-
Blog
- Recenzje
- |
- Wywiady
- |
- Wokół książek
- |
- Porady
Nagroda im. Kościelskich przyznana
Nagroda Kościelskich przyznawana jest już od ponad 50 lat (ustanowiono ją w 1962 r.). Uhonorowano nią wielu wybitnych polskich prozaików i poetów, m. in. Sławiomira, Mrożka, Zbigniewa Herberta, Zygmunta Kubiaka, Tadeusza Konwickiego, Stanisława Barańczaka, Adama Zagajewskiego, Jerzego Pilcha, Andrzeja Stasiuka, Olgę Tokarczuk… Do tego znamienitego grona dołączył w tym roku Maciej Płaza, autor powieści „Skoruń” (WAB).
Powieści jeszcze nie czytaliśmy, ale zamierzamy w najbliższej przyszłości nadrobić. Wyróżnienia, jakie ostatnimi czasy zdobywa „Skoruń”, zdecydowanie do tego zachęcają. Całkiem niedawno autor otrzymał Nagrodę Literacką „Gdynia”. Znalazł się też w siódemce twórców nominowanych do Nagrody Literackiej Nike 2016 (więcej TUTAJ). Ebook zapowiada się niezwykle ciekawie. Ale zanim przejdziemy do tegorocznego laureata, kilka słów poświęcimy samej nagrodzie. Jej historia również jest bardzo interesująca.
Fundacja im. Kościelskich działa w Genewie i jest jedną z najstarszych polskich instytucji kulturalnych. Kontynuuje ona tradycje mecenatu artystycznego, które zapoczątkował Władysław Kościelski (ur. 1819), znany jako Sefer Pasza. Żyjąc na emigracji, dorobił się wielkiego majątku.
Fundacja została utworzona na mocy testamentu zmarłej w 1959 r. Moniki Kościelskiej (wdowy po wydawcy, poecie i mecenasie sztuki – Władysławie Auguście Kościelskim). Powstała po to, by wspierać rozwój literatury polskiej przez przyznawanie nagród rodzimym autorom (poetom, prozaikom, krytykom literackim), który mieszkają w Polsce lub na emigracji. Laureat wybierany jest przez Jury – w jego skład wchodzą członkowie Rady Fundacji oraz specjaliści zajmujący się polską literaturą współczesną.
Nagroda Kościelskich jest bardzo prestiżową nagrodą literacką (warto wspomnieć, że w ubiegłym roku otrzymał ją Szczepan Twardoch za powieść "Drach"). Uznaje się ją za rzetelny miernik literackich osiągnięć twórcy. Nagroda nie tylko niewątpliwie nobilituje autora, lecz także jest dla niego wsparciem finansowym, umożliwiającym dalszy rozwój pisarski. Jej wysokość zmienia się co roku (zależy to na przykład od liczby laureatów). Finansowana jest głównie z pozostałości fortuny po dawnym rodzie Kościelskich.
„Skoruń” Macieja Płazy to debiut literacki autora. Trzeba przyznać, że debiut zauważony i niezwykle doceniony. Nic dziwnego, w końcu autor na literaturze zna się jak mało kto: jest literaturoznawcą i doktorem nauk humanistycznych. Na swoim koncie ma już publikację o Stanisławie Lemie oraz przekład opowiadań H. P. Lovecrafta.
Ebook "Skoruń" jest zbiorem siedmiu opowiadań o ziemi, rzece i robocie, tęsknocie za nieznanym, radosnym i lękliwym żegnaniu się z dzieciństwem i o olśnieniach, jakie przynosi inicjacja.
Główny bohater ma niewiele lat i reputację lenia oraz nicponia. Dlatego w wiosce mówią na niego: skoruń. Mieszka na uboczu, na Sandomierszczyźnie – z ojcem sadownikiem, konstruktorem, ateuszem, buntownikiem nie wiadomo przeciw komu, i matką, żywą świętą. Nikt się nim nie przejmuje, bo to jeszcze niby dziecko, ale on swoje wie, patrzy i słucha uważnie, wtyka nos w dorosłe sprawy i czuje, że zaczyna się życie: dopiero chłopięce, ale już groźne, niepojęte, czarowne.
W wywiadzie dla „Dwutygodnika” Maciej Płaza opowiada: „(…) to właśnie żywioł wiejskiego gadania narzucił mi się jako najodpowiedniejszy język: jędrny, soczysty, zmysłowy, butny, tętniący, swobodny, dosadny i liryczny zarazem.”
I jak tu nie sięgnąć po taką lekturę? Mimo że stos książek do przeczytania (oczywiście wirtualny, bo czytamy głównie ebooki ;)) coraz większy, nie mamy na tyle silnej woli, by przejść obok tej powieści obojętnie i zostawić ją sobie „na kiedyś”. A Wy?
źródła: koscielscy.pl, materiały wydawcy WAB, dwutygodnik.com
***
Jeśli zainteresował Was "Skoruń", oto inne powieści o polskiej wsi, które mogą Wam się spodobać:
- Jakub Małecki, ebook "Dygot" (dostępny format mobi i epub)
- Andrzej Muszyński, ebook "Podkrzywdzie" (dostępny format mobi i epub)
Zainteresował Cię ten tekst? Chcesz podyskutować z innymi czytelnikami? Zaloguj się na swoje konto na Facebooku, komentuj i czytaj komentarze innych!
