-
Blog
- Recenzje
- |
- Wywiady
- |
- Wokół książek
- |
- Porady
Jaume Cabre. Najlepsza powieść autora "Wyznaję" nareszcie w Polsce!
Kolejna powieść najsłynniejszego katalońskiego pisarza, autora wybitnego „Wyznaję” nareszcie jest dostępna dla polskich czytelników. Od dziś możecie przeczytać „Cień eunucha”, przez wielu uważany za najlepszą powieść autora. Na miłośników Jaume Cabre czekają również dodatkowe atrakcje – pisarz będzie w tym roku najważniejszym gościem Warszawskich Targów Książki.
Miquel Gensana, główny bohater „Cienia eunucha” jest utalentowanym dziennikarzem muzycznym (muzyka, która w twórczości katalońskiego pisarza zawsze była istotna, tu jeszcze bardziej wysuwa się na pierwszy plan). Służbowa kolacja, na którą wybiera się z koleżanką z redakcji, Julią, miała oderwać go od pesymistycznych myśli po pogrzebie przyjaciela. Tymczasem wieczór staje się dla Miquela prawdziwym koszmarem. Wybór lokalu okazał się wyjątkowo niefortunny, ponieważ… restauracja była kiedyś jego domem; domem, który z powodu bankructwa firmy utracił. Nie była to jedyna życiowa porażka bohatera. Nie wychodziło mu również z kobietami. Żaden jego związek nie przetrwał, nie ma dzieci, a co za tym idzie nie przedłużył istnienia rodu. Marzył, aby być artystą, ale zabrakło mu talentu. Powrót do rodzinnego domu staje się dla bohatera pretekstem do przypomnienia sobie dwustuletniej historii rodziny, rozliczeń z powojenną Hiszpanią i przede wszystkim podsumowania swojego własnego życia – wyliczenia krzywd, jakich doznał, przyznania się do popełnionych błędów, opowieści o niespełnionej miłości. Większa niż w innych powieściach Cabre obecność muzyki pozwala Miquelowi wyciszyć traumę z czasów partyzantki miejskiej i przeboleć utratę wielkiego domu, którego pomieszczeń nie są w stanie zliczyć nawet sami mieszkańcy.
Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o tej powieści, polecamy lekturę tekstu udostępnionego przez wydawnictwo Marginesy:
Maria Roser Trilla
"Cień eunucha"
Jaume Cabré opisał „Cień eunucha” (1996) jako ćwiczenie z jasności. Główny bohater, Miquel Gensana, człowiek zbliżający się do pięćdziesiątki, zastanawia się, czy to, co w życiu osiągnął, ma jakkolwiek sens. Rama powieści obejmuje kolację z koleżanką w jego domu rodzinnym w Feixes, obecnie przekształconym w restaurację. I to właśnie podczas tej kolacji Miquel zadaje sobie pytanie: „w którym momencie jego życie się rozpadło” i podąża za nim. Robi rachunek sumienia.
Miquel Gensana należy do pokolenia, które przeżyło aktywizm polityczny lat 60., czasy partyzantki miejskiej przeciw reżimowi generała Franco. Teraz, po zmianie, która przyniosła Hiszpanii powrót demokracji, dystans pozwala mu na ironiczne spojrzenie na tamte wydarzenia. Głęboko nieusatysfakcjonowany i przesiąknięty smutkiem, Gensana jest również kochliwy, ale ma niewielkie powodzenie u kobiet. Mógł odkupić się poprzez sztukę, ale czuje frustrację kogoś, kto nie jest twórcą, a jedynie krytykiem. Chciałby być poetą, powieściopisarzem, muzykiem – ogólnie artystą – ale czuje się sterylny, ponieważ „kiedy patrzy wstecz, krytyk widzi cień eunucha”, żeby zacytować słowa George’a Steinera.
Cabré zabiera się za budowę wszechświata, całego świata. Jest to powieść totalna (historię rozpoczyna i kończy słowo „tot”, czyli „wszystko”). Wspomnienia Miquela („Nic, co posiadamy nie jest bardziej pewne niż przeszłość” - ten cytat z Evelyna Waugh otwiera powieść) przeplatają się z opowieściami o innych członkach jego rodziny, wśród których jest jego delikatny, czuły, nieustannie rozczarowany wujek Maurycy. Kilka drzew genealogicznych – jedno oficjalne, inne „prawdziwe, nieznane i potwierdzone” - rodziny Gensanów (nazwisko również niesie skojarzenia genetyczne) ocalają czytelnika przed zagubieniem się wśród natłoku splotów i nici, konfliktów i nazwisk. Miquel, któremu zdarzyło się urodzić tego samego dnia, tego samego miesiąca i tego samego roku co autor, jest ostatnim z rodu; ta gałąź rodziny kończy się wraz z nim. Także fakt, że kolacja odbywa się w starym domu rodzinnym, w którym znajduje się obecnie restauracja, jest także symbolem tego wyginięcia.
Z biegiem książki członkowie rodziny, zwłaszcza Miquel i Maurycy, zdobywają różne przezwiska i epitety, w zależności od zdarzeń, których doświadczają, i sposobu, w jaki działają – mniej więcej na podobieństwo średniowiecznych królów. Na przykład Miquel Gensana staje się kolejno Miquelem II Gensaną Niezdecydowanym, Miquelem II Gensaną Intelektualistą, Miquelem Che Gensaną, Miquelem Marlowe’em Gensaną Miquelem II Gensaną Katechumenem, Świętym Miquelem Gensaną Komunistą z Chrześcijańskim Rodowodem, Miquelem II Robinem Hoodem Gensaną, Miquelem II Gensaną Wnukiem i Bratankiem, Miquelem II Gensana Ortodoksyjnym Apostołem, Miquelem II Gensaną Wyzwolonym z Wszelkich Ciężkich Zobowiązań z Wyjątkiem Wspomnień, Miquelem II Gensaną Synem Marnotrawnym, Herr Michaelem Gensaną, doktorem in Freundschaft z Heildelbergu i wieloma innymi. w ten sposób różne przydomki czynią z postaci członka generacji stworzonego z „ognia apostazji”.
Ta powieść, niejako muzyka stworzona ze słów, podąża za wzorem koncertu Albana Berga na skrzypce i orkiestrę, które kompozytor ukończył na dwa miesiące przed śmiercią, dokładnie w wieku pięćdziesięciu lat, latem 1935 roku. Pewna szorstkość stylistyczna również może się kojarzyć z dalekim echem dodekafonii. To właśnie w „Cieniu eunucha” Cabré stworzył nową formę narracji: używa pierwszej i trzeciej osoby w tym samym zdaniu. Tym sposobem - jakby używał obiektywu z dużą ogniskową - narrator pokazuje nam postaci w przybliżeniu lub oddaleniu, w zależności od tego, jakiego używa głosu. Ale tej bardzo oryginalnej technice towarzyszy wyjątkowe opanowanie języka, z licznymi odwołaniami do poezji i muzyki. Poszczególne rejestry, które są zawsze zgodne z postacią i sytuacjami (jak choćby potoczny kataloński, którym posługuje się jeden z członków ruchu oporu czy oficjalny kataloński w ustach przodka-poety), składają się na bogactwo tej wspaniałej powieści o sztuce, o muzyce i o istnieniu.
***
Jaume Cabre – ebooki dostępne w formacie epub i mobi – SPRAWDŹ
źródło: materiały wydawcy - Marginesy
Zainteresował Cię ten tekst? Chcesz podyskutować z innymi czytelnikami? Zaloguj się na swoje konto na Facebooku, komentuj i czytaj komentarze innych!
