słabo cią­gnęła mleko z piersi – powie­działa, gła­dząc z czu­ło­ścią twarz kil­ku­mie­sięcz­nego dziecka.

– Dosko­nale wiesz, że to wyklu­czone. Tłu­ma­czy­łem ci. Koniecz­nie dzi­siaj musimy opu­ścić Rumu­nię. To jedyna szansa na prze­ży­cie. Mamy prze­cież jesz­cze sporo godzin, żeby odpo­cząć. Może się tro­chę prze­śpi­cie po śnia­da­niu. Kie­dyś w tym hotelu odpo­czy­wali mnisi. Może udzieli ci się tro­chę ich spo­koju – odparł ser­decz­nym tonem i uśmiech­nął się.

– Mnisi? Jacy mnisi?

– Pra­wo­sławni podró­żu­jący na świętą górę Athos na pół­wy­spie Chal­ki­diki w Gre­cji.

Major nie znał zbyt dobrze Kon­stancy. To nie był jego obszar zain­te­re­so­wa­nia. Pamię­tał tylko z uzy­ska­nych w ostat­nich dniach infor­ma­cji od zna­jo­mych, że port ma pły­wa­jący dok, kilka lat temu wznie­siono nowy budy­nek dla admi­ni­stra­cji i zakoń­czono budowę nowego dworca kole­jo­wego, utwo­rzono też giełdę. Dużo sły­szał o naj­słyn­niej­szej budowli w mie­ście, czyli Cazi­no­ul­din Con­stanta w stylu art nouveau, zbu­do­wa­nym na początku XX wieku, oraz o pałacu kró­lew­skim. Zna­jomi reko­men­do­wali także liczne pen­sjo­naty i hotele. Może dla­tego zde­cy­do­wał, aby czas do wyjazdu spę­dzić wła­śnie w jed­nym z nich. Nie chciał poka­zy­wać się z żoną i dziec­kiem na mie­ście, aby nie rzu­cać się w oczy.

Po zje­dze­niu śnia­da­nia i krót­kim odpo­czynku w pokoju major wyszedł z naroż­nego budynku hotelu. Z por­to­wego nabrzeża co jakiś czas sły­chać było krót­kie albo prze­cią­głe sygnały dźwię­kowe ze stat­ków wcho­dzą­cych do portu. Nakła­dały się na nie odle­głe odgłosy z jed­no­stek ocze­ku­ją­cych na redzie. Dumi­tru popa­trzył na zacu­mo­wany przy nabrzeżu czarny pasa­żer­ski linio­wiec z dwoma bia­łymi komi­nami i czer­wo­nymi pasami wokół. Przez głowę prze­szła mu myśl, że może wła­śnie takim stat­kiem popłyną z Doriną i Emi­lią w nie­znane. Minął kilka toro­wisk, na któ­rych stały wagony towa­rowe oraz cysterny do prze­wozu ropy naf­to­wej.

Nie spie­sząc się, szedł rów­nym tem­pem ponow­nie w kie­runku Gara Mar­tima, dużego, czte­ro­pię­tro­wego bia­łego budynku dwor­co­wego z kil­koma masz­tami łącz­no­ści radio­wej na dachu. Minął nie­wielki skwer i sta­nął na scho­dach pod kolum­nadą wej­ściową. Spo­koj­nie zapa­lił papie­rosa. Miał jesz­cze pięć minut do spo­tka­nia z łącz­ni­kiem i rezy­den­tem NKWD w Kon­stancy. Jego noz­drza wcią­gały mie­szankę ame­ry­kań­skiego tyto­niu, rumuń­skiej ropy naf­to­wej i czar­no­mor­skiej bryzy. Przez kilka minut lustro­wał oto­cze­nie, po czym nacią­gnął moc­niej kape­lusz na czoło. Spoj­rzał na zega­rek. Była punk­tu­al­nie dzie­siąta.

Dwo­rzec mor­ski wypeł­niony był tłu­mem prze­ci­ska­ją­cych się podróż­nych, pokrzy­ku­ją­cych urzęd­ni­ków z agen­cji cel­nych i spe­dy­cyj­nych, mary­na­rzy z dużymi płó­cien­nymi wor­kami na ple­cach, kole­ja­rzy z cha­rak­te­ry­stycz­nymi, skó­rza­nymi tor­bami. Chaos potę­go­wały odgłosy w róż­nych języ­kach: rumuń­skim, rosyj­skim, angiel­skim, pol­skim, turec­kim, a nawet arab­skim. Pod­szedł do ostat­niego z pra­wej strony kon­tu­aru. Zdjął kape­lusz, odło­żył go obok, wyjął z wewnętrz­nej kie­szeni pióro i zaczął wypeł­niać doku­ment celny, który zabrał wcze­śniej z pliku róż­nych kwe­stio­na­riu­szy. Następ­nie zło­żył go na czworo i wsu­nął powoli do pra­wej, zewnętrz­nej kie­szeni mary­narki.

