Winda widmo. Seria niefortunnych zdarzeń - ebook

ROZDZIAŁ
PIERWSZY

Książka, którą w tej chwili trzymasz w obu rękach – zakładając, że rzeczywiście ją trzymasz i że masz tylko dwie ręce – jest jedną z dwóch na świecie książek wyjaśniających różnicę między słowem „zdenerwowany” a słowem „zaniepokojony”. Tą drugą książką jest, oczywiście, słownik. Na twoim miejscu poczytałbym sobie raczej słownik.

Podobnie jak ta książka, słownik wyjaśni wam, że słowo „zdenerwowany” znaczy „niespokojny z jakiegoś powodu” – człowiek może na przykład poczuć się zdenerwowany, gdy podadzą mu na deser lody z suszonych śliwek, gdyż lęka się, że smak lodów będzie okropny – słowo „zaniepokojony” natomiast znaczy „trawiony niepewnością obrotu sprawy”: człowiek, któremu na deser podano żywego aligatora, mógłby się poczuć zaniepokojony pytaniem, czy to on sam zje deser, czy też deser zje jego. Jednak słownik, w odróżnieniu od tej książki, omawia także słowa znacznie przyjemniejsze. W słowniku znajdziecie, dla przykładu, słowo „bańka”, a także słowo „paw”, słowo „wakacje” oraz słowa „egzekucja” „autora” „została” „odwołana” tworzące razem jakże miłe dla ucha zdanie. Gdybyście więc wybrali do czytania zamiast tej książki słownik, moglibyście opuścić słowa „zdenerwowany” i „zaniepokojony” i poczytać o takich rzeczach, które nie przeszkadzają człowiekowi spać spokojnie całą noc ani nie jeżą mu włosów na głowie.

Ale ta książka to nie słownik: jeśli tu opuścicie słowa „zdenerwowany” i „zaniepokojony”, pozbawicie się lektury najciekawszych fragmentów naszej opowieści. W tej książce na pewno nie natkniecie się na słowa „bańka”, „paw” czy „wakacje” ani też, na moje niestety nieszczęście, na wzmiankę o odwołaniu egzekucji autora. Zamiast tego, o czym zawiadamiam was z przykrością, natkniecie się tu na słowa „żal”, „rozpacz” i „opłakany”, jak również na wyrażenia „ciemny korytarz”, „Hrabia Olaf w przebraniu” oraz „sieroty Baudelaire znalazły się w potrzasku”, że nie wspomnę o wielu innych przykrych określeniach, które w tym miejscu nie przechodzą mi przez pióro. Mówiąc krótko, lektura słownika mogłaby was chwilami zdenerwować, bo martwilibyście się, czy nie jest ona aby zbyt nudna, natomiast lektura tej książki z całą pewnością was zaniepokoi, bo przez cały czas będzie wam dokuczała niepewność dalszych kolei losu sierot Baudelaire; dlatego ja na waszym miejscu już w tej chwili wypuściłbym tę książkę z obu, lub więcej, rąk i skuliłbym się na kanapie ze słownikiem, ponieważ wszystkie przykre słowa, których muszę użyć dla opisania przedstawianych tu niefortunnych zdarzeń, już niebawem ukażą się waszym oczom.

– Wyobrażam sobie, jacy jesteście zdenerwowani – powiedział pan Poe.

Pan Poe był bankierem odpowiedzialnym za sprawy sierot Baudelaire od czasu śmierci ich rodziców w strasznym pożarze. Z przykrością stwierdzam, że jak dotąd niezbyt dobrze wywiązywał się z tego zadania, a sieroty Baudelaire przekonały się, że jedyna rzecz, na której w związku z panem Poe mogą polegać, to to, że zawsze ma kaszel. Istotnie, ledwie skończył zdanie, wyjął z kieszeni białą chusteczkę i rozkaszlał się w nią.

