Diuna – co warto wiedzieć i w jakiej kolejności czytać?

Frank Herbert – autor Diuny i nie tylko

Frank Herbert kojarzony jest przede wszystkim jako autor uniwersum Diuny. Pierwszy tom był jedną z jego pierwszych powieści. Opublikowanie książki nie było dla twórcy najłatwiejszym zadaniem. Pisarz pracował nad powieścią 6 lat. Historia ta ukazywała się początkowo w miesięcznikach science fiction w formie odcinków. Zanim jednak doszło do pierwszego wydania całej książki, wydawcy odrzucili Diunę ponad 20 razy.

Później rzeczywistość zweryfikowała, jak bardzo oficyny myliły się co do dzieła Franka Herberta. Czytelnicy zachwycili się światem stworzonym przez Herberta w powieści. Autor stworzył arcydzieło, które zostało uhonorowane jednymi z najważniejszych nagród literackich sci-fi, m.in. Hugo i Nebula. Diuna nie od razu stała się bestsellerem, jednak otworzyła Herbertowi drzwi do zostania pisarzem na pełen etat.

Autor kontynuował oczywiście prace nad kolejnymi częściami kultowego uniwersum. Niemniej napisał również wiele powieści samodzielnych. Wśród nich można wyróżnić Twórcę bogów, Oczy Heisenberga czy Gwiazdę chłosty. Wśród popularnych dzieł Herberta znajduje się także inny cykl – Świat Pandory. Wszystkie części Kroniki Diuny, a także wiele innych e-booków science fiction autorstwa Franka Herberta, znajdują się w księgarni internetowej Virtualo. Publikacje dostępne są zarówno w formie e-booków, jak i audiobooków.

Dlaczego warto przeczytać Diunę i skąd sukces tej powieści science fiction?

Diunę zalicza się do klasyki gatunku science fiction. Mawia się, że jest dla science fiction tym, czym Władca Pierścieni jest dla fantasy. Co takiego zawarł w treści książki Frank Herbert, że zasłużyła ona na takie miano? Herbert w swoich powieściach bardzo chętnie podejmował kwestie ekologii, teologii, polityki czy ekonomii.

Koncentrował się na naturze człowieka. Przewidywał zagrożenia, z jakimi będzie musiał się zmierzyć, jeżeli nowoczesna technologia wymknie się spod kontroli. Często wykorzystywał motyw substancji psychoaktywnych zmieniających świadomość, eksplorując możliwości ludzkiego umysłu. Amerykański pisarz zbudował epicki świat, nad którym skrupulatnie przez lata pracował. Stabilność polityczna całego imperium opierała się na równowadze trzech sił – Imperatora, Landsraad i KHOAM.

Herbert stworzył fascynujące i nietuzinkowe społeczności – Fremenów, Atrydów, Harkonnenów czy Corinnów. Rody dzieliły się na niskie i wysokie. Wobec tego miały one odmienne zadania i przywileje. Niemniej każdy ród posiadał swojego przedstawiciela w Landsraad – organizacji nadzorującej przestrzeganie przez rody kodeksu reguł, a także kontrolującej zasoby broni atomowej.

Akcja powieści toczy się na pustynnej planecie Arrakis – nazywanej też Diuną. To jedyne znane miejsce we wszechświecie, będące źródłem melanżu – cennej substancji przedłużającej życie, umożliwiającej poszerzanie granic ludzkiej świadomości i przewidywanie przyszłości. Z tego właśnie powodu Arrakis było centrum wszystkich najważniejszych wydarzeń.

W jakiej kolejności czytać uniwersum Diuny?

Diunę można czytać w kolejności ukazywania się książek, a także według chronologii wydarzeń. Niemniej wiele osób wybiera ten pierwszy sposób. Dzięki temu czytelnicy od razu znajdują się w centrum intrygi – pierwsza część rozpoczyna się bowiem z rozmachem. Z rozkazu Padyszacha Imperatora planetę Arrakis przejmuje ród Atrydów. Wkrótce po tym władający nią dotychczas ród Harkonnenów – zaciekli wrogowie Artydów – dokonują przewrotu.

Kluczowa postać pierwszego tomu Diuny to Paul – syn Leto Atrydy. Jest on w posiadaniu proroczych mocy i z czasem staje na czele rdzennych mieszkańców Diuny – Fremenów – prowadząc ich do walki z Harkonnenami. W kolejnych częściach serii Diuna czytelnicy stopniowo odkrywają wątki poboczne i przygody poszczególnych frakcji. Dzięki czytaniu zgodnie z kolejnością wydania odbiorcy nieustannie mają wiele tajemnic do odkrycia.

Kolejność czytania Diuny według daty wydania

Frank Herbert napisał za życia 6 tomów Diuny. Miało to miejsce w latach 1965–1985. Wydarzenia cyklu rozgrywają się na przestrzeni tysięcy lat historii Arrakis. Wobec tego wielu bohaterów, którzy pojawili się w pierwszych częściach, nie będzie obecnych w ostatnich.

1. Diuna (1965)
2. Mesjasz Diuny (1969)
3. Dzieci Diuny (1976)
4. Bóg Imperator Diuny (1981)
5. Heretycy Diuny (1983)
6. Kapitularz Diuną (1985)

Niemniej na 6 tomach seria się nie kończy. Po śmierci Frank Herbert zostawił wiele notatek i szkiców kolejnych historii. Jego syn, Brian Herbert, wraz z Kevinem J. Andersonem postanowili kontynuować uniwersum. Pierwszy spin-off duetu ukazał się w 1999 roku pt. Diuna. Ród Atrydów – to pierwszy tom z trylogii Preludium do Diuny. Kolejność publikacji po śmierci Franka Herberta, wydawanych przez jego syna, prezentuje się następująco:

Preludium do Diuny

1. Ród Atrydów (1999)
2. Ród Harkonnenów (2000)
3. Ród Corrinów (2001)

Legendy Diuny

1. Dżihad Butleriański (2002)
2. Krucjata przeciw maszynom (2003)
3. Bitwa pod Corrinem (2004)

Diuna 7

1. Łowcy Diuny (2006)
2. Czerwie Diuny (2007)

Bohaterowie Diuny

1. Paul z Diuny (2008)
2. Wichry Diuny (2009)

Wielkie Szkoły Diuny

1. Zgromadzenie żeńskie z Diuny (2012)
2. Mentaci Diuny (2014)
3. Nawigatorzy Diuny (2016)

Trylogia Kaladanu

1. Książę Kaladanu (2020)
2. Pani Kaladanu (2021)
3. Dziedzic Kaladanu (w przygotowaniu)

Brian Herbert nadal zamierza kontynuować dziedzictwo Diuny. Miłośnicy science fiction i twórczości Herbertów mogą oczekiwać kolejnych części uniwersum. Jeśli jesteś fanem e-booków fantastycznych, przeczytaj również nasz artykuł 10 serii fantasy, które warto przeczytać.