– Prze­pra­szam, czy mógłby mi pan poży­czyć pióro? Swoje zosta­wi­łem w hotelu – zwró­cił się do majora trzy­dzie­sto­pa­ro­letni męż­czy­zna o nieco kau­ka­skich rysach, mówiący z wyraź­nym moł­daw­skim akcen­tem.

Uchy­lił lekko czar­nego kape­lu­sza w stylu hom­burg z pod­wi­nię­tym nieco ron­dem. Następ­nie poło­żył na kon­tu­arze zło­żoną na pół gazetę z czer­wo­nym tytu­łem „Gazeta Spor­tu­ri­rol”_._

– Nie­stety, muszę odmó­wić. Spie­szę się. Nie­długo mam sta­tek do Pireusu – odpo­wie­dział major zgod­nie z przy­ję­tym sys­te­mem łącz­no­ści.

– Pro­szę iść za mną – rzu­cił szep­tem męż­czy­zna. – A, to prze­pra­szam sza­now­nego pana – dodał gło­śniej, ponow­nie uniósł swo­jego hom­burga i zapiął na dwa guziki gra­na­tową kapi­tań­ską mary­narkę.

Po kil­ku­na­stu minu­tach spa­ceru, w cza­sie któ­rego obaj męż­czyźni bacz­nie obser­wo­wali oto­cze­nie, dotarli do moder­ni­stycz­nego hotelu Bel­lona_._ Podłużny kształt, biały kolor i bal­kony cią­gnące się wzdłuż budynku przy­po­mi­nały peł­no­mor­ski sta­tek pasa­żer­ski. Skie­ro­wali się do restau­ra­cji. Po dro­dze męż­czy­zna zamó­wił dwie kawy i dwa _papa­nasi_ – pączki ze śmie­taną i wiśniową kon­fi­turą na wierz­chu.

– Kapi­tan Kazi­mir Soko­łow – przed­sta­wił się tam­ten. – Towa­rzy­sza majora znam tylko ze zdję­cia, no i ze szko­le­nia w Moskwie. Rozu­miem, że ewa­ku­acja prze­bie­gła pomyśl­nie?

– Kapi­ta­nie, pomyśl­nie prze­bie­gnie, jak będę z żoną i córką poza Rumu­nią! – odpo­wie­dział poiry­to­wany Dumi­tru.

– Pro­szę się nie dener­wo­wać. Kiedy dosta­łem sygnał z Cen­trali o waszej ewa­ku­acji, natych­miast przy­stą­pi­łem do dzia­ła­nia. Wszystko przy­go­to­wane – zapew­nił spo­koj­nie Soko­łow i wyjął pękatą szarą kopertę. – Rozu­miem, że środki towa­rzysz major posiada?

– Tak. Zli­kwi­do­wa­łem miesz­ka­nie w Buka­resz­cie i nie­wielką część pie­nię­dzy ze sprze­daży miesz­ka­nia mam przy sobie. Poza tym zostało coś z naszego fun­du­szu ope­ra­cyj­nego. Resztę zamie­ni­łem na bry­lanty i złotą biżu­te­rię.

– Świet­nie. Rozu­miem, że ukrył towa­rzysz major wszystko w skrytce w walizce. Rumuń­skie prze­pisy celne są bar­dzo restryk­cyjne w zakre­sie wywozu pie­nię­dzy.

– W skryt­kach, kapi­ta­nie. W walizce pie­nią­dze, w tor­bie pod­ręcz­nej bry­lanty, a biżu­te­ria, co oczy­wi­ste, w torebce żony. Tro­chę zaszy­łem też w ubra­niach.

– Pro­szę słu­chać, majo­rze. Wyru­sza­cie do Kairu przez Stam­buł.

– Gdzie?! – Ofi­cer nie krył zasko­cze­nia.

– Tak. Do Kairu.

Zapa­dło mil­cze­nie. Major patrzył na Soko­łowa z nie­do­wie­rza­niem. Był przy­go­to­wany na każdą sytu­ację, ale spo­dzie­wał się raczej, że będzie ewa­ku­owany do Ame­ryki Połu­dnio­wej. Egipt zasko­czył go abso­lut­nie. Pomy­ślał o żonie i córeczce.