Śnieżnobiały kwadrat bawełny był w tej chwili jedyną rzeczą widoczną dla sierot Baudelaire. Wioletka, Klaus i Słoneczko stali bowiem w towarzystwie pana Poe przed fasadą olbrzymiego budynku w Alei Ciemnej, w jednej z najmodniejszych dzielnic miasta. Chociaż Aleja Ciemna biegła bardzo blisko dawnego domu Baudelaire’ów, dzieci nigdy dotąd nie zapuściły się w jej okolice. Zawsze też przypuszczały, że słowo „ciemna” w nazwie Alei Ciemnej to tylko imię własne, i nic więcej, tak jak nazwa Bulwar Jerzego Waszyngtona nie oznacza wcale, że mieszka tam Jerzy Waszyngton, ani nazwa ulicy Szóstej nie oznacza, że ulica ta stanowi szóstą część jakiejś większej całości. Jednak tego popołudnia Baudelaire’owie zrozumieli, że Aleja Ciemna to coś więcej niż tylko nazwa. Było to bardzo stosowne określenie. Zamiast latarni ulicznych rozstawionych w regularnych odstępach na chodnikach rosły tu gigantyczne drzewa, jakich sieroty Baudelaire nigdy jeszcze nie widziały, a i teraz też ich właściwie nie widziały. Z wysoka, z najwyższych partii grubych, kolczastych pni, gałęzie zwisały niczym mokre pranie, rozpościerając na wszystkie strony szerokie, płaskie liście tworzące niski, liściasty strop nad głowami dzieci. Strop ten całkowicie blokował światło dzienne, więc chociaż zegary w mieście wskazywały dopiero wczesne popołudnie, na ulicy było ciemno jak późnym wieczorem – może tylko ciut bardziej zielonkawo. Trudno to uznać za najmilsze powitanie dla trójki sierot zmierzających właśnie do swojego nowego domu.

– Nie macie powodu się denerwować – powiedział pan Poe, chowając chusteczkę do kieszeni. – Wiem, że niektórzy wasi poprzedni opiekunowie bywali nieco kłopotliwi, ale jestem pewien, że państwo Szpetni zapewnią wam dom z prawdziwego zdarzenia.

– My nie jesteśmy zdenerwowani – sprostowała Wioletka. – Za bardzo się niepokoimy, żeby się denerwować.

– „Zaniepokojenie” i „zdenerwowanie” to to samo – oświadczył pan Poe. – A co was tak niepokoi, jeśli można wiedzieć?

– Hrabia Olaf, oczywiście – odparła Wioletka.

Wioletka miała czternaście lat, była więc najstarszą z sierot Baudelaire i najbardziej prawdopodobną z nich kandydatką do prowadzenia rozmów z dorosłymi. Była też wybitną wynalazczynią; jestem przekonany, że gdyby nie zaniepokojenie, które odczuwała, przewiązałaby włosy wstążką, aby nie leciały jej do oczu, gdy będzie obmyślała wynalazek gwarantujący rozjaśnienie panujących wokół ciemności.

– Hrabia Olaf? – powtórzył lekceważąco pan Poe. – Nim się nie przejmujcie. Nigdy was tu nie znajdzie.

Trójka dzieci spojrzała po sobie i westchnęła. Hrabia Olaf był pierwszym opiekunem, którego znalazł im pan Poe. Był to typ równie ciemny, jak Aleja Ciemna. Miał pojedynczą długą brew, wytatuowane oko na kostce nogi i brudne łapska, którymi usiłował wyrwać Baudelaire’om majątek, jaki sieroty miały odziedziczyć z chwilą dojścia Wioletki do pełnoletności. Dzieci zdołały nakłonić pana Poe, aby je zabrał spod opieki Hrabiego Olafa, ten jednak dalej ścigał je z zawziętą determinacją, to znaczy „śledził dzieci na każdym kroku, knując podstępne intrygi i stale zmieniając przebrania, którymi usiłował je zwieść”.

– Trudno nie niepokoić się Hrabią Olafem – powiedział Klaus, zdejmując okulary, aby sprawdzić, czy bez nich przypadkiem nie będzie lepiej widział w ciemności. – Przecież on ma w swoich szponach naszych towarzyszy.

