Klasyki literatury światowej - 10 pozycji, które warto znać

Hamlet

Hamlet Williama Szekspira to arcydzieło literatury światowej i najpopularniejsza tragedia dramatopisarza. Choć utwór powstawał na przełomie XVI i XVII wieku, to do dziś nadal króluje w repertuarach teatrów, oper i kin na całym świecie. O księciu Danii, tytułowym Hamlecie, można rozmawiać w każdym języku i z każdym. Uniwersalność ludzkiej tragedii i trudności podejmowanych decyzji są znane każdemu. Szekspir porusza takie wątki jak śmierć, zemsta, zdrada czy namiętność, które skłaniają czytelnika do refleksji. We współczesnych czasach ta tragedia to świetna odskocznia od łatwych książek, które czyta się bez konieczności dogłębnego skupienia.

Solaris

Powieść Solaris Stanisława Lema to klasyka, i to nie byle jaka, bo z gatunku fantastyki naukowej. Ta powstała w latach 60. XX wieku niebywała historia na przestrzeni lat okazuje się nie tylko próbą podjęcia tematu pozaziemskiego życia i alternatywnej rzeczywistości. Stanisław Lem w Solarisie stworzył swego rodzaju traktat o miejscu człowieka we wszechświecie. Jednocześnie skłonił do zadumy nad granicą ludzkiego poznania i postawił poważne pytania o kontakt ludzkości z inną cywilizacją.

Duma i uprzedzenie

Duma i uprzedzenie Jane Austen to doskonały dowód na to, że książki sprzed dwóch wieków potrafią wciągać lepiej niż współczesne powieści z list bestsellerów. Choć Austen wydała tę społeczno-obyczajową powieść w 1813 roku, to do dziś cieszy się ona dużą popularnością. Autorka, przedstawiając czytelnikowi rodzinę Bennetów, która ma do wydania za mąż 5 córek, ukazuje panoramę życia XIX-wiecznej Anglii i robi to w niepozbawiony humoru i lekkości sposób. W powieści znajdziemy odniesienia do zwyczajów towarzyskich i hierarchii społecznej. Powieść przepełniona jest emocjami bohaterów, które wręcz oplatają czytelnika tak, że trudno mu się oderwać od całej tej historii.

Rebeka

Jeśli sam niekwestionowany król horroru - Stephen King - przyznaje, że Rebeka jest jedną z najważniejszych książek w jego życiu, to musi się coś za tym kryć. Rebeka to bestsellerowa powieść brytyjskiej pisarki Daphne du Maurier, wydana w 1938 roku. Du Maurier stworzyła mroczny, gotycki klimat, w którym osadziła wyrazistych i niepozbawionych tajemnicy bohaterów. Główną postacią jest młoda kobieta, która w Monte Carlo poznaje niejakiego Maxima de Wintera. Dość niespodziewanie wychodzi za niego za mąż i przeprowadza się do jego luksusowej, wielkiej posiadłości z całą służbą do dyspozycji. Jednakże z każdego zakątka Manderley, jak i ze wspomnień i rozmów służby wyziera duch dawnej pani de Winter – Rebeki. To pełna tajemnic historia miłosna, która doczekała się wielu adaptacji teatralnych, jak również ekranizacji w serwisie Neflix.

Mały Książę

Mały Książę to, podobnie jak Hamlet, książka, o której można rozmawiać w różnych językach i niemal z każdym. Pytania dotyczące miłości, wierności, prawdziwej przyjaźni i hierarchii wartości okazały się tak uniwersalnie przedstawione przez Antoine’a de Saint-Exupéry’ego, że opowieść przetłumaczono na ponad 300 języków i dialektów. Przyjęło się mówić, że Mały Książę to pozycja dla dzieci. Jednak nic bardziej mylnego. W ten sposób Exupéry chciał przemówić do wewnętrznego dziecka, tkwiącego w każdym dorosłym i zwrócić uwagę na międzyludzkie więzi oraz odpowiedzialność za drugiego człowieka.

Rok 1984

Do klasyki można zaliczyć niejedną książkę George’a Orwella, ale przede wszystkim należy zwrócić uwagę na Rok 1984. Przez pewien czas powieść była zakazana w państwach komunistycznych. Wydana została w 1949 roku i właśnie z tamtej perspektywy przedstawia dystopijną przyszłość roku 1984. Główny bohater, Winston Smith, jest członkiem Zewnętrznej Partii i pracownikiem Ministerstwa Prawdy. Funkcjonuje w świecie 3 klas: wyższych funkcjonariuszy partyjnych, szeregowych członków partii i proli (proletariuszy). To świat propagandy, kontrolowany przez Wielkiego Brata, karzącego za myślozbrodnię i bunt.