Soko­łow kon­ty­nu­ował:

– Towa­rzysz major jest od dzi­siaj Ada­mem Ahma­dem al-Nag­ga­rem, wnu­kiem ze strony ojca egip­skiego kupca robią­cego inte­resy w Tur­cji. Bab­cia nato­miast była Polką z Adam­pola. To taka pol­ska osada koło Stam­bułu. Ojciec wasz zamiesz­kał w Ode­ssie i poznał tam córkę pol­skiego zesłańca car­skiego – tłu­ma­czył Soko­łow. – Żona wasza nato­miast nazywa się Ożanna al-Nag­gar i jest rosyj­ską Żydówką z Kon­stancy, która ucie­kła wcze­śniej z Kijowa. Córka ma wysta­wione doku­menty na Eve­lyn al-Nag­gar. Aha. Macie już, _na wsia­kij pożar­nyj słu­czaj,_ wysta­wione na te dane karty pobytu w Tur­cji na rok. Nazy­wają to _vesica._ Pamię­taj­cie, że opłata za jedną kartę to pięt­na­ście fun­tów turec­kich.

– A legenda podróży?! – wtrą­cił major.

– Wra­ca­cie do kraju przod­ków, ucie­ka­jąc przed wojną i bol­sze­wi­kami. Czyli nami. – Soko­łow się zaśmiał.

– Jak się stąd dosta­niemy do Stam­bułu, a potem do Egiptu?

– Towa­rzysz major mnie nie doce­nia. Całego statku to ja wam nie wynajmę, bo to kosz­to­wa­łoby ze dwa i pół tysiąca fun­tów angiel­skich. Ale frach­to­wiec z kil­koma kabi­nami pasa­żer­skimi można zna­leźć. Zresztą wszystko jest napi­sane. Rów­nież i to, jak się macie potem dostać do Kairu. Zapo­znaj­cie się. – Soko­łow wska­zał kopertę.

– Mów­cie dalej, kapi­ta­nie.

– Jak już wej­dzie­cie do portu, to idź­cie na pierw­sze nabrzeże. Tam cumuje nie­duży frach­to­wiec Stilla pły­wa­jący pod ban­derą mal­tań­ską_._ Łatwo znaj­dzie­cie_._ Obok niego stoi jakiś roz­kle­ko­tany, mały ame­ry­kań­ski sta­tek pod ban­derą Hong­kongu_._ Nie pomyl­cie się, towa­rzy­szu majo­rze. – Soko­łow znowu się zaśmiał. – Zgło­si­cie się do kapi­tana. Ale dopiero przed samym wyj­ściem z portu w morze, czyli o pią­tej po połu­dniu. Stilla wypły­nie o szó­stej. Wszystko zapła­cone. Jakieś pyta­nia, towa­rzy­szu majo­rze?

– Kto wymy­ślił tę legendę? Wy?

– Ja? – zdzi­wił się Soko­łow. – Major mnie tym razem prze­ce­nia. To decy­zja Moskwy. A jak wie­cie, z Cen­tralą się nie dys­ku­tuje. Widocz­nie jeste­ście potrzebni w Egip­cie.

– Czyli mam jesz­cze jakieś pięć, sześć godzin.

– Tak jest, towa­rzy­szu majo­rze. Powo­dze­nia. Czuję, że mi się tu w naj­bliż­szym cza­sie zapo­wiada dużo roboty z _Polia­kami_. Dosta­łem dzi­siaj pole­ce­nie z Cen­trali wypro­du­ko­wa­nia albo pozy­ska­nia kil­ku­dzie­się­ciu pol­skich pasz­por­tów. Mam też mieć na oku statki pod ban­derą bry­tyj­ską.

Major bez słowa wstał od sto­lika. Nało­żył kape­lusz i wyszedł z hotelu. Skie­ro­wał się do _plaja modern_ i hotelu Chérica. Na wszelki wypa­dek posta­no­wił iść małymi ulicz­kami, pomię­dzy nad­mor­skimi pen­sjo­na­tami.