Chociaż Klaus, środkowy z rodzeństwa Baudelaire’ów, miał dopiero dwanaście lat, przeczytał już tyle książek, że dość często zdarzało mu się użyć słowa w rodzaju „towarzysze”, co pospolicie tłumaczy się jako „przyjaciele”. Klaus miał na myśli trojaczki Bagienne, które Baudelaire’owie poznali w szkole z internatem. Duncan Bagienny był reporterem, który wszystkie użyteczne informacje zapisywał w swoim notesie. Izadora Bagienna była poetką, która w swoim notesie zapisywała swoje wiersze. Trzeci z trojaczków, Quigley, zginął w pożarze, zanim sieroty Baudelaire miały okazję go poznać. Jednak Wioletka, Klaus i Słoneczko nie wątpili, że Quigley okazałby się równie dobrym kolegą, jak jego brat i siostra. Bagienni, podobnie jak Baudelaire’owie, byli sierotami. Rodziców stracili w tym samym pożarze, który pochłonął ich brata, i, podobnie jak Baudelaire’owie, odziedziczyli w spadku olbrzymi majątek, w postaci słynnych szafirów Bagiennych, klejnotów niezmiernie rzadkich i wartościowych. Niestety, w przeciwieństwie do Baudelaire’ów, Bagienni nie zdołali wymknąć się Hrabiemu Olafowi. Ledwie poznali straszny sekret związany z Olafem, Hrabia Olaf porwał ich, a Baudelaire’owie od tego czasu tak bardzo się martwili, że prawie nie sypiali. Ilekroć bowiem zamknęli powieki, w oczach stawał im czarny samochód, który wywiózł Bagiennych w nieznane, a w uszach dźwięczał ostatni krzyk Duncana zdradzającego przyjaciołom mały fragment sekretu Olafa: „WZS!”. Tylko to zdążył wykrzyczeć Duncan, zanim auto pomknęło w dal, więc teraz Baudelaire’owie noc w noc przewracali się w łóżkach z boku na bok, zamartwiając się losem przyjaciół i dociekając, co też, u licha, może oznaczać skrót WZS.

– O Bagiennych też nie musicie się martwić – rzekł konfidencjonalnie pan Poe. – Przynajmniej już niedługo. Nie wiem, czy mieliście okazję czytać biuletyn wewnętrzny Mecenatu Mnożenia Mamony, ale mam dla was znakomite wiadomości o waszych przyjaciołach.

– Gawu? – zaciekawiło się Słoneczko.

Słoneczko było najmłodszą z sierot Baudelaire, a także zdecydowanie najmniejszą. Właściwie niewiele większą od kiełbasy salami. Rozmiar miało więc jak najbardziej stosowny do wieku, ale od wszystkich znanych mi niemowląt różniło się tym, że miało cztery duże i ostre zęby. Mimo tak dojrzałego uzębienia Słoneczko przemawiało w sposób dla większości ludzi mało zrozumiały. Na przykład mówiąc „Gawu”, dawało do zrozumienia coś w rodzaju: „Czy Bagiennych odnaleziono i uratowano?” – co Wioletka natychmiast tak właśnie przetłumaczyła panu Poe.

– Dużo lepiej! – rozentuzjazmował się pan Poe. – Dostałem awans. Jestem teraz Wiceprezesem Banku do spraw Opieki nad Sierotami. A to oznacza, że zajmuję się nie tylko waszymi sprawami, lecz również sprawami Bagiennych. Obiecuję wam, że uczynię prawie wszystko, co w mojej mocy, aby odnaleźć Bagiennych i przywrócić im bezpieczną wolność, albo nie nazywam się… – tu pan Poe przerwał monolog, aby ponownie wykaszleć się w chusteczkę, a Baudelaire’owie grzecznie poczekali, aż skończy – …Poe. Tylko was tu zostawię i zaraz gnam helikopterem na trzytygodniowy rekonesans na szczyt góry, gdzie być może po raz ostatni widziano Bagiennych. Przez ten czas niezmiernie trudno będzie się ze mną skontaktować, ponieważ w helikopterze nie ma telefonu, ale zadzwonię do was sam, gdy tylko wrócę z waszymi młodymi przyjaciółmi ze szkolnej ławy. Czy widzicie, jaki jest numer tego domu? Nie jestem pewien, czy dotarliśmy pod właściwy adres.

– Chyba 667 – powiedział Klaus, wytężając wzrok w mizernym zielonkawym świetle.

– W takim razie to tutaj – stwierdził pan Poe. – Państwo Szpetni mieszkają w apartamencie na najwyższym piętrze domu 667 w Alei Ciemnej. Zdaje mi się, że drzwi są tutaj.