W marcu tego roku pojawiło się nowe tłumaczenie powieści, w którym to Wielkiego Brata zastępuje Starszy Brat. Nowe wydanie dostępne jest w formie ebooka, a także audiobooka ze znakomitą ścieżką dźwiękową stworzoną przez Tymona Tymańskiego. Więcej o produkcji pisaliśmy na naszym blogu w poście: Przeraził Cię Rok 1984? Poznaj inne książkowe dystopie.

Arsène Lupin

Bohatera o wątpliwej etycznie profesji włamywacza i złodzieja trudno byłoby polubić. No chyba że mowa o Arsènie Lupinie. To postać, którą francuski pisarz Maurice Leblanc uczynił bohaterem wielu swoich powieści i opowiadań. Jedną z najpopularniejszych książek o Arsènie Lupinie, zaliczanych do klasyki, jest Arsène Lupin, dżentelmen włamywacz składająca się z 8 nowel. Charyzmatyczny dżentelmen-włamywacz wodzi wszystkich za nos i urzeka swoją inteligencją. To historie pełne zwrotów akcji, intrygujących dialogów i humoru. Przygody Arsèna Lupina były wielokrotnie adaptowane w teatrze i telewizji, a obecnie można obejrzeć tę historię w uwspółcześnionej wersji stworzonej dla serwisu Netflix (z fenomenalnym Omarem Sy w roli głównej).

Wichrowe Wzgórza

Choć każdy ma prawo do miłości, to w czasach bohaterów Wichrowych wzgórz XVIII i XIX-wiecznej Anglii nie jest to takie oczywiste. Emily Brönte, młodsza z piszących sióstr, snuje w swojej powieści historię tragicznej miłości. Książkę oceniano jako ponurą i brutalną. Jednak mimo to Wichrowe wzgórza są dziś uważane za jedną z najpiękniejszych historii miłosnych, przedstawiającą zakazane uczucie, przez które bohaterowie są skazani na cierpienia. To opowieść poruszająca serca nawet tych, którzy rzadko się wzruszają.

Zbrodnia i kara

Gdy mowa o najwybitniejszej powieści psychologicznej i znakomitym studium psychiki zbrodniarza, to nie sposób nie wymienić Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego. Główny bohater, były student prawa Rodion Raskolnikow, ze względu na swą trudną sytuację materialną morduje bogatą lichwiarkę. Usprawiedliwia ten czyn twierdzeniem, iż zbrodnie na zwykłych ludziach, których nazywa „wszami”, są moralnie dozwolone. Morderstwo odbiera mu jednak zdolność racjonalnego myślenia – bohater wpada w obłęd. Śledzenie losów Raskolnikowa w realistycznie przedstawionym, brudnym Petersburgu to wyjątkowe doświadczenie.

Jądro Ciemności

Jądro Ciemności Josepha Conrada to klasyka omawiana we wszystkich szkołach anglojęzycznych na świecie. Choć opowiadanie zaczyna się dość niewinnie gawędą na statku, niech to nie zmyli czytelników. Wraz z rozwojem fabuły autor wciąga czytelników w głąb Afryki, ukazując historię pełną kontrastów. Książka powstała w oparciu o doświadczenia autora – jego pobyt w Kongo. Będąc świadkiem wielkiej niesprawiedliwości, masy okrucieństw i korupcji, Conrad dał upust emocjom w Jądrze ciemności, utworze przepełnionym metafizyką i symbolizmem.

Klasyczne powieści i opowiadania doskonale oddają klimat i zwyczaje panujące w danej epoce, a także pozwalają spojrzeć z dystansem na pewne zagadnienia. Warto sięgać po klasykę i wracać do już przeczytanych powieści, opowiadań i dramatów, by za każdym razem odkryć w nich coś nowego. Bo tak jak wraz z nabieranym doświadczeniem zmieniają się nasze poglądy, tak i zmienia się nasz ogląd na przedstawione w klasycznej literaturze wartości.

Zdjęcie otwierające: Book photo created by wirestock - www.freepik.com