Na dachu świata – książki o himalaistach, których warto znać

Jerzy Kukuczka to himalaista o dużym dorobku. Najważniejsze himalajskie szczyty zdobywał w latach 80. Wspiął się m.in. na Mount Everest, Nanga Parbat, Broad Peak, Annapurnę, Gaszerbrum i Makalu, zdobywając Koronę Himalajów i Karakorum jako drugi człowiek w historii. W październiku 1989 roku podczas wspinaczki południową ścianą Lhotse spadł w przepaść. Od początku otaczała go śmierć. Podczas większości jego wypraw ktoś ginął. Wreszcie zginął on sam. O Kukuczce powstało kilka książek. Ebook Kukuczka. Opowieść o najsłynniejszym polskim himalaiście Dariusza Kortka i Marcina Pietraszewskiego to rzetelna biografia, która skupia się na złożonej osobowości słynnego alpinisty. Autorzy odeszli od spreparowanej na potrzeby mediów legendy o Kukuczce, starając się ukazać człowieka pełnego sprzeczności i moralnych dylematów. Do przygotowania publikacji wykorzystali pamiętniki Kukuczki oraz rozmowy z jego żoną Cecylią i uczestnikami górskich wypraw.

Spod zamarzniętych powiek to ebook o Adamie Bieleckim, który jako pierwszy w historii zdobył zimą Gaszerbrum I i Broad Peak. W wieku 17 lat zdobył swój pierwszy siedmiotysięcznik. Był najmłodszym człowiekiem, który zdobył Chan Tengri. Jest uważany za jednego z najmocniejszych alpinistów. Wraz z Dominikiem Szczepańskim opowiada w swojej książce o nadludzkim wysiłku, dramatycznych momentach podczas wypraw, wspominając tych, którzy stworzyli polski himalaizm.

Jej największą miłością były góry. Można by ją nazwać pierwszą himalaistką-feministką. Wanda Rutkiewicz była zwolenniczką wspinaczkowej samodzielności kobiet. Jako trzecia kobieta na świecie, pierwsza Europejka i pierwszy Polak zdobyła Mount Everest. Jako pierwsza kobieta w historii wspięła się na K2. Była pewna, że zginie w górach – i tak się stało. Wanda Rutkiewicz zaginęła podczas ataku na Kanczendzongę. Jej ciała nigdy nie odnaleziono. Wokół jej zniknięcia wyrosło wiele tajemnic. Znaleźli się nawet turyści, którzy twierdzili, że w jednym z tybetańskich klasztorów spotkali kobietę podobną do Wandy. Anna Kamińska w ebooku Wanda. Opowieść o życiu i śmierci przybliża postać tej najsłynniejszej polskiej himalaistki. To jedna z ciekawszych biografii o himalaistach – Rutkiewicz była bowiem osobą bardzo tajemniczą. Książka jest również dostępna jako audiobook.

W 2013 roku polska wyprawa próbowała dokonać zimowego wejścia na Broad Peak. Maciejowi Berbece, Tomaszowi Kowalskiemu, Adamowi Bieleckiemu i Arturowi Małkowi udało się jako pierwszym w historii zdobyć szczyt zimą. Podczas schodzenia Berbeka i Kowalski odłączyli się od idących szybciej Bieleckiego i Małka. Nie zdołali dotrzeć do obozu, dlatego musieli biwakować w ekstremalnych warunkach. Z wyprawy jednak nigdy nie wrócili. Kilka miesięcy później znaleziono ciało Tomasza Kowalskiego. Ciała Macieja Berbeki nigdy nie odnaleziono. Bartłomiej Dobroch i Przemysław Wilczyński w ebooku Broad Peak. Niebo i piekło próbują odpowiedzieć na pytania, kto jest odpowiedzialny za tragedię i czy dało się jej uniknąć. Analizują krok po kroku wszystkie wydarzenia, rozmawiają ze świadkami zdarzeń i bliskimi uczestników wyprawy. Dokonują surowej oceny polskiego himalaizmu, pytając o to, gdzie kończy się pasja, a zaczyna się egoizm. Ich raport podzielił polskie środowisko wspinaczkowe.

Bernadette McDonald ma na swoim koncie kilka książek o himalaistach. Jedną poświęciła dokonaniom Polaków. Ebook Ucieczka na szczyt opowiada o złotej erze polskiego himalaizmu, trwającej od lat 70. do lat 90. XX wieku. Kanadyjska pisarka potwierdza wkład Polaków w rozwój wspinaczki wysokogórskiej. Rozmawia z najsłynniejszymi polskimi himalaistami: Krzysztofem Wielickim, Wojciechem Kurtyką, Januszem Majerem czy Arturem Hajzerem. Przytacza wspomnienia o wielkich, którzy zginęli w górach: o Jerzym Kukuczce, Wandzie Rutkiewicz czy Tadeuszu Piotrowskim. To zbiorcza publikacja przedstawiająca najważniejszy wycinek z historii polskiego himalaizmu.

Warto sięgnąć również po inne publikacje o himalaizmie, nie tylko w wydaniu Polaków:

- ebook Nanga Parbat. Śnieg, kłamstwa i góra do wyzwolenia” Dominika Szczepańskiego i Piotra Tomzy;

- ebook Annapurna Maurice’a Herzoga;

- ebook Annapurna. Góra kobiet Arlene Blum;

- ebook Zew lodu Simone Moro;

- ebook Wszystko za Everest Jona Krakauera;

- ebook Śmierć na Nanga Parbat Maxa von Kienlina;

- ebook Bernadette McDonald o Wojciechu Kurtyce – Kurtyka. Sztuka wolności - premiera.

Tekst: Katarzyna Urbaniak

Źródła: Wikipedia, materiały wydawców