– Nie, tutaj! – zabrzmiał z ciemności cienki, skrzekliwy głos. Baudelaire’owie podskoczyli ze zdziwienia, a odwróciwszy się, ujrzeli osobnika w kapeluszu z szerokim rondem i o wiele za luźnym płaszczu. Rękawy płaszcza zakrywały mu całe ręce, a rondo kapelusza zacieniało większą część jego twarzy. Nic dziwnego, iż uszedł dotąd uwadze dzieci, tak trudno było go dostrzec w ciemności. – Większość naszych gości ma kłopoty ze znalezieniem drzwi – ciągnął osobnik. – Dlatego najęto mnie, portiera.

– Całe szczęście – powiedział pan Poe. – Moje nazwisko Poe, jestem umówiony z państwem Szpetnymi, mam im podrzucić nowe dzieci.

– A, owszem – odparł portier. – Wspominali, że pan ma przyjść. Proszę wejść.

Portier otworzył drzwi budynku i zaprosił gości do pomieszczenia równie ciemnego jak ulica. Zamiast lamp paliło się tam tylko parę świec rozstawionych na podłodze, więc dzieci nie umiałyby powiedzieć, czy stoją w wielkim holu, czy w małym przedsionku.

– Ależ tu ciemno – zauważył pan Poe. – Dlaczego nie powie pan właścicielom, żeby zainstalowali porządne oświetlenie halogenowe?

– Nie wolno – odparł portier. – Ostatnio ciemność jest w modzie.

– W czym? – zdziwiła się Wioletka.

– W modzie – powtórzył portier. – Lokatorzy naszego domu sami decydują o tym, co jest w modzie, czyli co jest odpowiednie i w dobrym guście, a co wyszło z mody. To się stale zmienia. Jeszcze parę tygodni temu ciemność nie była w modzie, za to w modzie było światło; trzeba wam było wtedy widzieć naszą ulicę. Ludzie musieli nosić okulary przeciwsłoneczne, żeby nie oślepnąć.

– Ciemność jest w modzie, tak? – upewnił się pan Poe. – Muszę koniecznie powiedzieć o tym żonie. A tymczasem, czy mógłby nas pan poinformować, gdzie jest winda? Państwo Szpetni mieszkają w apartamencie na samej górze, a ja nie mam ochoty wdrapywać się na najwyższe piętro.

– Obawiam się, że nie ma pan innego wyjścia – powiedział portier. – Tam są drzwi do windy, ale winda nie nadaje się do użytku.

– Popsuta? – zainteresowała się Wioletka. – Ja mam dryg do urządzeń mechanicznych. Bardzo chętnie sprawdzę, co się stało.

– To bardzo miła i nieoczekiwana propozycja – rzekł portier. – Ale winda nie jest popsuta. Po prostu wyszła z mody. Lokatorzy naszego domu doszli do wniosku, że windy wyszły z mody, i wyłączyli urządzenie. Za to schody są w modzie, więc na szczęście można się jeszcze jakoś dostać na górę. Wskażę państwu drogę.

Portier ruszył przodem przez hol i doprowadził rodzeństwo Baudelaire’ów do stóp bardzo wysokich i bardzo krętych drewnianych schodów, z równie krętą metalową balustradą. Dzieci zauważyły, że na schodach co parę stopni rozstawiono świece, tak że cała klatka schodowa przypominała niebotyczną spiralę migoczących płomyków, która bladła i bladła ku górze, aż w końcu nie było widać nic a nic.

– Nigdy czegoś podobnego nie widziałem – powiedział Klaus.

– To przypomina raczej jaskinię niż klatkę schodową – zauważyła Wioletka.

– Pinse! – stwierdziło Słoneczko, komunikując coś w sensie: „Albo przestrzeń kosmiczną”.

– Zanosi się na dłuższą wspinaczkę – zasępił się pan Poe, a potem zwrócił się do portiera: – Ile jest pięter do samej góry?

Portier wzruszył ramionami.

– Nie pamiętam dokładnie – mruknął. – Zdaje się, że czterdzieści osiem albo osiemdziesiąt cztery… No, nie pamiętam.

– Nie wiedziałem, że buduje się takie wysokie gmachy – powiedział Klaus.

– Czy czterdzieści osiem, czy osiemdziesiąt cztery, wszystko jedno – oświadczył zdecydowanie pan Poe. – Nie mam czasu, drogie dzieci, wdrapywać się z wami na samą górę. Spóźnię się na helikopter. Idźcie same i przekażcie państwu Szpetnym moje pozdrowienia.