* * *

Tygo­dniowy pobyt rodziny Al-Nag­gar w _aile­pen­sionu Moda_, pro­wa­dzo­nym przez Gre­ków w Kadıköy-Moda – na przed­mie­ściach Stam­bułu po azja­tyc­kiej stro­nie, upły­nął szybko. Tylko raz wybrali się na wycieczkę paro­wym pro­mem na euro­pej­ski brzeg Bos­foru. Major cza­sem gry­wał z innymi gośćmi tego rodzin­nego pen­sjo­natu w sza­chy, nato­miast jego żona spę­dzała dużo czasu z dziec­kiem w fan­ta­stycz­nie ukwie­co­nym ogro­dzie. Codzien­nie cho­dzili na dłu­gie spa­cery na połu­dnio­wym brzegu Bos­foru, które koń­czyli zwy­kle nie­da­leko pen­sjo­natu w sąsied­niej kawiarni. Oglą­dali syl­wetki prze­pły­wa­ją­cych stat­ków oraz napa­wali się wido­kiem Błę­kit­nego Meczetu i Hagia Sophia po dru­giej stro­nie cie­śniny. Major i jego żona wyko­rzy­sty­wali te spa­cery do spraw­dza­nia, czy nie są obser­wo­wani, zarówno przez miej­scową poli­cję, jak i wro­gów pań­stwa sowiec­kiego.

Mimo że byli daleko od Rumu­nii, cią­gle czuli nie­po­kój, oba­wiali się, że nie­bez­pie­czeń­stwo może poja­wić się w każ­dej chwili. W końcu, po sied­miu dniach, kiedy scho­dzili na śnia­da­nie, grecki recep­cjo­ni­sta zako­mu­ni­ko­wał majo­rowi, że jest do niego list. Wewnątrz koperty były trzy bilety na kabinę pierw­szej klasy statku pły­ną­cego do Hajfy w Bry­tyj­skim Tery­to­rium Man­da­to­wym w Pale­sty­nie. Następ­nego dnia rano rodzina Al-Nag­ga­rów wsia­dła do tak­sówki. Czarny, pękaty renault juva­qu­atre zawiózł ich na pobli­ski dwo­rzec kole­jowy Hay­dar­pa­sza, z któ­rego odjeż­dżały pociągi do Ankary, wschod­niej Tur­cji, a nawet do Bag­dadu. Żeby nie zwra­cać na sie­bie uwagi, wyku­pili bilety w wago­nie trze­ciej klasy.

Jechali przez dwa dni. Pociąg prze­mie­rzał zale­sione góry Ana­to­lii. Minął Izmik, aż w końcu dotarł do portu w Mer­sin. Byli zmę­czeni podróżą ze Stam­bułu. Ponie­waż mieli jesz­cze sporo czasu, zatrzy­mali się w nie­wiel­kim pen­sjo­na­cie Azak İş Hanı przy głów­nej ulicy mia­sta i nie­da­leko sta­cji kole­jo­wej. Nie­wielki sta­tek pasa­żer­ski pod cypryj­ską ban­derą miał pod­nieść kotwicę dopiero następ­nego dnia wie­czo­rem.

– Kocha­nie, Emi­lia w końcu zasnęła – powie­działa Dorina do męża, bio­rąc go deli­kat­nie pod ramię.

Ten obej­rzał się dys­kret­nie na długi pokład pasa­żer­ski, który zwy­kle w sło­neczny dzień wypeł­niony był sie­dzą­cymi na leża­kach podróż­nymi. Popa­trzył na bulaje kabin, w któ­rych świe­ciły się lampy. Nikogo nie było. Nikt ich nie obser­wo­wał.

– Eve­lyn, kocha­nie. Pamię­tasz? Nasza córka nazywa się teraz Eve­lyn.

– Nie mogę się jesz­cze przy­zwy­czaić. To wszystko tak szybko… Jak to tam będzie, kocha­nie? – dodała po paru minu­tach.

Obej­mu­jąc ramie­niem żonę, major upił łyk z pęka­tego kie­liszka napeł­nio­nego mar­tel­lem. Następ­nie zdjął zarzu­cony na plecy cie­pły, weł­niany biały pulo­wer i okrył nim żonę.

– To w takim razie… _pen­tru vic­to­rie,_ jak mówią Rumuni – wzniósł toast.

Uśmiech­nął się, poca­ło­wał ją czule w czer­wone usta. Kobieta wtu­liła się moc­niej w jego ramię. Major ponow­nie wziął łyk alko­holu, tym razem więk­szy. Obser­wo­wali powoli zmniej­sza­jące się świa­tła portu Mer­sin i odda­la­jący się zarys wzgórz nad mia­stem. Lekka bryza, która jesz­cze w por­cie przy­no­siła ulgę od cie­pła dnia, na otwar­tym morzu przy­bie­rała na sile.

Dopiero wtedy dotarło do nich, że zaczy­nają nowy etap życia. W miej­scu, któ­rego nie znają, wśród ludzi, o któ­rych nic nie wie­dzą.