– Mamy iść sami? – speszyła się Wioletka.

– Cieszcie się, że nie musicie taszczyć swoich rzeczy – stwierdził pan Poe. – Pani Szpetna powiedziała mi, że nie musicie przynosić niczego ze swoich starych ubrań. Przypuszczam, że w ten sposób chciała oszczędzić wam fatygi wnoszenia walizek po tylu schodach.

– Nie wejdzie pan z nami? – spytał Klaus.

– Nie mogę, po prostu nie mam czasu – rzekł pan Poe. – Szkoda gadać.

Baudelaire’owie popatrzyli po sobie. Wiedzieli, tak jak i wy na pewno wiecie, że zazwyczaj nie ma powodu bać się ciemności, ale są takie rzeczy, których człowiek nawet się za bardzo nie boi, a i tak nie lubi do nich podchodzić zbyt blisko. Sieroty Baudelaire denerwowały się troszeczkę, że mają wejść ciemnymi schodami na samą górę bez towarzystwa osoby dorosłej.

– Jeśli boicie się ciemności – powiedział pan Poe – mogę opóźnić poszukiwania Bagiennych i zaprowadzić was do nowych opiekunów.

– Nie, nie – zapewnił go pospiesznie Klaus. – My nie boimy się ciemności, a odnalezienie Bagiennych jest teraz sprawą najpilniejszą.

– Obog – dodało z powątpiewaniem Słoneczko.

– Spróbuj się wspinać na czworakach, jak długo się da – poradziła siostrzyczce Wioletka – a potem poniesiemy cię na zmianę z Klausem. Do widzenia, panie Poe.

– Do widzenia, dzieci – powiedział pan Poe. – Gdybyście miały jakiekolwiek problemy, pamiętajcie, że możecie zawsze skontaktować się ze mną lub z moimi wspólnikami w Mecenacie Mnożenia Mamony, to znaczy, kiedy tylko wrócę z wyprawy helikopterem.

– Te schody mają jedną zaletę – zażartował portier, odprowadzając pana Poe do drzwi. – Można się po nich piąć tylko coraz wyżej.

Sieroty Baudelaire jeszcze przez chwilę słyszały jego chichot, gdy portier razem z panem Poe zniknęli w ciemności, a one wspięły się na pierwszych parę schodów. Jestem pewien, że znacie wyrażenie „piąć się coraz wyżej”; nie ma ono nic wspólnego z wchodzeniem po schodach, oznacza tylko, że w przyszłości będzie nam się wiodło coraz lepiej. Sieroty Baudelaire zrozumiały żart portiera, lecz były nazbyt zaniepokojone, aby się roześmiać. Niepokoiła je myśl o Hrabim Olafie, który w każdej chwili mógł trafić na ich ślad. Niepokoiła je myśl o trojaczkach Bagiennych, których mogły już nigdy więcej nie zobaczyć. A teraz na dodatek, pokonując stopień po stopniu oświetlone świeczkami schody, dzieci niepokoiły się myślą o nowych opiekunach. Próbowały wyobrazić sobie, co to za ludzie, którzy lubią mieszkać na ciemnej ulicy, w ciemnym domu na samym szczycie czterdziestoośmio- albo osiemdziesięcioczteropiętrowej ciemnej klatki schodowej. Trudno im było uwierzyć, że w przyszłości będzie im się wiodło coraz lepiej, jeśli zamieszkają w takim ponurym i słabo oświetlonym otoczeniu. Chociaż z pewnością czekała je długa i stroma wspinaczka, sieroty Baudelaire ruszyły pod górę w ciemność zaniepokojone, czy aby na pewno zaczynają piąć się coraz wyżej.Dotychczas w serii ukazały się:

„Druzgocące? Ohydne? To jeszcze nic. Jeśli tylko uda Wam się pochwycić choćby cień nadziei, że coś w życiu głównych bohaterów zmieni się na lepsze, narrator nie omieszka Wam wybić tego absurdalnego pomysłu z głowy, zapewniając bez ogródek, że będzie tylko gorzej. Co więc sprawia, że czytelnicy uwielbiają tę serię, a jej sprzedaż na świecie już dawno przekroczyła 60 milionów egzemplarzy?”

Katarzyna Gliwińska,

„Książki. Magazyn do czytania”